جمع بندی منظور از این آیه در قرآن: «مستضعفان وارثان زمین اند»

[quote=تالیا;268111]باسلام

ایه ای در قران داریم به این مضمون:همانا در زبور نوشتیم که بندگان صالح من وارثان زمینند.

و همچنین این ایه:مستضعفان زمین وارثان زمین اند.

خوب بندگان صالح که از دنیا میروند و وارث بهشت هستند ولی زمین به اونها نمیرسد.

منظور خدا چیه؟


کارشناس بحث : مجید [/quote]
با صلوات بر محمد وآل محمد
برای این که به منظور این ایات شریفه پی ببرید بنده اکتفا می کنم به روایاتی که در ذیل آیه 5 سوره قصص آمده است.«1»
در معانى الاخبار به سند خود از محمد بن سنان، از مفضل بن عمر، روايت كرده كه گفت: از امام صادق (ع) شنيدم، مى‏فرمود: رسول خدا (ص) نگاهى به على و حسن و حسين (ع) كرد و گريست و فرمود: شما بعد از من مستضعف خواهيد شد، مفضل مى‏گويد عرضه داشتم معناى اين كلام رسول خدا (ص) چيست؟ فرمود: معنايش اين است كه: بعد از من شما اماميد، چون خداوند عز و جل مى‏فرمايد:" وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ". پس اين آيه تا روز قيامت در باره ما جريان دارد و اين پيشوايى تا روز قيامت در ما جارى است «2».
مؤلف: در اين كه آيه مذكور در باره ائمه اهل بيت (ع) است، روايات بسيارى از طريق شيعه رسيده است، و از اين روايت برمى‏آيد كه همه روايات اين باب از قبيل جرى و تطبيق مصداق بر كلى است.
و در نهج البلاغه فرموده: دنيا بعد از همه سركشى‏هايش سرانجام زير بار ما خواهد رفت و رو به ما خواهد نمود همانند شترى كه در آغاز بچه خود را شير نمى‏دهد و لگدپرانى مى‏كند و سرانجام به وى ميل و عطوفت مى‏كند آن گاه اين آيه را تلاوت فرمود:" وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ" «3».

__________________________________________________
(1)ترجمه الميزان، ج‏16، ص: 18
(2) معانى الاخبار، ص 79.
(3) نهج البلاغه صبحى الصالح، ص 506.

[quote=تالیا;268111]باسلام

ایه ای در قران داریم به این مضمون:همانا در زبور نوشتیم که بندگان صالح من وارثان زمینند.

و همچنین این ایه:مستضعفان زمین وارثان زمین اند.

خوب بندگان صالح که از دنیا میروند و وارث بهشت هستند ولی زمین به اونها نمیرسد.

