جمع بین دو نماز ، جمع یا جدا خواندن نماز ها

نماز بافاصله یا بی فاصله؟

انجمن: 

[=&quot]عمده دليل اهل سنت بر فاصله ي بين نمازها چيست نماز شیعه صحیح است یا اهل سنت؟ [/]
[=&quot]پاسخ اجمالی ::Sham::Sham::Sham::Sham:[/]
[=&quot]پاسخ: شيعه معتقد است که انجام هر نماز در وقت خود از فضيلتي ويژه برخوردار است؛ از اين رو فاصله انداختن بین دو نماز به حکم اولي، افضل است، اما به جهت عسر و حرج و دشواري در تفريق خصوصا در نماز جماعت، ائمه معصومين حکم به جواز جمع بين دو نماز کرده اند.:Mohabbat:[/]
[=&quot]پاسخ تفصیلی :[/]
[=&quot] اين حکم با توجه به اين که مجموعه شريعت با توجه به توانايي مردم در نظر گرفته شده و راحتي و آساني را نيز مورد توجه قرار داده است، بيشتر مورد پذيرش قرار مي گيرد. بنا بر اين اگر چه استحباب تفريق ميان دو نماز امري مورد انکار شيعه نيست، اما جمع ميان آن دو نيز مورد تأکيد و قبول آن هاست. در اين باره مي توان به روايت عبدالله بن سنان از امام صادق عليه السلام اشاره کرد که فرمودند: پيامبر اکرم (ص) در هنگام سفر به دليل عجله، بين دو نماز ظهر و عصر و نيز مغرب و عشاء جمع کردند. آن گاه امام صادق عليه السلام فرمودند: تفريق ميان آن دو افضل است. (1) افزون بر آن، در منابع اهل سنت رواياتي وجود دارد که نشان از جمع کردن ميان دو نماز در حالت بدون عذر نيز مي باشد. (2) امّا مراجعه به متون فقهي اهل سنت روشن مي سازد که ايشان نظريه واحدي را ارائه نکرده اند؛ چرا که سرخسي از فقهاي حنفي مذهب در کتاب عظيم خود به نام المبسوط، جمع ميان دو نماز را جز در دو مکان عرفه و مزدلفه جايز نمي داند. همو شافعي را کسي مي داند که جمع ميان آن ها را در حالت سفر و باران جايز مي داند (3) و مالک را نيز کسي مي داند که افزون بر آن، در حالت بيماري نيز جمع ميان دو نماز را جايز دانسته است،‌ حال آن که به نقل او احمد حنبل جمع ميان دو نماز را در حالت غير سفر نيز جايز دانسته است. (4) با توجه به آنچه که گذشت، مي توان مدعي شد که اغلب فقهاي اهل سنت، جمع ميان دو نماز را جز در حالت هاي خاص جايز نمي دانند. ادله اهل سنت بر اين مدعا را مي توان اين گونه تبيين کرد: اولاً آيه کريمه: «حافظوا على الصلوات و الصلاة الوسطى»؛ دلالت بر اين دارد که نماز را بايد در وقت مخصوص به خود خواند؛ (5) ثانياً آيه کريمه: «ان الصلاة كانت على المؤمنين كتابا موقوتا» اشاره به اين معنا دارد که نماز بايد در وقت خود خوانده شود؛ (6) ثالثاً از ابن عباس نقل شده است که پيامبر اکرم (ص) فرمود: «هر کس بدون عذر ميان دو نماز جمع کند،‌ بابي از ابواب گناهان بزرگ را به روي خود باز کرده است». (7) رابعا بيهقي نقل کرده است: عمر به ابوموسي اشعري نوشته است که جمع ميان دو نماز از گناهان بزرگ است مگر در صورت عذر». (8) علاوه بر اين ها دليل اهل تسنن اين است که در روايت آمده که پيامبر (صلى الله عليه وآله) بين نماز