مسجد در قرآن و روایات 2

جایگاه مسجد در قرآن و روایات

انجمن: 

[=Arial][=&quot]مسجد مخصوص به خداست[/][/]

یک پایگاه عبادی بودن مسجد در اسلام مسئله روشن است. اما خدای که در آن عبادت می شود، و خود آن مکان در نزد خدا چه جایگاهی دارد؟

خداوند جایگاه آن مسجد را در قرآن بیان می فرماید:

« وَ أَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدْعُواْ مَعَ اللَّهِ أَحَدًا».

[=Arial]«و اين كه مساجد ويژه‏ى خداست، پس هيچ كس را با خدا نخوانيد»[=&quot].[/][=&quot][1][/][/]

در این آیه این خانه توحیدی را مخصوص خود می داند و این نام مسجد را از سایر مکان های دیگر جدا کرده و از جایگاه بلندی که هیچ مکانی نمی تواند به پای آن برسد را روشن می سازد.

در روایتی که از پیامبر (ص) وارد شده است می خوانیم:

قال الله تبارک و تعالی : «ان بیوتی فی الارض المساجد، تضینی لاهل السماء کما تضینی النجوم لاهل الارض. الا طوبی لمن کانت المساجد بیوته. الا طوبی لعبد تومنا من بیته ثم زارنی فی بیته. الا ان علی المزبور کرامة الزائر. الا بشر الامشائی فی الظلمات الی المسجد بالنور الساطع یوم القیامة ».

[=Arial]«خداوند متعال می فرماید: خانه های من در زمین همان مساجد ند که برای اهل آسمان می درخشند، آنگونه که ستارگان برای اهل زمین می درخشند. خوشا به حال آنان که مساجد را خانه ی خویش قرار داده اند، خوشا به حال بنده ای که در خانه خویش وضو بگیرد، آنگاه مرا در خانه ام زیارت کند! آگاه باشید که بر زیارت شونده لازم است که زائر خویش را بزرگ شمارد و به وی احسان کند. کسانی را که در دل تاریکی شب به سوی مساجد گام بر می دارند، به تودی درخشان در روز قیامت ، بشارت دهید!»[=&quot][2][/][/]


[=Arial][=&quot]خداوند حافظ خانه خود است[/][/]

از آنجایی که معلوم شد ، خداوند مساجد را خانه خود می داند، حفظ آن را نیز به خود نسبت می دهد و می فرماید:

« وَ لَوْ لَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لهَُّدِّمَتْ صَوَامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَوَاتٌ وَ مَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا».

[=Arial]«اگر خدا رخصت جنگ ندهد و دفع شر بعضی مردم را به بعضی دیگر نکند، همانا صومعه ها و دیر و کنش ها و مساجدی که در آن نماز و ذکر خدا بسیار می شود همه خراب و ویران می شد». [=&quot][3][/][/]

در این آیه خداوند حفظ مسجد را به واسطه خود مردم می داند. و معنی این آن است که همیشه دفاع از مسجد بر مؤمنین واجب است و اگر لازم شد به خاطر آن به جهاد بر خیزید. خود این مسئله نیز جایگاه مسجد را در نزد خداوند عالم می رساند.


[=Arial][=&quot]فقط مؤمنین می توانند مساجد را تعمیر کنند[/][/]

[=Arial]«إِنَّمَا يَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّهِ مَنْ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الاَْخِرِ وَ أَقَامَ الصَّلَوةَ وَ ءَاتىَ الزَّكَوةَ وَ لَمْ يخَْشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسىَ أُوْلَئكَ أَن يَكُونُواْ مِنَ الْمُهْتَدِين».[=&quot][/][/]


[=Arial]«مساجد خدا را تنها كسى آباد مى‏كند كه به خدا و روز واپسين ايمان آورده و نماز برپا داشته و زكات داده و جز از خدا نترسيده است، پس اميد است كه اينان از هدايت يافتگان باشند». [=&quot][4][/][/]


بلی تعمیر و آبادی یک مکان مقدس و پاک و مخصوص خدا را نمی تواند به واسطه ی غیر مؤمن انجام بگیرد. مکان چنین بلند مرتبه ای نمی تواند با دست پست ترین مردم آباد گردد.و خداوند چنین اجازه ای را به آنان نداده است.


[=Arial] «مَا كاَنَ لِلْمُشْرِكِينَ أَن يَعْمُرُواْ مَسَاجِدَ اللَّهِ شَاهِدِينَ عَلىَ أَنفُسِهِم بِالْكُفْرِ أُوْلَئكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ وَ فىِ النَّارِ هُمْ خَلِدُون».[=&quot][/][/]


[=Arial]«مشركان كه شاهد كفر خويشند حق ندارند مسجدهاى خدا را آباد كنند. آنها اعمالشان باطل است و در آتش جاودانند».[=&quot][5][/][/]


و ما در تاریخ می بینیم که خداوند متعال مسجدی که با دست غیر مؤمن ، یعنی منافقان ساخته بودند؛ به خرابی و آتش کشیدن آن امر می فرماید:


«وَ الَّذِينَ اتخََّذُواْ مَسْجِدًا ضِرَارًا وَ كُفْرًا وَ تَفْرِيقَا بَينْ‏َ الْمُؤْمِنِينَ وَ إِرْصَادًا لِّمَنْ حَارَبَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ مِن قَبْلُ وَ لَيَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا الْحُسْنىَ‏ وَ اللَّهُ يَشهَْدُ إِنهَُّمْ لَكَاذِبُون


