ریا و راه درمان آن
تب‌های اولیه
[=microsoft sans serif]یکی ار رذائل اخلاقی که ممکنه خیلی از ما دچارش باشیم مساله ی ریا هست.ریا، نقطه ی مقابل اخلاص معرفی شده.و یکی از عوامل بطلان عمل هست چرا که گذرنامه ورود در بهشت عمل خالصه. بنابراین عمل همراه با ریا مورد قبول خداوند قرار نمی گیره.
ريا در لغت تظاهر به كار خوبه و در اصطلاحِ علم اخلاق، به معناى نشان دادن كارهاى خوب و پسنديده به مردم براى يافتن اعتبار و منزلت در دل اونهاست. رياكارى شکلی از دوگانگى ظاهر و باطنه چرا كه ظاهرعمل، الهى و باطن اون شيطانى و ريائیه.
[=microsoft sans serif]
[=microsoft sans serif]
[=microsoft sans serif] [=microsoft sans serif]
البته لازمه توجه کنیم که ، افراط و تفريط در اين مسأله مانند همه مسائل، اشتباه و خطاست، همونطور که برای تشخیص هر بیماری سراغ علائمش میریم در بیماری های اخلاقی هم لازمه سراغ نشونه ها ی این بیماریها بریم ووجود یا عدم نشونه ها را جستجو کنیم. بايد از علامات ريا پى به وجود ریا در خودمون ببریم واز اون پرهيز كنیم، ولى وسواس وحساسیت بیجا تو این مساله غلطه.
چنانچه این نشانه ها درما وجود داشته باشه عمل ما ریایی هست اما اگر این نشانه ها در عمل موجود نباشه عمل ما ریایی محسوب نمی شه ولازم نیست حساسیت بیش از حد بخرج دهیم.
بهترين محك براى شناخت اعمال ريائى از غير ريائى همان معيارهائى است كه در روايات اسلامى اومده ؛ از جمله در روایتی حضرت رسول صل الله وعلیه وآله می فرمایند:
[=microsoft sans serif]
«امَّا عَلامَةُ الْمُرائِى فَارْبَعَةٌ: يَحْرُصُ فَى الْعَمَلِ لِلَّهِ اذا كانَ عِنْدَهُ احَدٌ وَ يَكْسِلُ اذا كانَ وَحْدَهُ وَ يَحْرُصُ فى كُلِّ امْرِهِ عَلَى الْمَحْمِدَةِ وَ يُحْسِنُ سَمْتهُ بِجُهْدِهِ؛
امّا علامت رياكار چهار چيز است: هنگامى كه كسى نزد اوست تلاش مىكند اعمال الهى انجام دهد و هنگامى كه تنها شد در انجام عمل كسل است! و در تمام كارهايش اصرار دارد مردم از او مدح و ستايش كنند، وسعى مىكند ظاهرش را در نظر مردم خوب جلوه دهد.»
تحف العقول ص17[=microsoft sans serif]
خلاصه، هركارى كه با انگيزه بهتر نشان دادن عمل در چشم مردم انجام بشه، باعث نفوذ ريا در عمل میشه و اين انگيزه را از دوگانگى عملکردمون نسبت به اعمالى كه در خلوت و جلوت انجام مىدیم میتونیم متوجه بشیم.
راه مبارزه با ريا كارى هم مثل همه ی رذائل اخلاقی دیگه، از طریق علمی وعملی انجام پذیر هست در مرحله ی علمی شما لازمه نسبت به ریشه ی ریا آگاهی پیدا کنید وعواقب سخت وعوارض مادی ومعنوی ریا را بشناسید ودر مرحله ی عمل آهسته وپیوسته به ترک این رذیله اقدام کنید.وقتی پایه های توحید افعالی( به این معنا که لا موثر فی الوجود الا الله الوجود الا الله)در انسان محکم نباشه وانسان عزت وذلت ورزق ونعمت را بدست خدا ندونه تو این شرایط برای بدست آوردن این امور ممکنه سراغ مردم بره وبا عمل ریایی خودش سعی در جلب رضایت مردم داشته باشه.
با محکم کردن پایه های توحید افعالی در وجود خودمون می تونیم از ریا فاصله بگیریم.
