جمع بندی مکانیسم تصمیم گیری در انسان های مومن

جمع بندی پرسش: انسانی که در زندگی با توکل به خدا پس از تعقل و تفکر و مشورت تصمیمی را میگیرد آیا میتوان به طور حتم گفت که خدا در آن تصمیم یاری اش کرده و قطعا نتیجه به صلاح انسان است؟ اگر بگوییم خدا به فرد متوکل کمک نمیکند انگار که گفته ایم اعوذ بالله خدا ظالم است، و اگر بگوییم که خدا همواره کمک میکند که انسان تصمیم درست بگیرد پس برای انسان مومن اشتباه معنی نمیدهد. پاسخ: در اینکه کسی که بعد از تعقل و تفکر و مشورت کاری را انتخاب می کند تحت عنایت و لطف و توجه خداست شکی وجود ندارد، اما اینکه حتما خداوند او را برای انتخاب گزینه درست یاری می دهد صحیح نیست، در این صورت هیچ انتخاب و تصمیم اشتباهی در میان مومنین حقیقی وجود نمی داشت، یا به عبارتی همانطور که خود شما هم اشاره فرمودید باید می گفتیم انسان های مومن حقیقی در رفتارهای اجتماعی شان معصوم هستند در حالی که قطعا چنین حرفی قابل دفاع نیست. البته این بدین معنا نیست که خداوند ما را کاملا در جهل و نادانی رها کرده است، بلکه اولا به ما عقل داده است به عنوان حجتی که چراغ راه است، و اگر داده ها و اطلاعات درستی به او بدهیم می تواند ما را در انتخاب هایمان یاری دهد، و ثانیا خداوند انسانی را که به او توکل کرده است در نتیجه یاری می دهد، یعنی اگر علی رغم تفکر و مشورت انتخاب انسان درست نبود خداوند در نتیجه او را یاری خواهد داد، مثلا اگر تصمیمی که می گیرد به مصلحتش نیست خداوند مانع تحقق نتیجه آن میشود، به همین خاطر ما باید تلاش خودمان را بکنیم و نتیجه را به خدا بسپاریم. البته آنچه که عرض شد قاعده کلی است، اما با این حال در جایی که رسیدن به یک نتیجه خاص مورد نظر خداوند باشد ممکن است خداوند در انتخاب هم انسان را یاری بدهد تا انسان از ابتدا اشتباه نرود، و گزینه مطلوب نظر خداوند را انتخاب کند، مانند امدادهای غیبی، یا مصادیقی که مثلا در تفحص شهدا به نقطه خاصی هدایت شده اند.