جمع بندی عذاب گنهکاران در جهنم و غصه نزدیکان آنها در بهشت

سوال:
از آنجایی که هیچ غصه ای در بهشت نیست آیا بهشتیان از فکر عذاب کشیدن نزدیکانشان مثل فرزند یا پدر و مادر و ... در جهنم ناراحت و غصه دار نمی شوند؟ یا اصلا چنین احساساتی در آن دنیا معنا ندارد؟

پاسخ:
سلام و تشکر@};-

در پاسخ سؤال شما گفتنی است: عالم دنیا و عالم قیامت دو عالم از عوالم هستی اند که هریک آثاری ویژه و متفاوت دارند. در زندگی دنیوی، خوشی با رنج و محنت؛ حیات با مرگ؛ لذت با الم و درد؛ اندوه با شادی و اضطراب با آرامش آمیخته است؛ اما در آخرت چنین نیست، بلکه گروهی همیشه و از هر جهت متنعم، شاد و در آرامش و آسایش اند و در نقطه مقابل، عده ای همواره معذب و غمگین و ناراحت اند.

بنابر ادله عقلی و نقلی(آیات و روایات) بهشت جایگاه امن و راحتی است که در آن هیچ گونه غم و اندوه و ناراحتی نیست و پاداش بهشتیان خالص است و با هیچ ناگوارایی همراه نیست. چنانکه فرمود: [=book antiqua]«لا يَمَسنا فيها نصب ولا يمَسنا فيها لَغوب»(1)
در اينجا رنجى به ما نمى ‏رسد و در اينجا درماندگى به ما دست نمى‏ دهد. بعبارتی در آسایش و راحتی تمام و کمال هستند، اگر می خورند مشکلات هضم و دفع ندارند و اصولاً هیچ ناراحتی و حزن و اندوهی در کار نیست.
علامه جوادی آملی می فرماید: اگر حسرت و رنج و اندوهي هست در عالم برزخ، صحنه قيامت و قبل از ورود به بهشت است؛ زيرا جنت، دارالسلام است و در دار سلامت، مجالي براي رنج و اندوه وجود ندارد.(2)

در جاییکه در روایات دینی ما حتی آرامش مؤمنان در برزخ و بهشت های برزخی را تأیید کرده
چنانکه [=book antiqua]امام صادق (ع) مى ‏فرماید: «به درستى که مؤمن خانواده خویش را زیارت مى‏ کند؛ پس آن چه را دوست دارد، مى‏ بیند و آن چه را ناخوشایند دارد، از او پوشیده مى‏ شود و به درستى کافر، خانواده خویش را زیارت مى‏ کند؛ پس مى‏ بیند آن چه [=book antiqua]ناخوشایند اوست و از او پوشیده مى‏ شود، آن چه را دوست دارد.»(3) قطع مسلم به مراتب اولی در بهشت که دارالسلام و سرای امن و امان و راحتی و آسودگی است اهل بهشت، از هر امری که موجب کوچکترین حزن و اندوه در خاطر ایشان است دور خواهند بود و اخبار اهل عذاب و بستگان ایشان که در عذاب هستند بر آنها پوشیده می شود.

همچنین می توان از طریق قدرت روح، ثابت کرد که حتی اگر اهل بهشت از احوال بستگان و خانواده خود که اهل عذاب هستند هم با خبر شوند، اما هیچ غم و حزن واندوهی به آنها راه نخواهد یافت. چنانکه در دنیا که به دلایل علقه و ارتباطات عاطفی و طبیعی عمیقی که بین ابناء بشر و پدر و فرزندان و دیگر بستگان نزدیک وجود دارد با این وجود، در مواردی مشاهده می شود که بدلیل اختلاف فکری، عقیدتی و عملی، این علقه و ارتباطات بطور کامل مخدوش و یا منتفی می شود بعنوان مثال، فرزندی که از راه حق و حقیقت خارج شده و به کفر گراییده و یا بدلیل ظلم و فساد و تباهی به زندان افتاده از طرف والدینش طرد می شود. این وضعیت، در عالم قیامت که جز حاکمیت حق الهی چیز دیگری حکمفرما نیست، و روح بهشتیان بدلیل سیر تکاملی که داشته از قدرت و توانایی های بیشتری برخوردار است بسا آسانتر و راحت تر می تواند از دیگر اعضاء خانواده و بستگان که اهل کفر و نفاق و گناه و عصیان بوده و همینک به حکم الهی اهل عذابند ترک علقه و ارتباط عاطفی کند.

بعلاوه، عالم قیامت، عالم امر و حکم خداست و همه چیز و همه کس تسلیم محض و مطلق خدایند، در آن نشئه، اهل ایمان علاوه بر تسلیم بودن، بطور کامل به اوامر الهی نیز راضی اند چنانکه در دنیا همین مسأله برای اهل ایمان واقعی متصور و محقق است، بگونه ای که در برابر اوامر و دستورات خداوند تسلیم محض و راضی مطلقند و امر او و رضایتش را بر هر چیز دیگری حتی اگر خواست و رضایت والدین و نزدیکان باشد ترجیح می دهند همین وضعیت، به مراتب اولی بدلیل تکامل یافته تر شدن ارواح مؤمنان در قیامت و بهشت بر حیات ایشان در بهشت حاکم است.
اولاً چون می دانند عذاب برخی نزدیکانشان(بدلیل تباهی خودشان) به امر خداست تسلیم محض اند و
ثانیاً چون این حکم را مطابق خواست خدا می دانند با همه وجود راضی به خواست و مشیت الهی اند.
چنانکه خداوند در 4 آیه در خصوص اهل ایمان و عمل صالح(بهشتیان) فرمود: «[=book antiqua]رَّضِيَ اللّهُ عَنْهُمْ وَرَضُواْ عَنْهُ؛(4)[=book antiqua] آنها از خدا راضی اند و خدا نیز از آنها راضی است.» از [=book antiqua]اميرالمؤمنين عليه‌السلام نیز نقل شده است که حضرت فرمود:
«عَلَامَةُ رِضَا اللَّهِ سُبْحَانَهُ عَنِ الْعَبْدِ رِضَاهُ بِمَا قَضَى بِهِ سُبْحَانَهُ لَهُ وَ عَلَيْه؛[=book antiqua](5)[=book antiqua] نشانه رضایت خدای سبحان از بنده، رضایت بنده از آن چیزی است که خداوند برای او مقدر کرده است، چه خوشایند او و چه ناخوشایند او باشد.»‌

از این رو؛ حتی اگر از وضعیت عذاب ایشان هم مطلع باشند، چون آن را امر و خواست خدای سبحان می دانند هیچ غم و اندوهی متوجه روح تکامل یافته، تسلیم و راضی مؤمنان بهشتی نخواهد گشت.

موفق باشید ...@};-

پاورقی_________________________________________________
1. صافات164.
2. عبدالله جوادی آملی- تفسیر موضوعی- جلد 9 صفحه 239.
3. کلینى، کافى، ج 3، ص 230.
4. مائده(5)، 119 و توبه(9)، 100 و مجادله(58)، 22 و بینه(98)، 8.
5. کلیات حدیث قدسی، ص158.