اگر به آموزه های قرآن توجه کنیم وبه یقین برسیم که همه چیز دست خداست دیگه از عمل ریایی ونشون دادن عمل برای مردم صرف نظر می کنیم چرا که خدا در قرآن می فرمایند:
[=microsoft sans serif]«انْ يَنْصُرُكُمْ اللَّهُ فَلا غالِبَ لَكُمْ وَ انْ يَخْذُلْكُمْ فَمَنْ ذَاالَّذى يَنْصُرُكُمْ مِنْ بَعْدِهِ؛
اگر خداوند شما را يارى كند هيچ كس بر شما غلبه نخواهد كرد و اگر دست از يارى شما بر دارد هيچ كس نمىتواند شما را يارى كند!»
سوره آل عمران آیه 160[=microsoft sans serif]
البته در مراحل ابتدایی درمان ریا، میشه از طریق پنهان نگهداشتن عمل این مشکل را حل کرد هر عملی که خود ما احساس می کنیم ممکنه در انجام دادنش ریا کنیم بهتر هست دور از چشم بقیه ودر جای خلوت انجام بدیم کم کم با تکرار این کار رذیله ی ریا به فراموشی سپرده میشه.البته گاهی در انسان حالت نشاطی به خاطر انجام عمل نیک ایجاد می شه این حالت نشاط اگر به گونه ای باشه که انسان کیفیت عملش را در چشم مردم تغییر بده ریا محسوب شده وموجب بطلان عمل هست اما اگر صرفا حالت نشاط وشادی داره نسبت به توفیقی که خداوند به او داده واین نشاط باعث نشه که کیفیت وکمیت عمل را در نظر مردم تغییر بده موجب بطلان عمل نیست.
[=microsoft sans serif]
بنابراین هر نوع حالت نشاطی ،از نشانه های ریا محسوب نمیشه ولی بازم تکرار می کنیم که حساسیت بیش از حد و وسواس تو این مساله لازم نیست. در شرایطی که انسان دچار حساسیت شده به شرطی که مقدار عملش را در نگاه مردم تغییر نده لازمه نسبت به این حالت بی تفاوت باشه وبا در نظر گرفتن رضای الهی عملش را انجام بده وبه وسوسه های شیطان توجهی نکنه.
[="DarkGreen"]علامت رياكار چهار چيز است: هنگامى كه كسى نزد اوست تلاش مىكند اعمال الهى انجام دهد و هنگامى كه تنها شد در انجام عمل كسل است! و در تمام كارهايش اصرار دارد مردم از او مدح و ستايش كنند، وسعى مىكند ظاهرش را در نظر مردم خوب جلوه دهد.»
ببخشید . من دو ویژگی اول را مطمئنا دارم اما دوست ندارم که کسی ازم تعریف کنه و اصلا اهل خودآرایی و نمی دونم تیپ زدن و این جور چیزا نیستم.
سوال : اگر برای مثال ، نیت کنم که نماز جماعت بخونم و این نیت برای خدا و به خاطر خدا باشه و بعد از اینکه وارد مسجد شدم ، یه دفعه به خودم بگم که حالا مردم همه من و دوست دارند و برای مردم شروع کنم به نماز خوندن ، ریا کردم ؟
[/]
ببخشید . من دو ویژگی اول را مطمئنا دارم اما دوست ندارم که کسی ازم تعریف کنه و اصلا اهل خودآرایی و نمی دونم تیپ زدن و این جور چیزا نیستم.
سوال : اگر برای مثال ، نیت کنم که نماز جماعت بخونم و این نیت برای خدا و به خاطر خدا باشه و بعد از اینکه وارد مسجد شدم ، یه دفعه به خودم بگم که حالا مردم همه من و دوست دارند و برای مردم شروع کنم به نماز خوندن ، ریا کردم ؟
[=microsoft sans serif]البته از بین نشانه های ارائه شده برای شخص ریاکار وجود همه ی نشانه ها در کنار هم لازم نیست هر شخص ممکنه یک یا دو یا همه ی نشانه ها را در خودش داشته باشه.بنابراین به محض احساس وجود این علائم در خودمون لازمه که به درمان ریا مشغول بشیم.
این که حضرت یکی از نشانه های ریا را این دانسته اند که شخص ریا کار سعی میکند ظاهرش را در بین مردم خوب جلوه دهد به معنی پیروی کردن از خودآرایی وتیپ ومد نیست بلکه منظور تظاهر به عمل خیر است وبه شکلی که اعمال ورفتار وگفتارش را به گونه ای انجام دهد که فقط در ظاهر ودر نگاه مردم ممدوح است اما باطنا خبری از این خوبیها نیست.