ظهر و عصر فاصله مى‏انداخته است؛ اما به نظر شيعه، اين مطلب نمى‏تواند مرام آن ها را در وجوب تفريق (فاصله انداختن) ثابت کند؛ به لحاظ اين‏که سيره عملى، به معناى واجب بودن نيست؛ بلکه اعم از وجوب، استحباب و اباحه است و حمل آن بر وجوب، نياز به دليل جداگانه دارد. افزون بر اين، ملتزم بودن پيامبر (صلى الله عليه و آله) به پنج وقت براى اقامه نماز جماعت، به جهت اين بوده است که مردم بر زمان آمدن پيامبر (صلى الله عليه وآله)، اطلاع پيدا بکنند تا سؤالاتى که دارند، از محضرش بپرسند و اين در واقع، انگيزه‏اى براى اجتماع مردم در مسجد بوده است. بنا بر اين، شيوه فوق، هيچ وقت نمى‏تواند دليل بر اين باشد که جمع بين نمازهاى مترتبه، جايز نيست. در پاسخ به دو دليل اول بايد گفت که: اين دو آيه تنها اهميت به نماز و توجه ويژه به وقت نماز را مورد تأکيد قرار داده است،‌ و اين مطلب منافاتي با رخصت و جواز در جمع ميان دو نماز ندارد،‌ چنان که جمع ميان دو نماز در سيره رسول گرامي اسلام نيز به چشم مي خورد؛ اما روايات نقل شده از سوي اهل سنت،‌ در صورت پذيرش آن ها، مي توان در پاسخ آن ها گفت که اين احاديث با احاديث فراوان نقل شده از سوي پيامبر اکرم (ص) که در منابع اهل سنت منافات دارد،‌ چرا که ابن عباس نقل کرده است: پيامبر اکرم (ص) بدون عذر و باران نيز ميان دو نماز جمع کرده است. (9) همچنين همو نقل کرده است که همراه با پيامبر اکرم (ص) ميان دو نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء جمع کرده است.(10) اين روايات چنان محکم هستند که مفسر بزرگ اهل سنت يعني آلوسي اذعان کرده است که جواز جمع بين صلاتين مطلبي است که روايات صحيحه آن را تأئيد مي کند. (11) (12) پي نوشت: 1. محمد بن جرير طبري، جامع البيان،‌ بيروت، دارالفکر، 1415. 2. محمد ين حسن شيخ طوسي، الخلاف، قم، جامعه مدرسين حوزه علميه قم، 1407. 3. محمد بن حسن شيخ طوسي، الاستبصار، تحقيق سيد حسن موسوي خرسان، تهران، دارالکتب الاسلامية، 136. 4. محمد بن حسن شيخ الطوسي، المبسوط في فقه الامامية، تهران،‌ المکتبة المرتضوية،‌ 1387. 5. شيخ حر عاملي، وسائل الشيعة، بيروت، موسسه آل البيت عليهم السلام لاحياء التراث، 1414. 6. علي بن حسين سيد مرتضي علم الهدي، الانتصار، قم،‌ جامعه مدرسين حوزه علميه قم، 1415.. 7. محمد بن يعقوب کليني، الکافي، تهران، دارالکتب الاسلامية، 1388. 8. سيد محمدرضا مدرسي،‌ بررسي مسئله جمع بين صلاتين و حدود آن در پرتو کتاب و سنت. 9. محمد حسن نجفي، جواهر الکلام، تحقيق شيخ عباس قوچاني، تهران،‌ دارالکتب الاسلامية، 1367. 10. محي الدين بن شرف النووي، المجموع في شرح المهذب، بيروت، دارالفکر. 11. مسلم بن حجاج نيسابوري، صحيح مسلم،‌ بيروت، دارالفکر. 12. عمده مطالب بر گرفته از سايت : [/][=&quot]http://intjz.net/maqalat:hamdel::hamdel::hamdel::hamdel::hamdel:/sh-ekhtelaf.htm[/][=&quot][/]
[=&quot] [/]