امر به معروف

با سلام

سوال اصلی را با ذکر چند مثال بیان می کنم

مثال اول
قرار است یک نماینده مجلس شورای اسلامی یا نماینده مجلس خبرگان رهبری یا نامزد ریاست جمهوری، انتخاب شود.
ما می دانیم که او مرتکب فلان ظلم ها یا جرائم شده است یا فلان اعمال و رفتار منافقانه را دارد و ...
اما این موارد از حیث شرعی قابل اثبات در دادگاه نیستند.
آیا اگاه کردن دیگران از جرم و ظلم و فساد مالی فلان نماینده، تا زمانی که شرعا اثبات نشود، تهمت و غیبت محسوب می شود ؟
مثال دوم
فرض کنید مردی کودک ازاری می کند اما به گونه ای این کار را انجام می دهد که از حیث شرعی قابل اثبات نباشد.
آیا آگاه کردن دیگران از جرم و ظلم او، تا زمانی که شرعا اثبات نشود، تهمت و غیبت محسوب می شود ؟
مثال سوم
امام حسین علیه السلام، چیزهایی به یزید نسبت می داد که قابل اثبات نبود و مردم مدینه نیز بعدا برای کشف حقیقت، گروه حقیقت یاب به شام فرستادند تا حقیقت اثبات شود.
آیا اگاه کردن دیگران از جرم یزید تا زمانی که شرعا اثبات نشود، تهمت و غیبت محسوب می شود ؟

در مثال های فوق
اگر این اگاه کردن، حرام نباشد آیا طرف مقابل می تواند به جرم تهمت و غیبت، ما را مجازات کند ؟ مثلا به جرم اینکه ما به فلانی تهمت لواط زدیم، به ما حد جاری کنند یا به جرم اینکه به فلانی اتهام فساد مالی زدیم ما را مجازات کنند ؟

آیا مردم وظیفه دارند در مقابل کسانی که بدون اثبات قضائی مطالبی را جهت آگاهی نشر می دهند، مقابله کنند ؟ (آن افراد و اطرافیان به این امر علم دارند و فکر می کنند انجام وظیفه ی امر به معروف و نهی از منکر است اما افرادی که مقابله می کنند فاقد این علم هستند و فکر می کنند دارند تهمت و غیبت می شنوند ... )
یعنی امکان دارد از یک طرف ما وظیفه ی شرعی داشته باشیم مردم را از وجود مفسدان، اگاه کنیم و از یک سو مردم وظیفه داشته باشند نسبت به این افراد، مقابله کنند یا توسط شاکی به جرم این آگاهی بخشی ( که عنوان تهمت دارد چون در دادگاه قابل اثبات نیست ) توسط دادگاه اسلامی مورد مجازات ( مثلا شلاق و ... ) قرار بگیریم ؟
و ...

عرض سلام و خسته نباشید. همانطور که می دانید یکی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر، احتمال اثر در شخص است. با توجه به این شرط، دو پرسش دارم:

1.آیا ما بابت تخمین این احتمال باید در قیامت پاسخگو باشیم؟ یعنی اگر در قیامت عذر بیاوریم که احتمالی در اثر ندیدیم، به صرف این بهانه، گناه ترک این واجب از ما برداشته می شود یا باید دلیلی بر بی اثر بودن امر به معروف بیاوریم؟
2.در جامعه امروزی اساساً یکی از موانع امر به معروف و نهی از منکر، در اقشار مذهبی همین شرط است، یعنی چون حس می کنند که گفتنشان سودی برایشان ندارد، سخنی نمی گویند و این باعث می شود که جامعه نیز از فضای امر به معروف دورتر و دورتر شود. در این زمینه چاره چیست؟
با تشکر
به امید ظهور

پاسخ:

پرسش گر گرامی یکی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر، احتمال اثراست ،یعنی آمر و ناهی احتمال بدهد که امر و نهى او تأثیر مى‏کند. از این رو اگر بداند یا مطمئن باشد که امر ونهیش بی اثر است، امر ونهی واجب نیست. یعنی اگر احتمال بدهید که اثر دارد باید وظیفه را انجام دهید. و ملاک در این تخمین و احتمال، وجدان انسان است، و اگر سهل انگاری نکرده باشد در روز قیامت معذور خواهد بود چون وظیفه ای غیر از این نداشته است. ولی اگر از روی بی خیالی و بی تفاوتی، عدم احتمال در یک مورد یا یک قضیه را، به بقیه موارد سرایت بدهد و بدون فکر در همه جا بگوید احتمال تاثیر نیست، بعید نیست در روز قیامت بابت این احتمال ندادن هایش مواخذه شود.

ولی در هر صورت امر به معروف و نهی از منکر از فرائضی است که اگر ترک شود جامعه دچار مشکلات عدیده ای در زمینه های اقتصادی اجتماعی فرهنگی وسیاسی می شود.

البته در مواردی که اصل دین یا حکمی اصلی در جامعه در خطر ترک قرار می گیرد دیگر احتمال تاثیر وشرط عدم ضرر وجود ندارد و حتی در صورت عدم تاثیر و یا وجود ضرر باید امر به معروف ونهی از منکر کرد مانند سیدالشهداء که به خاطر امر به معروف و نهی از منکر جان خود را نیز اهداء کرد.

قشر متدین جامعه نیز در مواردی که نگفتن و امر و نهی نکردن باعث شکل گیری یک هنجار در جامعه می شود و باعث می شود معروف منکر شود یا منکر معروف شود، مانند موارد بدحجابی یا موسیقی یا بدعت هایی که در سیاست و فرهنگ گذارده می شود،باید دیگر احتمال تاثیر و ضرر نداشتن را مثل سیدالشهدا علیه السلام کنار بگذارند و حتی اگر تاثیر ندارد باید بگویند تا منکر ،معروف نشود.

