جمع بندی چرا باید فرمانبردار خدا باشیم؟

اما وقتی می‌گویم خدا ممکن است هیچ شباهتی به انسان ندارد اعتراض می‌کنند:
http://www.askdin.com/showthread.php?t=56998&p=892460&viewfull=1#post892460

تاپیک در خصوص فرمانبرداری از خداوند است، از حاشیه رفتن بحث به سمت اثبات وجود، اثبات اوصافی چون حکمت و رحمت و عدالت، حقیقی یا نمادین و تمثیلی بودن زبان قرآن و... بپرهیزید، چون جز تعدد صفحات تاپیک کاربرد دیگری ندارد، هر تاپیکی در ارچوب خودش باید بحث شود.

موضوع تاپیک روشن است، "اطاعت و فرمانبرداری از خداوند"

روشن است کسی از اطاعت و فرمانبرداری طبق اوامر و نواهی که در قرآن بحث می کند که خدای اسلام را قبول داشته باشد، طبیعتا چنین کسی به وعده های خداوند اعتماد داشته و وعده های او را حکیمانه و منطقی می داند، چنین شخصی تهدید و تشویق خداوند را به جا دانسته و آن را مانعی برای عشق و محبتش نمی داند.
و اگر هم کسی خدای اسلام را قبول نداشته باشد، که دیگر نوبت به ارزیابی این تهدیدها و تشویق های قرآنی نمی رسد، چنین کسی ابتدا باید روی مبانی بحث کند و بعد از اتخاذ مبنا، و با تعریفی از خدا و اوصافش وارد جزئیات و روبنا شود.
پس بار دیگر خواهش می کنم از بحث در خصوص مبانی پرهیز کنید که هر کدام تاپیک مستقلی می طلبد و بحث را از تمرکز خارج کرده و به پراکندگی می کشاند.

شما خدا و صفاتش را یکجا می‌پذیرید. بررسی‌های من نشان می‌دهد که بدون دین حداکثر می‌شود به یک ذهن طراح که دسترسی‌هایی در جهان مادی دارد معتقد بود. این ذهن هرچه هست به پیچیدگی ذهن انسان یا پیچیده‌تر است. حالا کسی آمد و گفت الله افرینندۀ جهان است و من فرستادۀ او. در این بحث علمی می‌پذیریم به عنوان یک فرض که الله آن ذهن طراح است و آن کس فرستاده‌اش. اما حکمت او، راستگویی او و هیچ یک از صفاتی را که شما برای خدا می‌دانید به عنوان فرض نپذیرفته‌ام. وخدا و پیامبرش از ما اطاعت می‌خواهند! که معلوم نیست چرا اطاعت می‌خواهند. اما در این جا زیاد کاری هم نداریم چرا. اما چند نکتۀ مهم در مورد این اطاعت خواهی آن‌ها هست
1) اصرار زیادی بر اطاعت دارند و اطاعت خواسته شده (تعالیم دینی) با انسانیت امروزی جور نیست.
2) در سوره‌های مدنی برای اطاعت خواهی از تطمیع، تهدید و معاملۀ محبت استفاده می‌کنند.
3) منطق، روش علمی وبرخورد محترمانه برای اطاعت‌خواهی به خصوص در سوره‌های مدنی به چشم نمی‌خورد.
4) الله علاوه بر خودش اصرار عجیبی به اطاعت از فرستاده‌اش دارد. فرستاده = پیک = نامه رسان.
5) برداشت اولیۀ ما سخنان خدا زیاد با علم جور نیست مثل ماجرای شهاب و شیطان. یا من بین صلب و ترائب.
6) برداشت اولیۀ ما از وعده‌های خدا با واقعیت بسیار فرق دارد مثل وعدۀ استجابت دعا.
7) دستورات و سخنان خدا و پیامبر چندبرداشتی و مبهمند و در موارد زیادی برداشت اولیه با واقعیت می‌خواند.
با وجود این‌ها به خصوص سه مورد اول چرا باید اطاعت از این خدا و پیامبر را پذیرفت؟ درواقع این 7 مورد، به خصوص سه مورد اول، موانعی بر سر این پذیرشند. اگر نبودند به خاطر منافع یا به سبب محبت اطاعت لازم می‌شد. اگر بخواهید بگویید اطاعت از خدا لازم است باید این موانع را برطرف کنید. فکر نمی‌کنم راهی برای تکذیب اتین موارد باشند. چون برای من خیلی واضحند و جایی برای تکذیب ندارند.

ملت ایران در برابر تهدیدهای خدا در قرآن چه موضعی می‌گیرد؟

اگر کل نهج البلاغه ساختگی نباشد، تحریفات زیادی به آن وارد شده است. مثلا این را ببینید: http://www.askdin.com/showthread.php?t=56512&p=880480&viewfull=1#post880480

هر چند شما ریسوری دارید برای دریافت سیگنا‌هایی غیر از صفر و یک. به همین سبب بعید از با هم نتیجه‌ای مشترک در این گونه بحث‌ها برسیم. برای من یک چیز یا قطعی است یا نامعتبر. چیزی آن وسط برای من معنی ندارد. این هم به ویژگی‌های شخصیتی بر می‌گردد. عجیب است که اسلام هیچ توجهی به شخصیت‌های مختلف نمی‌کند و سعی دارد همه را با تهدید به اطاعت وا دارد.

بحث من در این تاپیک منحصر به آن راه خاص است. یعنی راه علمی و منطقی و قطعی. بگذارید ببینیم این راه خاص چه نتیجه‌ای می‌دهد اگر نتیجه نداد راه‌های دیگر را هم می‌شود بررسی کرد. فعلا تمرکز روی همین راه است.

