جمع بندی مستندات انقلابی گری

با توجه به تاکید مقام معظم رهبری بر موضوع انقلابی گری و همچنین ویژگیهای آن، مستندات روایی این ویژگیها چیست و به کدام یک از کتب روایی در این زمینه می توان مراجعه کرد؟

ضمن تشکر از شما در پاسخ گفتنی است:

اولاً مناسب بود که همان بخش از فرمایشات رهبری معظم در باره انقلابی گری و ویژگیهای آن، که مورد تأکید و اشاره در سؤالتان هست را نیز در پرسش، مطرح می کردید. زیرا رهبری معظم در طول سالیان انقلاب، و البته در این اواخر بدلیل اهمیت موضوع، بارها بر این مسأله تأکید کرده اند.

ثانیاً اینکه بخواهیم برای موضوع انقلابی گری و ویژگیهای آن، کتاب یا منبع روایی خاصی معرفی کنیم شاید کمی دشوار یا حتی ناممکن باشد زیرا بی شک، رهبر معظم انقلاب بعنوان فقیه جامع الشرایط و دانشمندی نکته سنج و حکیم و بدلیل اشراف وسیع و عمیقی که در معارف الهی دین اسلام و تشیع و تاریخ جهان و اسلام دارند چه بسا این فاکتورها و ویژگیها را از غور و غواصی چندین و چندساله شان در معارف دین الهی (قرآن و سنت) تحصیل کرده اند، یعنی مطالعه منظم و عمیق مجموعه ای از منابع مختلف قرآنی، تفسیری، روایی، فلسفی و کلامی، تاریخی، سیاسی و اجتماعی و ... باضافه تجربیات میدانی دوران انقلاب از آغاز نهضت تا کنون، چنین رهیافت کامل و عمیقی را در برابر چشمان امام جامعه قرار داده و ما گمان می کنیم می توانیم پشتوانه این رهیافت را در یک کتاب بیابیم. البته در صورتیکه تحقیقی جامع و کامل در این زمینه توسط مراکز تحقیقاتی انجام شده و کتابی تدوین شود بطور نسبی می توان به این مقصود دست یافت.

با این وجود اگر شما مشخصاً بیانات معظم له در باره انقلابی گری و ویژگیهای آن را که مورد نظرتان است را بیان کنید ما سعی خواهیم کرد در حد بضاعت خود مستندات قرآنی و حتی الامکان روایی را خدمتتان تقدیم کنیم.

باتشکر@};-

با توجه به تاکید مقام معظم رهبری بر موضوع انقلابی گری و همچنین ویژگیهای آن، مستندات روایی این ویژگیها چیست

برای شروع بحث، از گوشه ای شروع می کنیم و پس از ذکر شاخصه های انقلابی گری از منظر رهبر معظم انقلاب(1) به برخی مستندات قرآنی و روایی این شاخصه ها اشارت می کنیم:

شاخص اول: پایبندی به مبانی و ارزش‌های اساسی انقلاب: بدون شک، یکی از مهم‌ترین دلایل قیام امام خمینی(رحمه‌الله‌علیه) سرنگونی طاغوت و پایه‌گذاری حکومت اسلامی بر پایه مبانی و ارزش های اساسی اسلام بوده است. امام از این آیه شریفه الهام گرفته بود که: «وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِمَا أَنزَلَ اللهُ فَأُوْلَئِکَ هُمْ الْکَافِرُونَ (2) و آن‌ها که به احکامى که خدا نازل کرده حکم نمى‌کنند، کافرند». بعلاوه امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) در تعبیری بسیار زیبا می‌فرماید: «علت از بین رفتن دولت‌ها چهار چیز است: 1. کنار گذاشتن اصول؛ 2. خودخواهی و پیروی از هوای نفس؛ 3. به کار گماشتن نالایق‌ها؛ 4. پس زدن اندیشمندان و افراد لایق».(3) رهبر معظم انقلاب نیز چه بسا با تمسک به این اصل قرآنی و روایت شریف امام المتقین (صلوات الله علیه) یکی از شاخصه های مهم انقلابی گری را همین مهم بیان کرده اند.