منظور خدا چیه؟


کارشناس بحث : مجید [/quote]
با صلولت بر محمدوآل محمد
در ادامه بحث گذشته به نکته دیگر اشاره کنیم و از تفسیر نمونه کمک بگیریم تا ان شا الله مطلب روشن گردد:
در اين دو آيه خداوند پرده از روى اراده و مشيت خود در مورد مستضعفان برداشته و پنج امر را در اين زمينه بيان مى‏كند كه با هم پيوند و ارتباط نزديك دارند.
نخست اينكه ما مى‏خواهيم آنها را مشمول نعمتهاى خود كنيم (وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ ...).
ديگر اينكه ما مى‏خواهيم آنها را پيشوايان نمائيم (نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً).
سوم اينكه ما مى‏خواهيم آنها را وارثان حكومت جباران قرار دهيم (وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ).
چهارم اينكه ما حكومت قوى و پا بر جا به آنها مى‏دهيم (وَ نُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ).
و بالآخره پنجم اينكه آنچه را دشمنانشان از آن بيم داشتند و تمام نيروهاى خود را بر ضد آن بسيج كرده بودند به آنها نشان دهيم (وَ نُرِيَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ جُنُودَهُما مِنْهُمْ ما كانُوا يَحْذَرُونَ).
چنين است لطف عنايت پروردگار در مورد" مستضعفين"،
اما آنها كيانند؟و چه اوصافى دارند؟
1- حكومت جهانى مستضعفان
گفتيم آيات فوق، هرگز سخن از يك برنامه موضعى و خصوصى مربوط به بنى اسرائيل نمى‏گويد، بلكه بيانگر يك قانون كلى است براى همه اعصار و قرون و همه اقوام و جمعيتها، مى‏گويد:" ما اراده داريم كه بر مستضعفان منت بگذاريم و آنها را پيشوايان و وارثان حكومت روى زمين قرار دهيم".
اين بشارتى است در زمينه پيروزى حق بر باطل و ايمان بر كفر.
اين بشارتى است براى همه انسانهاى آزاده و خواهان حكومت عدل و داد و برچيده شدن بساط ظلم و جور.
نمونه‏اى از تحقق اين مشيت الهى، حكومت بنى اسرائيل و زوال حكومت فرعونيان بود.
و نمونه كاملترش حكومت پيامبر اسلام ص و يارانش بعد از ظهور اسلام بود، حكومت پا برهنه‏ها و تهى‏دستان با ايمان و مظلومان پاكدل كه پيوسته از سوى فراعنه زمان خود مورد تحقير و استهزاء بودند، و تحت فشار و ظلم و ستم قرار داشتند.
سرانجام خدا به دست همين گروه دروازه قصرهاى كسراها و قيصرها را گشود و آنها را از تخت قدرت بزير آورد و بينى مستكبران را به خاك ماليد.
و نمونه" گسترده‏تر" آن ظهور حكومت حق و عدالت در تمام كره زمين بوسيله" مهدى" (ارواحنا له الفداء) است.
اين آيات از جمله آياتى است كه به روشنى بشارت ظهور چنين حكومتى را مى‏دهد، لذا در روايات اسلامى مى‏خوانيم كه ائمه اهل بيت ع در تفسير اين آيه اشاره به اين ظهور بزرگ كرده‏اند. در نهج البلاغه از على ع چنين آمده است:
«لتعطفن الدنيا علينا بعد شماسها عظف الضروس على ولدها و تلى عقيب ذلك و نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ ..؛
دنيا پس از چموشى و سركشى- همچون شترى كه از دادن شير به دوشنده‏اش خوددارى مى‏كند و براى بچه‏اش نگه مى‏دارد- به ما روى مى‏آورد ... سپس آيه" وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ" را تلاوت فرمود». «1».
و در حديث ديگرى از همان امام بزرگوار ع مى‏خوانيم كه در تفسير آيه فوق فرمود:
«هم آل محمد (ص) يبعث اللَّه مهديهم بعد جهدهم، فيعزهم و يذل عدوهم؛ اين گروه آل محمد ص هستند، خداوند مهدى آنها را بعد از زحمت و فشارى كه بر آنان وارد مى‏شود برمى‏انگيزد و به آنها عزت مى‏دهد و دشمنانشان را ذليل و خوار مى‏كند.».«2».
و در حديثى از امام زين العابدين على بن الحسين ع مى‏خوانيم:
«و الذى بعث محمدا بالحق بشيرا و نذيرا، ان الأبرار منا اهل البيت و شيعتهم بمنزلة موسى و شيعته، و ان عدونا و اشياعهم بمنزلة فرعون و اشياعه ؛سوگند به كسى كه محمد ص را به حق بشارت دهنده و بيم دهنده قرار داد كه نيكان از ما اهل البيت و پيروان آنها بمنزله موسى و پيروان او هستند، و دشمنان ما و پيروان آنها بمنزله فرعون و پيروان او مى‏باشند" (سرانجام ما پيروز مى‏شويم و آنها نابود مى‏شوند و حكومت حق و عدالت از آن ما خواهد بود)». «3».
البته حكومت جهانى مهدى ع در آخر كار هرگز مانع از حكومتهاى اسلامى در مقياسهاى محدودتر پيش از آن از طرف مستضعفان بر ضد مستكبران نخواهد بود، و هر زمان شرائط آن را فراهم سازند وعده حتمى و مشيت الهى دربارهآنها تحقق خواهد يافت و اين پيروزى نصيبشان مى‏شود.

__________________________________________________
(1) نهج البلاغه كلمات قصار شماره 209.
(2)" غيبت شيخ طوسى" طبق نقل تفسير نور الثقلين ج 4 ص 110.
(3)" مجمع البيان" ذيل آيه مورد بحث.

