حق الناس آبرویی

حق الناس معنوی و توبه

با سلام دو سوال داشتم آیا این جمله به لحاظ فقهی و شرعی درسته؟
«در حق الناس معنوی توبه کافی است»
و انجام این حکم موجب برائت ذمه است؟

۲)چه گناهانی جزو حقوق الناس معنوی هستند ؟آیا گناهانی مثل حق الناس آبرویی
حق هدایت مثلا اشاعه فحشا و بدعت و... از مصادیق حق الناس معنوی هستند؟

۳)توبه بدعت به چیز اتفاق می افتد؟

مرجع آقای سیستانی

حق الناس

باسمه تعالی
با سلام:

حقوقی که آدمیان نسبت به یکدیگر و برعهده همدیگر دارند ر ا حق الناس نام نهاده اند. جبران حق الناس بسیار مشکل تر از از جبران حق الله است خداوند از حق خودش می گذرد ولی قسم یاد کرده که از حق بندگانش نمی گذرد (1
کسی که حقی از مردم ضایع کرده است باید به صورت جدی توبه کرده و حق مردم را ادا کند و پشیمانی خود را در محضر پروردگار عالم اظهار و اعلام نماید.

ادای حق الناس نزد خداند متعال از اهمیت ویژه ای برخوردار است چنانکه اگر کسی حق مردم را ادا نکند و بدون توبه از دنیا برود با عذاب سختی مواجه خواهد شد مگر اینکه صاحبان حق را از خود راضی کند


قرآن کریم نحوه ادای دیون در قیامت را به روشنی بیان کرده است :
وَ قَدِمْنَا إِلىَ‏ مَا عَمِلُواْ مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْنَهُ هَبَاءً مَّنثُورًا(2
و ما به سراغ اعمالی که انجام داده اند می رویمو همه را همچون ذرات غبار پراکنده در هوا قرار می دهیم .

پی نوشت:
1- الکافی ج 2ص443
2- فرقان /23