جمع بندی خواص و آداب ذکر شده برای آب نیسان

با نام و یاد دوست         کارشناس بحث: استاد میقات

آیا خواص و آداب ذکر شده برای آب نیسان معتبر هستند؟

  با سلام و درود در باره این که آب باران برکت و خواص زیادی دارد، روایت داریم و روایتش معتبر است: «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام)‏ اشْرَبُوا مَاءَ السَّمَاءِ فَإِنَّهُ يُطَهِّرُ الْبَدَنَ وَ يَدْفَعُ الْأَسْقَامَ قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى- وَ يُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَ يُذْهِبَ‏ عَنْكُمْ‏ رِجْزَ الشَّيْطانِ‏ وَ لِيَرْبِطَ عَلى‏ قُلُوبِكُمْ وَ يُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدامَ‏» امير مؤمنان على (عليه السلام) می فرمایند: آب آسمان را بنوشيد؛ زيرا بدن را پاكيزه و بيمارى ‌ها را دفع مى ‌كند. خداوند متعال مى ‌فرمايد: و آبى از آسمان براى شما فروفرستاديم تا شما را با آن پاک نمايد و پليدى شيطان را از شما دور سازد و دل‌ هاى شما را محكم و گام‌هايتان را استوار دارد.(المحاسن، ج ‏2، ص 574؛ الكافي (ط - الإسلامية)، ج ‏6، ص 388، ح 2)   اما در باره آب باران در ماه نیسان و جمع آوری و آداب آن، روایتی که ذکر شده است از «سید بن طاووس» است که ایشان آن را از کتاب «زاد العابدین» که در آن، سلسه سند روایت، ذکر شده است، می آورد. لذا روایت دارای سلسله راویان است ولی می تواند ضعف هایی هم داشته باشد. سایرین هم که این روایت را نقل کرده اند، همه از جناب «سید بن طاووس» گرفته اند. البته چون بزرگانی مثل «سید بن طاووس»، «علامه مجلسی» و «شیخ عباس قمی» صاحب «مفاتیح الجنان»، آن را نقل کرده و به آن توجه کرده اند و بین متشرعین نیز معروف است، حائز اهمیت می باشد؛ خصوصا که آداب آن، مشکلی ندارد و همه خواندن سوره های قرآن و دعاست. لذا انجام آن خصوصا به امید رجا و کسب ثواب و بهره بردن از برکات آن، هیچ اشکالی ندارد.   در تاپیک ذیل، آداب جمع کردن آب نیسان و ادعیه و اذکار آن آمده است: دستورات روایی در مورد آب نیسان

سوال دیگه اینکه آیا میشود برای سوره های ذکر شده برای خواندن روی آب، از صوت آماده ضبط شده که جدیدا ساخته شده استفاده کرد؟

  در خواندن سوره ها و اذکار، قطعا حال خواننده، توجه و نیت و قصد او تأثیرگذار است، یعنی کسی که حضوری بر این آب، سوره ها را می خواند، با همین قصد و نیت و با قصد متبرک کردن این آبا باران که جمع آوری شده است می خواند، و این فرق می کند با صوتی که با چنین قصد و نیتی همراه نیست. بله اگر خواندن سوره ها سخت است و یا می خواهید با رعایت تجوید و بطور کاملا صحیح، خوانده شود، می توانید صوت ضبط شده را بگذارید و خودتان به قصد تبرک کردن این آب، همراه نوار، سوره ها و اذکار را قرائت فرمایید.  

گروهی خواندن چی که هر کسی تعدادی از سوره ها را بخواند، مشکلی ندارد؟

  در باره جمعی و گروهی نیز باید عرض کنم بله می توان این کار را دسته جمعی انجام داد، یعنی خواندن سوره ها و اذکار را میان چند نفر تقسیم کرد. اشکالی هم ندارد و صحیح است؛ البته «علامه مجلسى(ره)» در این خصوص مى گوید: «الأفضل لو تقرأ السور جماعيا بأن يقرأ كل واحد مجموع تلك السور و الأذكار سبعين مرة، ففائدتها لمن يقرأها أعظم و ثوابها أكثر» بهتر آن است که اگر به صورت دسته جمعى مى خوانند، هر یک از افراد، مجموع آن سوره ها و اذکار را هفتاد مرتبه بخوانند؛ فوائد این آب نسیان، برای کسی که سوره ها و اذکار را می خواند، بیش از دیگران است و ثوابش نیز بیشتر است.(زاد المعاد - مفتاح الجنان، ص 330)

