معنی برخی اصطلاحات و لغات فقهی

تب‌های اولیه

142 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
معنی برخی اصطلاحات و لغات فقهی

سلام
خسته نباشید

میشه لطفا معنی کلماتی مثل احتیاط واجب ؛ جایز است و ... را توضیح بدین و اینکه هر کدوم در چه صورت به کار میرن.

متشکرم:Gol:

iranproud;430 نوشت:
سلام
خسته نباشید

میشه لطفا معنی کلماتی مثل احتیاط واجب ؛ جایز است و ... را توضیح بدین و اینکه هر کدوم در چه صورت به کار میرن.

متشکرم:gol:


با سلام
احتیاط واجب: هرگاه مجتهدي درباره يک موضوع حکم ندهد و سخنش را با عبارت «احتياط» شروع کند، ميگوييم که در آن مساله، «حکم» / «فتوا» نداده است.
مثال : اگر موقع خواندن حمد و سوره ، بى اختيار به قدرى حرکت کند که از حال آرام بودن بدن خارج شود (تا اينجا شد موضوع. حالا نوبت به بيان حکم رسيده:) بنابر احتياط ، بعد از آرام گرفتن بدن آنچه را در حال حرکت خوانده دوباره بخواند.
زماني که مجتهد در يک مساله به حکم نميرسد، در آن مساله بجاي «فتوا» ، «احتياط» ميدهد.
که دراین صورت شما يا مي توانيد به همان راه احتياطي مرجعتان عمل کنيد، يا مي توانيد بسته به ديدتان نسبت به مساله تقليد، به مجتهد ديگر (که برخي هم ميگويند که مجتهد اعلم ديگر) که به حکم آن مساله رسيده، مراجعه کنيد.

جایز است : یعنی انجام ندادن آن حرام نیست و حکم بر جواز ترک آن داده شده...
موفق باشید

ضمن تشکر از شما استاد گرامی
پس با این حساب جایز نیست میشه جایز است و انجام دادنش بهتره؟

متشکرم از شما :Gol:

iranproud;488 نوشت:
ضمن تشکر از شما استاد گرامی
پس با این حساب جایز نیست میشه جایز است و انجام دادنش بهتره؟

متشکرم از شما :gol:


خیر بزرگوار
این چه برداشتی شد؟
در جایزاست یعنی اجازه دادن برای انجام یا ترک (بستگی به نوع حکم دارد) ولی در جایز نیست بحث اجازه ندادن وحرمت انجام یا ترک لحاظ شده .....
برداشت شما کاملا برعکس بود.
موفق باشید

شرمنده من تو ارسال یک کلمه رو جا انداخته بودم!
منظور نظر من این بود:

پس با این حساب جایز نیست میشه بر عکس جایز است

:Mohabbat:

با سلام

لطفا در مورد اصطلاح احتياط واجب و مستحب در احكام توضيح دهيد؟

در مساله اي مي ايد مثلا احتياط مستحب است يا احتياط واجب منظور چيست؟

[=Fixedsys][=Lucida Sans Unicode]

محيا;10733 نوشت:
با سلام لطفا در مورد اصطلاح احتياط واجب و مستحب در احكام توضيح دهيد؟ در مساله اي مي ايد مثلا احتياط مستحب است يا احتياط واجب منظور چيست؟

[=Palatino Linotype]با سلا م وتشکر از سوال شما:Gol:
[=Franklin Gothic Medium].
[=Franklin Gothic Medium]فرقِِ کاربردی احتیاط واجب ومستحب

[=Franklin Gothic Medium]

[=Franklin Gothic Medium]احتياط واجب، احتياطي است كه رعايت آن واجب است (همانند فتوا است) ولي مقلد مي تواند به جاي آن به فتواي مجتهدي كه در رتبة بعد قرار دارد، عمل كند.



[=Franklin Gothic Medium]
[=Franklin Gothic Medium]

[=Franklin Gothic Medium]

[=Franklin Gothic Medium]يعني تنها در صورتي مي تواند به آن احتياط عمل نكند كه در فتوا مجتهد رتبه بعد، ترك آن اجازه داده شود.



[=Franklin Gothic Medium]
[=Franklin Gothic Medium]
[=Franklin Gothic Medium]مجتهد در رتبه بعد، به مجتهدي گفته مي شود كه از نظر مقلد، اعلميت او، در رتبه بعد از مرجع تقليد وي است، يا مرجع تقليد گفته باشد كه در مسايل احتياطي ، مي توانيد به اين مجتهد مراجعه كنيد.
[=Franklin Gothic Medium]. در (احتياط مستحب) عمل به مقتضاي آن لازم نيست ولي مراعات احتياط خوب است وثواب دارد؛ گرچه به درجه ضرورت و وجوب نرسيده است.
[=Franklin Gothic Medium]توضیح بیشتراز لحاظ فقهی
[=Franklin Gothic Medium]هر گاه براي فقيه مدركِ حكم به خوبي روشن نباشد نمي تواند فتوا بدهد، لذا احتياط مي كند. حال اگر از ادله،‌ جانب وجوب فعل يا ترك ترجيح داده شود به طوري كه انجام دادن يا انجام ندادن آن، شبهة ترك وظيفه بود به احتياط وجوبي روي مي آورد تا مكلف حتماً آن را انجام دهد يا حتماً آن را ترك كند. و اگر در انجام دادن يا انجام ندادن شبهه ترك وظيفه نبود به احتياط استحبابي روی می اورد.
[=Franklin Gothic Medium]به عبارتی دیگر،جایگاهِ احتیاط واجب
[=Franklin Gothic Medium]در جايي كه دلالت ادله بر حكم به طوري ظهور دارد كه فقيه را در مرز فتوا قرار مي دهد گرچه حتمي نيست، امّا شبهة قوي بر وجود يا حرمت وجود دارد در اين موارد تعبير به (احتياط واجب) مي كند.
[=Franklin Gothic Medium]
[=Franklin Gothic Medium]

با سلام

اصطلاحات زير يعني چي ؟

خالي از قوت نيست : معتبر است - فتوي اين است (مگر در ضمن كلام قرينه اي بر غير اين معني ديده شود ).

خالي از وجه نيست : بي مورد نيست . فتوي اين است (مگر در ضمن كلام قرينه اي بر غير اين معني ديده شود ).

تفاوت دو مورد بالا چيه ؟

786

سلام علیکم

فکر می کنم بهتر این باشه که ابتدا یک تقسیم بندی کلی صورت بگیره :

ببینید احکام ما از دو حال خارج نیستند :

1- آزاد هستند :

مباح : الف ) مستحب ب) مکروه

2- الزام دارند :

1. واجب : الف ) واجب عینی ب ) واجب کفایی

2. حرام

احکام مباح حالت تشویق و تنبیه دارند شارع مقدس خواسته امری را تشویق کند فرموده مستحب و گاهی خواسته مردم را از موضوعی دور نگه دارند فرموده مکروه

اباحه یعنی برابر بودن طلب وجود و عدم کاری مثلاً مباح بودن قدم زدن در خیابان.

برای موارد مکروه اگر عمل را انجام دهید گناهی ندارد و عقاب آخرتی هم ندارد مثل کراهت طلاق در شرع اسلام اما انجام ندهید بهتر است.

