جمع بندی امکان تعالی معنوی گناهکار

تب‌های اولیه

6 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
امکان تعالی معنوی گناهکار
سلام علیکم و رحمت الله  سوال بنده از جنابعالی این است که آیا هر شخص گناه کاری در هر جایی که قرار داشته باشد میتواند مثل ایت الله بهجت رضوان ا... شود یا نه ؟اگر میشود چگونه
با نام و یاد دوست         کارشناس بحث: استاد حنیف
سلام علیکم و رحمت الله  سوال بنده از جنابعالی این است که آیا هر شخص گناه کاری در هر جایی که قرار داشته باشد میتواند مثل ایت الله بهجت رضوان ا... شود یا نه ؟اگر میشود چگونه
  بسم الله الرحمن الرحیم عرض سلام و احترام خداوند علامه طباطبائی (رحمه الله علیه) در مورد انسان و حالات او در روبرو شدن با وسوسه ها و فریب های نفس و شیطان می فرمایند: «خداوند متعال حال انسان را از نظر دعوت شدن و هدايت پذيرفتنش تحليل كرده، و ديده كه انسان از نظر پذيرفتن هدايت او، و رسيدنش به كمال و كرامت و سعادتى كه بايد در زندگى آخرتيش نزد خداى سبحان داشته باشد، سعادتى كه برايش حياتى و واجب بوده و در سير اختيارى به سوى پروردگارش بى نياز از آن نيست،... خداى تعالى مى دانست كه بشر اگر به حال خود واگذار گشته، دستگيرى نشود، در پرتگاه شقاوت و خطر سقوط دورى از خدا و در كنج مسكنت قرار مى گيرد،...خداى تعالى چون بر اين علم داشت، و مى دانست كه نزديك شدن بشر به منزلگاه كرامت و استقرارش در مستقر سعادت، موقوف بر اين است كه از آنچه او را به خطرهاى نامبرده مى افكند منصرف شود، و اگر هم مبتلا بدان شده، از آن دل بر كند، و بسوى پروردگارش رجوع كند، به همين جهت خداى سبحان باب توبه را فتح نمود.» (۱) «... إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا...»؛ به درستی که خداوند همه گناهان را مى ‏آمرزد (۲) این وعده ی خداوند است و در وعده ی خداوند هیچ تخلفی نیست. به شرطی که ما درست عمل کنیم و توبه واقعی باشد.       پی نوشت: ۱. برگرفته از ترجمه تفسیر المیزان، ج ۴؛ ص ۳۸۶ ۲. سوره زمر، ۵۳                
توبه ی واقعی تعریف و شرایط خاص خودش را دارد. اینطور نیست که هر کسی صرفا ذکر استغفار را بر زبان آورد، توبه کار نامیده شود. استاد شهید مطهری (رحمه الله علیه) در این مورد فرموده اند: «برخی میان صیغه توبه و خود توبه اشتباه می‌کنند. توبه یعنی پشیمانی شدید از گناه، تصمیم اکید بر تکرار نکردن گناه و بازگشت به سوی حقیقت. این، یک لفظ بیانگر دارد که می‌گوییم: «استغفرا..... ربی و اتوب الیه» ولی خود این که توبه نیست...» (۱) علامه طباطبایی رحمه الله علیه در ذیل آیه ۵۴ از سوره نساء  (۲) تعریف و شروطی را برای توبه واقعی مطرح کرده اند به این شرح: اول اينكه: آيه مورد بحث، راجع به توبه است، تنها متعرض توبه از گناهان و كارهاى ناستوده است، نه كفر و شرك، به دليل اينكه فرموده: «و مَنْ عَمِلَ مِنْكُمْ- يعنى هر كس از شما مؤمنين به آيات خدا، عملى انجام دهد.» دوم اينكه: "جهالت" در مقابل "عناد"،" لجاجت" و "تعمد" است. زيرا كسى كه صبح و شام خداى خود را مى خواند، و در صدد جلب رضاى اوست و به آياتش ايمان دارد، هرگز از روى استكبار و لجاجت گناهى مرتكب نمى شود و گناهى هم كه از او سر زند، از روى جهالت و دستخوش شهوت و غضب شدن است. سوم اينكه: مقيد كردن كلمه "تاب" را به قيد "و اصلح" براى اين است كه دلالت كند بر اينكه توبه وقتى قبول مى شود كه از روى حقيقت و واقع باشد. زيرا كسى كه حقيقتا به سوى خداى سبحان بازگشت نموده و به وى پناه برد، هرگز خود را به پليدى گناهى كه از