البته این درست است. خدا قرار نیست فرمانبر ما باشد. چنان که داریم بررسی می‌کنیم ما باید فرمانبر او باشیم یا نه. سخن این بود که برداشت اولیۀ ما از حرف خدا این است که وقتی گرفتار شدیم و کمک خواستیم کمک کند جوری که بگوییم کمک کرد. همان طور که وقتی از انسان‌ها کمک می‌خواهیم کمک می‌کنند. این برداشت اولیه نادرست است. خیلی از برداشت‌های اولیه از حرف‌های خدا نادرستند. چه بسا برداشت اولیۀ ما از جهنم و بهشت هم همین طور باشند. اصلا معلوم نیست منظورش چیست. برداشت اولیه از عدالت، مهربانی، حکمت، علم و سایر صفات هم با شواهد جور نیستند. یعنی نمی‌فهمیمشان و قرار نیست با آنچه نمی‌فهمیم تصمیم به اطاعت بگیریم.

من این نگاه عرفانی و ادبی را ندارم. ذهن من خیلی مکانیکی و ماشینی است. مثل ذهن راسل. بحث این تاپیک هم کاملا همین نگاه علمی و منطقی محض و خشک است. بگذارید ببینیم با این روش به چه نتیجه‌ای می‌رسیم. اگر به این نتیجه رسیدیم که اطاعت کنیم که ماجرا حل است. اگر به این نتیجه رسیدیم که نباید اطاعت کرد هم که باز لااقل از نظر من همه چیز حل است. ولی اگر به نتیجه‌ای نرسیم می‌فهمیم که باید رفت به سراغ روشی دیگر. اگر چنین روشی باشد. مثلا با عرفان سعی کنیم به زور خدا را ببینیم (که من فعلا نمی‌بینم).

این بر می‌گردد به شخصیت آدم‌ها. نوع شخصیت من intj است. افراد مثل من بیش‌تر مثل ماشین فکر می‌کنند و حرف‌های عرفانی نمی‌زنند.

منظورم این بود که آن احساسی که در مورد ترامپ به خاطر تهدید به وجود می‌آید، چرا در برابر تهدید خدا به وجود نمی‌آید؟ و آیا ناتوانی برای مقابله دلیل تسلیم است؟ چون زورمان به ترامپ می‌رسد(!) اعتراض می‌کنیم ولی در برابر خدا زورمان نمی‌رسد پس مصلحت اندیشی می‌کنیم.

هر دو نگاه طبیعی است هر چند همگرا نیستند.

[=System]
فکر می‌کنم فلاسفۀ (اسلامی) ضعف منطقی دارند. وگرنه این همه با هم در تضاد نبودند.

[=System]
مشکل اصلی این است که خدا خودش باید بیاید جواب بدهد.happy

[=System]
یعنی فکر میکنید برخورد خدا متکبرانه یا تهدید کننده یا گاه کودکانه نیست؟ مثلا این را ببینید:
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِنَا سَوْفَ نُصْلِيهِمْ نَارًا كُلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْنَاهُمْ جُلُودًا غَيْرَهَا
مثل تهدید نظامی است. تبصره هم ندارد که چرا کفروا بآیاتنا. مهم نیست چرا. جایگاهشان آتش است. آخر دلیل بیاور اگر کسی کافر شد بعد تهدید کن. در بیش از بیست جا در قرآن آمده است که مردم از پیامبر معجزه خواستند و خدا به پیامبر معجزه نداد و حتی با عتاب با پیامبر حرف زد که معجزه می‌خواهی برو از دل زمین یا آسمان پیدا کن!
آیا منطق خدا تهدید نیست؟ آیا برخوردش از بالا نیست؟

[=System]
نمیدانم وقتی من قرآن را می‌خوانم حس می‌کنم گوینده چه لحن متکبرانه‌ای دارد به خصوص در سوره‌های مدنی. لحن ترامپ خیلی نرم‌تر است. من مناظره‌هایش را دیده‌ام. حس می‌کردم منطق و استدلال‌های ترامپ هم تا حدی قابل قبول است. اما نمی‌فهمم چرا فقط در برابر ترامپ موضع می‌گیریم.
این برخورد خدا سؤال اصلی من بود و مانع اصلی در برابر اطاعت پذیری. این که گفتند این لحن را مردم عادی می‌پسندند و قبول می‌کنند زیاد برای من قابل قبول نبود. چون معنی این آن است که خدا با من نیست با آن‌هاست. در حالی که استثنایی نیست.
موانع بعدی برای اطاعت هم منطق سطحی، ابهام گیج کننده در تعالیم و دستورات و برداشت‌های اولیۀ نادرست است.

[=System]
اگر منظور از فطرت همان مبانی انسانی مشترک انسان‌ها باشد می‌پذیرم. شما می‌گویید فطرت؛ من می‌گویم حقوق بشر یا ارزش‌های مشترک بشر. جایی اختلاف پیدا می‌کنم که چیزهایی را به فطرت بچسبانید که واقعا جزء ارزش‌ها و ویژگی‌های انسانی نباشد. مثلا اگر بگویید برده داری یک امر فطری است من نمی‌پذیرم.

[=System]
یک فرهنگ می‌تواند ایرادهای داشته باشد. یعنی بخش‌های خلاف حقوق بشر. مثلا در فرهنگ هند طبقلات اجتماعی به وضوح خلاف انسانیت بود. گاندی با برگزاری‌های مراسم‌های مذهبی(آشرام) سعی می‌کرد پایین‌ترین طبقۀ اجتماعی را در کنار بالاترین نگه دارد. که زیاد موفق نبود. گاندی یک هندی بود و فهمیده بود این بخش از فرهنگ غیر انسانی است. اگر فرض کنیم پیامبر اسلام پیامبر نبود و فقط مصلح بود، باید گفت او فهمیده بود که زنده به گور کردن بچه‌ها، رو برگرداندن از نابینا (عبس و تولی) و خیلی چیزهای دیگر خلاف انسانیت بود و تعالیمی برای برچیدن این چیزهای ضد انسانیت آورد (هر چند بر انسانیت این تعالیم هم می‌شود ایراد گرفت).

