گلچین احادیث معصومین ---> "فضائل اخلاقی"

مولا علی (ع) : بهترین برادران تو کسی است که با راستگویی خود تو را به راستگویی دعوت کند و با اعمال نیک خود تو را به بهترین کارها فرا خواند. غررالحکم جلد 3 صفحه 434

مولا علی (ع) : دوستی کسانی که به خاطر خدا دوستند ادامه پیدا میکند ، چون عامل آن دوستی ، دائمی است ( ولی ) دوستی برادرانی که به خاطر دنیا دوست شده اند بریده میشود ، زیرا عوامل آن دوستی ها زود از بین می رود. غررالحکم جلد 2 حدیث 1795 ، 1796

عَنِ النَّبِيِّ صلی الله علیه وآله قَالَ ثَلَاثٌ مَنْ لَمْ تَكُنْ فِيهِ فَلَيْسَ مِنِّي وَ لَا مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا هُنَّ قَالَ حِلْمٌ يَرُدُّ بِهِ جَهْلَ الْجَاهِلِ وَ حُسْنُ خُلُقٍ يَعِيشُ بِهِ فِي النَّاسِ وَ وَرَعٌ يَحْجُزُهُ عَنْ مَعَاصِي اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ.

از رسول اكرم صلى اللَّه عليه و اله نقل شده که فرمودند: هر كس داراى سه خصلت نباشد از من نيست و خدا هم او را قبول نمى‏كند. گفته شد: يا رسول اللَّه! آن خصلت ‏ها چه مى ‏باشند.
حضرت فرمود: حلمى كه جاهل را از خود دور كند؛ حُسن خُلقى كه به وسيله آن در ميان مردم زندگى نمايد؛ و ورع [تقوایی]كه او را از معصيت ‏ها و نافرمانى ‏هاى خداوند دور سازد.