2-" مستضعفان" و" مستكبران" كيانند؟
مى‏دانيم واژه" مستضعف" از ماده" ضعف" است، اما چون به باب استفعال برده شده به معنى كسى است كه او را به ضعف كشانده‏اند و در بند و زنجير كرده‏اند.
به تعبير ديگر" مستضعف" كسى نيست كه ضعيف و ناتوان و فاقد قدرت و نيرو باشد، مستضعف كسى است كه نيروهاى بالفعل و بالقوة دارد، اما از ناحيه ظالمان و جباران سخت در فشار قرار گرفته، ولى با اين حال در برابر بند و زنجير كه بر دست و پاى او نهاده‏اند ساكت و تسليم نيست، پيوسته تلاش مى‏كند، تا زنجيرها را بشكند و آزاد شود، دست جباران و ستمگران را كوتاه سازد و آئين حق و عدالت را برپا كند.
خداوند به چنين گروهى وعده يارى و حكومت در زمين داده است، نه افراد بى‏دست و پا و جبان و ترسو كه حتى حاضر نيستند فريادى بكشند، تا چه رسد به اينكه پا در ميدان مبارزه بگذارند و قربانى دهند.
بنى اسرائيل نيز آن روز توانستند وارث حكومت فرعونيان شوند كه گرد رهبر خود موسى ع را گرفتند، نيروهاى خود را بسيج كردند و همه صف واحدى را تشكيل دادند، بقاياى ايمانى كه از جدشان ابراهيم به ارث برده بودند با دعوت موسى ع تكميل و خرافات را از فكر خود زدودند و آماده قيام شدند.
البته" مستضعف" انواع و اقسامى دارد مستضعف" فكرى" و" فرهنگى" مستضعف" اقتصادى" مستضعف" اخلاقى" و مستضعف" سياسى" و آنچه بيشتر قرآن روى آن تكيه كرده است مستضعفين سياسى و اخلاقى است.
بدون شك جباران مستكبر براى تحكيم پايه‏هاى سياست جابرانه خود قبل از هر چيز سعى مى‏كنند قربانيان خود را به استضعاف فكرى و فرهنگى بكشانند. سپس به استضعاف اقتصادى، تا قدرت و توانى براى آنها باقى نماند، تا فكر قيام و گرفتن زمام حكومت را در دست و در مغز خود نپرورانند.
در قرآن مجيد در پنج مورد سخن از" مستضعفين" به ميان آمده كه عموما سخن از مؤمنانى مى‏گويد كه تحت فشار جباران قرار داشتند.
در يك جا مؤمنان را دعوت به مبارزه و جهاد در راه خدا و مستضعفين با ايمان كرده مى‏گويد:" چرا در راه خدا، و در راه مردان و زنان و كودكانى كه تضعيف شده‏اند پيكار نمى‏كنيد؟ همان افراد ستمديده‏اى كه مى‏گويند: خدايا! ما را از اين شهر (مكه) كه اهلش ستمگرند بيرون بر، و براى ما از طرف خودت سرپرستى قرار ده، و براى ما از سوى خودت ياورى تعيين فرما" (نساء- 75).
تنها در يك مورد سخن از كسانى به ميان مى‏آورد كه ظالمند و همكارى با كافران دارند و ادعاى مستضعف بودن مى‏كنند و قرآن ادعاى آنها را نفى كرده، مى‏گويد:" شما مى‏توانستيد با هجرت كردن از منطقه كفر و فساد از چنگال آنها رهايى يابيد، اما چون چنين نكرديد جايگاه شما دوزخ است" (مضمون آيه 97- نساء).
ولى به هر حال قرآن همه جا به حمايت از مستضعفان برخاسته و از آنها به نيكى ياد كرده است و آنها را مؤمنان تحت فشار مى‏شمارد، مؤمنانى مجاهد و تلاش‏گر كه مشمول لطف خدا هستند.
3- روش عمومى مستكبران تاريخ
نه تنها فرعون بود كه براى اسارت بنى اسرائيل مردان آنها را مى‏كشت، و زنانشان را براى خدمتكارى زنده نگه مى‏داشت، كه در طول تاريخ همه جباران چنين بودند و با هر وسيله نيروهاى فعال را از كار مى‏انداختند.
آنجا كه نمى‏توانستند مردان را بكشند مردانگى را مى‏كشتند، و با پخش وسائل فساد، مواد مخدر، توسعه فحشاء و بى‏بندبارى جنسى، گسترش شراب و قمار، و انواع سرگرميهاى ناسالم، روح شهامت و سلحشورى و ايمان را در آنها خفه مى‏كردند، تا بتوانند با خيالى آسوده به حكومت خودكامه خويش ادامه دهند.
اما پيامبران الهى مخصوصا پيامبر اسلام ص سعى داشتند نيروهاى خفته جوانان را بيدار و آزاد سازند، و حتى به زنان درس مردانگى بياموزند، و آنها را در صف مردان، در برابر مستكبران قرار دهند.
شواهد اين دو برنامه در تاريخ گذشته و امروز در همه كشورهاى اسلامى به خوبى نمايان است كه نيازى به ذكر آن نمى‏بينيم.(1)
.....................................................
1-تفسير نمونه، ج‏16، صص: 16-22