برای مستحب به نحوی انجام دادنش پاداش خواهد داشت ولی ترکش کیفر نخواهد داشت برخلاف واجبات که انجام ندادنش کیفر دارد.مثل استحباب کمک به فرد ناتوان

اما در مورد واجبات و محرمات الزام وجود دارد یا باید انجام بدهد یا ندهد.

واجب عینی مثل : کسب معاش
واجب کفایی مثل : قضاوت

البته وجوب از جهات گوناگون تقسیم شده اند و واجب عینی و کفایی نوعی از این تقسیمات است که فعلاً و با توجه به این مبحث کفایت می کند.

این به طور کلی سایر مطالب را هم که دوست عزیزمون بیان فرمودند.

t4h9r1;57066 نوشت:
با سلام

اصطلاحات زير يعني چي ؟

خالي از قوت نيست : معتبر است - فتوي اين است (مگر در ضمن كلام قرينه اي بر غير اين معني ديده شود ).

خالي از وجه نيست : بي مورد نيست . فتوي اين است (مگر در ضمن كلام قرينه اي بر غير اين معني ديده شود ).

تفاوت دو مورد بالا چيه ؟

786

بزرگوار در رابطه با این دو مفهوم بلافاصله معنا را نوشته اند و شما هم قید فرموده اید.

خالی از قوت نیست یعنی معتبر است مگر اینکه دلیلی ، علتی ، مطلبی (قرینه ) که نشان می دهد خلاف آن است وجود داشته باشد.

خالی از وجه نیست هم یعنی بی مورد نیست باز به همین مصداق مگر اینکه دلیل یا علت یا مطلبی ( قرینه ) که خلاف آن را اثبات کند وجود داشته باشد.

ممنون از شما
اين كه معني رو نوشتم يعني با وجود اين معني باز هم متوجه نميشم .وقتي بعد از يك مسئله بيان ميشن دقيق تكليف رو متوجه نميشم .

حالا اون دو تا اصطلاح يعني واجب يا حرام ؟ يا بقيه تقسيم بندي ها كه بيان فرموديد.و چه تفاوتي با هم دارن .

t4h9r1;57137 نوشت:
ممنون از شما
اين كه معني رو نوشتم يعني با وجود اين معني باز هم متوجه نميشم .وقتي بعد از يك مسئله بيان ميشن دقيق تكليف رو متوجه نميشم .

حالا اون دو تا اصطلاح يعني واجب يا حرام ؟ يا بقيه تقسيم بندي ها كه بيان فرموديد.و چه تفاوتي با هم دارن .



با سلام وتشکر
منظور از این دو واژه وجوب عمل طبق نظر مر جع است ،یعنی مکلف باید به نظر مرجع عمل نماید .واجب ،عملی است که انجام آن الزام داشته ونباید ترک شود وحرام عملی است که نباید بجا آورده شود .

با سپاس فراوان از جناب عترت

حالا خالي از وجه نيست با خالي از قوت نيست چه تفاوتي با هم دارن ؟

البته ببخشيد معني حرام و واجب رو ميدونستم . منظورم اين بود دو اصطلاح بالا يعني حرام است يا واجب .بايد عمل بشود يا نشود . در قالب مثال كه مياد متوجه نميشم :Gig:

در قالب مثال

[=Mitra] احتياط واجب آن است كه روزه ­دار از استعمال آمپولي كه به جاي غذا به كار مي­رود خودداري كند، بلكه اجتناب خالي از وجه نيست ولي تزريق آمپولي كه عضور را بي­حس مي­كند يا به جهت ديگر استعمال مي­شود اشكال ندارد.[=Mitra] و اجتناب از آمپولي كه معلوم نيست از قسم اول باشد يا نه، لازم نيست.

يا

[=&quot]و اگر روي انگشت بزرگ پا يعني طرف ناخن و يا پشت آن را هم به زمين بگذارد كافي بودنش خالي از وجه نيست ولي خلاف احتياط است.

ببخشيد مثلا در مثال دوم توضيح شما رو درست متوجه شدم؟
[=&quot]اگر روي انگشت بزرگ پا يعني طرف ناخن و يا پشت آن را هم به زمين بگذارد (بايد به اين حكم عمل شود ) صحيح است . ولي خلاف احتياط است .

يا مثلا در مثال اول
[=Mitra]احتياط واجب آن است كه روزه ­دار از استعمال آمپولي كه به جاي غذا به كار مي­رود خودداري كند، [=Mitra]بلكه اجتناب خالي از وجه نيست[=Mitra] . (يعني بايد اجتناب بشود ) ولي ...
[=&quot]
اگر توضيحات ديگه اي هم هست ممنون ميشم بفرماييد

سلام
بالاخره جایز نیست...یعنی حرام است یا نه؟
اگه یعنی حرام است پس چرا مستقیما نمی گویند حرام است.آخه جایز نیست حالتی دارد که انگار با شک گفته شده.
یا حق

t4h9r1;57776 نوشت:
با سپاس فراوان از جناب عترت

حالا خالي از وجه نيست با خالي از قوت نيست چه تفاوتي با هم دارن ؟

البته ببخشيد معني حرام و واجب رو ميدونستم . منظورم اين بود دو اصطلاح بالا يعني حرام است يا واجب .بايد عمل بشود يا نشود . در قالب مثال كه مياد متوجه نميشم :Gig:

در قالب مثال

[=Mitra] احتياط واجب آن است كه روزه ­دار از استعمال آمپولي كه به جاي غذا به كار مي­رود خودداري كند، بلكه اجتناب خالي از وجه نيست ولي تزريق آمپولي كه عضور را بي­حس مي­كند يا به جهت ديگر استعمال مي­شود اشكال ندارد.[=Mitra] و اجتناب از آمپولي كه معلوم نيست از قسم اول باشد يا نه، لازم نيست.

يا

[=&quot]و اگر روي انگشت بزرگ پا يعني طرف ناخن و يا پشت آن را هم به زمين بگذارد كافي بودنش خالي از وجه نيست ولي خلاف احتياط است.

ببخشيد مثلا در مثال دوم توضيح شما رو درست متوجه شدم؟
[=&quot]اگر روي انگشت بزرگ پا يعني طرف ناخن و يا پشت آن را هم به زمين بگذارد (بايد به اين حكم عمل شود ) صحيح است . ولي خلاف احتياط است .

يا مثلا در مثال اول

[=Mitra]احتياط واجب آن است كه روزه ­دار از استعمال آمپولي كه به جاي غذا به كار مي­رود خودداري كند، [=Mitra]بلكه اجتناب خالي از وجه نيست[=Mitra] . (يعني بايد اجتناب بشود ) ولي ...
[=&quot]
اگر توضيحات ديگه اي هم هست ممنون ميشم بفرماييد
با سلام وتشکر
اجتناب خالی از وجه نیست ،یعنی با ید از آن اجتناب نماید . این واژه در حکم فتواست .
کافی بودنش خالی از وجه نیست ،یعنی کافی است واگر کسی این گونه عمل نمود ،صحیح است(ولی در ادامه همین مطلب می فرمایند هرچند خلاف احتیاط می باشد .مکلف می تواند به این فتوا ویا به احتیاط عمل نماید)
خالی از وجه ویا خالی از قوت ،واژه هایی اند که به منزله فتوا بوده ودر مقام عمل مثل فتوا می باشند .

pinockhio;57834 نوشت:
سلام
بالاخره جایز نیست...یعنی حرام است یا نه؟
اگه یعنی حرام است پس چرا مستقیما نمی گویند حرام است.آخه جایز نیست حالتی دارد که انگار با شک گفته شده.
یا حق

با سپاس وتشکر
بله جایز نیست، در مقام عمل با حرام تفاوتی ندارد ،اما در مقام استفاده از ادله ،دلیلی به محکمی فتوای بر حرمت نیافته از این رو مقلد باید یا به این احتیاط ویا به فتوای مرجع دیگر (در صورت لزوم با رعایت مراتب اعلمیت )عمل نماید .