بحار الأنوار، ج‏66، ص: 386

فلسفه دعا برای امام زمان ؟

1 - دعا برای انسان کامل چون امام زمان(ع) ریشه در فطرت دارد. جوهره اصلی روح و فطرت انسان، با "کمال‏طلبی و نیکی گرایی" آمیخته و سرشته شده است.
تعظیم و دعا و ذکر و یاد "صاحبان کمال" لازمه عشق و ارادت به نیکی‏ها و کمالات است و ریشه در فطرت آدمی دارد.
اکنون در نظام خلقت، انسان کامل و صاحب کمال برتر جز امام زمان(ع) نیست. پس چگونه عاشق امام می‏تواند لحظه‏ای از دعای حضرت غافل بماند؟
2 - دعا اظهار ایمان، ارادت و عشق است.
دعا برای امام یعنی اظهار عشق و ارادت دوستدار به محبوب؛ دل دادن صمیمانه دلداده به دلدار؛ سر سپردن سرباز جان برکف در پیش پای سردار. دعا برای امام یعنی اعلام وفاداری صادقانه مرید به مراد؛ ابراز علاقه مطیع به مطاع؛ و اعلام خود فراموشی نسبت به جان جانان. دعا یعنی ایستادن در برابر آیینه کمال و جمال و جلال حق تعالی و غم دوران دوری و رنج و محبت‏های ایام سیه روزی و هجران را بازگو کردن.
دعای عاشق تجدید پیمان و تأکید میثاق و تقویت تعهد است بر وفاداری، خویشتن سازی، اصلاح نقش خویش و جامعه برای تداوم مبارک معشوق. دعا، نامه‏ای است که عاشق برای معشوقش می‏نویسد.
3 - دعا برای امام، تمرین خودسازی و آماده‏سازی جامعه است.
دعا که مخ عبادتش گفته‏اند، به معنای "خواستن از خدا است. چه چیزی از خدا درخواست می‏کنیم؟
وجود مقدس "ولی و حجت خدا" را می‏خواهیم.
سلامتی و ظهورش را طلب می‏کنیم.
دعا یا طلب، سخنی است که اگر از دل برآید، عمل را به دنبال خواهد داشت. تلقین و تکرار دعا، دعا کننده را وادار می‏کند هر کاری که در سلامتی روحی و قلبی امامش تأثیر منفی دارد، انجام ندهد. هر رفتار و گفتاری که مانع ظهور و عامل تداوم غیبت است، نه تنها مرتکب نشود، بلکه تعهد می‏بندد مانند هر عاشقی شب و روز تلاش کند تا موانعی را که دیگران ایجاد می‏کنند، برطرف سازد و محیط را آماده پذیرش "محبوب" گرداند.
4 - دعا برای امام دعا برای خود و جامعه است‏
دعا برای سلامتی و تعجیل در ظهور امام دعا برای خود و جامعه انسانی به خصوص مستضعفان جهان است. دعا برای رفع ظلم و ستم، فقر و فلاکت و کوه مصائبی است که برگُرده بیچارگان و درماندگان است.
امام در توقیع شریفی که به نایب خاصش (جناب محمد بن عثمان) نوشته فرموده : "برای تعجیل فرج من بسیار دعا کنید، زیرا که گشایش کارها و امور شما در فرج من است".(1)
5 - اگر چه ظهور و فرج امام زمان به امر و قضای الهی در موعد مقرر و زمان مقرر تحقق می‏یابد، اما نقش دعا در تعیین مقدرات الهی و حتی تغییر آن ها مانند دفع معصیت‏های مقدّر و تعجیل در زمان ظهور مقدّر بی هیچ تردیدی ثابت است.
خداوند مقدر نموده با توجه به اموری که تحقق می‏یابد و علت‌هایی که تمام و کامل می‏شوند، امر فرج امام زمان در زمان یا دوره‏ای خاص تحقق یابد.
یکی از علت‌هایی که در تعیین و تقدیر زمان ظهور می‏تواند نقش داشته باشد و در روایات معصومین به صراحت از آن نام برده شده، تأثیر دعا در ظهور و تعجیل فرج امام زمان است. چون از یک طرف دعا، نشانه خواستن انسان‏ها است .خواستن انسان‏ها یکی از علت‏های تحقق ظهور امام زمان است.
از طرف دیگر دعا یکی از اسباب و عللی است که در جهان هستی، تأثیر در تحقق یک چیز و یا رفع یک حادثه دارد، یعنی در مجموعه جهان هستی و قوانین و سنت‏های مقدر و معین آن، نیز در قضای الهی، دعا در تعیین حوادث و یا رفع آن ها نقش دارد. خدایی که تقدیر حتمی و قطعی را معین نموده، مقدر کرده است که دعا و خواستن از خداوند، هم چنین کارهای نیک زمان تحقق سرنوشت و از جمله زمان ظهور را (که یکی از حوادث جهان و سرنوشت انسانی است) مقدّم سازد. بنابراین اصل "ظهور" امری حتمی و قطعی است، اما زمان تحقق آن از تقدیرات مشروط است که با افکار و عقاید و گفتار و افعال انسان‏ها، مقدّم یا مؤخّر می‏گردد.
پی‏نوشت‏:
1. محدث نوری، نجم الثاقب، ص 505.

رسول خدا صلى الله عليه و آله :

ألا إنَّ الصَّلاةَ مَأدُبَةُ اللَّهِ فِي الأَرضِ، قَد هَنَّأَها لِأَهلِ رَحمَتِهِ في كُلِّ يَومٍ خَمسَ مَرّاتٍ؛

آگاه باشيد كه نماز، سفره مهمانى خداوند در زمين است كه آن را براى شايستگان رحمتش، پنج مرتبه در هر روز، پهن مى‏‌كند

. امام هشتم(ع) می‌فرماید:‌ "و علّه الزکوة مِن أجل الفقرا مِن مال الاغنیاء ما یسعهم ولو أنّ النّاس أدّوا حقوقهم لکانوا عایشین بخیر". در جای دیگر می‌فرماید: "ولو أنّ النّاس أدّوا زکوة أموالهم ما بقی مسلمٌ فقیراً محتاجاً؛(1) مقرر کردن قانون زکات برای رفع نیازمندی های فقرا و مستمندان است. اگر مردم زکات مال شان را پرداخت می کردند، همه به خوبی و خوشی زندگی می کردند".
یکی دیگر از فواید زکات این است که پرداخت آن باعث پاک شدن و نمو و اضافه شدن مال می‌گردد.
حضرت زهرا (س) در خطبه فدکیه می‌فرماید : "فجعل الله ... الزکاة تزکیة للنفس و نماءاً فی الرزق؛ خداوند زکات را واجب کرد تا باعث پاکی نفس انسان شود و طهارت وجدان حاصل گردد و رزق و روزی فراوان گردد.
پی‌نوشت‌ :
1.وسائل الشیعه، ج 6، ص 3 تا 6.

