جمع بندی وعده به پاداش و تعلق به دنيا

سوال1:
در كتاب معاد از ديدگاه امام خميني و كتاب آقاي اصغر زاده تاكيد شده كه اگر كسي حتي گناه هم نداشته باشد..به خاطر علاقه طبيعي به دار طبيعت.. هنگام مرگ و برزخ در سختي و عذاب خواهد بود..
سوال اينه كه مگر همين علايق دنيوي مبنا و مصداق پاداش اخروي نيست؟ پس چرا بايد مايه عذاب باشه؟
مگر در قرآن نيامده كه افراد بهشتي به خانواده خود باشرايطي ميرسند؟ حال چرا اين علاقه بايد باعث عذاب شود؟
يا اگر خداوند فرموده كه به شما در بهشت زنان زيبا ميدهيم خُب اين هم يك علاقه دنيوي است كه در جاي ديگر وعده داده شده..
چرا اين علايق بايد باعث فشار و سختي در برزخ باشد؟
جواب:
وابستگی به طبیعت مادی در طول زندگی کم و بیش برای انسان به وجود می آید چرا که انسان هر روز با این دار ماده سر و کار دارد و ناگزیر باید در زندگی این دنیای خویش به جسم مادی خود رسیدگی کند غذا بخورد بیاشامد تا بتواند زندگی کند علقه هایی که برای انسان به صورت طبیعی ایجاد می شود باعث می شود که انسان کم و بیش روحش با این عالم ماده مانوس شده با آن خو بگیرد .
کسانی که به مسایل روحانی کمتر توجه می کنند اگر چه گناهی هم انجام ندهند اما این نحو از تعلقات آنها را با دنیا یک پیوند نسبتا عمیقی( بسته به درجه آندارد) می دهد که مقع جدا شدن روح از جسمشان به خاطر این تعلقات رنج هایی به آنها وارد می شود.
اما در مقابل کسانی که در این دنیا زندگی می کنند و همین فعالیت های مادی را نیز انجام می دهند اما روحشان آنقدر قوی هست که به این ظواهر دلنبسته اند و دایم آماده برای جدا شدن از این دنیای مادی هستند موقع جان دادن به راحتی این تعلقات را رها می کنند و سفر ابدی خویش را آغاز می کنند .
پس هر آنچه که به مومن از سختی های مرگ می رسد به خاطر آن تعلقات او به دنیاست تعلقاتی که نه از برای رسیدن به آخرت بلکه برای رسیدن به راحتی دنیاست.

نکته کلیدی بحث اینجاست که همه انسانها اعم از مومن و غیر مومن در این دنیا با مادیات سرو کار دارند و لاجرم باید با آنها طی زندگی کنند ازدواج کنند غذاهای لذیذ بخورند مال بیاندوزند لباس زیبا بپوشند و... این ها در همه مشترک است و حتی خدا زینت های حلال را برای مسلمانان و مومنین تاکید می فرماید:
قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللّهِ الَّتِیَ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالْطَّیِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِی لِلَّذِینَ آمَنُواْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا خَالِصَةً یَوْمَ الْقِیَامَةِ کَذَلِکَ نُفَصِّلُ الآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ
چه کسی زینت خدا را که برای بندگانش پدید آورنده و [نیز] عطاهای دلپذیر او را حرام کرده است؟ بگو: آنها در زندگی دنیا برای کسانی است که ایمان آورده اند در حالی که روز قیامت مختصّ [آنان] خواهد بود. اینگونه آیات را برای مردمی که آگاهی دارند تفصیل می دهیم.(اعراف 32)

اما مهم این است که به این ها دلبستگی و وابستکی پیدا نکند به گونه ای که به هنگام جان دادن برای جدا شدن از این مادیات غصه دار و مهموم شود. و هر چقدر این وابستگی و دلبستگی بیشتر سکرات موت و برزخ بیشتر .
مرگ جدا شدن روح انسان از مادیات است حال اگر روح انسان استعداد این جدایی را داشته باشد راحت و الا سخت می شود .
و مرگ برای مومنینی که خود را آماده و مهیا برای این سفر کرده اند بسیار راحت و دل انگیز خواهد بود و هیچ سکراتی ندارد:
احادیث(میزان الحکمه ج 26)
-مرگ بـراى مـؤمـن مـانـنـد خـوشـتـريـن بويى است كه استشمام مى كند و از بوى خوش آن خوابش مى برد و رنج و درد بكلى از اوبرطرف مى شود.