با سلام و تشكر از پاسخ ها

ايا خالي از وجه و خالي از قوت هم همينجورن ؟

يعني در مقام عمل با هم تفاوت ندارن اما از نظر ادله يا از جهات ديگه اي با هم تفاوت دارن ؟ اين تفاوتشون از چه لحاظ هست ؟

يكي ميشه بي مورد نيست يكي ميشه معتبر هست . انگار يه درجه بندي دارن ولي در نهايت مكلف بايد عمل كنه .

t4h9r1;58023 نوشت:
با سلام و تشكر از پاسخ ها ايا خالي از وجه و خالي از قوت هم همينجورن ؟ يعني در مقام عمل با هم تفاوت ندارن اما از نظر ادله يا از جهات ديگه اي با هم تفاوت دارن ؟ اين تفاوتشون از چه لحاظ هست ؟ يكي ميشه بي مورد نيست يكي ميشه معتبر هست . انگار يه درجه بندي دارن ولي در نهايت مكلف بايد عمل كنه .

با سلام وتشكر از سوال شما
فقيه در مقام اظهار نظر پيرامون مسائل به يكي از چهار صورت نظر خود را بيان مي كند؛

1- يا فتوي مي دهد كه دو صورت دارد؛
الف:به صورت قطعي:در مواردي كه فقيه پس از بررسي ادله به نتيجه قطعي مي رسد وهيچ گونه خدشه ومناقشه اي ندارد وبه صورت فتواي قطعي نظر خود را بيان مي كند :مثل ؛يجب،لايجب،يستحب لايستحب...
ب):به صورت ترجيحي فتوي مي دهد :واين در نواردي است كه فقيه پس از بررسي ادله، مناقشه وخدشه اي داشته ،ولي يك طرف راترجيح مي دهد انجا به صورت فتوي ترجيحي بيان مي كند مثلا :الاقوي ،الاظهر،لايخلو من وجهٍ(خالي از وجه نيست )،لا يخلو عن قوةٍ(خالي از قوة نيست)و...

2-يا فتوي نمي دهد واين هم دو صورت دارد:
الف):در مواردي كه فقيه پس از بررسي به نتيجه قطعي نرسيده فتوي ترجيحي هم نداشته باشد واجازه مخالفت هم نمي دهد وانجا به صورت احتياط واجب بيان مي كند.الاحوط ،يجب علي الاحوط، فيه اشكال و...
ب):احتياط مستحب:در مواردي كه فقيه فتواي قطعي ويا ترجيحي نداردواجازه مخالفت مي دهد در اينجا به صورت احتياط مستحب بيان مي كند.الاحوط الولي،الاحوط استحباباً، يحتمل و...

نكته 1)اين اصطلاحات را فقيه از تعابير مختلف در روايات وايات بدست مي اورد.
نكته2 ) دواصطلاحي كه شما ذكر كرديد براي مكلف فرق ندارد وبراي او فتوي است وبايد عمل كند اين اختلاف از براي مرجع است در برخورد از روايت وايات اين الفاظ را استفاده ميكند.

منابع موجود در مركز ملي پاسخگوئي به سوالات ديني

با سلام

وجود اصطلاحات زير در فتاوا به چه معناست . و به فتوا بايد چگونه عمل شود ؟

احتياط

احتياط لازم

احتياط را ترك نكند

احوط

بعيد استعمل به احتياط

محل تامل است (در اين مورد بالاخره بايد عمل بشه يا نشه )

مثلا در موارد زير تكليف مكلف چيست ؟مثال ها از فتاواي ايت الله بهجت است

1-دست زدن به لقب مبارک انبيا و ائمه اطهار(عليهم السلام) وحضرت فاطمة زهرا(عليها السلام) بدون وضو چه حكمي دارد؟
لقب مختصّ به منزلة اسماء‌ شريفه آنهاست.
و بنابر احتياط مسّ آنها جايز نيست.(جايز نيست يعني نبايد مس كند حالا احتياطا مس آنها جايز نيست به چه معناست ؟)




2-در صورتی که زن می‎داند مرد نامحرم به قصد لذت به صورت و دست‎های معمولی زینت نشده‎ی او نگاه می‎کند، در این فرض پوشاندن صورت و دست‎ها لازم است یا نه؟
پوشاندن دست و صورت مطلقا بنابر احتیاط لازم است.(آيا به اين معني است كه اگر نپوشاند عمل حرامي انجام شده ؟)

3-پختن يا سرخ كردن كشمش
اگر سبب جوش آمدن آن شود احتياطاً، نجس می شود و آن هم بستگی به درجة حرارت آن دارد
احتياطا نجس مي شود آيا به معناي نجس بودن است ؟

با تشكر

t4h9r1;61399 نوشت:

احتياط
احتياط لازم
احتياط را ترك نكند
محل تامل است (در اين مورد بالاخره بايد عمل بشه يا نشه )

با سلام وتشكر از سوال شما
مواردي كه شما نام برديد همگي به معناي احتياط واجب است كه دربالاي مجراي احتياط واجب توضيح داده شده است ولي اينكه مكلف در برخورد باين الفاظ چه وظيفه اي دارد :اين است كه اكر بخواهد به نظرمرجع خودش عمل كند بايد به ان عمل كند
ولي فرقي كه با فتوا دارد اين است كه در احتياط واجب اين حق واختيار را دارد كه به اعلم بعد از مرجع خودش در همين مسئله رجوع كند.
قابل ذكر است كه اگر قبل از لفظ احتياط يا بعد از ان فتوا باشداين احتياط به معناي احتياط مستحب است.
اما در مورد اين لفظ:(بعيد استعمل به احتياط) اين لفظ ظاهراً به اين صورتيكه نوشتيد نباشد رجوع بفرمائيد وببينيد ضبط دقيق كلمه چه مي باشدتا جواب دقيق داده شود .
اما مثالهاي شما:
در مثال 1-بنا بر احتياط جايز نيست يا احتياطا مس انها جايز نيست هر دو يكي هستند يعني نبايد دست بزنيد.
مثال2- هم همينطور بايد صورت ودست خود رابپوشاند والا كار حرامي انجام داده است.
مثال 3-بنا براحتياط نجس مي شود يعني نجس هستند
نكته: همانطور كه اشاره شد احتياط واجب براي مكلف راه رفتن به اعلم بعداز مرجع خودش هست (يعني هم مي تواند به اين نظر مرجع خودش ملزم شود وهم مي تواند به مرجع ديگري كه اعلم بعد از مرجع خودش هست، رجوع كند )

منابع موجود در مركز ملي پاسخ گوئي به سوالات ديني
وپايان رساله هاي بعضي از مراجع مثل امام.بهجت، فاضل...