شاخص دوم: هدف‌گیری آرمان‌های انقلاب و همت بلند برای رسیدن به آن‌ها: انقلابی که حضرت امام خمینی(رحمه‌الله‌علیه) پایه‌ریزی کرد، و در اصول انقلابی گری مطمح نظر رهبر معظم انقلاب نیز هست، دارای اهداف و آرمان‌های بسیار بلندی بوده از جمله: الف) پیاده شدن قوانین اسلامی در جامعه و ب) برقراری عدالت و توجه به حقوق مستضعفین: این آرمانها در ادامه و پیرو آرمان و هدف بلند اباعبدالله الحسین (علیه السلام) بوده که در توجيه قيام تاريخي اش خطاب به ياران خود مي فرمايد: «هركس سلطان ظالمي را مشاهده كند كه محرمات خدا را حلال مي شمارد، عهد و پيمان الهي را نقض مي كند. با سنت و سيره رسول خدا صلی الله علیه و آله مخالفت مي ورزد و در حق بندگان خدا ستم روا مي دارد، اگر در مقابل او به عمل و زبان اقدامي نكند، بر خداست كه او را همان جايي ببرد كه آن حاكم ستمكار را مي برد. آگاه باشيد كه چنين مردمي ملازم ركاب شيطان، روي گردان از طاعت خدا، عامل فساد و گمراهي و تعطيلي حدود الهي هستند و حرام خدا را حلال و حلال خدا را حرام كرده اند. من به سبب قرابتي كه با رسول خدا دارم، براي انجام چنين وظيفه اي از هر كسي شايسته ترم.»(4)
ج) تحقق استقلال کشور و عزت اسلامی. یکی از مهم‌ترین اهداف انقلاب اسلامی، حفظ استقلال کشور و کوتاه کردن دست بیگانگان از این مملکت اسلامی بوده است. قرآن کریم می‌فرماید: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ الْیهُودَ وَالنَّصَارَی أَوْلِیاء بَعْضُهُمْ أَوْلِیاء بَعْضٍ وَمَن یتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُم (5) ای كسانی كه ایمان آورده‌‏اید، یهود و نصاری را دوستان [خود] مگیرید؛ بعضی از آنان دوست بعضی دیگرند و هر كس از شما آن‌ها را به دوستی بگیرد، از آنان خواهد بود». در آیه ای دیگر تأکید می‌کند که عزت و شرافت و بزرگی مخصوص خدا و مؤمنین است: «وَللهِ العِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ وَلکِنَّ الْمُنافِقیِنَ لا یَعْلَمُونَ (6) و عزت از آن خدا و رسول او و مؤمنان است، ولی منافقان نمی‌دانند». و نیز در آیه‌ای دیگر می‌فرماید: «وَلَنْ یَجْعَلَ اللّهُ لِلْکافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبیلاً (7) و خداوند هرگز برای کافران، راهی (برای چیرگی) بر مؤمنان قرار نداده است». همه این‌ها آرمان‌های نظام اسلامی است که زیربنای آن‌ها در قرآن کریم و معارف عمیق اسلام ناب وجود دارد و مقام معظم رهبری(حفظه الله) نیز آن‌ها را به عنوان شاخص‌های انقلاب و انقلابی گری و انقلابی ماندن می‌داند.

شاخص سوم: عدم تبعیت دشمن و جهاد کبیر: مقام معظم رهبری با الهام گرفتن از آیه شریفه: «فَلَا تُطِعِ الْکَافِرِینَ وَ جَاهِدْهُمْ بِهِ جِهَادًا کَبِیرًا (8) از کافران اطاعت مکن، و به ‌وسیله آن(قرآن کریم) با آنان جهاد کن، جهادی بزرگ» و در روايات معصومين(ع) تأكيد شده است كه: «ارزش مندترين جهاد، اين است كه انسان در برابر پيشواي ستمگر از عدالت دم بزند.»(9) یکی از شاخص‌های مهم انقلاب و انقلابی ماندن را عدم تبعیت دشمن نامیده و این عدم تبعیت را با الهام از قرآن کریم «جهاد کبیر» معرفی کردند.

شاخص چهارم: تقوای دینی و سیاسی: آیات بسیاری از قرآن کریم و روایات بیشماری بر لزوم رعایت تقوی الهی تأکید می‌کنند که مقام معظم رهبری(حفظه‌الله) نیز با الهام از آن آیات، تقوای دینی و سیاسی را یکی از شاخصه‌های مهم یک فرد انقلابی می‌داند. اگر همه مردم تقوای الهی را رعایت کنند بسیاری از مشکلات فردی و اجتماعی به ‌راحتی حل می‌شود. قرآن کریم معیار برتری انسان‌ها را تقوای الهی معرفی می‌کند و می‌فرماید: «ان اَکرَمَکُم عِندَ اللّهِ اَتقـکُم (10) کرامت و عظمت هر انسانی در پیشگاه الهی، تقوای اوست». بعلاوه معظم له تقوای سیاسی را نیز یکی از مهم‌ترین موارد تقوا می‌داند، چرا که قرآن کریم می‌فرماید: « واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُم عَن سَبیلِهِ ذلِکُم وصـّـکُم بِهِ لَعَلَّکُم تَتَّقون (11) این است راه من، راهی مستقیم. از آن پیروی كنید و از راه‌های دیگر پیروی نكنید، تا مبادا شما را از راه او منحرف سازند. این‌ها فرمان‌های اوست بر شما، باشد كه نجات یابید».

