آب قلیل، آب کر، طهور، مطهر

بازبینی در حکم آب قلیل بر محور قرآن - سنت - عقل و نظرات علما

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم

سلام علیکم

در این تاپیک ان شا الله قصد داریم نگرش و بازبینی دیگری بر حکم آب قلیل در فقه و زندگی مکلفان داشته باشیم که متاسفانه افراد زیادی در این مطلب دچار سختی و وسواس و ... میشوند و زندگی فردی و اجتماعی آنها بعضا تحت تاثیرات منفی قرار میگیرد

بر محور موارد چهار گانه ای که در عنوان تاپیک عرض کردم ان شا الله عرایضی خواهم داشت و از دوستان و خوانندگان محترم تقاضا دارم دقت لازم را مبذول بفرمایند و از نظرات و انتقادات خودشان این حقیر رو محروم نکنند

و اما مطالب:

قرآن کریم:

برحسب نص دو آيه ى قرآنى كه «وَ أنْزَلْنا مِنَ السَماءِ ماءً طَهُورا»(سوره ى فرقان، آيه ى 48) «لِيُطَهِّرَ كُمْ بِهِ»(سوره ى انفال، آيه ى 11) «از آسمان آبِ طهور كه ناپاك ها و ناپاكيزگى ها را با آن پاك كند فرستاديم»

و چون تقريبا تمامى آب هاى زمين از همان آبِ طهور آسمانى است كه«وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ فَأَسْكَنّاهُ فِى الاْرضِ وَ إنّا عَلى ذَهابٍ بِه لَقادِرُونَ»(سوره ى مؤمنون، آيه ى 18) «و از آسمان آبى فرو فرستاديم و در زمين ساكنش كرديم و اگر بخواهيم آن را باز پس مى بريم»

نه «كُرّ» بودن در پاكى و پاك كردن و متنجس نشدن شرط است، و نه هر شرط ديگر، و تنها آب بودن در پاكى و پاك كنندگى و انفعال ناپذيرى كافى است و ديگر هيچ، زيرا «آب» برحسب اصل آفرينش «طهور»: پاك و پاك كننده است.

سنت قطعیه:
در حديث مشهور بين شيعه و سنى از پيامبر بزرگوار صلی الله علیه و آله و سلم آمده است كه «خلق اللّه الماءَ طَهُورا لا يُنَجِّسُهُ شَىٌ إلّاما غَيَّرَ لَوْنَهُ أوْ طَعْمَهُ أوْ رِيحَهُ»كه نجس شدن آب در انحصار اين گونه تغيير ـ رنگ، مزه و بو ـ است و ديگر هيچ .


[=&amp]الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج‏3 ؛ ص1[/]

[=&amp]1[/][=&amp]- قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ الْكُلَيْنِيُّ رَحِمَهُ اللَّهُ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏[/][=&amp] الْمَاءُ يُطَهِّرُ وَ لَا يُطَهَّرُ.[/]

[=&amp]2[/][=&amp]- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى وَ غَيْرُهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْحُسَيْنِ اللُّؤْلُؤِيِّ بِإِسْنَادِهِ‏[/][=&amp] «1»[/][=&amp] قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‏[/][=&amp] الْمَاءُ كُلُّهُ طَاهِرٌ حَتَّى يُعْلَمَ أَنَّهُ قَذِرٌ.[/]

[=&amp]3[/][=&amp]- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِي دَاوُدَ الْمُنْشِدِ[/][=&amp] «2»[/][=&amp] عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ يُونُسَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:[/][=&amp] الْمَاءُ كُلُّهُ طَاهِرٌ حَتَّى يُعْلَمَ أَنَّهُ قَذِرٌ.[/]

[=&amp]________________________________________
كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، الكافي (ط - الإسلامية)، 8جلد، دار الكتب الإسلامية - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.[/]

ترجمه حدیث اول: آب پاک میکند ولی پاک کننده ای ندارد

ترجمه حدیث دوم و سوم:همه آب ها پاک هستند مگر ناپاکی آن دانسته شود

این سه حدیث با اسناد متعدد درکتب اربعه و کتب دیگر نقل شده و اگر نگوییم متواتر است حداقل به استفاضه رسیده معنایش هم کاملا واضح است ونیازی به توضیح ندارد (اطلاق کاملا واضح است)

عقل:

بسيار روشن و عادى است كه در سرزمينى هم چون حجاز داغِ كم آب هرگز كسى در آب «كرّ» يعنى معمولاً زياد، به آن اندازه اى نجاست نمى افكند كه دگرگونش كند

آب قليل، هم در برابر كر و زياد است، و اين چه حكمى است كه در عين مورد بلوا بودنش كه شب و روز مورد نياز مكلفان است، به ويژه در جو قحطى آب حجاز و آن هم در زمان نزول وحى كه شدت قحطى آب ـ در محيط وحى ـ به مراتب از الآن بيشتر بوده، چنان حكمى اين گونه مجمل و نامفهوم يا با چنان مفهومى نارسا بيان گردد؟

در صورتى كه در اين گونه احكام حتما بايستى به وسيله ى ادله ى قطعى كه از دو نظر سند و دلالت براى همه قطعيت داشته باشد در دسترس همگان قرار گيرد.

نظرات علما:

از میان فقهای شیعه ابن ابی عقیل - عمانی - فیض کاشانی - فیض قمی - شیخ طوسی در مبسوط - محقق حلی در نافع و بنا بر برخی نقل ها شیخ مفید معتقدند که آب قلیل

بدون تغیر یافتن به نجاست متنجس نیست!

منبع: http://www.ghbook.ir/index.php?optio...=1124&lang=fa#

http://ghbook.ir/index.php?option=co...=16585&lang=fa

http://www.hawzah.net/fa/Article/Vie...8C%D8%B9%D9%87

پاورقی همین رساله http://www.olumquran.com/fa/publicat...m/resale-novin

منابع: http://www.olumquran.com/fa/publication/farsi-books/item/resale-novin و ترجمه فارسی کتاب فروع کافی انتشارات قدس جلد 1 صفحه 39 و نرم افزار جامع الاحادیث 3/5