با سلام و تشكر از پاسخ و توضيحات خوب شما

ضمن عذر خواهي بعيد استعمل به احتياط دو اصطلاح است كه اشتباها بدون فاصله نوشته شدند . دو اصطلاح بعيد است و عمل به احتياط .
عمل به احتياط به چه معناست؟
و بعيد است و همچنين بعيد نيست رو هم بيشتر سرچ كردم متوجه شدم. بعيد است يعني نبايد عمل شود . و بعيد نيست بايد عمل شود .

با تشكر و موفق باشيد

با سلام
در مورد يك مسئله اي كه احتياط واجب شده مي توان از فتواي مجتهد يا اعلم بعد از او تقليد كرد . اما اين اختيار مكلف چگونه است ؟ بايد يكي از دو فتوايي كه اختيار دارد را انتخاب كند و تا هميشه از همين فتوا عمل كند يا اينكه مي تواند در مورد همان فتوا ،يك بار از نظر مرجعش و بار ديگر از نظر اعلم بعد از او تقليد كند ؟
با تشكر

t4h9r1;61584 نوشت:
با سلام در مورد يك مسئله اي كه احتياط واجب شده مي توان از فتواي مجتهد يا اعلم بعد از او تقليد كرد . اما اين اختيار مكلف چگونه است ؟ بايد يكي از دو فتوايي كه اختيار دارد را انتخاب كند و تا هميشه از همين فتوا عمل كند يا اينكه مي تواند در مورد همان فتوا ،يك بار از نظر مرجعش و بار ديگر از نظر اعلم بعد از او تقليد كند ؟ با تشكر


با سلام و تشكر از سئوال شما

قسمت دوم درست است يعني مكلف مي تواند يك بار به نظر مرجعش يعني احتياط و بار ديگر به فتواي اعلم بعد از او عمل نمايد .

منابع موجود در مركز ملي پاسخگويي به سئوالات ديني

t4h9r1;61554 نوشت:
با سلام و تشكر از پاسخ و توضيحات خوب شما ضمن عذر خواهي بعيد استعمل به احتياط دو اصطلاح است كه اشتباها بدون فاصله نوشته شدند . دو اصطلاح بعيد است و عمل به احتياط . عمل به احتياط را فرموديد يعني احتياط واجب و بعيد است و همچنين بعيد نيست رو هم بيشتر سرچ كردم متوجه شدم. بعيد است يعني نبايد عمل شود . و بعيد نيست بايد عمل شود . با تشكر و موفق باشيد

با سلام و تشكر از پرسش شما

بعيد است:‌

فتوا بر آن منطبق نيست ( از اين رو معمولا به اين معناست كه نبايد عمل شود )

بعيد نيست:‌

فتوا همين است مگر قرينه اي بر خلاف آن در كلام باشد مانند اينكه قبل يا بعد از آن در همان جمله ، لفظ احتياط يا الاحوط آمده باشد (از اين رو معمولا به اين معناست كه بايد عمل شود)

پي نوشت:
كتب اصطلاحات فقهي
فهرست انتهاي توضيح المسائل آيت الله بهجت ره
منابع موجود در مركز ملي

t4h9r1;61554 نوشت:
عمل به احتياط به چه معناست؟

عمل به احتياط به معناي احتياط واجب نيست بلكه به اين معناست كه مكلف به گونه اي عمل كند كه يقين پيدا كند تكليف شرعيش را انجام داده است. البته شيوه احتياط در جاهاي مختلف ، متفاوت است كه تفصيل آن در كتب فقهي آمده است .

به عنوان مثال ممكن است فقيهي براي نماز مسافر ، عمل به احتياط را دستور دهد در اينجا مي تواند به اين معنا باشد كه مكلف مذكور بايد نماز را جمع بخواند يعني هم نماز شكسته و هم كامل را بخواند.

موفق باشيد

پي نوشت:
فهرست انتهاي توضيح المسائل آيت الله بهجت ره
كتب فقهي

با تشكر از پاسخ شما
كتب فقهي كه ايت الله بهجت در اين زمينه دارند و مطالعه آن براي ساير افراد ساده است چه نام دارد ؟

چند فتوا از سايت آيت الله بهجت از برخي اصطلاحات .اگه ممكنه لطفا صحيح بودن برداشت من (متون آبي رنگ ) بررسي شود .
با تشكر فراوان


شامپوى مخلوط به الكل
349. آيا شامپو كه بعضى مى گويند الكل داخل آن است نجس است يا خير؟ و در صورت اطمينان وظيفه چيست؟
ج. اگر علم يا اطمينان به وجود الكل دارد، مقتضاى احتياط، اجتناب است.(يعني اگر علم يا اطمينان به وجود الكل دارد بنا بر احتياط واجب بايد اجتناب كند )

آغشته شدن خون با الكل در تزريق
350. پرستار بعد از تزريق آمپول، پنبه ى الكلى كه تمام آن آغشته به الكل است روى موضع تزريق قرار مى دهد، چنان چه از محلّ تزريق خون خارج شود، آيا از طريق پنبه ى آغشته به الكل دست پرستار نجس مى شود؟
ج. اگر پنبه با خون نجس شده و الكل به دست سرايت كرده، دست نجس مى شود على الاظهر (حتما نجس مي شود ) و اگر پنبه با خون نجس نشود و فقط الكل به دست سرايت كند، دست نجس مى شود على الاحوط.(بنا بر احتياط واجب نجس مي شود )

خلاف احتياط به چه معناست ؟

محل اشكال است و اشكال دارد هر دو به معناي اين است كه نبايد آن عمل را انجام داد ؟

با تشكر

t4h9r1;61878 نوشت:
با تشكر از پاسخ شما كتب فقهي كه ايت الله بهجت در اين زمينه دارند و مطالعه آن براي ساير افراد ساده است چه نام دارد ؟

بيشتر يا تمام كتب علمي به گونه ايست كه افراد غير متخصص براي درست فهميدن آن ناچار به اطلاعاتي مقدماتي هستند از جمله فهميدن برخي از اصطلاحات . تمام كتب فقهي حتي رساله ها هم همين طور هستند .
اما خوشبختانه در سال هاي اخير سعي شده است كه رساله هاي عمليه به اشكال جديدي عرضه شوند تا قابل استفاده تر براي عموم مردم باشند كتاب هاي آموزش فقه استاد فلاح زاده و .... و كتاب هاي احكام اختصاصي مراجع مانند احكام بانوان ، احكام جوانان و .... را از اين ميان مي توان نام برد .
در انتهاي توضيح المسائل آيت الله بهجت ره هم برخي از اصطلاحات فقهي توضيح داده شده است اما كتاب ديگري از ايشان به صورتي كه فرموديد سراغ نداريم .

t4h9r1;61908 نوشت:
شامپوى مخلوط به الكل 349. آيا شامپو كه بعضى مى گويند الكل داخل آن است نجس است يا خير؟ و در صورت اطمينان وظيفه چيست؟ ج. اگر علم يا اطمينان به وجود الكل دارد، مقتضاى احتياط، اجتناب است.(يعني اگر علم يا اطمينان به وجود الكل دارد بنا بر احتياط واجب بايد اجتناب كند )