[=System]
حرف‌ها گاه در تناقض است.
...
چرا پس به جای طب الرضا به بیمارستان مراجه می‌کنند یا به جای حدیث زیر به نجوم:
http://www.islamquest.net/fa/archive/question/tr21594
؟
ما که نمی‌توانیم مسلمات علمی را رها کنیم بچسبیم به چهار تا حدیث مبهم و تهدیدی و با هزار شرط مخفی.

[=System]
توجه کنید که پیامبر (ص) ده یار نزدیک داشت که یکی از آن‌ها علی(ع) بود. 9 تن از این 10 تن چنین اعتقادی نداشتند و نیز عایشه. حالا نمی‌دانم این حدیث که می‌گویید چیست و از کجا آمده است که بیش از نود درصد از نزدیک‌ترین یاران پیامبر آن را نشنیدند و یا به آن عمل نکردند. اگر این نود درصد اشتباه کردند این ایراد به پیامبر وارد است که عدم لیاقت این افراد را تشخیص نداد و آن‌ها را از خود نراند چون آدم‌ها یک شبه بد و خبیث نمی‌شوند. نظام ایران وقتی هاشمی که شخص دوم انقلاب است در برابر یک نامه موضع نگرفت، او را از مجلس خبرگان کنار گذاشت. چه طور پیامبر نمی‌توانست چنین کار ساده‌ای بکند؟

[=System]
این از آن جمله‌هایی است که جان می‌دهد برای این که احساس عدم حضور خدا را توجیه کند و حوادث طبیعی را دخالت خدا بنامد. نمی‌گویم نادرست است اما خیلی به درد این کار می‌خورد. این جور جملات را که می‌بینم یاد طنزهایی که برخی برای خاطرات هاشمی می‌ساختند می‌افتم. کسی نمی‌گفت دروغند اما انگار باور هم نمی‌کردند.

[=System]
به طور خلاصه می‌گویید خدا یک گرفتاری‌هایی برای خودش درست کرده است و طراحی کرده است که به خاطر آن‌ها خودش را از ما مخفی کند! یعنی خدا کار دارد نمی‌تواند
در ثانی آن حدیث شاخ گاو و احادیث مشابه را که می‌بینیم معلوم نیست این روایت اگر درست هم باشند چه قدر به واقعیت نزدیکند.

[=System]
مهم است. مثل این که پزشک دستور العملی بدهد که ما برداشتمان اشتباه باشد. مثلا بگوید دو بار در روز این قرص را بخور بعد بفهمیم منظورش از روز هفته بوده است و منظور از از قرص آمپول بوده است و منظور از از خوردن تزریق. احادیث و آیات قرآن گاه به همین اندازه یا بیش‌تر پرتند!

[=System]
برخی آدم‌ها زیادی راضی هستند و هر چه مبلغین بر منابر می‌گویند بدون فکر می‌پذیرند. آدم یک گرفتاری‌ای برایش پیش می‌آید دعا می‌کند برآورده نمی‌شود. یک نفر گرفتار یک گناه است هزار دعا و نذر و نیاز میکند برآورده نمی‌شود. یکی می‌گوید رب توفنی مسلما شبهات پیش می‌آید برآورده نمی‌شود. هیچ کدام از این‌ها برآورده نمی‌شود برای همۀ هم توجیه تراشیده‌اند.
من این قدر در ادبیات دینی توجیه دیده‌ام که اگر در آن دنیا بهشت و جهنمی نباشد مطمئنم یکی از همین مبلیغن می‌آید توجیه می‌کند! اساسا دین اسلام ابطال ناپذیر است. یعنی هر اتفاقی اتفاد مطابق پیشبینی‌های دین است! دین هیچ وقت اشتباه نیست! جالب است که حرف‌های امام خمینی هم همین طورند هیچ وقت اشتباه نیستند و همه توجیه دارند و همواره باید رهرو خط امام بود.
همین مردمی که دعا می‌کنند و برآورده نمی‌شوند و خدا را شکر می‌کنند و راضی هستند به یک رییس جمهور که هیچ کدام از وعده‌هایش را اجرایی نکرده است دوباره رأی می‌دهند. مشکل همین مردم مطیع بودن و رام بودن است که مبلغین آن‌ها را چنین ساخته‌اند. وگرنه اگر یاد می‌گرفتند تا کوچک‌ترین کار اشتباهی شد همه بریزند پدر خطاکار را در بیاورند که وضع ما این نبود.

[=System]
اتفاقا همین عوام هستند که در سایت‌های دینی مختلف همین سؤال‌ها را می‌پرسند و یکی باید با توجیه دهانشان را ببندد. شما یک سرچ بکنید متوجه می‌شود همین عوام با برداشت‌های اولیه خود چه اشکالاتی دارند. جواب محکمی هم نیست که قانع کننده باشد. چرا این همه شبهه که در این هست در علم دیگری نیست؟ این نشان می‌دهد یک جای کار می‌لنگد.

[=System]
همان قدر که وقتی در ریاضیات قضیه‌ای ثابت شد و آن اثبات تأیید شد دیگر هر گز آن قضیه زیر سؤال نخواهد رفت. الآن منطق ریاضی این قدرت را دارد درحالی که 500 سال پیش ضعف‌هایی داشت و اثبات‌های نادرست هم بودند و این به سبب ضعف منطقی و عدم مهارت بود.
فهمیدن هم اگر استاندارد و درست باشد هرگز زیر سؤال نخواهد رفت. ایراد من به فلاسفۀ اسلامی همین است که استاندارد قوی‌ای برای استدلال نداشته‌اند و احساس و شهود ناپخته را وارد استدلال کرده‌اند.

