گلچین احادیث معصومین ---> "فضائل اخلاقی"

✅یاران امام مهدی (عج) به چهار گروه تقسیم می شوند:

امام على عليه السلام :
اَلا وَ اِنَّ اللَّبيبَ مَنِ اسْتَقْبَلَ وُجوهَ الاْراءِ بِفِكْرٍ صائِبٍ وَ نَظَرٍ فِىالْعَواقِبِ؛
غررالحكم، ح 2778
امام على عليه السلام :
بدانيد عاقل، كسى است كه با فكر درست، به استقبال نظرات گوناگون برود و درعواقب امور بنگرد.

امام على عليه السلام :
اَلْعاقِلُ اِذا تَـكَلَّمَ بِكَلِمَةٍ اَتْبَعَها حِكْمَةً وَ مَثَلاً وَ الاَْحْمَقُ اِذا تَـكَلَّمَ بِكَلِمَةٍاَتْبَعَها حِلْفا؛
شرح نهج البلاغه، ابن ابى الحديد، ج20،ص289، ح306
امام على عليه السلام :
عاقل، هر گاه سخن بگويد، آن را با سخنى حكيمانه و ضرب المثل همراه سازد ونادان هرگاه سخن بگويد، آن را با سوگند همراه كند.

امام سجاد عليه السّلام فرمودند:
حق استاد تو اين است كه بزرگش دارى و محضرش را محترم شمارى و با دقّت به سخنانش گوش بسپارى.
من لايحضره الفقيه، ج 2، ص 620

قال على عليه ‏السلام :

ُ» از پیغمبر پرسیدند: بهترین رفیق کیست؟ آدم که می‏خواهد رفیق انتخاب کند که با او مصاحبت کند و رابطه تنگاتنگ داشته باشد، چه خصوصیاتی باید دارا باشد؟ «قَالَ: إِذَا ذَكَرْتَ أَعَانَكَ وَ إِذَا نَسِیتَ ذَكَرَكَ»³حضرت فرمود: آن کسی که اگر به یاد خدا افتادی، تو را کمک کند و اگر خدا از یادت رفته است، تو را به یاد خدا بیاندازد

قال الصادق عليه ‏السلام :

قال على عليه‏ السلام :

امام على عليه ‏السلام :

امام موسی کاظم (علیه السلام) در حدیثی در مورد رعایت حقوق دینی و دنیایی برادران دینی (دیگران) می فرماید: «إِنَّ مِنْ وَاجِبِ حَقِّ أَخِیكَ أَنْ لَاتَكْتُمَهُ شَیْئاً تَنْفَعُهُ بِهِ لِأَمْرِ دُنْیَاهُ وَ آخِرَتِهِ، [2] همانا حق واجب برادرت این است که چیزی که برای دنیا و آخرت او نفع دارد از او کتمان نکنی.»

پیغمبر اکرم «صلّی الله‌ علیه و ‌آله و سلّم» می فرمایند:
«مَنْ سَنَّ سُنَّةً حَسَنَةً كَانَ لَهُ أَجْرُهَا وَ أَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا إِلَى یوْمِ الْقِیامَةِ وَ مَنْ سَنَّ سُنَّةً سَیئَةً كَانَ عَلَیهِ وِزْرُهَا وَ وِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا إِلَى یوْمِ الْقِیامَة»[7]؛اگر کسی در تربیت فرزندان خود کوشا باشد و اولاد صالح و شایسته‌ای پس از خود بگذارد و آن فرد، مۆمن بوده و برای جامعه و مردم، مفید باشد، هر کار نیکی که فرزند انجام میدهد، به همان اندازه پدر و مادر او نیز از ثواب آن بهره‌مند هستند، بدون آنکه چیزی از پاداش عامل آن، کم شود.

امام صادق عليه السلام فرمودند: كسى كه به خداوند قسم مى خورد بايد راست بگويد. و كسى كه راست نگويد، هيچ ارزشى نزد خداوند نخواهد داشت . و كسى كه براى او به خدا قسم بخورند، بايد راضى شود. اگر راضى نشود، هيچ ارزشى نزد خداوند نخواهد داشت .