جمع بندی   پرسش: آیا خواص و آداب ذکر شده برای آب نیسان معتبر هستند؟ آیا می شود برای سوره های ذکر شده برای خواندن روی آب، از صوت آماده ضبط شده که جدیدا ساخته شده استفاده کرد؟ آیا می شود دعاها و سوره های آن را به صورت گروهی خواند؟   پاسخ: در باره این که اصل آب باران برکت و خواص زیادی دارد، روایت داریم و روایتش معتبر است: «قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام)‏ اشْرَبُوا مَاءَ السَّمَاءِ فَإِنَّهُ يُطَهِّرُ الْبَدَنَ وَ يَدْفَعُ الْأَسْقَامَ قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى- وَ يُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَ يُذْهِبَ‏ عَنْكُمْ‏ رِجْزَ الشَّيْطانِ‏ وَ لِيَرْبِطَ عَلى‏ قُلُوبِكُمْ وَ يُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدامَ‏»؛ امير مؤمنان على (عليه السلام) می فرمایند: آب آسمان را بنوشيد؛ زيرا بدن را پاكيزه و بيمارى ‌ها را دفع مى ‌كند. خداوند متعال مى ‌فرمايد: و آبى از آسمان براى شما فروفرستاديم تا شما را با آن پاک نمايد و پليدى شيطان را از شما دور سازد و دل‌ هاى شما را محكم و گام‌هايتان را استوار دارد.(1) اما در باره آب باران در ماه نیسان و جمع آوری و آداب آن، روایتی که ذکر شده است از «سید بن طاووس» است که ایشان آن را از کتاب «زاد العابدین» که در آن، سلسه سند روایت، ذکر شده است، می آورد. لذا روایت دارای سلسله راویان است ولی می تواند ضعف هایی هم داشته باشد. سایرین هم که این روایت را نقل کرده اند، همه از جناب «سید بن طاووس» گرفته اند. البته چون بزرگانی مثل «سید بن طاووس»، «علامه مجلسی» و «شیخ عباس قمی» صاحب «مفاتیح الجنان»، آن را نقل کرده و به آن توجه کرده اند و بین متشرعین نیز معروف است، حائز اهمیت می باشد؛ خصوصا که آداب آن، مشکلی ندارد و همه، خواندن سوره های قرآن و دعاست. لذا انجام آن خصوصا به امید رجا و کسب ثواب و بهره بردن از برکات آن، هیچ اشکالی ندارد. اما در باره پخش صوت یا خواندن سوره ها باید گفت در خواندن سوره ها و اذکار، قطعا حال خواننده و نیز توجه و نیت و قصد او تأثیرگذار است، یعنی کسی که حضوری بر این آب، سوره ها را می خواند، با همین قصد و نیت و با قصد متبرک کردن این آب باران که جمع آوری شده است می خواند، و این فرق می کند با صوتی که قبلا ضبط شده و با چنین قصد و نیتی همراه نیست. بله اگر خواندن سوره ها سخت است و یا می خواهید با رعایت تجوید و بطور کاملا صحیح، خوانده شود، می توانید صوت ضبط شده را بگذارید و خودتان به قصد تبرک کردن این آب، همراه نوار، سوره ها و اذکار را قرائت فرمایید. در باره جمعی و گروهی نیز باید عرض کنم بله می توان این کار را دسته جمعی انجام داد، یعنی خواندن سوره ها و اذکار را میان چند نفر تقسیم کرد. اشکالی هم ندارد و صحیح است؛ البته «علامه مجلسى(ره)» در این خصوص مى گوید: «الأفضل لو تقرأ السور جماعيا بأن يقرأ كل واحد مجموع تلك السور و الأذكار سبعين مرة، ففائدتها لمن يقرأها أعظم و ثوابها أكثر»؛ بهتر آن است که اگر به صورت دسته جمعى مى خوانند، هر یک از افراد، مجموع آن سوره ها و اذکار را هفتاد مرتبه بخوانند؛ فوائد این آب نسیان، برای کسی که سوره ها و اذکار را می خواند، بیش از دیگران است و ثوابش نیز بیشتر است.(2)   پی نوشت ها: 1. برقى، المحاسن‏، محقق/مصحح: محدث، ناشر: دار الكتب الإسلامية ـ قم‏، 1371 ق‏، چاپ دوم‏، ج ‏2، ص 574؛ کلینی، الكافي، محقق/مصحح: غفاری و آخوندی، انتشارات دارالکتب اسلامیه ـ تهران، 1407ق، چاپ چهارم، ج ‏6، ص 388، ح 2. 2. مجلسى، زاد المعاد- مفتاح الجنان‏، محقق/مصحح: اعلمى، ناشر: موسسة الأعلمي للمطبوعات‏ ـ بيروت‏، 1423 ق‏، چاپ اول‏، ص 330.