راه ان نیز عزم همه مردم و شروع کردن با روش نصیحت است که یک مرحله قبل از امر و نهی است. و در این راه باید علاوه بر مردم ، قانون وقوای قانونی نیز وظایف شان را به خوبی انجام دهند.چرا که بدون آن ها این فریضه نا تمام خواهد ماند.

منبع:

http://www.pasokhgoo.ir/node/64117

سلام
وقت بخیر

سوالی داشتم
جوانان معمولا مغرور هستند و دیر قبول میکنند حرفی رو حتی اگه بدونند اشتباه کردن میگن اشتباه نکردیم و زیر بار نیمرن..

چطور میشه کسی رو راهنمایی کرد که از راه اشتباهی که میره دست بکشه حتی اگه اشتباهش خیلی اندک باشه؟ چطور براش طوری جلوه داد که خودش به این درک برسه ؟ بدون اینکه بر بخوره و یا غرورش بشکنه

ممنون میشم راهنمایی کنید.

سلام. در کتاب المغازی واقدی، در جلد1، صفحه 151، می خوانیم که در جنگ احد، پیامبر به حباب بن منذر بن جموح امر فرمودند که مخفیانه برای کسب خبر و ارزیابی دشمن، میان ایشان فرستاد و به او امر فرمود: چون برگشتی نزد هیچیک از مسلمانان به من گزارش مده، جز اینکه بگویی دشمن را اندک دیدم.

آیا اگر تعداد دشمن زیاد بود و حباب می گفت دشمن را اندک دیدم، دروغ نگفته بود؟ و اگر این دروغ بود، آیا به معنای این نیست پیامبر در اینجا امر به عمل ناشایستی کرده اند؟

متشکرم

باسلام و خسته نباشید
بنده برادری دارم که اغلب نماز نمیخواند و موجب آزار والدین است؛ اما من خبردارم که استمناء میکند و با نامحرم چت میکند.
به موبایلش پیام ارسال کردم و نظر 2 مرجع تقلید را در مورد چت با نامحرم که خودش از یکی از آنها قطعا تقلید میکرد فرستادم؛ در پایان هم نوشتم که دیگه این کارو نکنه.

اما شب که تلوزیون آهنگ نا مناسب گذاشته بود بنده قطع کردم، کنترل را از دستم چنگ زد و گفت به تو هیچ ربطی نداره و لا اکراه فی الدین و ... که معلوم بود داشت نسبت به پیامی که به موبایلش فرستادم واکنش نشان میدهد. من هم گفتم اگه مردی اون کارهایی که گفتم نکن رو بکن. بعد اونم گفت تو هیچ غلطی نمیتونی بکنی و ...:Narahat:

آیا جایز است به پدر خود بگویم با نامحرم چت میکند و استمناء میکند؟ البته احتمال اینکه پدرم بتواند به وی زن دهد یا او را هدایت کند خیلی ضعیف است اما بر هرحال چت با نامحرم در محضر اعضای خانواده (حد اقل من میبینم که پنجره چت در موبایل یا کامپیوترش بازه) و استمناء کردنش از این مخفی هم، مخفی تر خواهد و هر دو قباحت بیشتری خواهد گرفت.

البته طبق نظرر آیت الله وحید حفظه الله : غيبت كردن از گناهكار به قصد بازداشتن او از آن گناه ، در صورتى كه به غير آن بازداشتن او ممكن نباشد. [جایز است]

تکلیف من چیست؟

مرجع تقلیدم: آیت الله العظمی وحید خراسانی

بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام و عرض خسته نباشید خدمت شما
من سوال هایی درباره نهی از منکر داشتم:
1. من جمعه شب ها به سالن میرم برای ورزش کردن بعد تو راه که می خوام برم یک فروشگاهی هستش که وسایل خانه و غیره میفروشه بعد موقعی که من از اونجا رد میشم فروشگاهش بسته هستش ولی چراغ های بیرون فروشگاه رو تقریبا همرو روشن میزاره که احتمالا تا صبح هم روشن هستش ولی روزهای دیگه رو خبر ندارم که اینطوری هستش یا نه آیا اینجا من باید نهی از منکر کنم؟ اگر باید نهی از منکر کنم آیا از طریق تماس گرفتن هم میشه با توجه به اینکه شاید مفسده هم داشته باشه؟ و اینکه خیلی جاهای دیگه هم اعم از خونه ها و مغازه ها همینطوری هستن وظیفه من در مقابل این ها چطوری هستش؟ آیا باید به تک تک این ها هم تذکر بدهم با توجه به اینکه شاید اشتباها روشن گذاشته اند و یا مسائل دیگر.
2. به اون سالنی هم که میرم جایی هستش که آبخوری و دستشویی فاصله چندانی با هم ندارند و اونجا هم متاسفانه همینطوری هستش و چراغ ها یکسره روشن هستش و با توجه به اینکه نفرات زیادی در آنجا هستند و از آنجا استفاده می کنند و بعضا به آنجا میروند و با توجه به اینکه از آنجا استفاده میکنند و نفرات مثلا چند دقیقه به چند دقیقه میروند ولی بعضی موقع ها هم همینطوری روشن هستش که من با توجه به اینکه شاید کسی در آنجا باشه یا کسی می خواد بره دچار شک شده ام که نکند کسی نباشد و از اینجور مسائل و بعضی موقع ها هم که استفاده طولانی از آنجا نمی شود خودم چراغ هارو خاموش می کنم ولی باز مسئول اونجا روشن میکند و قبلا هم برای جای دیگر تذکر داده ام و الان در این شرایط هستم.
لطفا راهنمایی بفرمایید.
با تشکر

مرجع تقلید: آیت الله خامنه ای