امام صادق عليه السلام فرمودند: كسى كه قسم بخورد و بداند كه دروغ مى گويد محققا با خداوند عزوجل جنگيده است .

✅پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم :
✍الصَّلاةُ مِن شَرائِعِ الدّينِ وَ فيها مَرضاةُ الرَّبِّ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هِىَ مِنهاجُ النبياءِ وَ لِلمُصَلّى حُبُّ المَلائِكَةِ وَ هُدىً و ايمانٌ وَ نورُ المَعرفَةِ وَ بَرَكَةٌ فِى الرِّزقِ؛

نماز، از آيين‏ هاى دين است و رضاى پروردگار، در آن است. و آن راه پيامبران است. براى نمازگزار، محبت فرشتگان، هدايت، ايمان، نور معرفت و بركت در روزى است.

امام باقر عليه السّلام فرمودند:
لَيْسَ مِنْ نَفْسٍ إلاّ وَ قَدْ فَرَضَ اللّه ُ لَها رِزْقاً حَلالاً، يَأْتيها فى عافِيَةٍ وَ عُرِضَ لَها بِالْحَرامِ مِنْ وَجْهٍ آخَرَ فَإنْ هِىَ تَناوَلَتْ شَيْئاً مِنَ الحَرامِ قاصَّها مِنَ الحَلالِ الَّذى فَرَضَ لَها وَ عِنْدَاللّه ِ سِواهُما فَضْلٌ كَثيرٌ وَ هُوَ قَولُهُ: « وَ اسئَلُوا اللّه َ مِن فَضْلِهِ»؛ [ سوره نساء آيه 32.]
خداوند براى هر انسان رزق حلالى را مشخص و حتمى كرده است كه به طور كامل به او خواهد رسيد، و از طرفى رزق حرامى از طريق ديگر به او عرضه مى شود، پس اگر از آن حرام مقدارى برداشت به همان اندازه از مال حلال او كم مى شود و پيش خدا علاوه بر آن دو مال، زيادى و افزونى است كه خداوند در قرآن فرمايد: از فضل و زيادى كه پيش خدا است از او درخواست كنيد.
[ بحارالانوار ج 103 ص 11 ح 49.]

متوقّف شدنِ روزىِ دزد

✅ امام زين العابدين عليه السلام: لقمان گفت:

«اى پسرم! ... همانا دزد، هر گاه دزدى كند، خداوند عز و جل روزى اش را نگه مى دارد و گناه آن، به پاى خودش است. حال آنكه اگر صبر مى كرد، از راه خودش به آن روزى دست مى يافت.»

(قصص الأنبياء: ص ١٩٦، ح ٢٤٦؛ بحار الأنوار: ج ١٣، ص ٤٢١، ح ١٥.)

ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ (ﺻﻠّﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﻭ ‌ﺁﻟﻪ)
ﻣَﻦْ ﺃﺩَّﯼ ﺇﻟﯽ ﺍُﻣَّﺘِﻲ ﺣَﺪﯾﺜﺎً ﯾُﻘﺎﻡُ ﺑِﻪِ ﺳُﻨَّﺔٌ ﺃﻭ ﯾُﺜْﻠَﻢُ ﺑِﻪِ ﺑِﺪْﻋَﺔٌ ﻓَﻠَﻪُ ﺍﻟﺠَﻨَّﺔُ.
ﻫﺮ ﮐﺲ ﺑﻪ ﺍﻣّﺖ ﻣﻦ ﺣﺪﯾﺜﯽ ﺭﺳﺎﻧَﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺁﻥ ﺳﻨّﺘﯽ ﺑﺮ‌ﭘﺎ ﺷﻮﺩ ﯾﺎ ﺩﺭ ﺑﺪﻋﺘﯽ ﺭﺧﻨﻪ ﺍﻓﺘﺪ، ﺑﻬﺸﺖ ﺍﺯ ﺁﻥِ ﺍﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﻣﯿﺰﺍﻥ ﺍﻟﺤﮑﻤﻪ، ﺡ 3340‍