[=System]
من این استثناء را حس نمی‌کنم. شاید چون ایراداتی حل نشده به علم، حکمت و احساس او در ذهنم است که نمی‌گذارد با او راحت باشم. ایرادهایی که شما راحت از آن‌ها می‌گذرید و من نه.

[=System]
شما که این را می‌گویید، خدا موجودی بی نقص و کامل و بی عیب می‌بینید. اساسا من این بی عیبی خدا را نمی‌بینم. اولین ایراد من برخورد متکبرانه‌اش است. که چرا با این که خداست و باید خیلی خوب برخورد کند این طور بخورد کرده است. دومین ایراد عاری از علم بودن قرآن است. هیچ اثری از علم نیست. سومین حرف‌های مبهم است. چهارمی ایرادات متنی و دستوری قرآن است که ایراد به خدا محسوب می‌شود. پنجمی ایراد به مهربانی خداست و ششمی و هفتمی و هشتمی و... . این همه ایراد مانع از آن است که خدای اسلام را آن طور که شما می‌بینید خواستنی ببینم. این ایرادها هم حل شدنی نیستند. این طور نیست که یک توجیهی بیاورند حل شود! همه، زخم‌هایی عمیقند و به این راحتی ترمیم نمی‌شوند.
چرا این زخم‌ها برای من هستند و برای شما نیستند؟ طرفداری. شما طرفدار او هستند و من نمی‌دانم کلید طرفداری کجای ذهن است که باید آن را روشن کرد. شاید حوادث بد. شاید دعاهایی که برآورده نشده‌اند و شاید بی توجهی و کلید طرفداریم را خاموش کرده‌اند.
و البته نبودن جواب‌های دندان شکن. مثل یک معجزه. متن دینِ آن قدر مبهم و... است که باعث می‌شود هیچ توجیهی آن قدرها هم چسبناک نباشد که نشود آن را زیر سؤال برد.

[=System]
ممنون. برای این همه توافق. اما ما با هم یک اختلاف(تفاوت) اساسی داریم و آن این که شما طرفدار دین هستند و از زندگی با دین راضی هستید و من بر عکس دیگر احساس طرفداری ندارم و مثل زن و شوهرهای دم طلاق فقط ایرادهایش را می‌بینم. ایرادهای دین را. ایرادهای خدا را. ایرادهایی که شما هم می‌بینید و به سبب طرفداری از آن‌ها می‌گذیرد یا با کوچک‌ترین توجیه قانع می‌شوید و من نه. مشکل من با اطاعت از خدا بی ربط به دلخوری‌ها و حوادث و دردسرهای دین نیست. اما فقط سوابق ذهنی بد نیست بلکه ضعف استدلالی دین هم هست. دین اسلام headshot ندارد. یعنی چیزی ندارد که مرا ساکت کند. معجزه ندارد. هیچ چیزی در اسلام نیست که یک معجزۀ قطعی باشد. نه در قرآن نشانی از علم است که تردیدی در آن نباشد (مثلا چیزی در مورد کروموزوم‌ها یا سرعت نور یا میکروب‌ها که قاعدتا جای گفتن داشت)، نه اخبار متواتری از یک معجزۀ پیامبر(ص) هست، نه متن قرآن به چشمم معجزۀ بی مانند است (که برخی متن‌های مشابه را می‌خوانم می‌بینم خیلی فرقی ندارند) و نه تعالیم اسلام خیلی با علم و انسانیت امروز جورند که قابل افتخار باشند (که برعکس موجب سرافکندگی در دنیا هستند به طوری که در ایران برخی احکام را برای جلوگیری از وهن اسلام عوض کردند مثلا دیۀ زن و مرد برابر شد). مشکل من طرفداری است. طرفداری هم یعنی دوست داشتن. دوست داشتن هم محبت خاص می‌خواهد تا شروع شود. یا چیزی که جذب کند. که من نمی‌بینم. که عکس آن را می‌بینم. اسلام نه خوب است نه بد.
آفت دینداری از نظرم
1) انتظار بالاست. که وقتی انتظار داشتی به ازای کارهایی که اسلام می‌گوید خوبند در مشکلات به دادنت برند و نرسیدند دلخور و عصبانی می‌شوی.
2) سخت گرفتن است. که وقتی به خاطر احکام دین به خودت سخت گرفتی و به تو سخت گذشت از دین بدت می‌آید.
3) استاندارد بالاست. که وقتی دین را مانند یک متن علمی بررسی می‌کنی و درست با استاندادهای علامی نمی‌خواند برایت بی اعتبار می‌شود.

[=System]
علاوه بر آن اخلاف اساسی، تفاوت‌های دیگری هم هست. از جمله تفاوت‌های شخصیتی و تربیتی. مثلا من به تهدید حساس برای چه که و توسط هر که. حتی گاه تهدیدهایی که با شوخی بیان می‌شوند مرا عصبانی می‌کنند. فکر کنید خدا بخواهد از من با تهدید اطاعت بگیرد. اما شما شاید این قدر با تهدید مشکل ندارید.
@};-

متأسفانه این ایام وقت ندارم تا در مورد وجود برخی تناقضات در مطالبی که فرمودید صحبت کنم.
الان هم با کثرت مشغله آمدم تا نکته ای را عرض کنم:

به نظر حقیر ، ریشه مشکل فوق ، در "انسان شناسی" است. ما باید متوجه باشیم که انسان غیر از حیوان است. حیوان فقط تمایلات جسمی اش براش مهم است: خوردن و خوابیدن و تولید مثل.
اما اگر در وجود انسان دقت کنیم ، می بینیم که انسان دارای یکسری گرایشهای متعالی هست که اصلاً از جنس گرایشهای مادی و جسمی نیست... و اگر باز بیشتر دقت کنیم ، می بینیم که در انسان ، همین دسته گرایشات ، اصل هستند و گرایشات جسمانی فرع هستند. اگر انسان این دسته از گرایشات متعالی را نداشت ، و فقط واجد گرایشات جسمانی بود ، با حیوان هیچ فرقی نداشت مگر در شکل و ظاهر.