آن توبه كرده و خود را از آن پاك ساخته، آلوده نمى كند. اين است معناى توبه. نه صرف اينكه بگويد: "اتوب الى اللَّه" و در دل همان آلوده اى باشد كه بوده است. چگونه خداوند چنين توبه اى را قبول مى كند و حال آنكه خود فرموده: «وَ إِنْ تُبْدُوا ما فِي أَنْفُسِكُمْ أَوْ تُخْفُوهُ يُحاسِبْكُمْ بِهِ اللَّهُ» چهارم اينكه: صفات فعليه خداوند از قبيل" غفور" و" رحيم" و ... ممكن است حقيقتا مقيد به زمان نشود. براى اينكه گر چه خداى سبحان رحمت بر بندگان را بر خود لازم و واجب كرده؛ و ليكن اثر اين رحمت وقتى ظاهر مى شود كه در دل كافر نبوده و اگر گناهى از او سر ميزند از روى نادانى باشد، و بعد از ارتكاب، توبه هم نموده و علاوه بر آن، عمل صالح هم انجام بدهد. (۳)       پی نوشت: ۱. مجموعه آثار شهید مطهری، ج ۱۳، ص ۳۶۲ ۲. وَإِذَا جَآءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بَِايَتِنَا فَقُلْ سَلَمٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنكُمْ سُوءاً بِجَهَلَةٍ ثُمَّ تَابَ مِن بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ، و هرگاه كسانى كه به آیات ما ایمان دارند نزد تو آیند، پس بگو: سلام بر شما! پروردگارتان بر خودش رحمت را مقرّر كرده است كه هر كس از شما از روى نادانى كار بدى انجام دهد و پس از آن توبه كند و خود را اصلاح نماید، پس قطعاً خداوند، آمرزنده و مهربان است. ۳. ترجمه تفسیر المیزان، ج ۴؛ ص ۳۸۶  
اگر کسی در این حد و با این شرایط توبه کرد، بله قطعا توانایی و ظرفیت رسیدن به خدا در او ایجاد خواهد شد و طبق وعده ی قرآن، سیئاتش به حسنات مبدل خواهند شد. علامه طباطبایی در این مورد می فرمایند: عفو و مغفرت  در امور تشريعى به معناى ازاله سببى است كه نمى گذارد ارفاق و رحم مولا در مورد سعادت و شقاوت شامل حال بنده او شود، عفو و مغفرت آن مانع را بر مى دارد، و در نتيجه بنده داراى سعادت مى شود. (۱)       پی نوشت: ۱. ترجمه تفسیر المیزان، ج ۴، ص ۸۱  
جمع بندی: پرسش:  آیا هر شخص گناه کاری در هر جایی که قرار داشته باشد میتواند مثل ایت الله بهجت رضوان ا... شود یا نه ؟اگر میشود چگونه؟   پاسخ: «علامه طباطبائی» (رحمه الله علیه) در مورد انسان و حالات او در روبرو شدن با وسوسه ها و فریب های نفس و شیطان می فرمایند: «خداوند متعال حال انسان را از نظر دعوت شدن و هدايت پذيرفتنش تحليل كرده، و ديده كه انسان از نظر پذيرفتن هدايت او، و رسيدنش به كمال و كرامت و سعادتى كه بايد در زندگى آخرتيش نزد خداى سبحان داشته باشد، سعادتى كه برايش حياتى و واجب بوده و در سير اختيارى به سوى پروردگارش بى نياز از آن نيست،... خداى تعالى مى دانست كه بشر اگر به حال خود واگذار گشته، دستگيرى نشود، در پرتگاه شقاوت و خطر سقوط دورى از خدا و در كنج مسكنت قرار مى گيرد،...خداى تعالى چون بر اين علم داشت، و مى دانست كه نزديك شدن بشر به منزلگاه كرامت و استقرارش در مستقر سعادت، موقوف بر اين است كه از آنچه او را به خطرهاى نامبرده مى افكند منصرف شود، و اگر هم مبتلا بدان شده، از آن دل بر كند، و بسوى پروردگارش رجوع كند، به همين جهت خداى سبحان باب توبه را فتح نمود.» (۱) «... إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا...»