جمع بندی قهر کردن
تبهای اولیه
سلام.دو تا سوال داشتم.
١-من با كسي قهر كردم،او را ديگر نديدم بعد از اينكه خواندم كه هر كس بيش از سه روز با كسي قهر باشد اعمال خوبش پذيرفته نميشوند با خود گفتم كه اگر بار ديگر او را ببينم ديگر با او قهر نخواهم بود،ممكن است او هنوز هم با من قهر باشد.منظورم اين است كه من با او قهر نيستم،آيا اعمال خوب من هم پذيرفته نخواهند شد؟
٢-اگر من كسي را اذيت كنم و او با من قهر شود اما من با او قهر نباشم،اعمال خوب چه كسي پذيرفته نميشوند؟
سؤال:
١. من با كسي قهر كردم، او را ديگر نديدم بعد از اين كه خواندم كه هر كس بيش از سه روز با كسي قهر باشد، اعمال خوب او پذيرفته نميشوند، با خود گفتم كه اگر بار ديگر او را ببينم ديگر با او قهر نخواهم بود، ممكن است او هنوز هم با من قهر باشد. آيا اعمال خوب من هم پذيرفته نخواهند شد؟
٢. اگر من كسی را اذيت كنم و او با من قهر شود؛ اما من با او قهر نباشم، اعمال خوب چه كسی پذيرفته نمیشوند؟
پاسخ:
قبل از پاسخ به حضرتعالی خوب است نکتهای را یادآور شوم:
پیامبر گرامی اسلام (صلى الله علیه و آله) میفرماید: «یا أَبَاذَر إِیاكَ وَ هِجْرَانَ أَخِیكَ فَإِنَّ الْعَمَلَ لَا یتَقَبَّلُ مِنَ الْهِجْرَانِ» (1) یعنی ای اباذر بپرهیز از دوری كردن از برادرت، زیرا كه عمل انسان با قهر پذیرفته نمیشود.
نکته ای که در مورد حدیث فوق لازم به ذکر است این است که در این روایات سخن از قهر کردن دو مومن است به گونهای که از یکدیگر اظهار برائت کنند و سخن از ترک مراوده و دوستی و رفت و آمد نیست؛ چون در روایات دیگر شرایط فراوانی برای انتخاب دوست ذکر شده است بنابراین در موردی که انسان در ارتباط با فردی دچار گناه میشود و یا به نوعی محذورات شرعی وجود دارد، میتواند با او معاشرت نداشته باشد بدون اين که با او قهر و دشمنی داشته باشد. یعنی میشود با او در حد سلام و علیک و ادای حقوق واجب ارتباط داشت بدون این که با او با او رابطه رفت و آمدی بر قرار کرد از باب مثال ما با خیلی از همسایگان و یا همکاران خود رابطه دوستی و رفت و آمدی نداریم ضمن آن که با آنها قهر هم نیستیم و رابطه در حد سلام و احوالپرسی ودیگر حقوقی که دو مسلمان بر همدیگر دارند در میان ما برقرار است با افرادی هم که صلاحیت همنشین بودن و دوستی را ندارند نیز میشود در حد ارتباط معمولی اکتفا کرد و در صورتی که این ارتباط موجب گستردهتر شدن روابط از سوی طرف مقابل میشود میتوان به او تذکر داد که من به این علل مایل به رفت و آمد با شما نیستم ضمن آن که شما را برادر ایمانی میدانم و با شما قهر هم نیستم.
اما در خصوص سؤال جنابعالی نیز باید بگویم: آن چه از قهر کردن با برادر دینی مذموم است، کینه کردن و دشمنی نمودن و اظهار برائت است همین که شما چنین مسألهای در قلبتان ندارید و سعی بر آن دارید که به محض دیدن وی با او ارتباط برقرار کرده و رفع ناراحتی کنید معلوم است که شما قهر نیستید و اعمال خوبتان نیز پذیرفته خواهد بود.
فقط باید توجه داشته باشید که اگر اذیت کردن از ناحیه شما صورت گرفته این دینی است که بر گردن شما است و باید هرچه زودتر طرف مقابل را بیابید و از وی طلب حلالیت کنید که اگر این کار را نکنید ولو در صورت قهر نکردن شما با او، همچنان حق الناس به گردنتان است و باید به هر نحو ممکن، رضایت کسی را که اذیت نمودهاید فراهم کنید.
منبع:
1. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 74، ص 72.
در پناه خداوند رحیم، از همه رذائل به دور باشید.