در رابطه ی با نماز جماعت نیز همین که نیت شما رضای خداست وبرای رضای الهی قدم بر میدارید نشان دهنده ی این امر است که عمل شما ریایی نیست منتها تحت تاثیر نگاه مردم قرار گرفتن واحساس شادی کردن ممکن است گاهی عمل شما را از درجه ی بالای خلوص ،تنزل دهد اما این امر موجب بطلان عبادت نمی شود بلکه این حالت ها گاهی القائات شیطانیست که لازم است نسبت به آنها بی توجه باشید.
سلام . ریا چیست ؟ من هر کاری که می کنم ، احساس می کنم که ریا کردم و همین کار من و دچار شک می کنه و این شک ، من و از خدا دور می کنه . لطفا کمکم کنید که با این گناه آشنا بشوم و از شرش خلاص بشوم .
ما به هرکسی کار کنیم مزد رو از همون میگیریم...
فرمود چه کنیم تا ریا نکنیم؟ گفت ببینید شما برای کی ریا میکنید؟ قبل از ریا برای کس دیگر ببینید او میتواند مزد کارهای شما را بدهد؟ شاید خودش روز قیامت کارش لنگ باشد...
[="DarkGreen"]ما به هرکسی کار کنیم مزد رو از همون میگیریم...
فرمود چه کنیم تا ریا نکنیم؟ گفت ببینید شما برای کی ریا میکنید؟ قبل از ریا برای کس دیگر ببینید او میتواند مزد کارهای شما را بدهد؟ شاید خودش روز قیامت کارش لنگ باشد...
با گفته شما من فهمیدم که اگر خدا را به عنوان یک کارفرما ببینم . اگرچه نمیشه جسم برای خدا تصور کرد اما همین که یقین داشته باشم من و میبینه و بهم توجه داره ، می تونه من و به سمت خدا ببره .
استاد سینای عزیز . برعکس سوالی که پرسیدم ، ممکنه اتفاق بیافته ؟ نیت ریایی باشه اما یک باره برگردی سمت خدا و بگی برای خدا نماز می خوانم ؟[/]
[=Palatino Linotype]سلام . ریا چیست ؟ من هر کاری که می کنم ، احساس می کنم که ریا کردم و همین کار من و دچار شک می کنه و این شک ، من و از خدا دور می کنه . لطفا کمکم کنید که با این گناه آشنا بشوم و از شرش خلاص بشوم .
سلام
راجع به علایم ریا و آشنایی با این رذیله اخلاقی استاد سینا توضیح دادند.
اما برای خلاصی از شر این وسواس آنچه که به ذهن حقیر می رسد دارویی است که آیت الله بهجت (ره) تجویز فرموده اند.
حقیر استفاده نمودم و به برکت اسماء الهی مفید واقع شد.
آیت الله بهجت (ره) فرمودند: "برای دوری از ریا، لا حول و لا قوة الا بالله زیاد بگویید"
البته توجه به معنی این ذکر فراموش نشود، چرا که خود ایشان در جواب سؤالی که در رابطه با تعدادی از اذکار و خواص آنها پرسیده شده بود، فرمودند: "ذکری که بدون توجه گفته شود و تنها لغلغه زبان شود فایده ای ندارد".
[="Palatino Linotype"][="Black"]میشه معنیش را هم بنویسید ؟
نیست احاطه ای و نیست قدرتی غیر از خدای یگانه
سلام. من باتمام وجودم سعی میکنم که خودمو نگه دارم از ریا اما بعضی وقتا فکرش میاد سراغم. کلی استغفار میگمو کارمو میکنم.نمیخوام ریا کنم اما فکرش در ذهنم میاد.اینطوذ=ری بازم عملم اخلاص نداره؟
با گفته شما من فهمیدم که اگر خدا را به عنوان یک کارفرما ببینم . اگرچه نمیشه جسم برای خدا تصور کرد اما همین که یقین داشته باشم من و میبینه و بهم توجه داره ، می تونه من و به سمت خدا ببره .