؛ به درستی که خداوند همه گناهان را مى ‏آمرزد (۲) این وعده ی خداوند است و در وعده ی خداوند هیچ تخلفی نیست. به شرطی که ما درست عمل کنیم و توبه واقعی باشد. توبه ی واقعی تعریف و شرایط خاص خودش را دارد. اینطور نیست که هر کسی صرفا ذکر استغفار را بر زبان آورد، توبه کار نامیده شود. استاد شهید «مطهری» (رحمه الله علیه) در این مورد فرموده اند: «برخی میان صیغه توبه و خود توبه اشتباه می‌کنند. توبه یعنی پشیمانی شدید از گناه، تصمیم اکید بر تکرار نکردن گناه و بازگشت به سوی حقیقت. این، یک لفظ بیانگر دارد که می‌گوییم: «استغفرا..... ربی و اتوب الیه» ولی خود این که توبه نیست...» (۳) «علامه طباطبایی» (رحمه الله علیه) در ذیل آیه ۵۴ از سوره نساء  (۴) تعریف و شروطی را برای توبه واقعی مطرح کرده اند به این شرح: اول اينكه: آيه مورد بحث، راجع به توبه است، تنها متعرض توبه از گناهان و كارهاى ناستوده است، نه كفر و شرك، به دليل اينكه فرموده: «و مَنْ عَمِلَ مِنْكُمْ- يعنى هر كس از شما مؤمنين به آيات خدا، عملى انجام دهد.» دوم اينكه: "جهالت" در مقابل "عناد"،" لجاجت" و "تعمد" است. زيرا كسى كه صبح و شام خداى خود را مى خواند، و در صدد جلب رضاى اوست و به آياتش ايمان دارد، هرگز از روى استكبار و لجاجت گناهى مرتكب نمى شود و گناهى هم كه از او سر زند، از روى جهالت و دستخوش شهوت و غضب شدن است. سوم اينكه: مقيد كردن كلمه "تاب" را به قيد "و اصلح" براى اين است كه دلالت كند بر اينكه توبه وقتى قبول مى شود كه از روى حقيقت و واقع باشد. زيرا كسى كه حقيقتا به سوى خداى سبحان بازگشت نموده و به وى پناه برد، هرگز خود را به پليدى گناهى كه از آن توبه كرده و خود را از آن پاك ساخته، آلوده نمى كند. اين است معناى توبه. نه صرف اينكه بگويد: "اتوب الى اللَّه" و در دل همان آلوده اى باشد كه بوده است. چگونه خداوند چنين توبه اى را قبول مى كند و حال آنكه خود فرموده: «وَ إِنْ تُبْدُوا ما فِي أَنْفُسِكُمْ أَوْ تُخْفُوهُ يُحاسِبْكُمْ بِهِ اللَّهُ» چهارم اينكه: صفات فعليه خداوند از قبيل" غفور" و" رحيم" و ... ممكن است حقيقتا مقيد به زمان نشود. براى اينكه گر چه خداى سبحان رحمت بر بندگان را بر خود لازم و واجب كرده؛ و ليكن اثر اين رحمت وقتى ظاهر مى شود كه در دل كافر نبوده و اگر گناهى از او سر ميزند از روى نادانى باشد، و بعد از ارتكاب، توبه هم نموده و علاوه بر آن، عمل صالح هم انجام بدهد. (۵) اگر کسی در این حد و با این شرایط توبه کرد، بله قطعا توانایی و ظرفیت رسیدن به خدا در او ایجاد خواهد شد و طبق وعده ی قرآن، سیئاتش به حسنات مبدل خواهند شد. علامه طباطبایی در این مورد می فرمایند: عفو و مغفرت  در امور تشريعى به معناى ازاله سببى است كه نمى گذارد ارفاق و رحم مولا در مورد سعادت و شقاوت شامل حال بنده او شود، عفو و مغفرت آن مانع را بر مى دارد، و در نتيجه بنده داراى سعادت مى شود. (۶)   پی نوشتها: ۱. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامی، قم ۱۴۱۷ ق، ج ۴، ص ۳۸۶ (با اندکی تصرف و تخلیص) ۲. سوره زمر، ۵۳ ۳. مطهری،‌ مرتضی، مجموعه آثار، انتشارات صدرا، تهران ۱۳۷۶، ج ۱۳، ص ۳۶۲ ۴. وَإِذَا جَآءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بَِايَتِنَا فَقُلْ سَلَمٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنكُمْ سُوءاً بِجَهَلَةٍ ثُمَّ تَابَ مِن بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ، و هرگاه كسانى كه به آیات ما ایمان دارند نزد تو آیند، پس بگو: سلام بر شما! پروردگارتان بر خودش رحمت را مقرّر كرده است كه هر كس از شما از روى نادانى كار بدى انجام دهد و پس از آن توبه كند و خود را اصلاح نماید، پس قطعاً خداوند، آمرزنده و مهربان است. ۵. ترجمه تفسیر المیزان، همان، ج ۴، ص ۳۸۶ ۶. ترجمه تفسیر المیزان، همان، ج ۴، ص ۸۱
موضوع قفل شده است