ـ پـيـامـبـر خـدا(ص ) : عـلاقـه مـندترين شيعيانمان به ما, جان كندنش مانند نوشيدن آب خنك روحـبـخشى است كه يكى از شمادر روز تابستان بنوشد و بقيه آن ها در بسترخود با خوشايندترين حالت مى ميرند,حالتى كه هر يك از شما آرزوى چنان مردنى را مى كند.

ـ در حـديـث مـعـراج آمـده اسـت : هـرگاه بنده درحال مرگ قرار گيرد, فرشتگانى بالاى سر او مـى ايـسـتـنـد و دسـت هـر فرشته اى جامى از آب كوثر است و جامى از شراب بهشتى و به روح او مـى نـوشـانند تا سستى وتلخى مرگ از او برود و نويد بزرگ را به اومى دهند و مى گويند : خوش باش وجايگايت نكوباد.
حكيم حبيب قريب , مى روى .

رسول خـدا(ص ) : نـخـستين چيزى كه مؤمن به آن نويد داده مى شود, آسايش و راحت و بهشت پرنعمت است .
مـؤمـن داده مـى شود اين است كه او را مى گويند :مژده بادا تو را اى دوست خدا به خشنودى او وبهشت ! بسيار خوش آمدى .

ـ پيامبر خدا(ص ) : مرگ براى مؤمن ,همانند يك دسته گل خوشبوست .

و این سختی های مرگ یک لطفی از جانب خدا برای بندگان مومن است تا آنها را از این تعلقات پاک کند:
امام جواد(ع ) ـ در پاسخ به سؤال از علت ناخوش داشتن مرگ ـ : زيرا مردم مرگ رانمى شناسند و از اين رو آن را ناخوش مى دارند, در صورتى كه اگر مرگ را مى شناختندو از اولياى خداى عزوجل بودند, بى گمان آن را دوست مى داشتند و مى فهميدند كه آخرت براى آن ها بهتر از دنياست .
سپس فرمود : اى ابو عبداللّه , به چه دليل كودك و ديوانه از خوردن دارو كه بدنشان راسالم مى كند و دردشان را برطرف مى سازدخوددارى مى ورزند؟
عرض كرد : چون سودمندى دارو را نمى دانند.
فرمود : سوگند به آن كه محمد را به حق پيامبر كرد, هر كس خودش را براى مرگ چنان كه بايد و شـايـد آماده گرداند,سودمندى مرگ براى او بيشتر از سودمندى اين دارو براى اين شخص تحت درمان است .
چه نعمتى مى انجامد, بى گمان بيشتر ازخردمند دورانديشى كه براى برطرف كردن بيمارى ها و كسب سلامتى ها در پى داروست ,مرگ را مى طلبيدند و دوستش مى داشتند.

امام عسكرى (ع ) : على بن محمد(ع ) نزديكى از اصحاب خود كه بيمار بود, رفت .
مى گريست و از مردن بيتابى مى كرد.
حضرت به او فرمود : اى بنده خدا, تو ازمرگ مى ترسى چون آن را نمى شناسى .
بدن تو چندان كثيف و چركين شود كه ازشدت چرك و كثافت متاذى شوى و بدنت پر از زخم شود و گـال بـگـيـرى و بدانى كه اگردر حمامى خودت را بشويى همه آن ها ازبين مى رود آيا دوست نـدارى بـه آن حـمـام روى و چـرك و كـثافت ها را از خودت بشويى يا دوست دارى حمام نروى و به همان حال باقى بمانى ؟
عرض كرد : چرا,يابن رسول اللّه (دوست دارم حمام بروم ).
فرمود : اين مرگ همان حمام است وآخرين گناهان و بدى هاى وجود تو را پاك و تميز مى كند.
مـرگ ) شـدى و از آن گذشتى از هر گونه غم واندوه و رنجى رهايى يابى و به هر گونه خوشى و شادمانى برسى .