استاد سینای عزیز . برعکس سوالی که پرسیدم ، ممکنه اتفاق بیافته ؟ نیت ریایی باشه اما یک باره برگردی سمت خدا و بگی برای خدا نماز می خوانم ؟
[=arial][=microsoft sans serif]عنصری که به عمل انسان بها می دهد، نیت و انگیزه و هدف اوست. نیت، رکن عبادت است. اگر عملی بدون نیت انجام شود، یا نیت غیر خدایی باشد،باطل است.نیت، اصل و اساس عمل است. مقدس ترین کارها به خاطر نیت بد، فاسد می شود و ساده ترین کارها، با نیت خوب، ارزشی بسیار پیدا میکند. نیت خدایی، عامل جذب الطاف الهی است. [=microsoft sans serif]نیت الهی داشتن در انجام عمل هم قبل از انجام عمل وهم حین انجام عمل مورد لحاظ قرار می گیرد بعضا ممکن است قبل از انجام عمل نیت الهی نداشته باشند اما در حین عمل با نظر الهی متحول شوند ونیت خود را خالص نمایند وعمل را برای رضای الهی انجام دهند.هر لحظه که انسان نسبت به عمل خود پشمان شود وقصد برگشت به سوی خداوند را داشته باشد درهای رحمت الهی پذیرای وجود او خواهد بود.داستان فضیل عیاض که موقع انجام گناه ناگهان متحول شد مصداقیست بر این مطلب.
سلام. من باتمام وجودم سعی میکنم که خودمو نگه دارم از ریا اما بعضی وقتا فکرش میاد سراغم. کلی استغفار میگمو کارمو میکنم.نمیخوام ریا کنم اما فکرش در ذهنم میاد.اینطوذ=ری بازم عملم اخلاص نداره؟
[=microsoft sans serif]
آنچه که در پست شماره 3 گفته شد در رابطه با پرسش شما نیز صادق است.
حساسیت بیجا در این امر و وسواس بخرج دادن ضرورتی ندارد.
بعد از مطالعه پست مربوطه سوالی بود بفرمایید.
[="DarkGreen"]سلام . من امروز متوجه یه چیزی شدم که شرح میدهم .
من توی ماشین خیلی موسیقی هایی با مضمون صاحب الزمان گوش می کنم . بیشتر هم دوست دارم با صدای بلند گوش کنم . اما اکثر اوقات این تفکر میاد سراغم که مثلا این یارو داره رد میشه ، بزار یکم پز بدم که منم صاحب الزمانیم و صدای نوار را زیاد می کنم . گاهی وقتا هم به خودم میگم که صداش را کم کنم که کسی اذیت نشه یا مردم بد نگاه نکنند و از اینجور چیزا .
آیا این ریاست ؟ چطور می تونم که از این تفکر خلاص بشم ؟[/]
راه کارهای درمان ریا
پرهیز از ریا خیلی در اختیار انسان نیست . چنین نیست كه هر وقت انسان دلش خواست، ریا كند و هر وقت نخواست، كارش خالص شود . شیطان ناخودآگاه در دل انسان اثر میگذارد و نیت را خراب میكند. آنگاه كه شیطان موفق شود ریا را به صورت یك عادت درآورد، فرد آلوده به ریا به این زودیها نمیتواند خود را خلاص كند . پس اگر با خودكاوی، مشاهده كردیم كارهای ما، به ویژه عبادات ما مثل نماز، آنطور كه باید و شاید خالص نیست، برای درمان این مرض قلبی، چه راهكارهایی میتوان ارائه كرد؟
برای درمان این بیماری قلبی سه راه وجود دارد:
الف) درمان كوتاه مدت
برای این كه فرد مبتلا به ریا، بتواند - در مدت كوتاهی - از این مرض قلبی نجات پیدا كند، سفارش شده است كه واجبات و به ویژه مستحبات را در خلوت انجام دهد . روشن است كه چنین فردی، هر چند ممكن است وقت نماز یا مكان نماز را به گونهای انتخاب كند كه كسی نبیند، اما مشكل این است كه در بیشتر اوقات، نمیتوان واجباتی چون نماز و روزه را مخفیانه انجام داد . به همین دلیل، این یك درمان موقتی، علاج اورژانسی و همانند قرص مسكن عمل میكند و در حقیقت درمان ریا نیست . از این رو ممكن استشیطان در فرصتهایی او را فریب دهد و فرد به عمل ریایی مبتلا شود .
ب) برنامهی میان مدت
عمل به این برنامه، مقدمات طولانی دارد، اما درمانی ریشهای است. درمان اساسی این است كه فرد آلوده به ریا، پیرامون عمل ریایی و عمل از روی اخلاص، اندیشه كند و تفاوت بین آن دو را دریابد . قرآن كریم از این راه برای تربیت انسان استفاده كرده است و میفرماید: مثل كسانی كه برای خدا انفاق میكنند و انگیزهی خودنمایی ندارند، همانند كشاورزی است كه دانهای را در زمین حاصلخیز بیافشاند و به موقع آبیاری كند تا این دانه سبز و از آن هفتخوشه بیرون آید كه هر خوشهای صد دانه و بلكه بیش ا زهفتصد دانه بار آورد . پس كار سالم و خالص چنین بركاتی را به دنبال دارد.
