جمع بندی تعداد اوصیای پیامبر (ص) در حدیث جابر

alirezaa said in تعداد اوصیای پیامبر (ص) در حدیث جابر

جابر بن عبدالله انصاری بیان کرد پیش حضرت فاطمه رسيدم ، لوحى در برابر ان حضرت قرار داشت كه نام هاى اوصيا از فرزندانش بر ان نوشته بود، شمردم ديدم ١٢ نفر بودند كه اخريشان قائم ال محمد بود، سه تن از انها محمد و سه تن على نام داشتند . ترجمه اصول کافی (سعید و لطیف راشدی) ج 2 صفحه 412 حدیث 450   سوال: آیا روایت و ترجمه آن صحیح است؟ تعداد امامانی که فرزندان حضرت زهرا (س) هستند 11 است نه 12 تا اینطور که در ترجمه آمده.

  سلام و عرض ادب در پاسخ این سئوال به چند نکته توجه فرمایید 1. روایت یاد شده ضعف سند دارد و قابل اعتماد و اعتنا نیست، ضعف این روایت به جهت وجود  زیاد بن منذر معروف به ابی جارود در میان راویان این حدیث می‌باشد که وثاقت آن ثابت نیست.(1) 2. بر فرض که روایت صحیح باشد در برخی منابع، این روایت بدون کلمه «من ولدها» نقل شده است(2)که در این صورت، روایت  به طور صریح به دوازده امام اشاره کرده و مشکلی پدید نمی‌آید. 3. برخی نیز گفته اند این‌ که راوی گزارش کرده که در آن لوح، نام اوصیائی از فرزندان فاطمه( سلام الله علیها ) را مشاهده کردم، از باب تغلیب یا مجاز است؛ یعنی چون به صورت تقریبی همه امامان - جز یک نفر - از نسل حضرت زهرا( سلام الله علیها ) بودند، این‌ گونه سخن گفته شده است و به صورت عرفی منافاتی نخواهد داشت که تنها یک نفر از آنان خارج از محدوده یاد شده باشد.(3) به عنوان نمونه اگر یازده دانشجوی ادبیات به همراه یک دانشجوی اقتصاد در سفری همراهمان باشند، این سخن که «با دانشجویان ادبیات هم‌سفر بودم» از نظر عرف، سخنی نادرست به شمار نمی‌آید.   پی نوشت ها: 1. ر. ک: کشى، محمد بن عمر، إختیار معرفة الرجال‏، ، مؤسسه نشر دانشگاه مشهد، چاپ اول‏، 1409ق، ص ‏229 ؛ واسطی بغدادی، احمد بن حسین‏، الرجال‏، ، قم، دار الحدیث‏، چاپ اول‏، 1364ش.ص ‏61 . 2. ر.ک: هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ، قم، الهادی، چاپ اول، 1405ق. ج 1، ص 183 3. ر.ک:شرح الکافی(الأصول و الروضة)،، تهران، المکتبة الإسلامیة، چاپ اول‏، 1382ق. ج ‏7، ص 373.

جمع بندی پرسش : «جابر بن عبدالله انصاری» بیان کرد پیش حضرت فاطمه(سلام الله علیها) رسيدم ، لوحى در برابر ان حضرت قرار داشت كه نام هاى اوصيا از فرزندانش بر ان نوشته بود، شمردم ديدم ١٢ نفر بودند كه اخريشان قائم ال محمد بود، سه تن از انها محمد و سه تن على نام داشتند . با توجه به روایت یاد شده آیا روایت و ترجمه آن صحیح است؟ تعداد امامانی که فرزندان حضرت زهرا (سلام الله علیها) هستند 11 نفر است پس چرا فرموده ۱۲ نفر هستند؟!   پاسخ: در پاسخ این سئوال به چند نکته توجه فرمایید 1. روایت یاد شده ضعف سند دارد و قابل اعتماد و اعتنا نیست، ضعف این روایت به جهت وجود  «زیاد بن منذر» معروف به «ابی جارود» در میان راویان این حدیث می‌باشد که وثاقت آن ثابت نیست.(1) 2. بر فرض که روایت صحیح باشد در برخی منابع، این روایت بدون کلمه «من ولدها» نقل شده است(2)که در این صورت، روایت  به طور صریح به دوازده امام اشاره کرده و مشکلی پدید نمی‌آید. 3. برخی نیز گفته اند این‌ که راوی گزارش کرده که در آن لوح، نام اوصیائی از فرزندان فاطمه( سلام الله علیها ) را مشاهده کردم، از باب تغلیب یا مجاز است؛ یعنی چون به صورت تقریبی همه امامان - جز یک نفر - از نسل حضرت زهرا( سلام الله علیها ) بودند، این‌ گونه سخن گفته شده است و به صورت عرفی منافاتی نخواهد داشت که تنها یک نفر از آنان خارج از محدوده یاد شده باشد.(3) به عنوان نمونه اگر یازده دانشجوی ادبیات به همراه یک دانشجوی اقتصاد در سفری همراهمان باشند، این سخن که «با دانشجویان ادبیات هم‌سفر بودم» از نظر عرف، سخنی نادرست به شمار نمی‌آید.   پی نوشت ها: 1. ر. ک: کشى، محمد بن عمر، إختیار معرفة الرجال‏، ، مؤسسه نشر دانشگاه مشهد، چاپ اول‏، 1409ق، ص ‏229 ؛ واسطی بغدادی، احمد بن حسین‏، الرجال‏، ، قم، دار الحدیث‏، چاپ اول‏، 1364ش.ص ‏61 . 2. ر.ک: هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ، قم، الهادی، چاپ اول، 1405ق. ج 1، ص 183 3. ر.ک:شرح الکافی(الأصول و الروضة)،، تهران، المکتبة الإسلامیة، چاپ اول‏، 1382ق. ج ‏7، ص 373.