در سوره توبه آیه 24 طاز عذاب خدا بر کسانی که به مال دنیا دلبسته اند را بیان می کند که این عذاب برای آن است که آنها مال و خانواده خود را بیشتر از خدا دوست دارند:
«بگو (ای پیامبر!): اگر پدران و فرزندان و برادران و همسران و طایفه شما، و اموالی که به دست‌ آورده‌اید، و تجارتی که از کساد شدنش می‌ترسید، و خانه‌هایی که به آن علاقه دارید، در نظرتان از خداوند و پیامبرش و جهاد در راهش محبوبتر است، در انتظار این باشید که خداوند عذابش را بر شما نازل کند! و خداوند جمعیت نافرمانبردار را هدایت نمی‌کند.»التوبه - 24

نتیجه:
پس مهم در عذاب های موقع مرگ آن تعلقات است که فرد نمی تواند از آن دل بکند و الا خدا این خوشی ها و نعمت های دنیای مادی را برای بندگان خود خلق کرده و حتی آنها را موجب ارتقای درجه معنویشان قرار داده است و برای آن ثواب هایی قرار داده ( که در ثواب ازدواج و... می توانید آنها را ببیندی) و حتی این نعمت های دنیا را برای برای سرای باقی نمونه از نعمت ها قرار داده است که مثلا اگر احترام به مادر کند به او در بهشت حوریانی هدیه می دهد و...
پس اصل استفاده از نعمت های مادی الهی مذموم و باعث عذاب نیست بلکه دلبستگی به آنها و کفران آنها و ارجحیت حب به آنها بر حب خدا و اولیای او مذموم و باعث عذاب است.

سوال2:
اگه نعمت هايي از همين دست براي مومن بي گناه بعد از مرگ فراهمه.. چرا بايد بابت از دست دادنشان در دنيا معذب باشد؟
جواب:
علت اصلی این عذاب که تحمیل بیرونی نیست بلکه یک حالت درونی است همان تعلقات است فرد به این دنیایی که آمده در آن عمل کند برای آخرت دلبستگی پیدا می کند و وقتی می خواهند او را از این جا جدا کنند به علت دلبستگی که دارد اذیت می شود و حتی در برخی از روایات داریم که عده ای از انسان ها تا سالیان سال بعذ از مرگشان هنوز به دالان برزخ نیز وارد نمی شوند و حتی درک درستی از مردن نداند.
علت اصلی این تعلقات هم عدم علم به ماهیت دنیا و آخرت است آنها نفهمیدند که دنیا محل گذر است و آخرت محل ماندگاری
به عنوان مثال شخصی می خواهد با خانواده برود مشهد و در آنجا امکانات مادی و معنوی برایشان فراهم است از راه شمال می رود در بین راه خسته می شوند و به استراحتگاهیی کنار دریا می روند بچه ها که حسابی بهشان خوش گذشته اصرار دارند که بمانند و پدر که مقصد اصلی را در نظر دارد می خواهد برود بعد از چند روز وقتی بجه ها را از آن مکان می خواهد ببرد به سمت مشهدی که مقصد اصلی آنهاست این بچه ها ناراحت می شوند دلگیر می شوند و یا شاید غصه دار و گریان شوند .
علتش چیست؟ دلبستگی بچه ها به این محل. محلی که لاجرم باید از آنجا بروند عدم علم آنها به ناپایداری آنجا . و شاید غفلت آنها از گذرگاه بودن آن مکان..