آئين نامه مقررات بهداشتي نانوايي
1-كليه كاركنان موظفند كارت تندرستي معتبر(نصب در تابلو) در محل كار خود داشته باشند .
2- كاركنان موظفند اصول بهداشت فردي ( كوتاه بودن ناخن ها ، موي سر و صورت و نظافت آنها، استحمام و... ) را كاملاً رعايت نمايند .
3- كاركنان بايد ملبس به كلاه ، روپوش و كفش مناسب و كاملاً تميز و بهداشتي باشند .
4- كاركنان موظف به داشتن صابون استحمام و حوله تميز اختصاصي مي باشند .
5- شستشوي دست با مايع دستشويي قبل از شروع بكار الزامي است .
6- شستشوي دست با مايع دستشويي بعد از رفتن به توالت الزامي است .
7- خروج كاركنان از محل كار با كفش و روپوش مخصوص نانوايي ممنوع مي باشد .
8- كاركناني كه با پخت سرو كار دارند موظفند هر روز قبل از شروع و بعد از خاتمه كار استحمام نمايند .
9- ديوار ، كف ، سقف سالن و درها و پنجره ها ( بعد از 3نوبت كاري) مرتبا نظافت گردند .
10- نظافت محيط نانوايي بطور روزانه انجام شود .
11- استعمال دخانيات در كليه اماكن تغذيه اكيداً ممنوع مي باشد .
12- زباله دان درپوش دار ، زنگ نزن ، قابل حمل ، مجهز به كيسه زباله و به تعداد كافي موجود و بعد از تخليه شسته شود .
13- استفاده از كاغذهائيكه تميز نباشد و همچنين روزنامه و امثال آن جهت پيچيدن نان ممنوع است .
14- مدت زمان لازم براي تخمير خمير نان بعد از اضافه كردن خمير مايه حداقل يك ساعت ميباشد..
15- استفاده از جوش شيرين براي تهيه خمير اكيدا ممنوع مي باشد.
16- ورود افراد متفرقه به نانوايي ممنوع مي باشد.
17-الك كردن آرد پيش از خمير كردن الزامي ميباشد.
مقررات بهداشي نانوايي ها

1.متصديان وكارگران نانوايي ها بايددوره ويگه بهداشت عمومي را گذرانده وگواهينامه معتبر دريافت نمايند.

2.متصديان نانوايي ها بايد داراي كارت مهارت فني وحرفه اي مطابق با نوع پخت خود باشند.

3. داشتن كارت معاينه پزشگي معتبر براي متصدي وكليه كارگران نانوايي الزامي است.

4.اعتبار كارت معاينه پزشگي براي كارگران نانوايي ها 6 ماه بوده وميبايست بموقع تمديد گردد.

5. رعايت بهداشت فردي وعمومي براي كليه كاركنان نانوايي الزاميست.

6. پوشيدن روپوش وكلاه بهداشتي تميز براي كاركنان نانوايي الزاميست.

7. متصديان بايد براي كاركنان خود كمدلباس مخصوص ومناسب مهيا كنند.

8. ورودافراد متفرقه فاقدكارت وروپوش بهداشتي به داخل نانوايي ودخالت در امرپخت نان مخل موازين بهداشتي مي باشد.

9. كاركنان نانوايي بايد وسايل نظافت،شستشو واستحمام اختصاصي داشته باشند.

10. جعبه كمكهاي اوليه بايدداراي موادووسايل موردنيازبوده ودرجاي مناسب ودسترس نصب گردد.

11. استعمال دخانيات در داخل نانوايي نقض آشكار مقررات بهداشتي است.

12. داشتن دمپايي براي كليه كاركنان ودمپايي جداگانه براي سرويس بهداشتي ضرورت دارد.

13. كف ساختمان نانوايي بايد ازجنس مقاوم مانند سراميك يا موزائيك صاف ، بدون درز و شكاف وقابل شستشوبوده باشد.

14. كف ساختمان نانوايي بايد داراي كف شور به تعدادمورد نياز بوده زير كف شورها تور مناسب نصب شده باشد.

15. كف ساختمان بايد داراي شيب مناسب به طرف كف شورها بوده وهيچ مانعي درجلوي آب هنگام شستشو نداشته باشد.

16. ساختمان نانوايي بايدداراي سيستم جمع آوري ودفع بهداشتي فاضلاب باشد.

17. هدايت وتخليه هرگونه فاضلاب وپساب تصفيه نشده به معابر، جوي وانهار عمومي ممنوع است.

18. ديوارساختمان نانوايي بايدازكف تازير سقف از مصالح مقاوم وقابل شستشو مانند كاشي، سراميك يا سنگ صيقلي باشد.

19. سقف ساختمان بايد از جنس قابل شستشو وبه رنگ روشن باشد.