دین آمده است که آن گرایشات متعالی را در ما رشد بدهد. البته چون دین یک مجموعه کاملی است ، لذا به گرایشات جسمانی هم توجه دارد. اما گرایشات جسمانی را در جهت و در خدمت گرایشات متعالی قرار میدهد. چون همانطور که عرض کردم ، در انسان ، گرایشات متعالی ، اصل هستند و اصل انسانیت انسان و تفاوت بین انسان و حیوان ، همین گرایشات متعالی است.
سعادت حیوان در این است که گرایشاتش که جسمانی است ، تأمین شود. اما سعادت انسان در این است که گرایشات متعالی او (که اصل هستند) تأمین شوند. و همانطور که عرض شد ، این به معنی نادیده گرفتن گرایشات جسمانی او نیست. بلکه این گرایشات نیز در راستای همان گرایشات متعالی قرار میگیرند و تأمین می شوند.

حالا بماند اینکه برخی افراد این گرایشات متعالی را در خود از بین برده اند یا پرورش نداده اند و عملا به یک حیوان (اما به شکل بشر) تبدیل شده اند.

پس اگر ما انسان را درست بشناسیم ، رسالت دین را خواهیم فهمید. شبهاتی که دوست عزیزمان بیان کردند ، یک دلیلش این است که "انسان" را فقط همین "بعد جسمانی" اش در ذهن گرفته ایم و "دین" را با ملاکهای جسمانی سنجیده ایم. خوب در این حالت طبیعی است که این سئوالها پیش می آید که چرا دستورات خدا مطابق میل من (به مفهوم جسمانی آن) نیست و ... و من چرا حرف خدا را گوش بکنم و ....

این همان حدیث شریف است که می فرماید: "من عرف نفسه فقد عرف ربه".

دو دوتا چهارتای روشنی است، ما بین دو امر باید یکی را انتخاب کنیم، کنترل بخشی از مردم با ترس از جهنم، یا رها کردن آنها! حال از شما می پرسم این که مردم از ترس جهنم در حق یکدیگر ظلم نکنند، دروغ نگویند، و به انسانیت رفتار کنند(ولو از سر ترس) بهتر است، یا اینکه در ارتکاب این امور آزاد گذارده شوند تا دروغ بگویند، و در حق یکدیگر

بنده درست متوجه نشدم منظورتان از روح حقیقت جویی و اعتقاد صحیح به خداوند چیست و چگونه با عبادت سازگار نیست، اما تا قدری که متوجه شده ام را بیان می کنم، باز اگر ابهامی بود در خدمتم.
ببینید به محض اثبات عقلانی وجود خداوند، اعتماد به سخنان و ضرورت اطاعت از او نیز اثبات می شود. خب این خداوند به اطاعت از خویش فرمان داده است، اما این امر به فراخور مخاطبین فراز و نشیبی داشته است.
گاهی عاشقانه، گاهی تشویقی و گاهی هم تنذیری؛ طبق سخنان خود خداوند و جانشینانش در زمین فهمیده می شود که او می خواهد انسان ها به خاطر عشق و محبت به خود او، اطاعتش کنند، نه از روی شوق به بهشت، یا ترس از عذاب؛ اما وقتی مخاطب در این حد از عشق و محبت نیست چه می شود کرد؟ آیا باید او ا رها کرد؟

مثل پدر و مادری که دوست دارند رابطه بچه ها با ایشان رابطه محبت آمیز باشد و همواره بچه ها از رویمحبت به پدر و مادر از آنها اطاعت کنند، خود پدر و مادر هم دوست ندارند بچه ها از آنها بترسند یا بچه ها را برای اطاعت تشویق کنند، اما گاهی خود بچه چنین ظرفیتی را ندارد، اینجا باید چه کرد؟
آیا پدر و مادر او را با تهدید و تشویق به مسیر درست نمی کشانند؟ خداوند هم برای انسان هدفی در نظر داشته است، که اوج آن رابطه عاشقانه بندگان با اوست، اما اگر نشد باید بندگان را با تشویق و تهدید هدایت کرد.

اما از نگاه ما انسان ها، انسانی که حقیقت جو بوده، و اعتقاد صحیحی به خداوند داشته باشد، طبق مبانی اعتقادی خویش می فهمد که خداوند حکیم مطلقی است که در او احساسات منفی مثل خشم و غضب و انتقام و... وجود ندارد، می فهمد که اگر تهدیدی هم هست برای هدایت خود انسان هاست، برای آن انسان هایی است که به طریق دیگری نمی شود آنها را از گناه دور کرد، در نگاه این انسان با این مبانی هیچ چیز غیر حکیمانه نیست تا با عبادت خداوند ناسازگار باشد. همان طور که وقتی منطقی به حرص خوردن های پدر و مادر برای درس خواندن بچه ها نگاه می کنیم، حتی به کتک زدن پدری که فرزندش را به خاطر درس نخواندن تنبیه می کند، اگر فرزند کمی احساسات را کنار بگذارد و با دیده منطقی به این رفتار پدر و مادر نگاه کند عاشقشان خواهد شد، چرا که این حرص خوردن ها نشان می دهد که پدر و مادر چقدر نسبت به آینده او اهتمام دارند، و نسبت به آن بی اعتنا نیستند، در حالی که انها از درس نخواندن فرزندشان هیچ ضرری نمی کند، تمام این حرص خوردن ها به خاطر خود فرزند است، در چنین فضایی تهدید هم شیرین خواهد بود، چون تهدید از سر عشق است، اگر انسان بداند!