بله درست است منظور ايشان در اينجا احتياط واجب است.
البته اين عبارت (مقتضاي احتياط ، اجتناب است) و مانند آن ، هميشه به معناي احتياط واجب نيست (گر چه معمولا هست به ويژه در مسائل يا استفتائاتي كه در كتب آيت الله بهجت ره آمده است) بلكه اگر قبل يا بعد از آن فتوايي نباشد به اين معناست و در صورت وجود فتوا اين عبارت به معناي احتياط مستحب خواهد بود .

t4h9r1;61908 نوشت:
آغشته شدن خون با الكل در تزريق 350. پرستار بعد از تزريق آمپول، پنبه ى الكلى كه تمام آن آغشته به الكل است روى موضع تزريق قرار مى دهد، چنان چه از محلّ تزريق خون خارج شود، آيا از طريق پنبه ى آغشته به الكل دست پرستار نجس مى شود؟ ج. اگر پنبه با خون نجس شده و الكل به دست سرايت كرده، دست نجس مى شود على الاظهر (حتما نجس مي شود )

علي الاظهر فتواست يعني بايد به آن عمل كرد و در اينجا به همان معنايي است كه فرموديد يعني دست نجس مي شود .

شايد براي برخي از افراد در اينگونه موارد سئوالي پيدا شود كه خوب بهتر نبود كه ايشان مثلا تنها مي فرمود نجس مي شود و كلمه علي الاظهر را ذكر نمي كرد ؟

پاسخ اين است كه برخي از اصطلاحات فقهي در مسير استنباط ايجاد مي شود و نشانه نوع استنباط و نتيجه گيري فقيه از ادله شرعي است و در عمل مكلف تغييري ايجاد نمي كند .

t4h9r1;61908 نوشت:
و اگر پنبه با خون نجس نشود و فقط الكل به دست سرايت كند، دست نجس مى شود على الاحوط.(بنا بر احتياط واجب نجس مي شود )

بله درست است اينجا هم به معناي احتياط واجب است چون قبل يا بعد از آن فتوايي نيامده است .


با استفاده از فهرست انتهاي رساله آيت الله بهجت ره

t4h9r1;61910 نوشت:
خلاف احتياط به چه معناست ؟ محل اشكال است و اشكال دارد هر دو به معناي اين است كه نبايد آن عمل را انجام داد ؟ با تشكر

خلاف احتياط به اين معناست كه احتياط اينست كه از آن عمل اجتناب شود و اگر قبل يا بعد از آن فتوا نباشد به معناي احتياط واجب است و اگر قبل يا بعد از آن فتوا باشد به معناي احتياط مستحب است .
احتياط واجب مانند:‌
سئوال: استفاده از طبل ، سنج و شيپور در مراسم عزاداري چه حكمي دارد ؟
جواب: خلاف احتياط است .(1)

احتياط مستحب مانند :‌
... اگر فقط اقامه را فراموش كرده ، جواز قطع نماز
خالي از وجه نيست [اين عبارت فتواست] ، اگر چه خلاف احتياط است. (2)

***************************
اشكال دارد به اين معناست كه در صورت عمل نمي توان به آن اكتفاء كرد و تكليف را ساقط نمي كند.


با استفاده از فهرست انتهاي توضيح المسائل آيت الله بهجت ره

و منابع ديگر مانند:‌
1. استفتائات آيت الله بهجت ره ج 4 س 6341
2. توضيح المسائل آيت الله بهجت ص 153

سجاد;61936 نوشت:
خلاف احتياط به اين معناست كه احتياط اينست كه از آن عمل اجتناب شود و اگر قبل يا بعد از آن فتوا نباشد به معناي احتياط واجب است و اگر قبل يا بعد از آن فتوا باشد به معناي احتياط مستحب است .
احتياط واجب مانند:‌
سئوال: استفاده از طبل ، سنج و شيپور در مراسم عزاداري چه حكمي دارد ؟
جواب: خلاف احتياط است .(1)

احتياط مستحب مانند :‌
... اگر فقط اقامه را فراموش كرده ، جواز قطع نماز
خالي از وجه نيست [اين عبارت فتواست] ، اگر چه خلاف احتياط است. (2)

***************************

اشكال دارد
به اين معناست كه در صورت عمل نمي توان به آن اكتفاء كرد و تكليف را ساقط نمي كند.


با استفاده از فهرست انتهاي توضيح المسائل آيت الله بهجت ره

و منابع ديگر مانند:‌
1. استفتائات آيت الله بهجت ره ج 4 س 6341
2. توضيح المسائل آيت الله بهجت ص 153

با تشكر از توضيحات و پاسخ هاي خوب شما

اولين مثال بدين معني است كه از طبل و شيپور و سنج در مراسم مذهبي نبايد استفاده شود اما مكلف مي تواند از فتوايه اعلم بعد از ايشان نيز تقليد نمايد .

اما در مورد زير تكليف مكلف را بيان فرموديد احتياط مستحب است يعني بايد چگونه عمل كند ؟

اگر فقط اقامه را فراموش كرده ، جواز قطع نماز خالي از وجه نيست [اين عبارت فتواست] ، اگر چه خلاف احتياط است.

با توجه به عبارت بالا ( اگر فقط اقامه را فراموش كرده ، بايد نماز را قطع كند ،بقيه اش رو مكلف بايد چه كار كنه ؟) در احتياط مستحب از يك فتوا براي شخص دو حالت عكس امكان پذير ميشود . يعني يك فتوا را اختيار دارد عمل كند يا نكند . حالا كه در قسمت اول بايد نماز را قطع كند ديگه چه عملي ثواب بيشتري دارد ؟
شايد به اين معني است كه بهتر است نماز قطع نشود .

يا در مورد مثال زير :

[=tahoma][=&quot]و اگر روي انگشت بزرگ پا يعني طرف ناخن و يا پشت آن را هم به زمين بگذارد كافي بودنش خالي از وجه نيست ولي خلاف احتياط است.[/][/]

بدين معني است كه
[=tahoma][=&quot] اگر روي انگشت بزرگ پا يعني طرف ناخن و يا پشت آن را هم به زمين بگذارد كافي است ولي (از اينجا به بعد چي ميشه ) . در اينجا عمل بهتر كه ثواب داره چي هست ؟

با تشكر
[/]

[/]

سجاد;61851 نوشت:
عمل به احتياط به معناي احتياط واجب نيست بلكه به اين معناست كه مكلف به گونه اي عمل كند كه يقين پيدا كند تكليف شرعيش را انجام داده است. البته شيوه احتياط در جاهاي مختلف ، متفاوت است كه تفصيل آن در كتب فقهي آمده است .

به عنوان مثال ممكن است فقيهي براي نماز مسافر ، عمل به احتياط را دستور دهد در اينجا مي تواند به اين معنا باشد كه مكلف مذكور بايد نماز را جمع بخواند يعني هم نماز شكسته و هم كامل را بخواند.