اما كار ریایی مثل این است كه كسی روی سنگ صاف، قصد زراعت داشته، منتظر بازده آن باشد. زمانی كه باران بر این صخره ببارد، همان دانهی افشانده شده را نیز از بین خواهد برد. به دیگر سخن پس از مدتی در مییابد كه تمام زحماتی كه كشیده است، حتی همان سرمایهی اولیه - دانه - را نیز از دست داده است.
تفاوت این دو عمل تنها به نیت و انگیزهی فرد است. عمل خارجی دانه است و بارانی كه آسمان میآید. این دانه (عمل) در جای مناسبی (قلب پاك) قرار میگیرد، رشد میكند و صدها برابر نتیجه میدهد. اما وقتی نیت پاك نباشد مثل زراعت روی صخره صاف است كه پس از مدتی آن دانه (عمل) پوسیده میشود و از بین میرود. تصور كنید كه اگر انجام عملی مانند حج با آن همه مقدمات و شرایط ویژه و زحمتبسیار، به هنگام عمل یا پس از عمل به ریا آلوده شود، آیا جبران آن به سادگی ممكن خواهد بود؟!
توجه به این نكته ضروری است: فردی كه در نماز ریا میكند، افزون بر این كه نمازش باطل میشود (مثل كسی كه نماز نخوانده) برای این نوع عبادت مجازات هم میشود. بنابراین چرا انسان عملش را برای خدا خالص نكند، تا از این همه بركات محروم شود .
برای این كه فرد مبتلا به ریا، بتواند - در مدت كوتاهی - از این مرض قلبی نجات پیدا كند، سفارش شده است كه واجبات و به ویژه مستحبات را در خلوت انجام دهد.
ج) برنامهی بلند مدت
درمان دراز مدت ریا این است كه فرد آلوده به ریا، تلاش كند ریشههای خودنمایی و ریاكاری را از بین ببرد . انگیزهی انسان از نشان دادن عمل به دیگران چیست؟ آیا انتظار تعریف و تمجید از دیگران دارد؟ تعریف دیگران چه نتیجهای در پی خواهد داشت؟ اگر درست دقت كنیم انگیزهی اصلی ریاكار این است كه وی به كمك و دستیابی به سود - مادی ومعنوی - از دیگران امید دارد . وقتی میبیند دیگران مؤمن هستند و آدمهای خوب را دوست دارند و به آنها خدمت میكنند، با این عمل ریایی میخواهد خویش را خوب جلوه دهد تا از این منافع برخوردار شود . بنابراین برای درمان قطعی ریا باید از امید داشتن به دیگران و اعتماد به آنان دستشست و تنها به خدا امید و اعتماد داشت.
به دیگر سخن، برای این كه ریشهی ریاكاری سوزانده شود، باید توحید افعالی را در خویش تقویت نمود . برای تقویت توحید افعالی، اگر فرد قدرت تعقل قوی دارد، تلاش كند با دلیل و برهان، سپس با تجارب شخصی با دیگران، دریابد كه همه كارهی عالم خداوند است و از آفریدهای خداوند - بی اذن او - هیچ كاری بر نمیآید .
اگر قدرت تعقل و استدلال عقلیاش خیلی قوی نیست، به استدلالهای نقلی از آیات و روایات توجه كند . وقتی به لحن و ترجمهی قرآن نگاه میكنیم، میبینیم همهی كارها را به خدا نسبت میدهد . به عنوان نمونه همه میدانیم كه باران چگونه نازل میشود، اما خداوند اصرار دارد كه ای انسان بفهم كه خدا باران نازل میكند . دانهای كه روی زمین میروید، خداوند آن دانه را میشكافد و میرویاند . بیانات قرآن برای این است كه دل انسان را متوجه خدا كند، هر چند آن اسباب و مسببات را انكار نمیكند . اما سر سلسله دستخداوند است و هدف این است كه انسان با آن سلسله جنبان آشنا شود .