پس این اطاعت مراتبی دارد که همه آنها منطقی است اما مراتب بالای آن مختص افراد خاص است، که خداوند هم همان مراتب را می خواهد، انسان عاشق خدا چنان می تواند در معشوق فانی شود که حتی از اینکه گاهی به یاد معشوق نیست هم خود را سرزنش کرده و لایق مجازات بداند، اما تمام اینها در مقام عشق بازی است، لذا حضرت امیر(ع) در دعای می فرمایند: خدایا حتی اگر بتوانم بر عذاب جهنمت صبر کنم، بر دوری تو چگونه صبر کنم؟

با سلام و احترام

ببینید به نظرم باید بین بینش های حق، و گرایش های ناحق تفاوت قائل شد، فرزندی که در مقابل تهدید پدر و مادر لج بازی می کند و عکس آن عمل می کند، از نگاه عاقلان و خردمندان این اشکال از فرزند است، یا از تهدید پدر و مادر؟ کار به جایی که تهدید پدر و مادر بی جا باشد ندارم، منظورم جایی است که برای کنترل فرزند چاره ای جز این نیست، و تهدیدشان در نگاه عقلا به حق است، نه به ناحق. این مشکل از آن فرزند است که احساساتش را جایگزین منطق و تفکر کرده است، اگر قدری با خودش می اندیشید میگفت بابا این درس خواندن من نفعش کاملا برای خودم است، پدر و مادرم هیچ نفعی نمی برند، چرا باید لج بازی کنم آخر؟!

حس بردگی هم همینطور است، در جایی به انسان دست می دهد که تمام منفعت کار ما، یا حداقل بخش قابل توجهی از کارِ ما به دیگری برگردد، و او ما را تهدید به مجازات در صورت ترک این کار کرده باشد، اما در جایی که ما با خدایی بی نیاز روبرو هستیم، که هیچ نفعی از کار ما به او بر نمی گردد، تمام تهدیدها و تشویق هایش به خاطر خود ماست، انصافا حس بردگی به انسان دست نمی دهد حتی با بدترین تهدیدها.
فرض کنید پزشکی که به خاطر جان شما، شما را تهدید به کتک زدن می کند که اگر اگر این دارو را نخورید شما را کتک می زنم! اینجا حس بردگی به شما دست می دهد یا حس دلسوزی و اهمیت سلامت شما در نگاه آن پزشک؟

روشن است که منظور از بخشش در این آیه، بخشش بدون توبه است، چون اگر منظور بخشش با توبه باشد که شرک را هم شامل می شود، یعنی اگر کسی مشرک هم باشد وتوبه کند بخشیده می شود، اما آیه شریفه می فرماید: به غیر از شرک هر گناهی ممکن است در قیامت بخشیده شود!!

فرض کنید پزشکی که به خاطر جان شما، شما را تهدید به کتک زدن می کند که اگر اگر این دارو را نخورید شما را کتک می زنم! اینجا حس بردگی به شما دست می دهد؟

وقتی کسی به کسی اعتماد صد در صد، به معنای دقیق کلمه، صد در صد داشته باشد، هم در علم او را نامحدود بداند، و هم در خیرخواهی او را لایتناهی بداند، دیگر دغدغه چراییِ دستورات او

این مسیر، مسیر درستی برای تشخیص نیست، مانند این است که کسی از دستورات کسی بخواهد تشخیص بدهد او پزشک هست یا خیر! خب این مسیر، مسیر دشواری است و فقط کسی می تواند چنین تشخیصی بدهد که علمش در حد خود آن پزشک باشد، یعنی بتواند علمی یا غیر علمی بودن دستورات آن شخص را تشخیص بدهد، پس برای مردم عادی مسئله بر عکس است، یعنی باید از راه دیگر پزشک بودن یک شخص را اثبات کنند و سپس حکیمانه بودن تعالیم او را نتیجه گرفته، و از او تبعیت کنند.

اینجا هم ماجرا همین است، انسان در صورتی می تواند رفتارهای خداوند را به قضاوت بنشیند که سطح آگاهی و تشخیص او به اندازه خداوند باشد، در جایی که انسان حکمت امور را نمی داند چطور می تواند ایراد و اشکال بگیرد؟
[/SIZE]

در ضمن ما حتما باید فلسفه بعضی احکام را بدانیم..مثل احکامی که به نوعی با ظلم و عدل سروکار دارند
بعنوان مثال باید بدانیم که چرا خدا در جنگ ناموس کافر را حلال کرده در غیر اینصورت چگونه اقدامات داعش را نقد کنیم؟ چگونه اقدامات یزید که ناموس مردم را حلال کرد را نقد کنیم
خب اینها هم دارند به سربازاشون حرف شمارو میزنند! میگویند گوش کنید و نگید چرا؟

روش که شخصی نمی شود، اگر روش ها شخصی باشند که منجر به نسبی گرایی می شود، چون هیچ ملاک عمومی نمی توان برای قضاوت در خصوص این روش ها بیان کرد، و

[/SIZE]

کلامتان را چندین بار خواندم اما متاسفانه استدلالی در آن برای پاسخ دادن نیافتم، ادعایتان هم طلانش روشن تر از آن است که نیاز به رد داشته باشد!
یا حق

شما بفرمایید قضیه به جز تهدید چه است؟ ما باید به حرف خدا گوش بدیم چون بهمون جایزه می ده و اگه گوش ندیم مجازات می کنه. همین و بس. دقیقا بحث زورگیری است.

پاسخ شما بسیار روشن است، شما باید درک خود را نسبت به خداوند اصلاح کنید:

شما بدون اینکه منظور بنده را از اصلاح تفکرتان در خصوص خدا جدی بگیرید و اندکی روی آن تأمل کتید، باز هم با پیش فرض هایتان وارد بحث شدید، مثالی که به کار بردید داد می زند که پیش فرض شما در ارتباط ما با خدا، به مثابه اربابی است که انسان ها را به بردگی گرفته است، این که اصلاح نگرش نشد، پافشاری بر مدعایی شد که شما دارید و بعد اشکال آن را بر سر دین و فلسفه اسلامی می کوبید؟!
خب دین و فلسفه که چنین تلقی ندارند و وظیفه هم ندارند که پاسخگوی تلقی شما باشند!