موفق باشيد


پي نوشت:
فهرست انتهاي توضيح المسائل آيت الله بهجت ره
كتب فقهي

با تشكر از توضيح شما

اينكه فرموديد شيوه احتياط در كتب فقهي بيان شده ، منظور از كتب فقهي همان رساله است ؟
اينكه مكلف يقين پيدا كند تكليف شرعيش را انجام داده يا نداده در كجا نوشته شده ؟

t4h9r1;62155 نوشت:
در مورد زير تكليف مكلف را بيان فرموديد احتياط مستحب است يعني بايد چگونه عمل كند ؟ اگر فقط اقامه را فراموش كرده ، جواز قطع نماز خالي از وجه نيست [اين عبارت فتواست] ، اگر چه خلاف احتياط است. با توجه به عبارت بالا ( اگر فقط اقامه را فراموش كرده ، بايد نماز را قطع كند ،بقيه اش رو مكلف بايد چه كار كنه ؟) در احتياط مستحب از يك فتوا براي شخص دو حالت عكس امكان پذير ميشود . يعني يك فتوا را اختيار دارد عمل كند يا نكند . حالا كه در قسمت اول بايد نماز را قطع كند ديگه چه عملي ثواب بيشتري دارد ؟

سلام علیکم
از جناب سجاد پاسخگوی محترم احکام عذرخواهی میکنم که در امر پاسخگویی دخالت کردم ولی
در موارد احتیاط مستحب یا میتوان به احتیاط عمل کرد یا اصل فتوا.
در مورد مسئله ای که مطرح کردین فتوا این است که در صورت فراموش کردن اقامه میتوانید نماز رو قطع کرده،دقت کنید: جایز است نه واجب،که نماز را قطع کرده اقامه بخوانید و بعد ادای دوباره نماز. ولی احتیاط مستحب یعنی آنچه بهتر است این است که نماز را قطع نکنید.
در صورت احتمال خطا کارشناسان اصلاح کنند:Labkhand:

اصطلاحات زير به چه معناست ؟

مجزي است
سؤال ۱۹۷- کسی که حجش بدل به افراد شده و باید بعد از حج ، عمره مفرده بجا آورد، اگر سال بعد که به حج می رود بعد از اعمال حج ، عمره مفرده را بجا آورد کافی و مجزی است یا نه ؟

وجوب آن فوری است ولی اگر تأخیر انداخت مجزی است . (آيا به معني اين است كه اگر تاخير انداخت اشكال ندارد ؟)

در كل وقتي گفته ميشود فلان عمل مجزي است . يعني انجام دادن همان عمل كافي و بدون اشكال است ؟

مخير است
ظاهرا اين اصطلاح زماني به كار ميرود كه قرار است بين چند چيز انتخابي صورت بگيرد كه مكلف به اختيار مي تواند يكي را انتخاب نمايد يا به مرجع تقليد ديگري مراجعه نمايد . ايا به هر مرجعي مي تواند مراجعه نمايد . در رساله نوشته نشده كه به اعلم بعد از او مراجعه شود .

تكليف مكلف در احتياط مستحب و مستحب مشابه است ؟

با تشكر

t4h9r1;62164 نوشت:
مخير است ظاهرا اين اصطلاح زماني به كار ميرود كه قرار است بين چند چيز انتخابي صورت بگيرد كه مكلف به اختيار مي تواند يكي را انتخاب نمايد يا به مرجع تقليد ديگري مراجعه نمايد . ايا به هر مرجعي مي تواند مراجعه نمايد . در رساله نوشته نشده كه به اعلم بعد از او مراجعه شود .

سلام
رجوع به مرجع دیگر تنها در صورت نبود فتوای صریح و وجود احتیاط است ولی در حکم به تخییر و یا همان مخیر بودن مقلد،مرجع فتوا را صادر کرده ولی در آن مواردی است که مقلد را در انتخاب یکی از آنها مختار گذاشته است.
در مورد رجوع به مرجع دیگر هم در رساله در خصوص مسأله احتیاط واجب ذکر شده که "باید به مرجعی که علم او از مرجع اعلم کمتر و از مراجع دیگر بیشتر است رجوع نماید".
و اما در مورد سوال آخر بین احتاط مستحب و مستحب فرقی نمیکنه چون در احتیاط مستحب در کنار اصل فتوا،عمل به مسئله ای ذکر شده که استحباب دارد و مقلد مخیر است بین عمل به اصل فتوا و یا استحباب آن.
از کارشناس محترم احکام عذرخواهی میکنم ولی از ایشون خواهشمندم در صورت اشتباه اصلاح فرمایند:Labkhand:

t4h9r1;62155 نوشت:
با تشكر از توضيحات و پاسخ هاي خوب شما اولين مثال بدين معني است كه از طبل و شيپور و سنج در مراسم مذهبي نبايد استفاده شود اما مكلف مي تواند از فتوايه اعلم بعد از ايشان نيز تقليد نمايد . اما در مورد زير تكليف مكلف را بيان فرموديد احتياط مستحب است يعني بايد چگونه عمل كند ؟ اگر فقط اقامه را فراموش كرده ، جواز قطع نماز خالي از وجه نيست [اين عبارت فتواست] ، اگر چه خلاف احتياط است. با توجه به عبارت بالا ( اگر فقط اقامه را فراموش كرده ، بايد نماز را قطع كند ،بقيه اش رو مكلف بايد چه كار كنه ؟) در احتياط مستحب از يك فتوا براي شخص دو حالت عكس امكان پذير ميشود . يعني يك فتوا را اختيار دارد عمل كند يا نكند . حالا كه در قسمت اول بايد نماز را قطع كند ديگه چه عملي ثواب بيشتري دارد ؟ شايد به اين معني است كه بهتر است نماز قطع نشود . يا در مورد مثال زير : و اگر روي انگشت بزرگ پا يعني طرف ناخن و يا پشت آن را هم به زمين بگذارد كافي بودنش خالي از وجه نيست ولي خلاف احتياط است. بدين معني است كه اگر روي انگشت بزرگ پا يعني طرف ناخن و يا پشت آن را هم به زمين بگذارد كافي است ولي (از اينجا به بعد چي ميشه ) . در اينجا عمل بهتر كه ثواب داره چي هست ؟ با تشكر

با سلام و تشكر از زحمت هاي شما

در مسائلي كه فقيه به احتياط مستحب نظر مي دهد ، مكلف مي تواند هم به فتوا و هم به احتياط عمل كند كه مسلما عمل به احتياط از نظر فقيه بهتر است .
در مثال بالا مكلف مي تواند نماز را قطع كند و اقامه بگويد و سپس نماز را از اول شروع كند و همينطور مي تواند از اينكار اجتناب كرده و نماز خود را ادامه دهد كه اين كار از نظر فقيه بهتر است.
در مثالي هم كه فرموديد :
در سجده بايد سر دو انگشت بزرگ پاها را به زمين بگذارد و اگر روى انگشت بزرگ پا يعنى طرف ناخن و يا پشت آن را هم به زمين بگذارد كافى بودنش خالى از وجه نيست ولى خلاف احتياط است‏ .
بدين معناست كه در سجده بايد سر دو انگشت بزرگ پا روي زمين قرار گيرد . اما گذاشتن روي انگشت بزرگ (طرف ناخن) يا پشت آن به زمين هم كافي است گر چه بهتر است كه از اين كار اجتناب كرده و همان سر دو انگشت بزرگ را روي زمين قرار دهد .
با استفاده از فهرست انتهاي توضيح المسائل آيت الله بهجت ره

t4h9r1;62160 نوشت:
با تشكر از توضيح شما اينكه فرموديد شيوه احتياط در كتب فقهي بيان شده ، منظور از كتب فقهي همان رساله است ؟ اينكه مكلف يقين پيدا كند تكليف شرعيش را انجام داده يا نداده در كجا نوشته شده ؟