در اموری معنوی هم همینطور است. روزی دست او است. نمونهی آن را قرآن در داستان مریم (س) نقل نموده است. هدایت و گمراهی هم دستخداوند است. اگر ما این معارف را از قرآن یاد بگیریم، آن وقت زمینهی ریا از بین خواهد رفت. قرآن میفرماید: اگر خدا بخواهد ضرری به كسی برسد و تمام عالم جمع شوند، نمیتوانند جلو آن ضرر را بگیرند و اگر خدا بخواهد خیری به كسی برسد، هیچكس نمیتواند جلو آن خیر را بگیرد . عزت و ذلت در دست او است. اگر فرد به این باور راه یافت، دل به این و آن نمیبندد. آری تملق گفتن برای تحصیل علم جایز است، اما باید دانست كه حقیقت علم دستخداوند است. اگر خدا اراده نكند، انسان سادهترین مطلب را نمیتواند بفهمد، یا اگر فهمید یادش میرود .
در حدیث قدسی آمده است كه خداوند میفرماید: به عزت و جلالم قسم، به تسلطی كه بر عالم دارم و آن را اداره میكنم، اگر كسی به غیر از من امید ببندد، امیدش را نا امید میكنم . سپس به صورت گله میگوید: بنده‌ی من خیال میكند كارها در دست دیگران است؟ تدبیر آسمان و زمین و اختیار همه چیز به دست من است و تو سراغ دیگران میروی؟! دیگران از خود چیزی ندارند .
گروه دین و اندیشه - مهدی سیف جمالی
سلام . من امروز متوجه یه چیزی شدم که شرح میدهم .من توی ماشین خیلی موسیقی هایی با مضمون صاحب الزمان گوش می کنم . بیشتر هم دوست دارم با صدای بلند گوش کنم . اما اکثر اوقات این تفکر میاد سراغم که مثلا این یارو داره رد میشه ، بزار یکم پز بدم که منم صاحب الزمانیم و صدای نوار را زیاد می کنم . گاهی وقتا هم به خودم میگم که صداش را کم کنم که کسی اذیت نشه یا مردم بد نگاه نکنند و از اینجور چیزا .
آیا این ریاست ؟ چطور می تونم که از این تفکر خلاص بشم ؟
[=microsoft sans serif]
وقتی به تعریف ریا نگاه می کنیم می بینیم در تعریف ریا اومده طلب کردن اعتبار ومنزلت به واسطه ی صفات نیک وپسندیده ویا آثاری که دلالت بر وجود این صفات می کند.یعنی در واقع ما از طریق نشون دادن صفات خوب ویا آثاری که اون صفات در رفتار وگفتار وکردار ما داره قصد داریم خودمون را در نظر مردم خوب جلوه بدیم.
گاهی ممکنه ما رفتارهایی را داشته باشیم وآثاری را در رفتارمون بروز بدیم تا دیگران از طریق مشاهده ی این آثار پی به خوبی ما ببرند. بعضی وقتها این آثار متعلق به بدن وجسم هست مثلاا ظهار ضعف وناتوانی در ظاهر برای این که دیگران متوجه روزه دار بودن ما بشوند.
يا اون آثار متعلق به هيئت و پوشش و لباس هست مانند باقى گذاشتن اثر سجده در پيشانى يا اون آثار مربوط به حرکات ورفتارها مانند همین نمونه ای که مطرح فرمودید یعنی بالابردن ولوم مداحی برای جلب توجه دیگران تا بدین وسیله تظاهر به مذهبی بودن کنید وجایگاه ومنزلت بالایی در دل دیگران داشته باشید اینها هم از مصادیق ریا هست ولازم است با آن مبارزه نمود تا رفع شود. البته این نوع ریا از نظر مرتبه در مراتب بالای ریا نیست اما خود می تواند مقدمه برای مبتلا شدن به ریا در مراتب بالاتر هم بشود.
راههای مبارزه با ریا در پستهای قبلی ارائه شد.
[="DarkGreen"]باقى گذاشتن اثر سجده در پيشانى
سلام . ببخشید من وقتی نماز می خونم ، ناخدآگاه اونقدر سرم و روی مهر فشار میدم که جای مهر روی پیشونیم می مونه . خیلی سعی کردم این فشار را کنترل کنم اما آخرش از دستم در میره . این ریاست ؟ می تونم از سنگ به جای مهر گلی استفاده کنم ؟ مهر گلی چون چرک صورت را به خودش میگیره ، جاش روی پیشونی میمونه اما مهر سنگی اینجور نیست .[/]
سلام . ببخشید من وقتی نماز می خونم ، ناخدآگاه اونقدر سرم و روی مهر فشار میدم که جای مهر روی پیشونیم می مونه . خیلی سعی کردم این فشار را کنترل کنم اما آخرش از دستم در میره . این ریاست ؟ می تونم از سنگ به جای مهر گلی استفاده کنم ؟ مهر گلی چون چرک صورت را به خودش میگیره ، جاش روی پیشونی میمونه اما مهر سنگی اینجور نیست .