20. در وپنجره نانوايي بايد ازجنس مقاوم ،بدون ترك ،بدون شكستگي،بدون زنگ زدگي ،قابل شستشو ،هميشه تميزباشد.

21. نصب تورمناسب به در وپنجره نانوايي براي جلوگيري ازورود پرندگان وحشرات الزامي است.

22. شيشه درب نانوايي بايد ازنوع ساده بوده وهمواره تميز نگهداري شود.

23. وجود درب وپنجره مشرف به غير ازمعبراصلي ممنوع ميباشد.

24. درب نانوايي ها در شهرستان پارس آباد از بيرون مزين به سه رنگ پرچم جمهوري اسلامي ايران وازداخل به رنگ روشن ميباشد.

25. ايجاد دستشويي ، توالت وحمام بهداشتي مناسب در نانوايي ها ضرورت دارد.

26. دستشويي ها بايد مجهزبه صابون مايع بوده و وجود زباله دان با كيسه زباله در كنارآن الزاميست.

27. دوش گرفتن براي كليه كاركنان نانوايي ها بعداز پايان كار ضرورت دارد.

28. دستگاه سوخت ونوع مواد سوختني بايد از نوعي باشد كه احتراق به صورت كامل انجام گيرد.

29. سرويس كليه دستگاههاي پخت نان ازجمله مشعلها واتصالات آنها بسيار ضرورت دارد.

30. نصب هواكش باقدرت مكش كافي بالاي دستگاه پخت نان ضروريست.

31. باتوجه به معلق بودن ذرات آرد و دوده حاصل از سوخت مواد سوختني ، استفاده ازماسك براي كاركنان نانوايي ها واجب ميباشد.

32. كاركنان نانوايي بايد موي سر وناخن خودرا كوتاه نگهدارند.

33. شستن دستها قبل وبعداز استفاده از سرويس بهداشتي الزاميست .

34. ميز كارنانوايي بايد سالم ، مناسب و قابل شستشو باشد.

35. انبارآرد بايد داراي فضاي كافي ، نورگير ،تميز و تهويه مناسب باشد.

36. پالت گذاري در انبار آرد بايد بنحومطلوب ومناسب بوده وزير آن براحتي قابل جاروكشي وشستشوباشد.

37. ساختمان نانوايي بايد داراي تهويه مناسب باشد تا هواي داخل آن سالم ، تازه ، كافي وعاري از بو باشد.

38. دماي داخل نانوايي نبايد بيش از 30 درجه سانتي گراد باشد.

39. شدت نور طبيعي يا مصنوعي خبازيها بايد مناسب باشد.

40. وجود زباله دان درپوش دار، زنگ نزن ، قابل شستشو ، قابل حمل با حجم مناسب و تعدادكافي باكيسه زباله الزاميست.

41. از ورود حيواناتي مانند گربه ،موش،پرنده ،پشه ،مورچه و . . .به داخل نانوايي بايد شديدا جلوگيري كرد.

42. بايد از نگهداري هر گونه وسايل اضافي ،مستهلك ،مستعمل ،موادغذايي ،كيسه هاي خالي آرد وضايعات نان در نانوايي خودداري كرد.

43. دستگاه خمير هم زن بايد صاف ،تميزوبدون درزباشد ونصب شير آب سرد وگرم روي آن الزاميست.

44. آشنايي كليه كاركنان نانوايي ها با نحوه استفاده از كپسول آتش نشاني ضروري است .

45. آشنايي كاركنان با كمكهاي اوليه براي كمك به مصدومين ناشي ازبرق گرفتگي ، گازگرفتگي وگرمازدگي الزاميست .

46 . نصب تور از بيرون به دريچه هاي هواكش ضروريست .

47. الك كردن آرد براي رعايت كامل موارد بهداشتي بسيار حائز اهميت است .

48. نمك مصرفي بايد بهداشتي بوده وبر روي بسته آن نام كارخانه توليد كننده ، شماره پروانه بهره برداري و بهداشتي ،تاريخ توليد وانقضاي مصرف درج شده باشد .مقدار مصرف نمك بطور معمول يك درصد آرد مصرفي بوده ونبايد ميزان مصرف آن از دو درصد تجاوز نمايد .

بهداشت كارگران نانوايي

- با حمام كردن روزانه يا يك روز در ميان در فصل تابستان، نظافت و تميزي پوست و موي خود را حفظ نماييد.

- با شستشوي مرتب موهاي سر از ريزش موي خود جلوگيري نماييد.

- استفاده از كلاه هنگام كار (كلاه بايد مرتباً شسته شود چون كلاه كثيف سبب ايجاد بيماري پوست مو و ريزش مو مي گردد)

- كوتاه نگه داشتن موي سر

- تميز بودن دست ها و ناخن ها ( زير ناخن ها بايد تميز باشد)

- بعد از هر بار استفاده از سرويس بهداشتي دستها را با آب و صابون بشوييد، بهتر است از صابون مايع استفاده كنيد استفاده از آب به تنهايي كافي نيست.