منظور از كتب فقهي رساله نيست بلكه كتب استنباطي فقه است كه مجتهد با آنها سر و كار دارد .
و يقين بدين معناست كه مكلف با عمل مذكور ، اطمينان قلبي پيدا كند كه تكليف شرعي خود را انجام داده است .

t4h9r1;62164 نوشت:
اصطلاحات زير به چه معناست ؟ مجزي است سؤال ۱۹۷- کسی که حجش بدل به افراد شده و باید بعد از حج ، عمره مفرده بجا آورد، اگر سال بعد که به حج می رود بعد از اعمال حج ، عمره مفرده را بجا آورد کافی و مجزی است یا نه ؟ وجوب آن فوری است ولی اگر تأخیر انداخت مجزی است . (آيا به معني اين است كه اگر تاخير انداخت اشكال ندارد ؟) در كل وقتي گفته ميشود فلان عمل مجزي است . يعني انجام دادن همان عمل كافي و بدون اشكال است ؟ مخير است ظاهرا اين اصطلاح زماني به كار ميرود كه قرار است بين چند چيز انتخابي صورت بگيرد كه مكلف به اختيار مي تواند يكي را انتخاب نمايد يا به مرجع تقليد ديگري مراجعه نمايد . ايا به هر مرجعي مي تواند مراجعه نمايد . در رساله نوشته نشده كه به اعلم بعد از او مراجعه شود . تكليف مكلف در احتياط مستحب و مستحب مشابه است ؟ با تشكر


بله مجزي است يعني كافي است و تكليف را ساقط مي كند .
در مثال مذكور هم به اين معناست كه گرچه انجام فوري چنين عمره مفرده اي واجب است اما اگر مكلف آن را با تأخير در سال بعد انجام داد ، كافي است .

تخيير به اين معناست كه مكلف مي تواند بين اعمالي كه مجتهد او را مخير كرده است ، يكي را انتخاب نمايد .
مثلا اگر مرجعي فتوا دهد كه نماز جمعه واجب تخييري است يعني مكلف مي تواند يكي از دو عمل خواندن نماز جمعه يا نماز ظهر را انجام دهد .

احتياط مستحب با مستحب در ناحيه عملِ مكلف تفاوتي ندارند و اين دو اصطلاح تنها در مسير استنباط ، نشانگر كيفيت استنباط مجتهد هستند. به صورت اجمالي مي توان گفت كه معمولا ادله مستحب محكم تر از ادله احتياط مستحب در نظر مجتهد است.

با استفاده از منابع موجود در مركز ملي
و فهرست انتهاي رساله آيت الله بهجت ره

با سلام و تشكر از توضيحات داده شده

در احتياط واجب مي توان به فتواي اعلم بعدي مراجعه نمود . اگر فتواي اعلم بعدي نيز احتياط واجب باشد بايد يكي از دو فتواي مرجع خودمان و اعلم بعد از او را انتخاب و عمل نماييم ؟ يا به فتواي اعلم بعد از اعلم عمل نماييم ؟ به زبان ساده تر احتياط واجب در احتياط واجب را بايد چگونه عمل نمود ؟

دو اصطلاح (قصد وجه ) و (قصد قربت ) چه تفاوتي با هم دارند ؟

جايز است به چه معناست ؟تفاوت آن با واجب چگونه است؟

با تشكر

با سلام

در بعضي از فتاوا ميبينم كه گفته شده با شك تكليفي نيست . و براي بعضي از شك ها احكام خاص آن ها وجود دارد .

مثلا شك در صحيح بودن وضو يا شكيات نماز و يا اينكه انسان نداند چيزي نجس يا پاك است . نداند غصبي است يا نه . و امثال آن .

فكر مي كنم در مورد شك بايد يك قانوني وجود داشته باشد . اون چه نوع شكي هست كه با وجود آن تكليفي بر عهده مكلف نيست ؟

با تشكر

t4h9r1;62700 نوشت:
در احتياط واجب مي توان به فتواي اعلم بعدي مراجعه نمود . اگر فتواي اعلم بعدي نيز احتياط واجب باشد بايد يكي از دو فتواي مرجع خودمان و اعلم بعد از او را انتخاب و عمل نماييم ؟ يا به فتواي اعلم بعد از اعلم عمل نماييم ؟ به زبان ساده تر احتياط واجب در احتياط واجب را بايد
چگونهعمل نمود ؟

[="purple"]باسلام چون مسافرت هستم شايد نتوانم در برخي از پاسخ ها منبعي معرفي كنم [/]
در احتياط واجب لازم است كه به فتواي اعلم بعدي مراجعه كرد و چون در فرض شما اعلم بعدي هم احتياط واجب داده و فتوا نداده است از اين رو بايد به اعلم بعد از او كه فتوا دارد مراجعه شود(١)
[="darkred"]پي نوشت:
١. آيت الله خامنه اي ، رساله اجوبة الاستفتاءات س٨[/]

t4h9r1;62700 نوشت:
دو اصطلاح (قصد وجه ) و (قصد قربت ) چه تفاوتي با هم دارند ؟


در نیت اعمال عبادی از یک نظر دو نوع نیت داریم (البته در مباحث تفصیلی از قصد های دیگری هم صحبت می شود ) :
قصد قربت
قصد وجه

از این میان از نظر تقریبا اجماعی فقه شیعه فقط قصد قربت واجب است نه قصد وجه و تمییز

اما معنای این اصطلاحات :

1- قصد قربت:
یعنی مکلف ، عمل را برای خدا انجام دهد و از ریا و ... بپرهیزد . حال چه واجب و چه مستحب باشد و یعنی این وجوب و استحباب هنگام نیت در نظرش نباشد.

2- قصد وجه:
به صورت اجمالی یعنی در مستحبات عمل را به قصد استحباب و در واجبات آنرا به قصد وجوب انجام دهد.
یعنی مثلا غسل جنابت را به نیت غسل واجب و غسل جمعه را به نیت غسل مستحب انجام دهد که این قصد در جایی که نمی داند عمل واجب است یا مستحب امکان ندارد.