امام علي عليه السّلام فرمودند:
طَهِّرُوا أنفُسَكُم مِن دَنَسِ الشَّهَواتِ تُدرِكُوا رَفيعَ الدَّرَجاتِ ؛

جان هاى خود را از آلودگى شهوت ها پاك كنيد ، تا به درجات برين دست يابيد .
غرر الحكم و درر الكلم، حديث6020

پيامبر اکرم صلّي الله عليه و آله فرمودند:
طُوبى لِمَن تَرَک شَهوَةً حاضِرَةً لِمَوعودٍ لَم یرَهُ؛
خوشا آن که شهوتِ آماده اى را به خاطر پاداش وعده داده شده اى که آن را ندیده است ، رها کند.
الخصال، ص 3

✅ امام على عليه السلام:

«هر كس سه خصلت داشته باشد، دنيا و آخرتش سالم مى ماند:
1⃣به خوبى فرمان دهد و خود به آن عمل كند،
2⃣از زشتى باز دارد و خود از آن باز ايستد
3⃣و از حدود الهى پاسدارى كند.»

(غررالحكم، ح ۹۰۷۶.)

امام علی (ع):
سلام را روشن ادا کنید و طعام بدهید و هنگامی که مردم خوابند نماز شب بخوانید تا با ایمنی وارد بهشت شوید

حضرت رسول اکرم:

دزدترین دزدها کسی است که از نمازش دزدی کند؛ یعنی واجبات آن را به طور کامل به جا نیاورد.

✨

حق گوش‏

⚜«و أما حق السمع فتنزیهه عن أن تجعله طریقا الی قلبک الا لفوهة کریمة تحدث فی قلبک خیرا، أو تکسب خلقا کریما، فانه باب الکلام الی القلب، یؤدی الیه ضروب المعانی علی ما فیها من خیر أو شر، و لا قوة الا بالله...» ⚜

«اما حق گوش، پاک داشتن آن است از این که راهی به سوی دلت قرار دهی جز به منظور شنیدن مطلب خوبی که در دلت ایجاد نیکی کند یا باعث خلق و خوی پسندیده شود، زیرا که گوش دریچه‏ای به جانب دل است که هر نوع مطالب نیک و بد را به آن می‏رساند، هیچ نیرو و توانی جز به خداوند متعال نیست...»

براستی که دستگاه شنوایی، وسیله کارسازی در ساختن شخصیت و راه و رفتار انسانی است و این بدان جهت است که شنیده‏های خود را که در باطن ذات و در باطن نفس مؤثر است منتقل می‏سازد، از جمله حقوق آن بر انسان آن است که پیام آور و واسطه نقل آداب پسندیده و فضایل نیکو و خصلتهای ارزنده باشد تا تحت تأثیر قرار داد، و جزء صفات و خصیصه‏های وی گردد.

منبع: تحلیلی از زندگانی امام سجاد (جلد 2)؛ باقر شریف قرشی؛ ترجمه محمد رضا عطائی؛ کنگره جهانی حضرت رضا علیه السلام 1372.

خود نگهدارى
«أَلْخَیرُ كُلُّهُ صِیانَةُ الاِْنْسانِ نَفْسَهُ.»:
تمام خیر آن است كه انسان خود را نگهدارد.
حضرت سجاد

پيامبر صلی الله علیه و آله :

امام سجاد علیه السلام می فرمایند :
هر كس در هيچ كارى به مردم اميد نبندد و همه كارهاى خود را به خداى عزوجل واگذارد ، خداوند هر خواسته‏اى كه او داشته باشد اجابت كند .
منابع :
كافى ج2 ص148 ح3 ، نهج الدعاء ج 1 ص 616

امام سجاد علیه السلام می فرمایند :
نزد خداوند متعال حالتی محبوب‌تر از یكی از این دو حالت نیست :
حالت غضب و غیظی كه مؤمن با بردباری و حلم از آن بگذرد و دیگری حالت بلا و مصیبتی كه مؤمن آن را ‏با شكیبائی و صبر بگذراند .
منابع :
مستدرك الوسائل ج 2 ص 424 ح 21

