***بررسی قواعد تفسیر قرآن درانجمن علوم قرآن***

قاعده دوم: توجه کردن به مفاهيم کلمات در زمان نزول قرآن است.يعني مفسر قرآن مي بايست براي پي بردن به مفهوم درست واژه هاي قرآني معاني واژه ها را در عصر نزول در قبايل واقوام مرتبط با منطقه وفضاي نزول قرآن از راههاومنابع معتبر به دست آوردواز آن معني در تفسير استفاده کند.
البته اين نکته را بايد عرض کنم که واژه ها گاهي با معني مجازي استعمال مي شوند نه حقيقي که در اين جا باز مفسر بايد به نحوه استعمال واژه ها هم دقت کند که اگر در معني مجازي هم به کار رفت از روي قرينه معني صحيح آن را کشف کند.

چرا که اگر درست نقش عبارات وکلمات را در جمله ويا آيه قرآن نفهميم نمي توانيم معناي درستي از آيه داشته باشيم.ولذا فهم غلطي از آيه پيدا مي کنيم.

قرينه به نحوي ارتباط لفظي يا معنوي با کلام داشته ولذا در فهم مفاد کلام ومراد گوينده اثر دارد.وچون در قرآن هم از انواع مختلف قرائن يافت مي شود لذا غفلت از آنها برداشت تفسيري را ناقص يابي اعتبار مي کند.

ادامه دارد.........:Ealam:

ضمن عرض سلام و آرزوی موفقیت و سلامتی برای شما عزیزان
بنده چند ماه پیش در خصوص تفسیر قرآن بر اساس اطلاعات شخصی (تفسیر به رأی) سؤالی پرسیده بودم؛ شما در جواب فرموده بودید: اگر قرار باشد کسي طبق گمان و خيال و يا حتي يقين بخواهد مطابق با علوم امروزي از قرآن برداشت بکند، چون قرآن داراي بطون مختلفي است، به احتمال زياد دچار تفسير به رأي خواهد شد ورسول اكرم (ص ) از تفسیر به رأی نهى فرموده است.
با توجه به این مسئله سؤال بنده این است که حالا که من شرایط تفسیر مانند تسلط به زبان عربی، آگاهی از اسباب نزول و ... را ندارم و توان کسب آنها را ندارم؛ آیا می توانم قلم را برداشته به تفسیر آیاتی از قرآن بر اساس تخصص و درک خود (تفسیر به رأی) بپردازم؛ سپس تفسیر خود را به افرادی که صاحب صلاحیت بوده و شرایط تفسیر را دارند نشان داده و در صورتی که ایشان تأیید فرمودند، مطالب را منتشر کنم؟ آیا در این صورت، نتیجه همکاری مشترک من با اساتید قرآن پژوه صاحب صلاحیت، قابل انتشار بوده و گناه تفسیر به رأی بر گردن من نخواهد افتاد؟
پیشاپیش از راهنمایی شما سپاسگزارم.

دوست عزیز
آنچه که نهی شده تفسیر به رأی است و تفسير به راى يعنى تفسير قرآن بر خلاف موازين علم لغت و ادبيات عرب و فهم اهل زبان و تطبيق دادن آن بر پندارها و خيالات باطل و تمايلات شخصى و گروهى، يعنى تفسيري كه در آن مفسر آيات قرآن را بر اساس نظر وعقيده خويش تفسير نمايد. نه براساس حقيقت كلام وحى. يكي از معاني «تفسير به رأي» اين است كه مفهوم جمله‏ اي را آنچنان كه قواعد ادبي و لغت اقتضاء مي ‏كند، بپذيريم ولي در تطبيق آن بر مصاديق ، مرتكب تحريف شويم. و چيزي كه مصداق آن نيست ، بر طبق سليقه شخصي خود مصداق آن قرار دهيم .
حال اگر کار تفسیری که انجام میشود و قرار است در جامعه منتشر شود در نهایت ، برخلاف موازین واصول وقواعد تفسیری نباشد و با عقل وشرع وروح حاکم بر آیات قرآن هم سازگاری داشته باشد این دیگر تفسیر به رأی محسوب نمیشود.