جمع بندی آیا اسلام یک دین قدیمی است؟

جمع بندی پرسش: آیا اسلام دینی قدیمی و تنها مربوط به 1400 پیش است؟ پاسخ: در وهله اول چیزی که به ذهن انسان می رسد این است که اگر چیزی بدون تکامل بوده و قدیمی باشد، امری ناپسند و هر چیزی که جدید و تازه باشد، مطلوب است. اما باید دید که این تفکر و پس زمینه فکری از کجا ناشی می شود؟ این تفکر نسبت به قوانین بشری که مدام از جهل به علم تبدیل می شوند و با آزمون و خطا، هر روز نادرستی برخی دانسته های گذشته روشن می شود، تفکر معقولی به نظر می رسد اما در مورد قوانین الهی چطور؟ هر انسانی ناگزیر از داشتن جهانبینی و مجموعه ای از باید و نباید هاست؛ این مجموعه گاهی به دست خود بشر وضع می شود و گاهی نیز این مجموعه منتسب به خدای متعال است. در حالت اول، دین و اعتقاد شکل گرفته بر اساس تجربه بشر سامان می یابد و در صورت اخیر این مجموعه بر محور خدای متعال است. با توجه به این مقدمه باید در نظر داشت که خداوند متعال از آنجایی که حد و نهایتی ندارد، اوصاف او نیز بی نهایت اند، اوصافی مانند علم و حکمت الهی شامل گذشته حال و آینده می شود. بنابراین برای خدای متعال هیچ امری پوشیده نیست و علم او حد و حصری ندارد. به همین دلیل امکان تغییر و تکامل در علم الهی منتفی است. با این توضیح، اگر خداوند دینی را برای بشر فرستاد، این دین باید بهترین جهانبینی ممکن باشد و تمام نیازهای بشر را شامل شود و این جامعیت مختص به زمان خاصی نیست. البته گاهی این دین با توجه به مقتضیات زمان، تغییراتی خواهد داشت اما این تغییرات در فروع است و اصل دین ثابت و غیرقابل تغییر است. به همین دلیل، استدلال هایی که توسط دیگر پیامبران در مورد خدا و معاد صورت گرفته در قرآن و روایات ذکر شده است و همان امری که در گذشته بوده، در زمان پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) مطرح شده و الان هم حجت است. به عنوان مثال قرآن می فرماید: «أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذي حَاجَّ إِبْراهيمَ في‏ رَبِّهِ أَنْ آتاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ إِذْ قالَ إِبْراهيمُ رَبِّيَ الَّذي يُحْيي‏ وَ يُميتُ قالَ أَنَا أُحْيي‏ وَ أُميتُ قالَ إِبْراهيمُ فَإِنَّ اللَّهَ يَأْتي‏ بِالشَّمْسِ مِنَ الْمَشْرِقِ فَأْتِ بِها مِنَ الْمَغْرِبِ فَبُهِتَ الَّذي كَفَرَ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمينَ؛ آيا نديدى (و آگاهى ندارى از) كسى [نمرود] كه با ابراهيم در باره پروردگارش محاجه و گفتگو كرد؟ زيرا خداوند به او حكومت داده بود (و بر اثر كمى ظرفيت، از باده غرور سرمست شده بود) هنگامى كه ابراهيم گفت: «خداى من آن كسى است كه زنده مى‏ كند و مى‏ ميراند.» او گفت: «من نيز زنده مى‏ كنم و مى‏ ميرانم!» (و براى اثبات اين كار و مشتبه ساختن بر مردم دستور داد دو زندانى را حاضر كردند، فرمان آزادى يكى و قتل ديگرى را داد) ابراهيم گفت: «خداوند، خورشيد را از افق مشرق مى‏ آورد (اگر راست مى‏ گويى كه حاكم بر جهان هستى تويى،) خورشيد را از مغرب بياور!» (در اينجا) آن مرد كافر، مبهوت و وامانده شد. و خداوند، قوم ستمگر را هدايت نمى‏ كند.(1) بنابراین نمی توان به طور کلی گفت هر چیزی که قدیمی است، مذموم بوده و قابل اعتنا نیست؛ بلکه این گفتار در مورد یافته های بشری تا حدودی صحیح است و در مورد قوانین الهی به هیچ وجه قابل قبول نیست. چراکه قوانین کلی اسلام قابل تطبیق بر شرایط زمانی و مکانی مختلف است. پی نوشت:

1.     بقره: 258.