امام كاظم(ع) فرمودند: آراستگي و پيرايش "مرد" براي همسرش از عوامل افزايش عفت و پاكدامني زن است.
مكارم الاخلاق، ص ٩٧

امام علي عليه السّلام:
حتّي براي بدترين فرد اين امّت از رحمت خدا نوميد مشو؛زيرا که خداوند متعال فرموده است:از رحمت خدا نااميد نمي شوند، مگر گروه کافران
نهج البلاغه، حکمت 377

رسول خدا(ص) فرمود: «اَحَبُ الَعَفَافِ إلیَ اللهِ عَفَافِ البطنِ و الفرجِ» محبوب‌ترین عفاف نزد خدای تعالی عفت شکم و عفت جنسی است.

امیرالمومنین (ع) در حکمت ۳۳۸ نهج البلاغه می‌فرمایند: «أَلاَ وإِنَّ مِنَ الْبَلاَءِ الْفَاقَةَ وَأَشَدُّ مِنَ الْفَاقَةِ مَرَضُ الْبَدَنِ، وَأشدُّ مِنْ مَرَضِ الْبَدَنِ مَرَضُ الْقَلْبِ. أَلاَ وإِنَّ مِنَ النِّعَم سَعَةَ الْمَالِ، وَأَفْضَلُ مِن سَعَةِ الْمَالِ صِحّةُ الْبَدَنِ، وَأَفْضَلُ مِنْ صِحَّةِ الْبَدَنِ تَقْوَى الْقَلْبِ». (آگاه باشید! فقر یكى از بلاها است و بدتر از آن بیمارى بدن است، و از آن بدتر بیمارى قلب است. بدانید كه تقواى قلب دلیل صحت‌ بدن خواهد بود)

نیکی به بازماندگان دیگران

❤️پيامبر اکرم صلّي الله عليه و آله فرمودند:❤️

از امام صادق (علیه السلام) این چنین نقل شده است: «انَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ لَیَرْحَمُ الرَّجُلَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ؛ [5] خداوند عزّوجلّ هر آینه بر مرد رحم مى كند به خاطر شدت محبتش بر فرزندانى كه دارد». مكارم الأخلاق(طبرسى): ص219

پیامبر اکرم در عبارت بسیار زیبایی در خصوص جوانان فرمودند: «شما را به نیكى با جوانان سفارش مى كنم، چرا كه آنان، دل هاى رقیق ترى دارند، به راستى كه خداوند، مرا بشارت دهنده و هشدار دهنده برانگیخت، جوانان با من هم پیمان شدند و پیران با من به مخالفت برخاستند. آن گاه این آیه را خواندند: «و عمر آنان به درازا كشید و دل هایشان سخت گردید»
سفینة البحار: ج ۲، ص ۱۷۶

از رسول خدا (صلی الله علیه و اله) نقل شده است: «ای اباذر هیچ جوانی به خاطر خدا دنیا و سر گرمی های آن را رها نکرد، و جوانیش را در راه اطاعت خدا پیر نکرد، جز این که خداوند متعال پاداش هفتاد و دو صدیق را به عطا فرمود»
بحار الانوار: ج77، ص 84

رسول خدا (صلی الله و علیه و آله) می فرماید:

- فاسئلوا اللهَ رَبَّكُم بِنیّاتٍ صادِقَه وَ قلوبٍ طاهره؛ پس از خدا بخواهید و دعا كنید با نیات صادق و قلوب پاك.
اَن یُوَفِّقَكُم لِصیامه وَ تِلاوَه كتابه؛ حضرت می‌فرماید از خدا طلب توفیق کنید تا با قرآن مأنوس شوید. آن را بخوانید، در آن تأمل و تدبر کنید و به قرآن عمل نمایید.

امام علی (علیه السلام) می فرمایند: "الجود حارس الأعراض"؛ "بخشندگى، نگاه دارنده آبروست". (نهج البلاغة/ترجمه دشتى/ص 675)

امام علي(ع) :

تَنْزِلُ الْمَعُونَةُ عَلَى قَدْرِ الْمَئُونَةِ؛

كمك الهي، به اندازه تلاش آدمي رسد.
نهج البلاغه،حکمت 133

❤️امام صادق(ع) :