[=Arial]لَا تَقُمْ فِيهِ أَبَدًا لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلىَ التَّقْوَى‏ مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِ فِيهِ رِجَالٌ يحُِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْ وَ اللَّهُ يحُِبُّ الْمُطَّهِّرِين‏».[=&quot][/][/]


[=Arial]هرگز در آن [مسجد] نايست [زيرا] مسجدى كه از روز اول بر تقوا بنا شده شايسته‏تر است كه در آن نماز كنى. در آن جا مردانى هستند كه دوست دارند خود را پاك سازند، و خدا كسانى را كه خواهان پاكى‏اند دوست مى‏دارد و كسانى [هستند] كه مسجدى اختيار كردند كه باعث زيان زدن و كفر و پراكندگى ميان مؤمنان است، و نيز كمينگاهى براى كسانى كه با خدا و پيامبر او از پيش در جنگ بودند مى‏باشد و [اكنون‏] سخت سوگند مى‏خورند كه جز نيكى قصدى نداشتيم، ولى خدا گواهى مى‏دهد كه آنها قطعا دروغگو هستند.[=&quot][/][/]

[=Arial]هرگز در آن [مسجد] نايست [زيرا] مسجدى كه از روز اول بر تقوا بنا شده شايسته‏تر است كه در آن نماز كنى. در آن جا مردانى هستند كه دوست دارند خود را پاك سازند، و خدا كسانى را كه خواهان پاكى‏اند دوست مى‏دارد».[=&quot][6][/][=&quot][/][/]

پس از این آیه معلوم می شود که مسجد خود به خود ذاتا تقدسی ندارد. پس آن وقت مقدس می شود که پایگاه توحید باشد و بر اهداف دین خدمت کند. محل ذکر خدا و عبادت بندگان مؤمن باشد. بنا بر این است که خداوند تعالی و تبارک تعمیر و آبادی مسجد را به دست مؤمنین می سپارد.


اما در صورتی که غیر مؤمن دست به تعمیر بزند و بخواهد با ساخت آن جلوی هدف آن را بگیرد و جامعه اسلام را تضعیف کند ، به همان عبادت خدا و ذکر خدا فتنه به پا کند آن وقت چنین مسجد تقدس خود را از دست می دهد.این حدیث را از امام صادق (ع) روایت شده تأید می کند ، امام به یونس ین یعقوب خطاب می فرماید:


«ملعون ملعون من لم یو و قر المسجد . تدری یا یونس ! لم عظم الله حق المسجد و انزل هذه الایة : و ان المسجد لله فلا تدعوا مع الله احدا ؟ کانت الیهود و النصاری اذا دخلوا کنائسهم اشرکوا بالله تعالی.فامر الله سبحانه نبیه ان یوئد الله فیه و یعبده».


[=Arial]«ملعون است ملعون است، کسی که مسجد را بزرگ نشمارد. ای یونس ! آیا می دانی چرا خداوند حق مسجد را این گونه بزرگ داشته و فرموده است: مساجد از آن خداست؛ پس در آن کسی جز خداوند عبادت نکنید.‏ راز این سخن آن است که یهود و نصارای چون به عبادت گاه خویش وارد می شوند و در عبادت و پرستش خدا شرک می ورزیدند. خداوند با این گفتار به پیامبر خود فرمان داده است که (تا مسلمانان) در مساجد، خدا را به یگانگی بخوانند و (تنها) او را پرستش کنند». [=&quot][7][/][/]


از فرمایش امام صادق نیز معلوم می شود که برترین جلوه های بزرگ داشت مسجد رعایت حق آن است و حق مسجد آن است که در آنجا به عبادت خالصانه خدا پرداخته شود.


خداوند متعال در آیه دیگر می فرماید:


«وَ أَقِيمُواْ وُجُوهَكُمْ عِندَ كُلّ‏ِ مَسْجِدٍ وَ ادْعُوهُ مخُْلِصِينَ لَهُ الدِّين»‏.


[=Arial]«به سوی هر مسجدی رو آورید و خدا را از سر اخلاص بخوانید». [=&quot][8][/][/]


[=Arial][=&quot]این آیه نیز دلالت داردکه همه مساجد باید به اعمال خالصانه در برابر خدا صورت بگیرد.و گر نه آن مسجد مقدس بودن خود را از دست می دهد. بنابر این است که خداوند ساخت و تعمیر مسجد را به ابراهیم و اسماعیل نسبت می دهد.[/][/]
[=Arial][=&quot][1][/] جن آیه 18.[/]

[=Arial] وسائل شیعه ج1 ص 268 و بحار الانوار ج 84ص 14 ح 92.[=&quot][2][/] [/]

[=Arial] حج /40.[=&quot][3][/][=&quot][/][/]

[=Arial] توبه / 18.[=&quot][4][/] [/]

[=Arial][=&quot] [/]توبه 17.[=&quot][=&quot][5][/][/][=&quot] [/][=&quot][/][/]

[=Arial] توبه /107 و 108.[=&quot][=&quot][6][/][/][=&quot] [/][/]

[=Arial][=&quot] [/]بحار الانور ج 80 ص 361.[=&quot] [/][=&quot][=&quot][7][/][/][=&quot] [/][/]

[=Arial]اعراف /.29[=&quot] [/][=&quot][=&quot][8][/][/][=&quot] [/][=&quot][/][/]