[h=1]سفره های گشوده الهی برای بندگان شایسته ![/h] رسول خدا صلى الله عليه و آله : ألا إنَّ الصَّلاةَ مَأدُبَةُ اللَّهِ فِي الأَرضِ، قَد هَنَّأَها لِأَهلِ رَحمَتِهِ في كُلِّ يَومٍ خَمسَ مَرّاتٍ؛
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود : آگاه باشيد كه نماز، سفره مهمانى خداوند در زمين است كه آن را براى شايستگان رحمتش، پنج مرتبه در هر روز، پهن مى‏‌كند.

[h=5]مستدرک الوسائل : ج ۳ ص ۱۶؛ شناخت‌نامه نماز ج 1، ص 94[/h]

[h=1]نزدیکترین حالت بنده به خدا برای دعا کردن ![/h] امام صادق عليه ‏السلام : لَمّا قـالَ لَهُ سعيدُ بنُ‏يسارٍ : أدعُو وأنـا راكِـعٌ أو ساجِدٌ ؟ : نَعَم اُدْعُ وأنتَ ساجِدٌ ، فإنَّ أقرَبَ ما يَكونُ العَبدُ إلى اللّه وهُو ساجِدٌ ، اُدْعُ اللّه‏َ عز و جل لِدُنياكَ وآخِرَتِكَ .
امام صادق عليه ‏السلام - در پاسخ به سعيد بن يسار كه پرسيد : در حال ركوع دعا كنم يا سجود ؟- : آرى ، در حال سجود دعا كن ؛ زيرا نزديكترين حالت بنده به خداوند حالتى است كه در سجده است . (در آن حال) براى دنيا و آخرتت به درگاه خداوند عز و جل دعا كن .

[h=5]بحار الأنوار : 85 / 131 / 6 منتخب ميزان الحكمة : 264[/h]

در حدیث قدسی، پیامبر اکرم(ص) از قول خداوند نقل می کند : «هیچ بنده‌ای به سوی من توسط عملی تقرب نمی‌جوید که نزد من محبوب‌تر باشد از آنچه بر وی واجب نموده‌ام».
آن چه را که خداوند انجام آن را واجب کرده از نماز و روزه و سایر عبادت ها و انفاق مال و صلة ارحام و کمک به ضعفا و دستگیری از فقرا، هم چنین آن چه را که ترک آن را واجب شمرده و آن همه گناهان صغیره و کبیره است. بنابر این انجام واجبات و ترک گناهان و محرمات، محبوب‌ترین عملی است که انسان را به مقام قرب الهی می رساند.
بعد از انجام واجبات و ترک گناهان، کارهای مستحبی است که انسان را به خدا نزدیک می کند، از این رو در ادامة حدیث قدسی خداوند می فرماید:
«بدون شک و تردید، ‌بندة من با به جا آوردن کارهای مستحب، به سوی من تقرّب پیدا می کند و با انجام کارهای مستحبی، چنان کمال می یابد و به من تقرّب پیدا می کند،‌ که او را دوست دارم (یعنی بندة خدا، محبوب خدا می شود). وقتی کسی محبوب من گشت و او را دوست داشتم، گوش او می شوم، که با آن می شنود. چشم او می شوم که با آن می بیند.زبان او می گردم که با آن سخن می گوید .دست او می شوم، که با آن می دهد و می گیرد. پای او می شوم، که با آن راه می رود. وقتی (چنین بنده‌ای) مرا بخواند، اجابت می کنم، وقتی از من چیزی را درخواست کند، به او خواهم داد».(1)
پی‌نوشت‌ها:
1. الکافی، ج 2، ص 352.

عَنِ الرِّضا عليه السلام: اِعْلَمْ اَنَّ مَنِ اسْتَدانَ دَيْنا وَنَوى قَضائَهُ، فَهُوَ فِى اَمانِ اللّهِ حَتّى يَقْضِيَهُ، فَاِنْ لَمْ يَنْوِقَضاءَهُ فَهُوَ سارِقٌ.

از امام رضا عليه السلام نقل شده است كه فرمود: كسى كه قرض بگيرد در صورتى كه تصميم داشته باشد آنرا پس بدهد، در امان خداست تا آنرا اداء كند، ولى اگر تصميم نداشته باشد آنرا به صاحبش برگرداند، دزد محسوب مى شود.

