جمع بندی آدرس دو خطبه از امیرالمومنین علیه السلام در نهج البلاغه و اعتبار آنها (خطبه طالوتیه و وسیله)

کارشناس بحث: استاد صدیقین

سلام به شما پرسشگر گرامی

این دو خطبه، ظاهرا در کتاب شریف نهج البلاغه نقل نشده، بلکه در روایات دیگر نقل شده است.

در کتاب شریف کافی، جلد 8 ، صفحه 18 ، خطبه وسیله ذکر شده است (با عنوان: خُطْبَةٌ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ هِيَ خُطْبَةُ الْوَسِيلَةِ). نیز در همان جلد، صفحه 31 خطبه طالوتیه (با عنوان خُطْبَةُ الطَّالُوتِيَّةِ) ذکر شده است.

همان طور که می دانیم نهج البلاغه شامل بخشی از سخنرانی ها و نامه ها و کلمات بلیغ امیرالمؤمنین (علیه السلام) است و نه همه سخنان ایشان؛ برای همین است که سید رضی _جمع آوری کننده نهج البلاغه_ نام این کتاب را «نهج البلاغه» (یعنی روش بلاغت و آیین سخنوری) گذاشته است.

مسعودی _که صد سال پیش از سید رضی بوده_ در مروج الذهب می نویسد: "الان در زمان ما، چهارصد و هشتاد و اندی خطبه از سخنان علی (علیه السلام) در میان مردم وجود دارد."

این در حالی است که سید رضی تنها 241 خطبه حضرت را نقل کرده است. بنابراین تعجبی ندارد اگر سخنان حضرت در کتب روایی دیگر نقل شده باشد اما در نهج البلاغه نیامده باشد.

سند هر دو روایت مطابق آنچه که در روضه کافی آمده، به خاطر راویان مجهول یا ضعیف، ضعیف است اما متن هر دو روایت را بررسی اجمالی نمودم و کلیت آن، معتبر به نظر می رسد.