ترک عادات بد

جمع بندی پرسش:عادت به کندن مو دارم بخصوص موهای سرم که بدفرم شده اند وقتی اضطراب دارم این کار را بیشتر انجام می دهم سه سال درگیرش هستم و جدیدا بیشتر شده است. پاسخ: وسواس به افکار، تصویرها و تکانه هایی گفته می شوند که تکراری و آزار دهنده هستند که فرد برای رهایی از این اضطراب به کاری دست می زند. وسواس موکندن از نوع تکانه هاست یعنی میل ناگهانی فرد به انجام کندن مو بدون هیچ فکری درباره آن و عواقب آن. هنگام کندن مو چنان احساس لذت به فرد دست می دهد که دست کشیدن از آن برایش سخت است. همانطور که گفتید این یک عادت رفتاری است که محرکهایی که اضطراب برانگیز برای شما هستند و پاسخ موکنی که اضطراب را برای شما کم می کنند با هم هماهنگ می شوند که وسواس نام می گیرند. برای درمان آن هم باید تکنیک های رفتاری و شناختی را با هم عملی کرد تا به نتیجه رسید. در وسواس، عواملی دخیل هستند از جمله: عوامل زمینه ساز: دقیقا از چه زمانی شروع شده و چه عامل یا حادثه و عامل استرس زایی باعثش بوده است. عوامل آشکار ساز: چه عاملی باعث آشکار شدنش شده عوامل تداوم بخش: چه عواملی باعث تداوم یافتن این عمل وسواسی می شود. عوامل برانگیزان: چه عواملی محرک برای این عمل هستند. اینها باید از جانب شما شناسایی شود. اگرچه بنده فکر می کنم لازم است با یک روان شناس بالینی ملاقات داشته باشید؛ چرا که در بیشتر موارد وسواس موکنی نیاز به درمان دارویی است تا در مرحله بعد درمان رفتاری و شناختی آغاز گردد.  برای کم کردن این رفتار وسواسی، لازم است زمانی که این میل در شما ایجاد می شود، سعی نمایید آن را به تأخیر بیندازید و مدت زمان انجام آن را کم و کمتر نمایید و برای انجام آن زمان تعیین نمایید. مثلا به خودتان بگویید حالا وقتش نیست ساعت پنج عصر به مدت پنج دقیقه انجام می دهم و بعد از پنج دقیقه لذت انجام آن را با یک احساس درد از بین ببرید. مثلا سوزنی در دست خود فرو کنید. راهکار دیگر اینکه زمانی که این میل انجام در شما ایجاد شد، جایگزینی مناسب و لذت بخش برای خود در نظر بگیرید. مثلا به جای این عمل، هر عمل مباح و غیر وسواسی را جایگزینش نمایید که برای شما لذت بخش باشد. تکنیک های آرام سازی و ریلکس را هنگام تمایل به این عمل انجام دهید. فکرتان را به مسأله ای دیگر معطوف نمایید. و به صورت جزئی و مشخص درگیر آن فکر یا عملی شوید. با خودت فکر کن که می خواهی عمله ای باشی برای ارباب وسواس و یا اینکه مدیری موثر باشی برای تغییر یافتنت. معرفی منبع برای مطالعه بیشتر: بروس هایمن، چری پدریک، رهایی از وسواس، مترجم حبیب الله قاسم زاده، انتشارات ارجمند، تهران، 1397.