جمع بندی آیا معصومین (سلام الله علیهم) کارهای فنی و کارهای بد هم بلد بودند؟

با سلام و احترام اهل بیت علیهم السلام کسانی بودند که کارهای مختلفی انجام میدادند برخی تصور میکنند اهل بیت فقط کرسی درس و شاگرد پروری داشتند در حالی که اهل بیت به کارهای مختلف و متنوع اشتغال داشتند و احادیث متعدد و فراوانی از انان در مورد کسب و کار و حرفه وجود دارد. طبیعتا اینکه توقع داشته باشیم کارها و رشته های فنی در ان زمان مثل الان بوده درست نیست بلکه به فراخور نیاز و پیشرفت بشر در 1400 سال پیش برای پیشبرد زندگی خود به حد اقلها رضایت داشتند اما در همان زمان و با توجه به دوره زندگی سخت بادیه ای و شهر نشینی غیر مدرن، صنعت و هنر فنی هم مورد توجه قرار داشت. طبیعتا اهل بیت هم از این امر مستثنی نبودند و برای نیازهای خود و مردم در برخی از امور تبحر داشتند. اموری مانند کشاوری، دامداری، تجارت، خانه سازی و... وجود داشته است.  

با سلام   عمده کاری که اهل بیت در زمان خود برای امرار معاش و دستگیری از مستمندان انجام میدادند دامداری، کشاوری، حفر قنات و تجارت بود طبعا این امور از فنون ان دوره بوده است که اهل بیت هم به ان بها میدادند و انجام میگرفت. اما اینکه اهل بیت کارهای بد هم بلد بودند یا بلد نبودند باید عرض کنم کار بد کاری است که بلدی نمیخواهد هر کس میتواند ان را انجام دهد اما اهل بیت شان، منزلت بسیار والایی دارند که ساحت مقدسشان از هر کار بد و از پلیدی پاک است. 

با سلام اما در مورد اینکه چرا اهل بیت کارهای بد را انجام نمیدادند مانند اینکه ریش خود را نمیتراشیدند؟ نکته ای که در این موضوع مطرح است اینکه اهل بیت دارای مقام عصمت الهی بودند. شان و مقام آنها از ارتکاب اعمال بد و ناپسند دور بود. آنها در دوران عمر شریف و مقدس خود حتی یک گناه مرتکب نشدند. دلیل متقن و قطعی بر عصمت اهل بیت ایه شریفه و کلام الهی است خداوند در قرآن میفرماید  «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا» خداوند اراده فرموده است که هرگونه رجس و پلیدی را از شما اهل بیت برطرف کند و شما را پاک و مطهر گرداند. (1) این ایه شریفه بر عصمت و پاکی انان دلالت دارد و انان را از هر گونه زشتی پلیدی و ناپاکی دور میداند. لذا هیچ وقت آنان به سراغ بدی نمیروند چون گناه و بدی را خوب میشناسند. اما اینکه ایا اهل بیت بدی هم بلد هستند یا خیر؟ باید عرض شود عمل قبیح و بد را همه میتوانند انجام دهند ولی یک نفر مثل ما ان را نمیشناسد یا حقیقت پست گناه را نمیداند لذا سراغ گناه میرود اما اهل بیت گناه را میشناسند و سمت ان نمیروند. والبته دلائل متعدد دیگری دارد که بحث ان در اینجا نیست. مثلا تراشیدن ریش در روایات متعدد داریم که اهل بیت از این عمل نهی کردند مثلا این عمل تشبه به یهود را نشان میدهد و پیامبر از تشبیه به یهود منع کردند(2) یا روایات مختلف دیگری از این دست که حاکی از نهی اهل بیت از تراشیدن ریش است با این حال که انها ما را از این عمل نهی میکنند چگونه میتوان تصور کرد که این کار را خودشان بلد نباشند و انجام دهند  بنابر این اعمال بد و ناپسند در قاموس آنان راه ندارد.         پی نوشت: 1. احزاب 33 2. علی نمازی، مستدرک سفینة البحار، موسسه نشر اسلامی، قم ج 5 ص 346    

