ایا شیطان بر انسان تسط دارد؟

اين حقيقت را قرآن كريم در آيه 22 سوره «ابراهيم» از زبان شيطان چنين نقل مى‏كند: وَ ما كانَ لِي عَلَيْكُمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلاَّ أَنْ دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِي فَلا تَلُومُونِي وَ لُومُوا أَنْفُسَكُمْ شيطان در قيامت خطاب به گمراهان مى‏گويد: من در دنيا هيچ گونه قدرت و تسلطى بر شما نداشتم به جز اينكه شما را به سوى باطل فرا خواندم و شما نيز اجابت كرديد. پس مرا بر گمراهى خويش ملامت نكنيد، بلكه خود سزاوار سرزنش هستيد.

بلى در قرآن بعد از آنكه هر گونه تسلط و نفوذ ابتدايى از شيطان سلب شده، يك نوع سلطنت و نفوذ ثانوى براى او نسبت به برخى از افراد پذيرفته شده است كه اين حقيقت را در سوره نحل چنين بيان مى‏فرمايد: إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَى اَلَّذِينَ آمَنُوا وَ عَلى‏ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ إِنَّما سُلْطانُهُ عَلَى اَلَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَ اَلَّذِينَ هُمْ بِهِ مُشْرِكُونَ همانا شيطان بر مردمى كه به خدا ايمان آورده و بر پروردگار خويش اتكا و اعتماد كرده‏اند، هيچ گونه تسلط و نفوذى ندارد و تنها تسلط او منحصر به اشخاصى است كه خودشان ولايت و سرپرستى او را پذيرفته و دست ارادت و دوستى به او داده‏اند.