پی نوشت ها:
1. سخنرانی 14 خرداد سال 1395 در بیست هفتمین سال‌گرد رحلت امام خمینی(رحمه‌الله‌علیه) در حرم مطهر امام (ره).
2. مائده/آیه 45.
3. «یستدل علی ادبار الدول باربع: تضییع الاصول و التمسک بالغرور و تقدیم الاراذل و تاخیر الافاضل»، غررالحکم و دررالکلم،ص 342،حدیث 7835.
4. مدخلی بر انقلاب اسلامی و ریشه های آن، ص 89.
5. مائده/آیه 51.
6. منافقون/آیه 8.
7. نساء/آیه 141.
8. فرقان/آیه 52.
9. مدخلی بر انقلاب اسلامی و ریشه های آن، ص 83.
10. حجرات/آیه 15.
11. انعام/آیه 153.

پرسش:
با توجه به تاکید مقام معظم رهبری بر موضوع انقلابی گری و همچنین ویژگیهای آن، مستندات روایی این ویژگیها چیست و به کدام یک از کتب روایی در این زمینه می توان مراجعه کرد؟

پاسخ:
اینکه بخواهیم برای موضوع انقلابی گری و ویژگیهای آن، کتاب یا منبع روایی خاصی معرفی کنیم شاید کمی دشوار یا حتی ناممکن باشد زیرا بی شک، رهبر معظم انقلاب بعنوان فقیهی جامع الشرایط، دانشمندی حکیم و بدلیل اشراف وسیع و عمیقی که نسبت به معارف الهی دین اسلام و تشیع و تاریخ جهان و اسلام دارند چه بسا این فاکتورها و ویژگیها را از غور و غواصی چندین و چندساله شان در معارف دین الهی (قرآن و سنت)، باضافه تجربیات میدانی دوران انقلاب از آغاز نهضت تا کنون، تحصیل کرده اند. با این وجود، پس از ذکر شاخصه های انقلابی گری از منظر رهبر معظم انقلاب(1) بقدر بضاعت خود به برخی مستندات قرآنی و روایی این شاخصه ها اشارت می کنیم:

شاخص اول: پایبندی به مبانی و ارزش‌های اساسی انقلاب: بدون شک، یکی از مهم‌ترین دلایل قیام امام خمینی(رحمه‌الله‌علیه) و تداوم آن توسط رهبر معظم انقلاب، سرنگونی طاغوت و پایه‌گذاری حکومت اسلامی بر پایه مبانی و ارزش های اساسی اسلام بوده است. گویا انقلاب، از این آیه شریفه الهام گرفته که: «وَ مَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِمَا أَنزَلَ اللهُ فَأُوْلَئِکَ هُمْ الْکَافِرُونَ (2) و آن‌ها که به احکامى که خدا نازل کرده حکم نمى‌کنند، کافرند». بعلاوه امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) در تعبیری بسیار زیبا می‌فرماید: «علت از بین رفتن دولت‌ها چهار چیز است: 1. کنار گذاشتن اصول؛ 2. خودخواهی و پیروی از هوای نفس؛ 3. به کار گماشتن نالایق‌ها؛ 4. پس زدن اندیشمندان و افراد لایق».(3)
شاخص دوم: هدف‌گیری آرمان‌های انقلاب و همت بلند برای رسیدن به آن‌ها: انقلابی که حضرت امام خمینی(رحمه‌الله‌علیه) پایه‌ریزی کرد و در اصول انقلابی گری، موردنظر رهبر معظم انقلاب نیز هست، دارای اهداف و آرمان‌های بسیار بلند قرآنی و مکتبی بوده است از جمله: الف) پیاده شدن قوانین اسلامی در جامعه، ب) برقراری عدالت و توجه به حقوق مستضعفین(4)، ج) تحقق استقلال کشور(5) و دستیابی به عزت اسلامی.(6)
شاخص سوم: عدم تبعیت دشمن و جهاد کبیر: مقام معظم رهبری با الهام گرفتن از آیه شریفه: «فَلَا تُطِعِ الْکَافِرِینَ وَ جَاهِدْهُمْ بِهِ جِهَادًا کَبِیرًا (7) از کافران اطاعت مکن، و به ‌وسیله آن(قرآن کریم) با آنان جهاد کن، جهادی بزرگ» یکی از شاخص‌های مهم انقلابی گری و انقلابی ماندن را عدم تبعیت از دشمن نامیده و این عدم تبعیت را با الهام از قرآن کریم «جهاد کبیر» معرفی کردند. مطلبی که در روايات معصومين(علیهم السلام) نیز تأكيد شده است: «ارزش مندترين جهاد، اين است كه انسان در برابر پيشواي ستمگر از عدالت دم بزند.»(8)
شاخص چهارم: تقوای دینی و سیاسی: آیات بسیاری از قرآن کریم و روایات بیشماری بر لزوم رعایت تقوی الهی تأکید می‌کنند که مقام معظم رهبری(حفظه‌الله) نیز با الهام از آن آیات، تقوای دینی(9) و تقوای سیاسی(10) را یکی از شاخصه‌های مهم یک فرد انقلابی می‌داند. اگر همه مردم تقوای الهی را رعایت کنند بسیاری از مشکلات فردی و اجتماعی به ‌راحتی حل می‌شود.