- براي پاك كردن عرق دست وصورت از دستمال يا حوله شخصي استفاده كنيد.

- در صورت مشاهده هر گونه زخم، دمل، يا لكه مشكوك بر روي پوست بدن به خصوص دستها حتما به پزشك مراجعه كنيد.

- در صورت مبتلا شدن به سرماخوردگي يا بيماري واگيردار از كار كردن در نانوايي خودداري كنيد يا در صورت اجبار از ماسك استفاده كنيد.

- لباس كثيف ونامناسب نه تنها باعث بيماري نانوا بلكه محيط نانوايي را هم آلوده مي كند.

- از پيراهن و لباس با رنگ روشن (سفيد) و پيشبند سفيد استفاده كنيد (لباس ها را هر دو روز يكبار با مواد شوينده بشوييد)

- كفش يا دمپايي بايدمناسب با محيط نانوايي باشد از پوشيدن دمپايي مخصوص كار در سرويس بهداشتي خود داري كنيد.

بهداشت محيط نانواخانه

- استفاده از سطل زباله درب دار به جهت جلوگيري از ورود حشرات موذي.

- عدم استفاده از جاروهاي دسته دار به دليل جلوگيري از انتشار گرد وغبار درمحيط، مي توان از تي نمور استفاده كرد.

- شستشو و ضدعفوني هفتگي دربها، شيشه ها، توريها وديوارها.

- دقت در نظافت سرويس بهداشتي نانوايي و محل استراحت كاركنان از ايجاد بيماري عفوني جلوگيري مي كند.

- عدم استفاده از سيگار در نانوايي

- حشره كش ها جزء مواد سمي هستند كه بر دستگاه اعصاب و سيستم جريان خون تاثير منفي دارند. بنابراين از اسپري و افشانه استفاده نكنيد.

- عدم نگهداري از پرندگان زينتي يا حيوانات خانگي مثل گربه زيرا باعث ايجاد بيماري هاي مختلف از جمله آسم در كودكان يا سقط جنين در زنان باردار مي گردد.

- استفاده از پالت در انبار آرد لازم و ضروري است. از نگه داشتن وسايل غيرضروري مثل موتورسيكلت و ... در محيط كار اجتناب نماييد.

- وجود كپسول هاي اطفاء حريق در محيط كار (دور از نور و حرارت)، جعبه كمك هاي اوليه كمك فراواني در كاهش آسيب هاي احتمالي خواهد كرد.

بهداشت تجهيزات نانوايي

خمير از بهترين محيط هاي مغذي براي رشد و توليد سم توسط باكتري ها است. بنابراين رعايت مواردي چند از اصول اوليه بهداشتي مي باشد:

- سطوح ميز كار، ماشين آلات بايد كاملا صاف و قابل شست و شو باشد تا از رشد كپك جلوگيري شود.

- سطوح سيني ها چرب (در فانتزي) و در پايان كار با جريان آب گرم و مواد شوينده مجاز شسته شود.

- ميز كار وساير وسايل بايد روزانه تميز شود، تميز نمودن اتاق تخمير هم مهم است.

- به هيچ عنوان روغن سوخته و روغن استفاده شده در پخت قبلي را مجددا مورد استفاده قرار ندهيد.

- در پخت سنگكي رعايت بهداشت دقيق پاروي حمل خمير و جمع آوري سنگهاي تنور زير پا ريخته شده مهم مي باشد.

- در پخت نان تافتون، لواش، بربري، تميز بودن ميز چانه گيري، ميز وردنه زني، كاردك‌ها، دستگاه خميرگير، ماشين آلات و ترازو از موارد ضروري و مهم است.

- استفاده كردن از مواد افزودني بهداشتي

- در تمام نانواييها نصب توري روي خميرگير، تغاره وظروف خمير ترش جهت رعايت كردن بهداشت در محيط نانوايي لازم است.

- استفاده از خمير گير استيل، به دليل ضد زنگ بودن و مقاومت نسبت به خوردگي در جلوگيري از بسياري از بيماري ها توصيه شده است.

- نوسازي واحد نانوايي، كاشي كاري ديوارها، سنگ يا سراميك نمودن كف و ديوارها، ميز كار استيل يا سنگي با قابليت شستشوي مناسب مطمئن ترين روش براي مبارزه با آلودگي هاي نانواخانه است.

- استفاده از دستگاه هاي پخت استاندارد وتميز كردن مرتب داخل تنور يا دستگاه پخت علاوه بر تاكيد در كيفيت و رنگ نان، مانع از بروز آلودگي مي گردد.