الگوي شادي از نگاه قرآن و حديث( متن کتاب)
تبهای اولیه
به نام علی اعلی
سلام علیکم
با تشکر از استاد حامی
این هم فهرست تفصیلی کتاب:
پيشگفتار
فصل يكم : درآمدى بر «الگوى شادى در اسلام»
تعريف شادى
شادى در روانشناسى
شادى از ديدگاه اسلام
شادى روا و ناروا
شادىهاى اندوهزا
غُصّههاى شادىآفرين
الگوى شادى در اسلام
اصلِ اصولِ شادكامى
اصل اوّل : مبارزه با آفتهاى شادى
۱ - ۱ . آفتهاى اخلاقى
۱ - ۲ . آفتهاى عملى
۱ - ۳ . آفتهاى اقتصادى
۱ - ۴ . آفتهاى طبيعى
۱ - ۵ . آفتهاى خيالى
نتيجه مباحث گذشته
اصل دوم : درمان بيمارى نگرانىهاى ناروا
۲ - ۱ . درمانهاى معرفتى
۲ - ۲ . درمانهاى اعتقادى
۲ - ۳ . درمانهاى اخلاقى
۲ - ۴ . درمانهاى عملى
۲ - ۵ . درمانهاى عبادى
۲ - ۶ . درمانهاى طبيعى
اصل سوم : به كار بستن عوامل شادىآفرين
۳ - ۱ . اعتقادات مذهبى
۳ - ۱ - ۱ . ايمانِ راستين
۳ - ۱ - ۲ . اعتماد به خدا
۳ - ۱ - ۳ . رضايت به تقدير الهى
۳ - ۱ - ۴ . حسن ظن به خدا
۳ - ۲ . حُسن نيّت
۳ - ۳ . اخلاقيات
۳ - ۳ - ۱ . اخلاق ارتباطى
۳ - ۳ - ۱ - ۱ . انس با ديگران
۳ - ۳ - ۱ - ۲ . خوشاخلاقى
۳ - ۳ - ۱ - ۳ . خوش گمانى
۳ - ۳ - ۱ - ۴ . شوخطبعى
۳ - ۳ - ۱ - ۵ . ابراز شادمانى
۳ - ۳ - ۱ - ۶ . مدارا كردن
۳ - ۳ - ۱ - ۷ . ناديده گرفتن خطاى ديگران
۳ - ۳ - ۱ - ۸ . كينهتوز نبودن
۳ - ۳ - ۱ - ۹. رازدارى
۳ - ۳ - ۱ - ۱۰ . وفادارى
۳ - ۳ - ۱ - ۱۱ . رعايت حقوق
۳ - ۳ - ۱ - ۱۲ . شادساختن
۳ - ۳ - ۲ . اخلاق فردى
۳ - ۳ - ۲ - ۱ . قناعت
۳ - ۳ - ۲ - ۲ . عفّتورزى
۳ - ۳ - ۲ - ۳ . دورانديشى
۳ - ۳ - ۲ - ۴ . اصلاح نهان
۳ - ۴ . انواع عبادات
۳ - ۵ . عناصر مادّى
۳ - ۶ . عوامل غير اختيارى
اصل چهارم : تلاش براى شادكامى ديگران
اصل پنجم : رعايت آداب شادى
فصل دوم : نگاهى عمومى به شادمانى و اندوه
۲ / ۱ اهميت شادمانى در دنيا و آخرت
۲ / ۲ غنيمت شمردن نشاط و شادمانى
۲ / ۳ ابراز خوشحالى
۲ / ۴ زيانهاى اندوه
الف - رنجورى تن
ب - متلاشى شدن بدن
ج - بىخوابى
د - ناراحتى
ه - بيمارى جان
و - پيرى
ز - هلاكت
۲ / ۵ نكوهش تُرُشرويى
فصل سوم : موانع شادمانى
۳ / ۱ آسيبهاى اخلاقى و اجتماعى
الف - بدخُلقى
ب - بدگمانى
ج - خودشيفتگى
د - حسادت
ه - كينه
و - خشم
ز - آرزو
ح - ترس
ط - بىتابى
ى - شتابزدگى
ك - دنيادوستى
ل - آزمندى
م - و اين چند ويژگى
۳ / ۲ آسيبهاى عملى
الف - روىگردانى از ياد خدا
ب - بدىها
ج - پيروى از هوسها
د - چشمچرانى
ه - كوتاهى در نيكوكارى
و - فرصتسوزى
ز - و اين چند كار
۳ / ۳ آسيبهاى اقتصادى
۳ / ۴ آسيبهاى طبيعى
۳ / ۵ آسيبهاى خيالى
فصل چهارم : درمان اندوه
۴ / ۱ درمان علمى
الف - شناخت آنچه سزاوار شادمانى يا اندوه است
ب - خداشناسى
ج - دنياشناسى
د - ياد مرگ و متلاشى شدن بدن پس از آن
ه - شناخت ويژگىهاى اندوه
۴ / ۲ درمان اعتقادى
۴ / ۳ درمان اخلاقى
۴ / ۴ درمان عملى و عبادى
الف - پرهيزگارى
ب - گرهگشايى از غمزده
ج - توسّل به اهل بيت عليهم السلام