پی نوشت ها:
1. سخنرانی 14 خرداد سال 1395 در بیست هفتمین سال‌گرد رحلت امام خمینی(رحمه‌الله‌علیه) در حرم مطهر امام (ره).
2. مائده/آیه 45.
3. «یستدل علی ادبار الدول باربع: تضییع الاصول و التمسک بالغرور و تقدیم الاراذل و تاخیر الافاضل»، غررالحکم و دررالکلم، آمدی، عبدالواحد بن محمد، دارالکتاب الاسلامی، قم، بی تا، ص 342،حدیث 7835.
4. چنانکه امام حسین در توجيه قيام تاريخي اش خطاب به ياران خود مي فرمايد: «هركس سلطان ظالمي را مشاهده كند كه محرمات خدا را حلال مي شمارد، عهد و پيمان الهي را نقض مي كند. با سنت و سيره رسول خدا صلی الله علیه و آله مخالفت مي ورزد و در حق بندگان خدا ستم روا مي دارد، اگر در مقابل او به عمل و زبان اقدامي نكند، بر خداست كه او را همان جايي ببرد كه آن حاكم ستمكار را مي برد... .»، مدخلی بر انقلاب اسلامی و ریشه های آن، محمد شفیعی فر، انتشارات تهذیب، قم، 1378، ص 89.
5. قرآن کریم می‌فرماید: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ الْیهُودَ وَالنَّصَارَی أَوْلِیاء بَعْضُهُمْ أَوْلِیاء بَعْضٍ وَمَن یتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُم؛ ای كسانی كه ایمان آورده‌‏اید، یهود و نصاری را دوستان [خود] مگیرید؛ بعضی از آنان دوست بعضی دیگرند و هر كس از شما آن‌ها را به دوستی بگیرد، از آنان خواهد بود»، مائده/آیه 51 ؛ و نیز در آیه‌ای دیگر می‌فرماید: «وَلَنْ یَجْعَلَ اللّهُ لِلْکافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبیلاً، و خداوند هرگز برای کافران، راهی (برای چیرگی) بر مؤمنان قرار نداده است»، نساء/آیه 141.
6. قوله کریم: «وَللهِ العِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ وَلکِنَّ الْمُنافِقیِنَ لا یَعْلَمُونَ (6) و عزت از آن خدا و رسول او و مؤمنان است، ولی منافقان نمی‌دانند»، منافقون/آیه
7. فرقان/آیه 52.
8. مدخلی بر انقلاب اسلامی و ریشه های آن، پیشین، ص 83.
9. قرآن کریم معیار برتری انسان‌ها را تقوای الهی معرفی می‌کند و می‌فرماید: «ان اَکرَمَکُم عِندَ اللّهِ اَتقـَیکُم (10) کرامت و عظمت هر انسانی در پیشگاه الهی، تقوای اوست»، حجرات/آیه 15.
10. قرآن کریم می‌فرماید: « واَنَّ هـذا صِرطی مُستَقیمـًا فَاتَّبِعوهُ ولا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُم عَن سَبیلِهِ ذلِکُم وصـّـکُم بِهِ لَعَلَّکُم تَتَّقون (11) این است راه من، راهی مستقیم. از آن پیروی كنید و از راه‌های دیگر پیروی نكنید، تا مبادا شما را از راه او منحرف سازند. این‌ها فرمان‌های اوست بر شما، باشد كه نجات یابید»، انعام/آیه 153.