جمع بندی پرسش: آیا امامان به علوم و فنون کنونی هم آگاه بودند و تسلط داشتند؟  آیا کارهایی مانند تراشیدن ریش و کارهای بد هم بلد بودند یا کارهای بد را بلد نبودند؟ پاسخ: اهل بیت (علیهم السلام) کسانی بودند که کارهای مختلفی انجام میدادند برخی تصور میکنند اهل بیت فقط کرسی درس و شاگرد پروری داشتند در حالی که اهل بیت به کارهای مختلف و متنوع اشتغال داشتند و احادیث متعدد و فراوانی از آنان در مورد کسب و کار و حرفه وجود دارد. طبیعتا اینکه توقع داشته باشیم کارها و رشته های فنی در آن زمان مثل الان بوده درست نیست بلکه به فراخور نیاز و پیشرفت بشر در 1400 سال پیش برای پیشبرد زندگی خود به حد اقلها رضایت داشتند اما در همان زمان و با توجه به دوره زندگی سخت بادیه ای و شهر نشینی غیر مدرن، صنعت و هنر فنی هم مورد توجه قرار داشت. طبیعتا اهل بیت هم از این امر مستثنی نبودند و برای نیازهای خود و مردم در برخی از امور تبحر داشتند. اموری مانند کشاوری، دامداری، تجارت، خانه سازی و... وجود داشته است. عمده کاری که اهل بیت در زمان خود برای امرار معاش و دستگیری از مستمندان انجام میدادند دامداری، کشاوری،(1) حفر قنات(2) و تجارت بود طبعا این امور از فنون آن دوره بوده است که اهل بیت هم به آن بها میدادند و انجام میگرفت. اما در مورد اینکه چرا اهل بیت کارهای بد را انجام نمیدادند مانند اینکه ریش خود را نمیتراشیدند؟ نکته ای که در این موضوع مطرح است اینکه اهل بیت دارای مقام عصمت الهی بودند. شان و مقام آنها از ارتکاب اعمال بد و ناپسند دور بود. آنها در دوران عمر شریف و مقدس خود حتی یک گناه مرتکب نشدند. دلیل متقن و قطعی بر عصمت اهل بیت ایه شریفه و کلام الهی است خداوند در قرآن میفرماید:  «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا» (3)خداوند اراده فرموده است که هرگونه رجس و پلیدی را از شما اهل بیت برطرف کند و شما را پاک و مطهر گرداند. این آیه شریفه بر عصمت و پاکی آنها دلالت دارد و آنان را از هر گونه زشتی پلیدی و ناپاکی دور میداند. لذا هیچ وقت آنان به سراغ بدی نمیروند چون گناه و بدی را خوب میشناسند. عمل قبیح و بد را همه میتوانند انجام دهند ولی یک نفر مثل ما آن را نمیشناسد یا حقیقت پست گناه را نمیداند لذا سراغ گناه میرود اما اهل بیت گناه را میشناسند و سمت آن نمیروند. والبته دلائل متعدد دیگری دارد که بحث آن در اینجا نیست. مثلا تراشیدن ریش در روایات متعدد داریم که اهل بیت از این عمل نهی کردند مثلا این عمل تشبه به یهود را نشان میدهد و پیامبر از تشبیه به یهود منع کردند(4) یا روایات مختلف دیگری از این دست که حاکی از نهی اهل بیت از تراشیدن ریش است با این حال که آنها ما را از این عمل نهی میکنند چگونه میتوان تصور کرد که این کار را خودشان بلد نباشند و انجام دهند؟! بنابراین اعمال بد و ناپسند در قاموس آنان راه ندارد.  پی نوشت: 1. مجلسی، بحارالانوار، اسلامیه، تهران، 1363ش، ج 47 ص 55 2. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة. تحقیق: محمد أبوالفضل، کتابخانه مرعشی نجفی،  ۱۴۰۴ق، قم، ج 15 ص 147 3. احزاب 33 4. علی نمازی، مستدرک سفینة البحار، موسسه نشر اسلامی، قم، ج 5 ص 346