دو خاطره

دو خاطره از قیام 15 خرداد

[="Black"]يكي از رجال قديمي كه از مسائل پشت‌پرده عصر محمدرضا پهلوى, شاه مخلوع خاطرات جالبی دارد, درباره پی‌آمد واقعه 15 خرداد 1342 می‌گوید:‌

بعدازظهر روز 16 خردادماه 1342 بود كه عده‌ای از رجال معروف به دعوت تلفنی حسین علاء، وزیر موقت دربار در وزارت دربار گردهم آمدند. علاء‌ اظهار نمود: «دو روز است مملكت دچار هرج ومرج و انقلاب شده و در كليه شهرها ناامني ايجاد گرديده و مردم تظاهراتي علىه دولت و به نفع روحانیت مي‌نمايند. زدوخوردهای شدیدی هم در میان مردم و نیروی انتظامی رخ داده است، عده‌ای كشته و عده‌ای مجروح شده‌اند. این وضع نمي‌تواند ادامه پيدا كند. امروز از آقایان دعوت كردم تا نظرات شما رجال قدیمی مملكت كه مورد اعتماد مردم هستید و سوابق طولانی در خدمت به مملكت دارید را دریافت نموده و بررسی نماییم كه برای آرامش مردم چه باید كرد؟دو نفر از رجالی كه در جلسه بودند، صحبت كردند. محمدعلی وارسته اظهار نمود:‌ «در قدیم, هر موقع كه مردم از روش‌ها ناراضی بودند و شكایت و اعتراض زیاد می‌كردند دولت مستعفی می‌گردید و رجالی مانند مؤتمن الممالك و مستوفی الممالك در مصدر كار قرار می‌گرفتند؛ چون مردم مي‌دانستند این افراد به آنها خيانت نمي‌كنند، آرام شده و به سر كار خود می‌رفتند. الان هم باید همین كار را كرد، شخص مورد اعتماد مردم را سر كار آورد و از روحانیون دلجویی نمود».
عبدالله انتظام, مدیر عامل شركت نفت ضمن تأیید مطالب وارسته گفت: «مقتضي نبود شاه به قم رفته و در ميدان قم اظهاراتي را علىه روحانیت بنمايد. این سخن‌هاي شاه موجب كدورت روحانيون شده و بايد به هر ترتيبي كه شده، از روحانیت دلجويي شود.
پس از خاتمه جلسه گویا سپهبد یزدان‌پناه شرف‌یاب شده و به شاه گفت: «اعلی‌حضرتا! چه نشسته‌اید كه در منزل خودتان علیه شما گفت‌وگو می‌نمایند و شما اطلاعی ندارید...» اعلی‌حضرت پس از آنكه در جریان كامل گفت‌وگوی صورت گرفته در جلسه قرار گرفت، گفت: «این رجال را باید در توالت خالی نمود و سیفون را كشید...»!
عده‌اي معتقد بودند كه این خبرچيني را شريف‌امامي كرده است. بعدها علاء از وزارت دربار معزول، انتظام از شركت نفت كنار گذاشته و وارسته هم خانه‌نشین گردید».[1]
[/]