بحارالانوار ج103

حدیث امام صادق علیه السلام :
إذا أرادَ أَحَدُكُم أَن يُستَجابَ لَهُ فَليُطَيِّب كَسبَهُ و َليَخرُج مِن مَظالِمِ النّاسِ ، وَ إِنَّ اللّه‏َ لا يَرفَعُ إِلَيهِ دُعاء عَبدٍ وَفى بَطنِهِ حَرامٌ أَو عِندَهُ مَظلَمَةٌ لأِحَدٍ مِن خَلقِهِ؛
هر كس بخواهد دعايش مستجاب شود، بايد كسب خود را حلال كند و حق مردم را بپردازد. دعاى هيچ بنده‏اى كه مال حرام در شكمش باشد يا حق كسى بر گردنش باشد، به درگاه خدا بالا نمى ‏رود.
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 90، ص321، ح31

الإمام عليّ عليه السلام لايَسْتَحْيِيَنَّ أَحَدٌ إِذا سُئِلَ عَمّا لايَعْلَمُ أَنْ يَقُولَ: «لاأَعْلَمُ».
امام عـلى عليه السلام فرمود: هرگاه از كسى سؤالى شد درباره چيزى كه جواب آن را نمى داند، از گفتن «نمى دانم» خجالت نكشدو بگويد:" نمى دانم".

قال رسول الله(صلی الله علیه و آله):إنّ إبلیسَ قالَ: أهلَکتُهُم بِالذُّنوبِ فأهلَکونی بالاستِغفارِ، فلَمّا رأیتُ ذلکَ أهلَکتُهُم بالأهواءِ، فهُم یَحسَبونَ أنّهُم مُهتَدونَ فلا یَستَغفِرونَ؛ (میزان الحکمه/٢١٣٨٩)
ابلیس می‌گوید: من با «گناه» بندگان خدا را هلاک می‌کنم و به جهنّم می‌برم، اما آنها توبه می‌کنند و حال من را می‌گیرند و من را هلاک می‌کنند.

عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ قَالَ سَمِعْتُ الصَّادِقَ علیه السلام يَقُولُ مَنْ رَأَى أَخَاهُ عَلَى أَمْرٍ يَكْرَهُهُ- فَلَمْ يَرُدَّهُ عَنْهُ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَيْهِ فَقَدْ خَانَهُ.

عبدالرحمن بن حجاج گفت، شنیدم که امام صادق علیه السلام می فرمود: هر كس برادرش را در حالت ناراحت ‏كننده ‏اى (انجام کار زشت) ديد و او را از آن منع نكرد در حالى كه قادر بر اين كار بود، به او خيانت نموده است.

أمالي الصدوق، ص: 270

امام علی (ع) می فرماید: و اعلم ان الذى بیده خزائن السماوات و الارض قد اذن لک فى الدعاء و تکفل لک بالاجابه و امرک ان تساله لیعطیک و تسترحمه لیرحمک؛
بدان کسى که خزانه‏هاى آسمان‏ها و زمین در دست اوست ،به تو اجازه‏ دعا و درخواست کردن را داده و براى تو تکفل و ضمانت اجابت را فرموده است،تو را امر نموده که از او درخواست کنى تا به تو عطا کند و از او طلب رحمت کنى تا بر تو رحم آورد».(1)
1. نهج البلاغه،نامه 31.

حدیث امام باقر عليه ‏السلام :
اَلصّيامُ وَ الْحَجُّ تَسْكينُ الْقُلوبِ؛
روزه و حج آرام‏بخش دل‏هاست.
امالى (طوسى) ص 296، ح 582

پيامبر اكرم(ص) فرمود : شبى كه به آسمان عروج داده شدم ديدم بر در بهشت نوشته است: «لا اله الاالله، محمد رسول خدا، على محبوب خدا، حسن و حسين برگزيده خدا، و فاطمه‏انتخاب شده خداوند است و لعنت‏خداوند بر آن كس باد كه بغض آنان را داشته‏باشد. رسول خدا(ص) به فاطمه فرمود: همانا خداوند به خشم تو خشم مى‏كند و به خشنودى تو خشنودمى‏شود. همچنین حضرت فرمود نخستين فردى كه داخل بهشت مى‏شود فاطمه(س) است. عايشه از پيامبر اكرم(ص) روايت مى‏كند: در هنگامه قيامت، منادى‏اى، ندا مى‏دهد: اى انبوه مردمان! سرهايتان‏را به زير اندازيد تا فاطمه دختر محمد(ص) بگذرد. پيامبر اكرم(ص) در ضمن روايتىنیز یاد آورشد : اگر خداى تبارك و تعالى اميرالمؤمنين(ع) را براى فاطمه خلق نكرده‏بود، براى او بر روى زمين، از آدم گرفته تا ديگران، همتايى وجود نداشت. (1)
پی نوشت ها :
1. ضیاء مرتضوی،فاطمه(س)، گلواژه آفرینش، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1377، ص25 به بعد.