بنابر این روشن شد که از نظر مشهور فقهای شیعه تنها نیتی که در عبادات واجب است قصد قربت یا قصد امر است نه قصد وجه پس اگر مکلف حتی نداند عملی کهَ می خواهد انجام دهد واجب است یا مستحب باز هم می تواند با نیت عبادی آن عمل را بجا آورد .

t4h9r1;62700 نوشت:
جايز است به چه معناست ؟تفاوت آن با واجب چگونه است؟


اصطلاح جایز است به معناي جواز ترك عمل براي مكلف است بر خلاف اصطلاح واجب است كه به معناي اين است كه مكلف نبايد عمل به آنرا ترك كند .
و نيز برای فقهاء ، نشانگر شیوه استنباط مجتهد در اینگونه مسائل است که در کتب تفصیلی فقهی آمده است .

t4h9r1;62706 نوشت:
با سلام در بعضي از فتاوا ميبينم كه گفته شده با شك تكليفي نيست . و براي بعضي از شك ها احكام خاص آن ها وجود دارد . مثلا شك در صحيح بودن وضو يا شكيات نماز و يا اينكه انسان نداند چيزي نجس يا پاك است . نداند غصبي است يا نه . و امثال آن . فكر مي كنم در مورد شك بايد يك قانوني وجود داشته باشد . اون چه نوع شكي هست كه با وجود آن تكليفي بر عهده مكلف نيست ؟ با تشكر


با سلام و تشکر از سئوالات خوب شما


مبحث شک یکی از مباحث مهم علم اصول فقه است که نمی توان به صورت مناسبی در اینجا آنرا مطرح کرد اما به صورت ساده و با حذف بسیاری از ملاحظات و ... اینگونه بیان می شود که :

شک دو گونه است شک در تکلیف و شک در مکلف به ( آنچه که تکلیف به آن تعلق می گیرد) بدین صورت که گاهی انسان شک می کند که اصلا آیا تکلیفی دارد یا خیر ؟ مثلا شک دارد که آیا غسل جنابت واجب شده است یا خیر ؟ که در اینجا اصل برائت جاری می شود یعنی فقهاء می گویند تکلیفی ندارد .

و گاهی انسان در اصل تکلیف شکی ندارد یعنی می داند تکلیفی دارد اما نمی داند چه تکلیفی . مثلا می داند به یکی از دو نفر الف و ب بدهکار است اما نمی داند به کدامیک . که در اینجا اصل اشتغال جاری می شد یعنی فقهاء می گویند لازم است احتیاط شود و در صورت عدم امکان آن ، حکم به تخییر می دهند ، که مکلف می تواند از میان این دو نفر یکی را انتخاب کنند.

این مباحث از استنتاجات عقلی علم اصول است که در حالات مختلف شک به اجرا در می آید اما گاهی هم در برخی از شک ها از ناحیه شارع یعنی احادیث و مانند آن دستوراتی به ما رسیده است که به صورت طبیعی آن دستورات در عمل مقدم هستند مانند شک هایی که در صورت های نماز به وجود می آید مثلا در شک بین رکعت سوم و چهارم باید بنابر چهار گذاشت و اعمال مربوط به آنرا انجام داد .

روشن است که این مباحث در عمل دارای پیچیدگی هایی است که تشخیص درست نوع عمل در هر موقعیت نیاز به آموزش ها یا تحصیلات بیشتری در علم فقه دارد .

موفق باشید

سجاد;62711 نوشت:
باسلام چون مسافرت هستم شايد نتوانم در برخي از پاسخ ها منبعي معرفي كنم
در احتياط واجب لازم است كه به فتواي اعلم بعدي مراجعه كرد و چون در فرض شما اعلم بعدي هم احتياط واجب داده و فتوا نداده است از اين رو بايد به اعلم بعد از او كه فتوا دارد مراجعه شود(١)
پي نوشت:
١. آيت الله خامنه اي ، رساله اجوبة الاستفتاءات س٨

با سلام و تشكر از توضيحات و پاسخ هاي شما

در مسئله فوق آيا نظر فقها متفاوت است ؟ يا يك اصل كلي است ؟
اگر متفاوت است لطفا نظر ايت الله بهجت در اين باره را بفرماييد ؟

با تشكر و آرزوي توفيقات متعالي

t4h9r1;62830 نوشت:
با سلام و تشكر از توضيحات و پاسخ هاي شما در مسئله فوق آيا نظر فقها متفاوت است ؟ يا يك اصل كلي است ؟ اگر متفاوت است لطفا نظر ايت الله بهجت در اين باره را بفرماييد ؟ با تشكر و آرزوي توفيقات متعالي


با سلام مجدد

به نظر نمی آید تفاوتی در نظر فقهای مختلف در خصوص این مسئله باشد .
نظر آیت الله بهجت ره هم اینگونه است :

97. اگر مجتهد اعلم در مسأله اى احتياط واجب كرد و مجتهد اعلم بعدى نيز احتياط واجب كرد، آيا مى توان به مجتهد سوم با مراعات اعلم بودن نسبت به ديگر مجتهدين رجوع كرد؟
ج. بله، مى توان به مجتهد سوم رجوع كرد. (1)

پی نوشت:
1. استفتائات از سایت آیت الله بهجت ره س 97 به آدرس :

http://bahjat.org/fa/content/view/1110/45/

سلام و درود:Gol:

اگر شخصی با توجه به تعاریف موجود اصطلاحات بکار برده شده در رساله!!

رساله ای به زبان فارسی سلیس تألیف و منتشر کند!!

حکمش چیست؟

یا علی

قضاوت;62884 نوشت:
سلام و درود اگر شخصی با توجه به تعاریف موجود اصطلاحات بکار برده شده در رساله!! رساله ای به زبان فارسی سلیس تألیف و منتشر کند!! حکمش چیست؟ یا علی

سلام و درود بر شما جناب قضاوت

ایده خوبی است اگر حداقل در همین سایت هم بتوانیم آنرا عملی کنیم ، بسیار عالی است . البته اگر دوستانی که تحصیلات غیر فقهی دارند به ما کمک کنند ، چون این دوستان بهتر می توانند نقاط مبهم رساله ها را به کارشناسان معرفی نمایند.

مسلما با توجه دوستان و کمک آنها در آینده ای نه چندان دور بتوان رساله ای سلیس تر تدوین کرد یا حداقل به رساله های فعلی پاورقی سلیس و روانی با مثال های کاربردی اضافه نمود. محصولی بسیار کارگشا و ویژه از اسک دینی های عزیز.

در پناه امام زمان عجل الله فرجه باشید

سجاد;62903 نوشت:

ایده خوبی است اگر حداقل در همین سایت هم بتوانیم آنرا عملی کنیم ، بسیار عالی است . البته اگر دوستانی که تحصیلات غیر فقهی دارند به ما کمک کنند ، چون این دوستان بهتر می توانند نقاط مبهم رساله ها را به کارشناسان معرفی نمایند.

مسلما با توجه دوستان و کمک آنها در آینده ای نه چندان دور بتوان رساله ای سلیس تر تدوین کرد یا حداقل به رساله های فعلی پاورقی سلیس و روانی با مثال های کاربردی اضافه نمود. محصولی بسیار کارگشا و ویژه از اسک دینی های عزیز.

در پناه امام زمان عجل الله فرجه باشید


سلام و درود:Gol:

ببنید استاد اگر پیامبر (ص) و معصومین (ع) در بیان احکام که در واقع تفسیر آیات قرآن و برگرفته از آن است این چنین با تکلّف و پیچیده سخن می گفتند ! آنهم با عقل و شعور نوبری که اعراب آن زمان داشتند فک کنم هیچکس هیچی متوجه نمی شد!!!!!!!!!

هر چند که اعراب اینجوری هم به راه راست هدایت نشدند:Cheshmak::khandeh!:

انشاء الله که اینکار با تعامل کاربران و اساتید صورت بگیره:Gol:

یا علی

موضوع قفل شده است