[quote=تالیا;271560]باسلام

ایه ی بعدی البته به مضمون:اگر کسی فکر میکند خداوند در دنیا و اخرت یاریش نخواهد کرد خویشتن را باریسمانی از اسمان بیاویزد و انرا ببرد ببیند این حیله خشمش را پایین میاورد.

خوب تفسیر کنید این ایه رو یعنی چی؟
[/quote]
با صلوات برمحمد وآل محمد
اگر لطف بفر مایید واصل آیه را با آدرس بفرمایید چون باید اصل آیه رادید بعد به تفسیر آن اشاره کرد .
اگر چه بنده ماده حبل را جستجو کردم ولی این آیه که شما آورده اید پیدا نکردم.
وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَميعاً وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً وَ كُنْتُمْ عَلى‏ شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْها كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آياتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ (103)
ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ ما ثُقِفُوا إِلاَّ بِحَبْلٍ مِنَ اللَّهِ وَ حَبْلٍ مِنَ النَّاسِ وَ باؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ وَ ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الْمَسْكَنَةُ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كانُوا يَكْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ يَقْتُلُونَ الْأَنْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍّ ذلِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ (112)
قالَ بَلْ أَلْقُوا فَإِذا حِبالُهُمْ وَ عِصِيُّهُمْ يُخَيَّلُ إِلَيْهِ مِنْ سِحْرِهِمْ أَنَّها تَسْعى‏ (66)
فَأَلْقَوْا حِبالَهُمْ وَ عِصِيَّهُمْ وَ قالُوا بِعِزَّةِ فِرْعَوْنَ إِنَّا لَنَحْنُ الْغالِبُونَ (44)
وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ وَ نَعْلَمُ ما تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَريدِ (16)
في‏ جيدِها حَبْلٌ مِنْ مَسَدٍ (5

اگر لطف بفر مایید واصل آیه را با آدرس بفرمایید

به نام او
"مَن كَانَ يَظُنُّ أَن لَّن يَنصُرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاء ثُمَّ لِيَقْطَعْ فَلْيَنظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ مَا يَغِيظُ (حج 15)"

خوب تفسیر کنید این ایه رو یعنی چی؟

علاوه بر همه تفاسیر ممکن بنده نکته ای که شاید آیه به طور تلویحی به آن اشاره دارد عرض می کنم:
بعضا می توان با حس ترس خشم را برطرف کرد و بالعکس با خشم ترس را برطرف نمود. یک کاربرد این مساله در اهوال قیامت می تواند باشد که با دیدن وقایع ترسناک (نمونه: مواجهه با صاخه که وجودی دارای فریاد ترسناک است) می توان با داشتن حس خشم (نسبت به ظالمین یا غاصبین حق ائمه یا ...) از ترس کشنده آن روز فرار کرد.

و خدا داناتر است.