[FONT=arial]حضرت علي (ع) فرمودند:[FONT=arial]

تورات و انجيل و زبور و فرقان را خواندم و از هر كتابي كلمه اي را انتخاب كردم:

[FONT=arial]از تورات : هر كس سكوت كرد، از بلاها و مهلكه ها نجات يابد.

[FONT=arial]از انجيل: هر كس قانع باشد، سير گردد.

[FONT=arial]از زبورحضرت داود(ع): هركس شهوات را ترك كند، از آفات در امان خواهد بود

[FONT=arial]و از قرآن :هر كس بر خدا توكل كند، خداوند او را كفايت مي كند.[FONT=arial]

[FONT=arial] مواعظ العدديه، آيت الله مشكيني، ص 221

امام صادق علیه السلام:
مَنْ تَصَدَّقَ فى یَوْمٍ اَو لَیْلَةٍ اِنْ كَانَ یَوْمٌ فَیَوْمٌ وَ اِنْ كانَ لَیْلَةٌ فَلَیْلٌ دَفَعَ اللّه‏ عَزَّوَجَلَّ عَنْهُ الْهَمَّ وَ السَّبُعَ وَ میتَةَ السُّوءِ؛ هر كس در روز و یا شب صدقه بدهد ـ اگر روز است روز و اگر شب است، شب ـ خداوند از او غم و اندوه، درنده و مرگ بد را دور مى‏ كند. (ثواب الأعمال ص 140)

حدیث پيامبر صلى‏ الله عليه ‏و ‏آله :
اَدِّبوا اَولادَكُمْ عَلى ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبيِّكُمْ و حُبِّ اَهْلِ بَيْتِهِ وَ عَلى قِراءَةِ الْقُرآنِ ؛
فرزندانتان را به سه چيز ادب كنيد: عشق به پيامبرتان، عشق به خاندان او، و قرآن خواندن.
قاموس قرآن ، المقدمه ، ص2

امام صادق علیه سلام فرموده اند: سه چیز است که محبت می اورد: قرض دادن و فروتنی و بخشش {تحت العقول ص 316}

[h=1]آيا صلوات ما به پیامبر ( صلي الله عليه و آله و سلم) مي رسد؟[/h] رسولُ اللّه صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم : حَيثُما كُنتُم فَصَلُّوا عَلَيَّ ، فإنَّ صلاتَكُم تَبلُغُني .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم فرمود: هر جا كه باشيد بر من درود فرستيد ؛ زيرا درود شما به من مى‏رسد .

[h=5]كنز العمّال : 2147 منتخب ميزان الحكمة : 332[/h]

قَالَ علیٌ(علیه السلام): «إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ تَمَلُّ کَمَا تَمَلُّ الْأَبْدَانُ فَابْتَغُوا لَهَا طَرَائِفَ الْحِکْمَ »؛ حکمت‎هایی را که زنده‎کننده‎ی دل هستند بشنویم؛ چرا که قلب ما مانند بدن ما ملول می‎شود.

بسم اللَّه را در آغاز كارشان ترك مى‏ گويند و خداوند آنها را با ناراحتى مواجه مى ‏سازد تا بيدار شوند و ضمنا اين خطا از نامه اعمالشان شسته شود.

[تفسير نمونه، ج‏1، ص: 16 به نقل از سفينة البحار جلد اول صفحه 633 ]

هر كس صداقت و راستگويى پيشه كند، بار زندگى براى او سبك مى شود.

