حجاب در قرآن

سلام

قصد دارم تو چند مطلب ( سلسله وار ) بحث حجاب اسلامی رو بررسی کنم.

تو این بخش در مورد حجاب در قرآن و بررسی آیاتی از قرآن که در مورد حجاب اومده بحث می کنیم.
روال کارم این طوریه که در مورد هر آیه چند تا مرحله رو طی می کنم که ممکنه نیاز به چند مطلب جداگانه داشته باشه:
- بررسی لغوی و مفهومی آیه
- بررسی تفسیرهای مطرح شده برای آیه
- بررسی روایاتی که در مورد آیه مطرح شده
- پاسخ به تعدادی از سؤالات.
پس در مورد هرآیه بعد از مطرح شدن این چهار مرحله می تونیم به یک جمع بندی و نتیجه ی مشخص برسیم.
قرآن در دو سوره در مورد حجاب تذکراتی داده « سوره ی نور و احزاب » :
آیات سوره ی نور :
وَ قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَرِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ لْیَضْرِبْنَ بخُمُرِهِنَّ عَلىَ‏ جُیُوبهِنَّ وَ لَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ ءَابَائهِنَّ أَوْ ءَابَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنىِ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنىِ أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائهِنَّ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیرِ أُوْلىِ الْارْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُواْ عَلىَ‏ عَوْرَاتِ النِّسَاءِ وَ لَا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَا یخْفِینَ مِن زِینَتِهِنَّ وَ تُوبُواْ إِلىَ اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکمُ‏ تُفْلِحُونَ(۳۱)
و به زنان باایمان بگو که چشمان خود را فرو بندند و عورت‏هاى خود را حفظ کنند، و زیور و زینت خود را آشکار نسازند، جز آنچه (بنابر ضرورت عرفى) پیداست و باید روسرى ‏هاى خود را بر روى گریبان‏ ها بزنند ، و زیور را بر کسى آشکار نسازند جز بر شوهرانشان یا پدرانشان یا پدران شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران شوهرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان یا پسران خواهرانشان یا زن‏ هاى همجنس خودشان یا برده‏ هاى ملکى‏شان یا مردان عقب مانده تابع خانواده که نیاز شهوانى ندارند یا کودکانى که نیروى آمیزش با زن‏ها را ندارند، و (زنانى که خلخال در پا دارند) پاهاى خود را (محکم) به زمین نزنند تا زینت‏هایى که پنهان مى‏ دارند معلوم گردد. و همگى شما- اى مؤمنان- به سوى خدا (در تمام ابعاد انسانى) بازگردید، باشد که رستگار شوید.
بررسی لغوی و مفهومی آیه
« لَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا »
« زیور و زینت خود را آشکار نسازند، جز آنچه (بنابر ضرورت عرفى) پیداست »
این جمله یکی از بخش های آیه است که به محدوده ای از حجاب اشاره می کنه:
لا یبدین : یعنی آشکار نسازند.
فعل « بَدَا یبدو » به معنای آشکار شدن و وقتی به باب إفعال برده بشه « أبدی یُبدی » به معنای آشکار کردن میشه. از طرفی فعل مذکور به صورت « نهی » اومده که چون قرینه ای هم ( برجواز ترک ) وجود نداره دلالت بر ممنوعیت مطلق می کنه .
بنابر این چند تا نکته از این فعل به دست میاد:
- آشکار کردن زینت ها بر زنان حرامه .
- اگر زینتی بدون قصد و عمد آشکار بشه اشکالی نداره.
زینتهن: یعنی زینت هایشان ( زنان )
اونچه که آشکار کردنش بر زنان حرامه ، زینت زنانه است. اما به چی می گن زینت ؟ و دقیقا چه مواردی مصداق زینت هستند؟
در این مورد برداشت های زیادی مطرح شده که تو بخش های بعدی ( نظر مفسرین ) میاد اما آنچه که هست ظاهرا منظور از « زینت » صرفا ابزار زینتی مثل گردنبند و … نیست بلکه اعضاء بدن زن هم به نوعی زینت به حساب میاد.
در هر صورت « زینت » تو این آیه کاملا محدوده اش روشن نیست. و تو بخش های بعد باید ببینیم آیا در روایات توضیحی در این باره داده شده یا نه ؟
پس اجمالا آشکار کردن زینت بر زنان حرامه .
الا ما ظهر منها : ( مگر آن زینت هائی که آشکار است )
قانون ممنوعیت آشکار کردن زینت ها برای زنان کلی و مطلق نیست. بلکه یک استثناء مهم داره. یعنی پوشاندن تمام زینت ها بر زنان واجب نیست.
معنای این عبارت ( الا ما ظهر منها ) اینه که بعضی از زینت های زنان به ناچار آشکار و در معرض دید مردم هست. چون وقتی زنی وارد جامعه میشه ، تعاملی می خواد داشته باشه ، کاری انجام بده به ناچار بخشی از دست ها ، پاها ، و صورت در معرض دید دیگران قرار می گیره که پوشاندن این موارد بسیار سخت و طاقت فرسا میشه بنابر این بر خانم ها واجب نیست.
البته اینجا یک نکته ی بسیاااار مهم هم هست:
طبق آیه آنچه که به ناچار آشکاره پوشاندنش واجب نیست ، اما ملاک در این مورد چیه ؟
« ما ظهر منها ( زینت های آشکار ) » در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله ملاکه یا در هر زمانی طبق مقتضای خودش ؟
در این مورد هم باید تا آخر بحث بی زحمت همراه باشید تا به نتیجه برسیم.
ادامه بحث باشه برا بعد …

منبع : سایت رضوا