این مثال شما در جایی کاربرد دارد که کار کردن از برده باشد، و منفعت برای ارباب، بله در چنین جایی هرچه تهدید و اجبار قوی تر باشد، ظالمانه تر است، اما اولی ترین، و ابتدایی ترین مسئله در دین اسلام، و فلسفه اسلامی که شما به آن اشکال گرفتید بی نیازی مطلق خداوند است که در فلسفه اسلامی از آن تحت قاعده «واجب الوجود واجب من جمیع الجهات» یاد می شود.
در جایی که ارباب و مالک هیچ نیازی، حتی برای تسکین احساسات ندارد، و حکمت او نامحدود است روشن میشود تمام مصلحت کار بر می گردد به عبد.

پس اگر خواستید فلسفه اسلامی را نقد کنید، باید حرف فلسفه را بفهمید و بعد نقل کنید و بعد نقد کنید، منصفانه نیست که انسان خودش نظر بدهد و خودش هم نقد کند، و بعد به پای دیگری بنویسد!

ببینید دوست گرامی، فلاسفه اسلامی قبل از آنکه شما چنین سوالی در ذهنتان پدید بیاید، به اقتضاء مبنایی که داشته اند کاملا جوانب مسئله را تقریر کرده وجای سوال نگذاشته اند، ابن سینا در قرن پنجم پاسخ این سخن شما را داده است(ر.ک: اشارات و تنبیهات، نمط ششم، ص113)

به نظرم هدف فاعل، و هدف فعل بر شما مشتبه شده است، ببینید وقتی ذاتی از هر نظر کامل باشد، و دارای علم و قدرت و جود و بخشش و حکمت و مانند آن باشد، باید خلق کند، این اقتضاء صفاتش است، نه اینکه دنبال کمال باشد.

به عبارت دیگر رابطه بین اوصاف و افعال رابطه متقابل است، همان طور که افعال موجب جلب کمال و اوصاف کمالیه می شوند، اوصاف هم منشأ صدور افعال می شوند؛(در افعال قسم اول است که فاعل لزوما نیازمند است، اما در دومی خیر) مثلا انسان سخاوتمند،به خاطر وصف سخاوتی که دارد به دیگران بسیار بخشش خواهد کرد، این اقتضاء صفت درونی اوست، نه اینکه خودش بدان نیازمند باشد! یا انسان عالم وارسته اقتضاء صفت درونی اش این است که با علمش راهگشای مردم باشد، نه اینکه خودش به این روشنگری برای دیگران نیاز داشته باشد!

حال در مورد خداوند که از هر نظر کامل است، چنین موجود کاملی اگر خلق نکند نشان دهنده ضعف است، (چون این یعنی صفات کمالی چون فیض و جود و مانند آن که منشأ افعال هستند در او وجود ندارد) نه خلق کردن او! پس خداوند هدف فاعلی ورای ذات خودش نداشته است که بخواهد با این فعل به آن برسد!

اما هدف فعلی، هدفی است که برای فعل در نظر گرفته است، یعنی خداوند بعد از اصل خلقت که لازمه صفات ذاتی اوست، برای اینکه فعل بی هدف و غرض نباشد، برای آن فعل هدفی در نظر می گیرد، و تمام این اوامر و نواهی برای رسیدن این مخلوقات و افعال الهی به هدف و غایتشان است.

پس می بینید کمال مطلق بودن خداوند با هدفمندی او در فعلش هیچ تعارضی ندارد.

یا حق

خداوند راهی به جز خلق کردن ندارد و قادر نیست خلق نکند !!! این یعنی خداوند قادر و توانا نیست

به نظرم هدف فاعل، و هدف فعل بر شما مشتبه شده است
وقتی ذاتی از هر نظر کامل باشد و دارای علم و قدرت و جود و بخشش و حکمت و مانند آن باشد ، باید خلق کند
این اقتضاء صفاتش است ، نه اینکه دنبال کمال باشد

سلام
از آنجایی که سالهاست در اسک دین هستم شما را کم و بیش می شناسم
قبلاً بسیار دقیقتر بحث میکردید و من با وجود اختلاف نظر با شما ، نوع مباحثه کردن شما را دوست داشتم
این صحبت شما مانند آن است که بپرسیم آیا خدا می تواند بد باشد؟
بعد هم نتیجه بگیریم که اگر نمی تواند بد باشد پس توانا نیست!

برادر عزیز ، صحبت زیر مثالی است برای تفهیم موضوع ، لطفاً تشبیه نفرمائید

آیا شما اراده دارید؟ بله
آیا شما می توانید خودتان

نباشید؟ ("من" بودنی که از خودتان میشناسید) ...... خیر
پس شما ناتوان هستید!!

شما اصلاً به تفاوت این دو که استاد "مسلم" فرمودند توجه نمی کنید:

و جالب تر اینکه شما شبهاتی که در قرون ابتدایی شکل گیری فلسفه اسلامی مطرح و پاسخ داده شده را نمی دانید و دانستن آنها برای شما جالب است، بعد ادعای آگاهی از فلسفه اسلامی می کنید!! پس برایتان جالب تر است عرض کنم که این سوال هم در همان قرون ابتدایی پاسخ داده شده است!

اگر به مثالی که زدم توجه می کردید می فهمیدید وقتی فعلی از اوصاف انسان نشأت بگیرد ضروری هست، اما اجباری نیست، مثلا شخصی مثل حاتم طائی امکان نداشت فقیری را ببیند و به او کمک نکند، این کمک کردن از جانب او ضروری بود، چون ضرورتا انسان بخشنده و سخاوتمند از کنار فقیر بی تفاوت نمیگذرد، اما اجباری در کار نیست! این با اختیار خودش بوده است.
پس افعال خداوند هم هدفی خارج از ذات او ندارد، و هم اختیاری است.