به نام او
"مَن كَانَ يَظُنُّ أَن لَّن يَنصُرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاء ثُمَّ لِيَقْطَعْ فَلْيَنظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ مَا يَغِيظُ (حج 15)"

پست جمع بندی
پرسش:
آیه ای در قرآن کریم داریم با این مضمون:« همانا در زبور نوشتیم که بندگان صالح من وارثان زمینند.» و هم چنین این آیه که می فرماید:« مستضعفان زمین وارثان زمین اند.» خوب بندگان صالح که از دنیا می روند و وارث بهشت هستند و زمین به آنها نمی رسد. پس منظور خدا چیست؟
پاسخ:
آیه اول: سوره انبیاء آیه 105:« وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُها عِبادِيَ الصَّالِحُونَ؛ و همانا ما پس از تورات در زبور نوشتيم كه: زمين را بندگان شايسته ما به ميراث مى‏ برند.»
تفسیر:
در آيات گذشته به قسمتى از پاداش هاى اخروى مؤمنان صالح اشاره شد در آيه مورد بحث به يكى از روشن ترين پاداش هاى دنيوى آنها كه حكومت روى زمين" است با بيان شيوايى اشاره كرده مى‏ گويد:" در" زبور" بعد از" ذكر" چنين نوشتيم كه سرانجام بندگان صالح من وارث (حكومت) زمين خواهند شد" (وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُها عِبادِيَ الصَّالِحُونَ).
" ارض" به مجموع كره زمين گفته مى‏ شود و سراسر جهان را شامل مى‏ گردد مگر اين كه قرينه خاصى در كار باشد، گرچه بعضى احتمال داده‏ اند كه مراد وارث شدن سراسر زمين در قيامت است، ولى ظاهر كلمه" ارض" هنگامى كه بطور مطلق گفته مى‏ شود، زمين اين جهان است.
واژه" ارث" همان گونه كه سابقا هم اشاره كرده‏ ايم به معنى چيزى است كه بدون معامله و دادوستد به كسى انتقال مى‏ يابد، و گاهى در قرآن كريم" ارث" به تسلط و پيروزى يك قوم صالح بر قوم ناصالح و در اختيار گرفتن مواهب و امكانات آنها گفته شده است، چنان كه در آيه 137 سوره اعراف در باره بنى اسرائيل و پيروزيشان بر فرعونيان چنين مى ‏خوانيم: وَ أَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ كانُوا يُسْتَضْعَفُونَ مَشارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغارِبَهَا:" ما شرق و غرب زمين را به ارث به آن قوم مستضعف داديم" .
سؤال ديگرى كه در اينجا باقى مى‏ ماند اين است كه بندگان صالح خدا (عِبادِيَ الصَّالِحُونَ) كيانند؟
با توجه به اضافه شدن بندگان به خدا، مساله ايمان و توحيد آنها روشن مى‏ شود، و با توجه به كلمه" صالحون" كه معنى گسترده و وسيعى دارد، همه شايستگي ها به ذهن مى‏ آيد: شايستگى از نظر عمل و تقوا، شايستگى از نظر علم و آگاهى، شايستگى از نظر قدرت و قوت، و شايستگى از نظر تدبير و نظم و درك اجتماعى.
هنگامى بندگان با ايمان اين شايستگي ها را براى خود فراهم سازند، خداوند نيز كمك و يارى مى‏ كند تا آنها بينى مستكبران را به خاك بمالند، دست هاى آلوده‏ شان را از حكومت زمين كوتاه كنند، و وارث ميراث هاى آنها گردند.
بنا بر اين تنها" مستضعف بودن" دليل بر پيروزى بر دشمنان و حكومت روى زمين نخواهد بود، بلكه از يك سو ايمان لازم است و از سوى ديگر كسب شايستگي ها، و مستضعفان جهان ما دام كه اين دو اصل را زنده نكنند به حكومت روى زمين نخواهند رسيد.
در بعضى از روايات صريحا اين آيه تفسير به ياران مهدى ع شده است:چنان كه در مجمع البيان ذيل همين آيه از امام باقر ع چنين مى‏ خوانيم:« هم اصحاب المهدى فى آخر الزمان؛ بندگان صالحى را كه خداوند در اين آيه به عنوان وارثان زمين ياد مى‏ كند ياران مهدى ع در آخر الزمان هستند.»
