جمع بندی چرا پرستش خدا در شب قدر از هزار ماه بهتر است؟

پرسش:
چرا پرستش خدا در شب قدر از هزار ماه بهتر است؟ مگر در این شب چه حالت هایی در انسان یا پیرامون آن به وجود می آید که پاداش آن سی هزار برابر می شود؟
و سوال دوم این که بنا به گفته خدا اگر کسی پرستش شب قدرش پذیرفته شود می تواند باقی عمرش با خیال آسوده پرستش نکند و جایش هم بهشت باشد.؟

پاسخ:
شب قدر، پر ارج ترین و پر رمز و رازترین شب ها در گردونه زمان است که قلم ها در وصفش ناتوان، زبان ها از توصیفش قاصر و عقل در فهم آن مبهوت و متحیر می ماند؛ شبی که به فرموده امام صادق (علیه السلام) قلب رمضان به شمار می آید.(1) بهترین شب سال، شب قدر است که خداوند در قرآن کریم آن را شبی پر برکت دانسته(2) و ارزش آن را برتر از هزار ماه بیان کرده است.(3) آیا به راستی برکتی بالاتر از این هست که یک شب هم تراز با هزار ماه یعنی سی هزار شب قرار گیرد؟ این که این برتری چه اسرار و حکمت هایی دارد؟ چرا این شب «شب قدر» نامیده شده است؟ چه اسراری در آن نهفته و چه وقایع و حوادثی در آن رخ داده و می دهد؟ که موجب شده به این شب، ارزش متفاوتی به آن بدهد و آن شب را از بین دیگر شب ها متمایز سازد. مجموعه سؤالاتی است که ذهن طالبان حقایق و معارف الهی را بخود مشغول می سازد.؟

در این مجال، به قدر فرصت، به توضیح و تبیین آن ها می پردازیم: مفسران قرآن کریم با استفاده از قرآن و احادیث پیشوایان معصوم دین درباره علت نام گذاری این شب به «شب قدر» مطالب و دلایل زیادی آورده اند.(4) شب قدر یعنی شب بزرگ و با عظمت؛ زیرا در قرآن کریم «قدر» به معنای منزلت و بزرگی خدا آمده است.(5) همه مقدّرات بندگان نیز در طول سال در این شب رقم می خورد(6)؛ هم چنان که امام رضا (علیه السلام) فرمودند: «خداوند در شب قدر آن چه را که از این سال تا سال بعد پیش خواهد آمد، مقدّر می فرماید از زندگی یا مرگ، از خوب یا بد یا روزی. پس آن چه خداوند در این شب مقرر می کند، به حتم واقع خواهد شد.»(7)

اما از برخی امور می توان، دلیل و چرائی عظمت و فضیلت این شب بزرگ را بر سایر شبها به دست آورد که در ادامه به چند نمونه اشاره می کنیم:

1. شب آمرزش گناهان: پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله) در تفسیر سوره «قدر» فرمودند: «هر کس شب قدر را احیا بدارد و مؤمن باشد و به روز جزا اعتقاد داشته باشد، تمامی گناهانش آمرزیده می شود.»(8)

2. قلب رمضان: امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «از کتاب خدا استفاده می شود که شماره ماه های سال نزد خداوند، دوازده ماه است و سرآمد ماه ها ماه رمضان است و قلب ماه رمضان لیلة القدر است.»(9)

3. بهتر از هزار ماه: در فرهنگ غنی اسلام، همه چیز را با معیارهای الهی می سنجند و بر همین اساس قرآن در مورد شب قدر می فرماید: «لَیلَةُ الْقَدْرِ خَیرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْر» در دعای 44 صحیفه سجادیه نیز می خوانیم: «(عبادت و بندگی در) شبی از شبهای آن، آن را برابر با (عبادت در) شب های هزار ماه قرار داد (چون خیرات و برکات و سودهای دینی و دنیوی در آن است) و آن را شب قدر نامید.»

4. نزول قرآن: طبق روایات، مجموع قرآن در شب قدر نازل شده است.(10) این نزول دفعی و یکباره قرآن است، اما نزول تدریجی قرآن طی 23 سال دوران نبوت پیامبر گرامی (صلی الله علیه وآله) به صورت الفاظ نازل شده است.

5. نزول ملائکه: نزول ملائکه و روح در شب قدر نشانه شرافت آن بر هزار ماه است. امام باقر (علیه السلام) فرمودند: «عمل صالح در شب قدر از قبیل نماز، زکات و کارهای نیک دیگر بهتر است از عمل در هزار ماهی که در آن شب قدر نباشد.»(11)

6. عرضه اعمال بر حجت خدا: بنا بر روایات و ظاهر آیه سوره قدر، شب قدر منحصر به زمان رسول خدا (صلی الله علیه وآله) نیست و فرشتگان در شب قدر مقدّرات یک سال را نزد «ولی مطلق زمان» می آورند و بر او عرضه میکنند.(12) و (13)

در پاسخ به سوال دوم شما
این ادعای باطل هیچ منبع قرآنی و روایی نداشته و سخنی باطل و فاقد مبناست. بهترین دلیل بر رد این گزافه، عمل کرد گل سر سبد عالم خلقت یعنی وجود نازنین و اقدس رسول مکرم اسلام (صلی الله علیه وآله) و نیز گواهی تاریخ بر سیره و عمل جانشینان بر حق آن بزرگوار در طول عمر مبارک شان بوده است که حتی یک لحظه از عمر با برکت شان را بدون عبادت و پرستش (انجام واجبات و ترک نواهی) حضرت باری تعالی سپری نکردند. اگر این سخن گزاف و ادعای بی مبنا، پایه و اساسی داشت چه کسانی شایسته تر از آن ذوات مقدسه در درک تمام و کمال شب های قدر، بنا بر این پس از درک شب های قدر هیچ نیازی به تداوم عبادت و پرستش خدا نداشتند؟! و می توانستند عمده توان و تلاششان را در مسیر تبلیغ دین و موعظه امت بگذارند؟ در حالی که تاریخ خلاف این مطلب را گواهی می دهد.

__________
(1) بحارالانوار، ج 58، ص 376.
(2) دخان/ 3.
(3) قدر/ 3.
(4) تفسیر الدرالمنثور، ج 6، ص 371؛ تفسیر نمونه، ج 27، ص 181؛ تفسیر راهنما، ج 20، ص 630؛ تفسیر المیزان، ج 20، ص 559.
(5) حج/ 74.
(6) دخان/ 4.
(7) ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 133.
(8) تفسیر منهج الصادقین، ج 10، ص 308.
(9) بحارالانوار، ج 58، ص 376 ؛ امالی شیخ صدوق، مجلس، 15، ح 4.
(10) اصول کافی، ج 1، ص 362 ؛ امالی، مجلس 15، ح 5.
(11) ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 133.
(12) تفسیر نمونه، ج 27، ص 190؛ اصول کافی، ج 1، ص 352.
(13) برگرفته از پایگاه حوزه نت با کمی تغییر و دخل و تصرف.