اگر خداوند می توانست بد باشد تواناتر از این می بود که نمی توانست بد باشد

بله من ناتوان هستم. ادعایی غیر از این نکردم

تفاوتی که استاد مسلم فرمودند تفاوتی بدون تمایز است. اینکه محدودیتی را که در راستای اقتضای یک صفت است، محدودیت واقعی به حساب نیاوریم نتیجه می دهد که هر صفتی را که هر موجودی دارد صفت کمال بدانیم و همه موجودات همه صفات کمال را دارا خواهند بود! مثلا من بگویم من توانای مطلق هستم شما بگویید کوه را بلند کن من بگویم به اقتضای صفت دیگرم که داشتن دستان کوتاه است نمی توانم و تصور نکنیم این یک ضعف در صفت توانایی من است!

انصافا تصور حرف شما برای درک بُطلان آن کفایت می کند!! این چه حرفی است واقعا؟! خب رفتار یک انسان سخاوتمند، سخاوتمندانه است، چون آن را به عنوان یک فضیلت می داند، توان ترک آن را دارد اما ترک آن را مذموم می داند و همواره ترک می کند! او چیزی از انسان بخیل کمتر ندارد، بلکه بیشتر دارد، کمالی که منشأ افعال اوست.

بگذارید مثال شفاف تر بزنم، یک انسان باحیا هرگز لخت به خیابان نمی رود، بلکه همواره با لباس در جامعه حضور پیدا میکند، صدور این فعل از او ضرورت دارد چون زشتی ترک آن را باور دارد. او با اختیار همواره پوشیده بودن را انتخاب کرده و میکند، کسی نمی گوید او مجبور است!

دین گریزی اگر به خاطر انذارهای خداوند باشد قطعا جنبه علمی و عقلانی نداشته و باید ریشه های آن را در روانشناسی فرد و جامعه بررسی کرد، تاریخ نشان داده است بسیاری از افراد بشر به خاطر محدودیت هایی که خداوند بر آنان گرفته است و آزادی آنها را محدود کرده است دنبال بهانه گیری برای فرار بوده اند، لذا یا خدا و دین را انکار می کرده اند، یا به لحن خدا ایراد می گرفته اند، یا می گفتند چرا ما پیامبر نشدیم، یا می گفتند چرا پیامبر مثل ما آدم است و غذا می خورد، و...
اینها هیچکدام مبنای علمی ندارد، و ریشه آن را باید در خصوصیات آن افراد جستجو کرد، در بسیاری از موارد چون انسان ها نمی خواهند محدودیتی برای لذات مادی داشته باشند با چنین بهانه هایی از حق فرار می کنند.

برای قضاوت در این خصوص به حرف های چنین انسان هایی نگاه نکنید، چون منش انسان در مقام فعل و قول تفاوت دارد، اگر حرف بنده را باور ندارید به جای دیدن سخنان، به نحوه زندگی این انسان ها نگاه کنید، عمدتا می بینید که غرق در لذات حرام هستند و نمی توانند دل از آن بکنند، اما در مقام استدلال راهی جز یک چاره اندیشی که درقالب عقلانی ارائه شود ندارند![/SIZE]

سلاممن متوجه ربط این دو نشدم، این که رفتارهای خداوند عادلانه و حکیمانه است تعارضی ندارد با اینکه ما حکمت آنها را نفهمیم، بنده حرفم این است: حتی اگر ما حکمت رفتارهای خداوند را نفهمیم نمی توانیم آن را حمل بر بی عدالتی یا غیر حکیمانه بودن کنیم، اما این بدین معنا نیست که حکمت هیچ رفتاری را نمیتوانیم بفهمیم، و دنبال کشف هم نباشیم.ما در برخی از موارد حکمت تعالیم و دستورهای خداوند را کشف می کنیم، و کتاب فلسفه احکام، یا عدل الهی هم برای مقداری که می فهمیم می نویسیم، کسی در این کتب ادعا نمی کند همه عدل و حکمت خدا را فهمیده است، همه سعی کرده اند در حد وُسعشان این مطالب را بیان کنند.

سلامببینید کسی که در بُعد اعتقادی خدای کامل را پذیرفت، باید تسلیم او باشد، غیر از این اصلا منطقی و عقلانی و قابل دفاع نیست! طبق این مبنا همه باید مطیع خداوند باشند! و این یعنی امتحان، لذا قرآن کریم می فرماید:«أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا يُفْتَنُون‏»؛ آيا مردم گمان كرده ‏اند به صرف اينكه بگويند ايمان آورده ‏ايم رها شده، و آزمايش نمى ‏شوند(عنکبوت:2)اما اینکه دینداری تعبدی ضعیف است نقصی به خداوند وارد نمیکند، چون اگر خداوند اراده می کرد جبراً آنها را به اطاعت و بندگی وادارد، قطعا اراده الهی تخلف ناپذیر می بود، اما وقتی اراده کرده است انسان ها با اراده و اختیار خودشان از میان کشش ها و تمایلات درونی به سمت خوبی و بدی یکی را انتخاب کنند دیگر نقصی به خداوند وارد نیست.او حجت را بر مردم تمام کرده و به آنها اختیار و آزادی داده است، در جایی اشکال متوجه خداوند می بود که اراده دیگران نقشی نداشته باشد و خداوند این تعبد ضعیف را مستقیما اراده کرده باشد، اما خود خداوند اراده کرده است اراده دیگران هم در سرنوشتشان تاثیر گذار باشد، و این تعبد ضعیف ناشی از سوء اراده انسان هاست.