در تفسير قمى نيز در ذيل اين آيه چنين آمده است:« أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُها عِبادِيَ الصَّالِحُونَ، قال القائم و اصحابه؛ منظور از اين كه زمين را بندگان صالح خدا به ارث مى‏ برند مهدى قائم ع و ياران او هستند.»
بنا بر اين در هر زمان و در هر جا بندگان صالح خدا قيام كنند، پيروز و موفق خواهند بود و سرانجام وارث زمين و حكومت آن خواهند شد.
علاوه بر روايات فوق كه در خصوص تفسير اين آيه وارد شده روايات بسيار زيادى كه بالغ به حد تواتر است از طرق شيعه و اهل تسنن در مورد مهدى ع از پيامبر گرامى اسلام ص و هم چنين از" ائمه اهل بيت" ع نقل شده كه همه آنها دلالت بر اين دارد سرانجام حكومت جهان به دست صالحان خواهد افتاد، و مردى از خاندان پيامبر ص قيام مى ‏كند و زمين را پر از عدل و داد مى‏ سازد آن چنان كه از ظلم و جور پر شده باشد.
از جمله اين حديث معروف است كه در اكثر منابع اسلامى از پيامبر ص نقل شده:« لو لم يبق من الدنيا الا يوم، لطول اللَّه ذلك اليوم، حتى يبعث رجلا (صالحا) من أهل بيتي يملأ الارض عدلا و قسطا كما ملئت ظلما و جورا؛ اگر از عمر جهان جز يك روز نماند، خداوند آن روز را آن قدر طولانى مى‏ كند تا مرد صالحى را از خاندان من برانگيزد كه صفحه زمين را پر از عدل و داد كند همان گونه كه از ظلم و جور پر شده است.» اين حديث با همين تعبير يا مختصر تفاوتى در بسيارى از كتب شيعه و اهل سنت آمده است .(1)
آیه دوّم: سوره قصص آیه5:« وَ نُريدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثينَ؛و ما مى‏ خواستيم به آنان كه در آن سرزمين به ناتوانى و زبونى گرفته شده بودند، نعمت هاى باارزش دهيم، و آنان را پيشوايان مردم و وارثان [اموال، ثروت‏ها و سرزمين‏ هاى فرعونيان‏] گردانيم.»
در اين آيه خداوند پرده از روى اراده و مشيت خود در مورد مستضعفان برداشته و سه امر را در اين زمينه بيان مى‏ كند كه با هم پيوند و ارتباط نزديك دارند.
نخست اين كه ما مى‏ خواهيم آنها را مشمول نعمت هاى خود كنيم (وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ ...).
ديگر اين كه ما مى‏ خواهيم آنها را پيشوايان نمائيم (نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً).
سوم اين كه ما مى‏ خواهيم آنها را وارثان حكومت جباران قرار دهيم (وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ)و این چنين است لطف عنايت پروردگار در مورد" مستضعفين.
حكومت جهانى مستضعفان
گفتيم آيات فوق، هرگز سخن از يك برنامه موضعى و خصوصى مربوط به بنى اسرائيل نمى‏ گويد، بلكه بيانگر يك قانون كلى است براى همه اعصار و قرون و همه اقوام و جمعيت هاست و مى‏ گويد:" ما اراده داريم كه بر مستضعفان منت بگذاريم و آنها را پيشوايان و وارثان حكومت روى زمين قرار دهيم".
اين بشارتى است در زمينه پيروزى حق بر باطل و ايمان بر كفر.
اين بشارتى است براى همه انسان هاى آزاده و خواهان حكومت عدل و داد و برچيده شدن بساط ظلم و جور.
نمونه‏ اى از تحقق اين مشيت الهى، حكومت بنى اسرائيل و زوال حكومت فرعونيان بود.
و نمونه كاملترش حكومت پيامبر اسلام ص و يارانش بعد از ظهور اسلام بود، حكومت پا برهنه‏ ها و تهیدستان با ايمان و مظلومان پاكدل كه پيوسته از سوى فراعنه زمان خود مورد تحقير و استهزاء بودند، و تحت فشار و ظلم و ستم قرار داشتند.
سرانجام خدا به دست همين گروه دروازه قصرهاى كسراها و قيصرها را گشود و آنها را از تخت قدرت بزير آورد و بينى مستكبران را به خاك ماليد. و نمونه" گسترده‏ تر" آن ظهور حكومت حق و عدالت در تمام كره زمين بوسيله" مهدى" (ارواحنا له الفداء) است.(2)
پی نوشت با تلخیص از
1- تفسير نمونه، ج‏13، ص: 520
2- تفسير نمونه، ج‏16، ص: 16