تحف العقول، ص 91

[FONT=arial]
[FONT=arial] من لا يحضره الفقيه ج 4، ص 357، ح 5762

[FONT=arial]

[h=1][/h] الإمام الصادق علیه‌السلام: « مَن صامَ ثَلاثَةَ أیّامٍ مِن آخِرِ شَعبانَ و وَصَلَها بِشَهرِ رَمَضانَ، کَتَبَ الله‌ُ لَهُ صَومَ شَهرَینِ مُتَتابِعَینِ»
امام صادق علیه‌السلام: هر کس سه روزِ آخر شعبان را روزه بدارد و آن‌ها را به ماه رمضان متّصل کند، خداوند برای او پاداش روزه دو ماه پیاپی را می‌نویسد.

[h=5]کتاب من لا یحضره الفقیه: 2/94/1829، الخصال: 582/6[/h]

[FONT=Traditional Arabic] اَلصَّغائِرُ مِنَ الذُّنـُوبِ طُـرُقٌ اِلَى الْكَبائِرِ ومَنْ لَمْ يَخَفِ اللّه‏َ فِى ‏الْقَليلِ، لَمْ يَخَفْهُ فِى‏ الْكَثيرِ؛


گناهان كوچك، راهى به سوى گناهان كبيره است. هر كس كـه در گنـاهان كوچـك از خــدا نترسـد، در مورد گناهان بزرگ و بسيار هم از او نمى‏ ترسد.

موهایت نیز باید روزه‌دار باشند!!

قال الصادق علیه السلام
اِذَا صُمتَ فَلیَصِم سَمعَكَ وَ بَصَرَكَ وَ شَعرَكَ وَ جِلدَك.

امام صادق علیه السلام فرمود:
آنگاه كه روزه مى‏گیرى باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه‏ دار باشند.
[یعنى باید تمام اعضا و جوارحت از گناهان پرهیز كنند]

وسائل الشیعه، ج 7 ص 290 و 294 ح 6 و 26.

[FONT=arial] [FONT=arial] وسائل الشیعه، ج 7 ص 181، ح 4 و 5

[FONT=arial] [FONT=arial]

[h=5]امام على عليه السلام:[/h] مَن حَسُنَت خَليقَتُهُ طابَت عِشرَتُهُ؛

هر كس خوش اخلاق باشد، زندگى اش پاكيزه و گوارا مى گردد.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 255 ، ح 5378

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در خطبه شعبانیه فرمودند: «.....اعمال شما در آن (ماه رمضان) پذیرفته است و دعاهای شما مستجاب، پس، از پروردگار خویش با نیت های راستین و دلهای پاک، بخواهید كه توفیق روزه این ماه و تلاوت قرآن در آن را به شما عنایت فرماید.» (وسائل ‏الشیعة ج: 10 ص : 314)

امام علی عليه ‏السلام :
[FONT=Traditional Arabic] مَن أحَبَّ شيئاً لَهِجَ بِذِكرِهِ؛
هركه چيزى را دوست بدارد، ياد آن ورد زبانش شود.

امام سجاد علیه السلام می فرماید: «کم من عقل اسیر تحت هوی امیر». خدایا! از نفس سرکشی به تو شکوه می کنم که بسیار به بدی ها فرمان می دهد و در خطاها می شتابد.

امام رضا علیه السلام فرمود :

عقل شخص مسلمـان تمـام نیست، مگر ایـن كه ده خصلت را دارا بـاشـد:

ـ از او امید خیر باشد

ـ از بدى او در امان باشند

ـ خیر اندك دیگرى را بسیار شمارد

ـ خیر بسیار خود را اندك شمارد

ـ هـر چه حـاجت از او خـواهنـد دلتنگ نشـود

ـ در عمر خود از دانش طلبى خسته نشود

ـ فقـر در راه خـدا را از تـوانگـرى محبـوبتـر بدانــد

ـ خـوارى در راه خـدا را از عزت بـا دشمنـش محبـوبتـر بـدانــد

ـ گمنـامـى را از پـر نـامـى خـواهـان تـر بـاشـد

ـ سپس پرسیدند: دهمین چیست؟

پس فـرمـود: كسی را ننگـرد جز ایـن كه بگـویـد او از مـن بهتـر و پـرهیزكـارتـــر است.

إِسْنَادِهِ عَنْ عَلِی علیه السلام فِی حَدِیثِ الْأَرْبَعِمِائَةِ : برای تجارت اقدام کنید به درستی که در تجارت بی ‌نیازی از آنچه که در دست مردم می‌ باشد وجود دارد و خداوند پیشه ور امین را دوست دارد.) (اصول کافی ، جلد پنجم کتاب المعیشه، ص ۷۳)