د - اكنون را غنيمت شمردن
ه - نماز
و - نماز شب
ز - روزه
ح - جهاد
ط - صدقه
ى - درخواست از خداوند
ك - استغفار
ل - درود بر پيامبر و خاندانش
م - پناه بردن به خدا
ن - ذكر «لا حول و لا قوّة إلّا باللَّه»
س - ذكر «لا إله إلّا اللَّه»
ع - ذكر يونس عليه السلام
ف - ذكر «يا رئوف يا رحيم»
ص - و اين چند ذكر
ق - اذان گفتن در گوش
۴ / ۵ درمان طبيعى
الف - خوردن انگور، بويژه انگور سياه
ب - خوردن مويز
ج - خوردن بِه
د - خوردن گوشت كبكنجير
ه - خوردن كُندُر
و - خوردن تلبينه
ز - خوردن روغن زيتون
ح - شستن سر بويژه با سدر
ط - پاكيزگىِ جامه
ى - شستن دست، پس از غذا خوردن
ك - شانه زدن
ل - تراشيدن پشت گردن
فصل پنجم : عوامل شادمانى
۵ / ۱ خرد
۵ / ۲ باورهاى دينى
۵ / ۳ كارهاى شايسته و اخلاق پسنديده
الف - رفتارهاى شايسته
ب - حُسن نيت
ج - خوشخُلقى
د - خوشگمانى به خدا
ه - خدمت به مردم
و - سازگارى و مدارا
ز - انس با نيكان
ح - شوخى
ط - قناعت
ى - دورانديشى
ك - پاكدامنى
ل - چشمپوشى
م - پرهيز از كينهورزى
ن - رازپوشى
س - ديدار برادران
ع - و اين چند صفت
۵ / ۴ عبادتها
الف - نماز
ب - نماز شب
ج - روزه
د - ياد خدا و انس با او
ه - تلاوت قرآن
و - درخواست شادمانى از خداوند
۵ / ۵ عناصِر مادى و لذّتهاى طبيعى
الف - خوردن گوشت
ب - خوردن كدو
ج - نوشيدن سركه
د - به كارگيرى رنگ زرد
ه - استحمام
و - خوابيدن
ز - انگشتر فيروزه به دست كردن
ح - و اين چند كار
۵ / ۶ عوامل غير ارادى
فصل ششم : شاد كردن و غمگين ساختن
۶ / ۱ شاد كردن مردم
۶ / ۲ شاد كردن پدر و مادر
۶ / ۳ اندوهگين كردن پدر و مادر
۶ / ۴ شاد كردن خانواده
۶ / ۵ شاد كردن كودكان بويژه يتيمان
۶ / ۶ شاد كردن مؤمن
۶ / ۷ اندوهگين كردن مؤمن
۶ / ۸ آثار شاد كردن مؤمن
الف - شادمانى خدا و دوستانش
ب - نگاه مهربانانه و از سر لطف خدا
ج - آمرزش گناهان
د - چند برابر شدن حسنات
ه - شادىِ روز رستاخيز
و - نيل به برترين رتبههاى بهشتى
ز - شادى دنيا و آخرت
۶ / ۹ حقّ كسى كه خدا به وسيله او تو را شاد كند
فصل هفتم : آداب شادمانى
۷ / ۱ حقمدارى
۷ / ۲ پرهيز از سرمستى
۷ / ۳ پرهيز از بلند خنديدن
۷ / ۴ پرهيز از زياد خنديدن
۷ / ۵ پرهيز از لودگى
فصل هشتم : غصّههايى كه شادى به دنبال مىآورند
۸ / ۱ غصّه بر عيبهاى خود
۸ / ۲ غصّه بر گناه
۸ / ۳ غصّه بر هر خير از دست رفته
۸ / ۴ غصّه خوردن از ياد قيامت
۸ / ۵ اندوه بر مصيبتهاى اهل بيت عليهم السلام
۸ / ۶ اندوه بر مصيبتهاى مؤمنان
۸ / ۷ اندوه بر مصيبتهاى خانواده و دوستان
۸ / ۸ غصه از گمراهى كافران
فصل نهم : شادىهايى كه اندوه در پى مىآورند
۹ / ۱ شادى ناحق
۹ / ۲ دلخوشى به روى آوردن دنياى نكوهيده
۹ / ۳ دلخوش بودن به دانش، بدونِ ايمان
۹ / ۴ باليدن به گنهكارى
۹ / ۵ سرمست بودن از فراوانىِ مال
۹ / ۶ خوش بودن از ستايشهاى دروغين
۹ / ۷ دلخوشى حزبى
۹ / ۸ خوشحالى از كيفر دادن ديگران
۹ / ۹ خوشحالى از لغزش ديگران
فهرست منابع و مآخذ