[=microsoft sans serif]همانطور که در پستهای قبلی اشاره شد عملی ریایی خواهد بود که انسان در نیت وانگیزه اش چیزی جز خدا ورضایت الهی را در نظر داشته باشد و عمل را خالصانه برای خداوند انجام ندهد در حالت سجده وباقی گذاردن اثر مهر بر پیشانی نیز چنانچه این عمل به قصد ریا و کسب منزلت در بین مردم باشد قطعا ریا محسوب می شود اما اگر به طور طبیعی جای مهر بر پیشانی بماند بدون نیت و قصد ریا،در این صورت عمل شما ریایی نخواهد بود.
در ضمن سجده بر مهرسنگی هم صحیح می باشد.
[="Palatino Linotype"][="Black"][=palatino linotype]با سلام خدمت همه دوستان
قبل از بسته شدن تاپیک لازم می دانم حدیث بسیار ظریف و قابل تأملی برای شناخت بیشتر ریا ذکر نمایم
امام صادق (ع) فرمودند: "راه یافتن ریا در قلب مؤمن از حرکت مورچهی سیاهی بر روی تخته سنگی سیاه در دل شب نامحسوس تر است"
این حدیث شریف هشداریست برای مؤمنینی که خود را از ریا و خود نمایی مبری می دانند.
در واقع حضرت با این کلام زیبا و این مثال دقیق به بعضی از ما گوشزد می کنند که بسیاری از اوقات از عمل ریایی خویش آگاهی نداریم و کسی که عمل خود را نادرست نداند در فکر اصلاح نیست، پس بر همه ما واجب است تا قدری بیشتر اعمال خویش را مورد بررسی قرار دهیم تا خدای ناکرده دچار شرک نشویم.
[=microsoft sans serif][=microsoft sans serif]پست جمعبندی:[=microsoft sans serif]
[=microsoft sans serif]سوال:[=microsoft sans serif]
[=microsoft sans serif]
ریا چیست ؟ وراه های تشخیص آن کدام است؟[=microsoft sans serif]
[=microsoft sans serif]پاسخ:[=microsoft sans serif]
یکی از رذائل اخلاقی که ممکنه خیلی از ما دچارش باشیم مساله ی ریا هست.ریا، نقطه ی مقابل اخلاص معرفی شده.و یکی از عوامل بطلان عمل هست چرا که گذرنامه ورود در بهشت عمل خالصه. بنابراین عمل همراه با ریا مورد قبول خداوند قرار نمی گیره.ريا در لغت تظاهر به كار خوبه و در اصطلاحِ علم اخلاق، به معناى نشان دادن كارهاى خوب و پسنديده به مردم براى يافتن اعتبار و منزلت در دل اونهاست .رياكارى شکلی از دوگانگى ظاهر و باطنه چرا كه ظاهرعمل، الهى و باطن اون شيطانى و ريائیه. البته لازمه توجه کنیم که ، افراط و تفريط در اين مسأله مانند همه مسائل، اشتباه و خطاست، همونطور که برای تشخیص هر بیماری سراغ علائمش میریم در بیماری های اخلاقی هم لازمه سراغ نشونه ها ی این بیماریها بریم ووجود یا عدم نشونه ها را جستجو کنیم. بايد از علامات ريا پى به وجود ریا در خودمون ببریم واز اون پرهيز كنیم، ولى وسواس وحساسیت بیجا تو این مساله غلطه.چنانچه این نشانه ها درما وجود داشته باشه عمل ما ریایی هست اما اگر این نشانه ها در عمل موجود نباشه عمل ما ریایی محسوب نمی شه ولازم نیست حساسیت بیش از حد بخرج دهیم. بهترين محك براى شناخت اعمال ريائى از غير ريائى همان معيارهائى است كه در روايات اسلامى اومده ؛
از جمله در روایتی حضرت رسول صل الله وعلیه وآله می فرمایند:
«امَّا عَلامَةُ الْمُرائِى فَارْبَعَةٌ: يَحْرُصُ فَى الْعَمَلِ لِلَّهِ اذا كانَ عِنْدَهُ احَدٌ وَ يَكْسِلُ اذا كانَ وَحْدَهُ وَ يَحْرُصُ فى كُلِّ امْرِهِ عَلَى الْمَحْمِدَةِ وَ يُحْسِنُ سَمْتهُ بِجُهْدِهِ؛
امّا علامت رياكار چهار چيز است: هنگامى كه كسى نزد اوست تلاش مىكند اعمال الهى انجام دهد و هنگامى كه تنها شد در انجام عمل كسل است! و در تمام كارهايش اصرار دارد مردم از او مدح و ستايش كنند، وسعى مىكند ظاهرش را در نظر مردم خوب جلوه دهد.»
تحف العقول ص17
خلاصه، هركارى كه با انگيزه بهتر نشان دادن عمل در چشم مردم انجام بشه، باعث نفوذ ريا در عمل میشه و اين انگيزه را از دوگانگى عملکردمون نسبت به اعمالى كه در خلوت و جلوت انجام مىدیم میتونیم متوجه بشیم.البته از بین نشانه های ارائه شده برای شخص ریاکار وجود همه ی نشانه ها در کنار هم لازم نیست هر شخص ممکنه یک یا دو یا همه ی نشانه ها را در خودش داشته باشه.بنابراین به محض احساس وجود این علائم در خودمون لازمه که به درمان ریا مشغول بشیم
[=microsoft sans serif]سوال:[=microsoft sans serif]
راه های درمان ریا را بیان کنید؟[=microsoft sans serif]
[=microsoft sans serif]پاسخ:[=microsoft sans serif]
راه مبارزه با ريا كارى هم مثل همه ی رذائل اخلاقی دیگه، از طریق علمی وعملی انجام پذیر هست در مرحله ی علمی شما لازمه نسبت به ریشه ی ریا آگاهی پیدا کنید وعواقب سخت وعوارض مادی ومعنوی ریا را بشناسید ودر مرحله ی عمل آهسته وپیوسته به ترک این رذیله اقدام کنید.وقتی پایه های توحید افعالی( به این معنا که لا موثر فی الوجود الا الله)در انسان محکم نباشه وانسان عزت وذلت ورزق ونعمت را بدست خدا ندونه تو این شرایط برای بدست آوردن این امور ممکنه سراغ مردم بره وبا عمل ریایی خودش سعی در جلب رضایت مردم داشته باشه.با محکم کردن پایه های توحید افعالی در وجود خودمون می تونیم از ریا فاصله بگیریم اگر به آموزه های قرآن توجه کنیم وبه یقین برسیم که همه چیز دست خداست دیگه از عمل ریایی ونشون دادن عمل برای مردم صرف نظر می کنیم چرا که خدا در قرآن می فرمایند:
«انْ يَنْصُرُكُمْ اللَّهُ فَلا غالِبَ لَكُمْ وَ انْ يَخْذُلْكُمْ فَمَنْ ذَاالَّذى يَنْصُرُكُمْ مِنْ بَعْدِهِ؛
اگر خداوند شما را يارى كند هيچ كس بر شما غلبه نخواهد كرد و اگر دست از يارى شما بر دارد هيچ كس نمىتواند شما را يارى كند!»
سوره آل عمران آیه 160
البته در مراحل ابتدایی درمان ریا، میشه از طریق پنهان نگهداشتن عمل این مشکل را حل کرد هر عملی که خود ما احساس می کنیم ممکنه در انجام دادنش ریا کنیم بهتر هست دور از چشم بقیه ودر جای خلوت انجام بدیم کم کم با تکرار این کار رذیله ی ریا به فراموشی سپرده میشه.
[=microsoft sans serif]سوال:[=microsoft sans serif]
آیا حالت نشاط از عمل، ریا محسوب می شود؟[=microsoft sans serif]
[=microsoft sans serif]پاسخ:[=microsoft sans serif]
گاهی در انسان حالت نشاطی به خاطر انجام عمل نیک، ایجاد می شه این حالت نشاط اگر به گونه ای باشه که انسان کیفیت عملش را در چشم مردم تغییر بده ریا محسوب شده وموجب بطلان عمل هست اما اگر صرفا حالت نشاط وشادی داره نسبت به توفیقی که خداوند به او داده واین نشاط باعث نشه که کیفیت وکمیت عمل را در نظر مردم تغییر بده موجب بطلان عمل نیست.بنابراین هر نوع حالت نشاطی ،از نشانه های ریا محسوب نمیشه .در شرایطی که انسان دچار حساسیت شده به شرطی که مقدار عملش را در نگاه مردم تغییر نده لازمه نسبت به این حالت بی تفاوت باشه وبا در نظر گرفتن رضای الهی عملش را انجام بده وبه وسوسه های شیطان توجهی نکنه.