چگونه برادر بی نمازم را نماز خوان کنم/ جواب آیت الله بهجت
تبهای اولیه
چگونه برادر بی نمازم را نماز خوان کنم/ جواب آیت الله بهجت
[/HR] چگونه برادر بی نمازم را نماز خوان کنم/ جواب آیت الله بهجت
یکی از سفارش های مرحوم آیت الله بهجت برای نماز خوان شدن افراد عمل به دستوری است که اهل بیت سلام الله علیهم اجمعین آن را برای حل خیلی از مشکلات به مومنین سفارش می کنند.
اولین گام برای هدایت انسان اقامه نماز و عمل به دستورات و فلسفه نماز است. اما متاسفانه برخی از افراد اهل نماز نیستند، آیا علاوه بر حسن خلق و حسن عملی که می بایست نماز خوانها از خود نشان دهیم، راهکار دیگری هم برای نماز خوان کردن افراد وجود دارد؟ آیت الله بهجت ره به این سوال و دیگر سوالات در مورد نماز پاسخ داده اند.
برادری دارم که به هیچ وجه نماز نمی خواند و رفیق ناباب دارد و هر چه او را موعظه می کنم گوش نمیدهد لطفا یک راه صریح نشان دهید؟ بعد از نماز طیار علیه السلام برای هدایتش دعا کنید و در سجده آخر برای این مقصد دعا نمایید و تباکی کنید (اشک بریزید)
برای این که درانجام فرمان الهی مخصوصا نماز، با خشوع باشیم چه کنیم؟در اول نماز توسل حقیقی(به این صورت که قبل از تکبیرةالاحرام نماز بگوید: یا بقیةالله و توسل حقیقی یعنی اینکه؛ اول، اعتقاد صحیح و ایمان به آن حضرت داشته باشد. یعنی با حالت شک و تردید به آن حضرت متوسل نشود بلکه با فکر باز و قلبی آماده برای پذیرش آن حضرت باشد واقعا بپذیرید که دیوارها و پرده ها و هیچ چیز دیگر مانع دید مستقیم امام زمانش نیست.
دوم:توجه قلبی به آنحضرت و رعایت ادب بدنی داشته باشد . یعنی اولا باید معتقد به پادشاهی و قدرت او باشد و اگر سلطان بداند او چنین اعتقادی ندارد او را به بارگاه خود راه نخواهد داد لذا بیشتر کسانی که اعتقاد خود را تصحیح نکرده اند مورد توجه آن حضرت قرار نمی گیرند.) به امام زمان کنید و عمل را با تمامیت مطلقه انجام دهید.
من هم پسری سیزده ساله دارم که قبلا اشتیاقی به نماز خواندن نداشت. با عنایت خداوند فکری به ذهنم رسید و آنرا روی پسرم اجرا کردم.
فکر کردم چطور ما روز به دنیا آمدن فرزندانمان را جشن میگیریم و آنها هر سال منتظر روز تولد خود هستند.
چرا روز پیوند و اتصال به خداوند را برایشان مثل تولدشان نکنیم؟
دو سال پیش با پسرم صحبت کردم و به او گفتم از امسال برایت جشن تولد نماز میگیرم و مثل جشن تولد هدیه تهیه میکنم.
و او با روی باز استقبال کرد. الان در مدت این دو سال نمازش قضا نشده و من هم به قولم عمل کردم.
این راه کار را به دوستانم که بچه هایشان همسن یا بزرگتر از پسر من هستند پیشنهاد دادم و الحمدلله خوب جواب داد.
اینها همه لطف خداوند متعال بود و من خدا را شاکرم به خاطر این موهبت الهی.
امیدوارم پدران و مادران یا برادران بزرگ خانواده از این روش نتیجه بگیرند ان شاالله
ادامه...
برای تمرکز فکر در نماز دستور عملی بفرمائید.«در آنی که متوجه شوید اختیارآ منصرف نشوید.»
[زمانی که در نماز توجه داشتید از روی اختیار توجه خود را از دست ندهید که این کار در صورت مداومت بصورت عادت در خواهد آمد و شما به هنگام نماز به خودی خود متوجه خواهید بود.]
برای ازدیاد محبت به حضرت ولی عصر چکار کنیم؟
گناه نکنید و نماز اول وقت بخوانید
حضرت امام خمینی در یکی از سفارشات اخلاقی خود فرمودند: نمازهای یومیه را در اوقات پنج گانه بخوانید چگونه می شود نمازها را طبق فرمایش ایشان در پنج وقت خواند:اگر شما خود از جهت اخلاقی در این زمینه نظری دارید بفرمائید.
نماز یک وقت مشترک خواندن مانعی ندارد ولی اگر کسی بخواهد همه را در وقت فضلیت بخواند ظهر را که اول وقت خواند عصر را بعد از سه ساعت و عشاء را بعد از 1ساعت و 30 دقیقه از مغرب گذشته بخواند.
می خواست برگردد جبهه. به او گفتم: پسرم تو به اندازه سنت خدمت کرده ای، بگذار آنهایی بروند جبهه که نرفته اند. چیزی نگفت و ساکت در گوشه ای نشست.
وقت نماز که شد جانمازم را انداختم که نماز بخوانم. دیدم آمد و جانمازم را جمع کرد. خواستم به او اعتراض کنم که گفت:
این همه بی نماز هست! اجازه بدهید کمی هم بی نماز ها نماز بخوانند.
دیگر حرفی برای گفتن نداشتم. خیلی زیبا، بجا و سنجیده جواب حرف بی منطق مرا داد.
منبع: وبلاگ قراجه
دلایل نماز نخواندن من!
برای تقرب به خداوند تنها ایمان کافی است و نیازی به عمل نخواهد بود .
به گزارش سرویس دینی جام نیوز؛ یکی از تفکرات خطرناکی که متاسفانه امروزه در بین مردم و مخصوصا نسل جوان رواج زیادی پیدا کرده است و برخی با تمسک به آن در صدد شانه خالی کردن از مسئولیت های مادی و معنوی که بر عهده دارند هستند این تفکر انحرافی است که برای تقرب به خداوند تنها ایمان کافی است و نیازی به عمل نخواهد بود . اما با این حال کم نیستند کسانی که با تمسک به دلائل مختلف از انجام این واجب الهی طفره می روند و به هر صورت در صدد هستند تا نقش نماز را در مسلمانی افراد کم نور جلوه دهند و مسائل و موضوعات دیگر را جایگزین آن کنند. با مصاحبه ای مجازی با افرادی که اهمیت زیادی برای نماز قائل نیستند به بررسی دلائل آنان برای ترک نماز بپردازیم تا با پاسخی که از آیات و روایات به این افراد داده می شود به جایگاه ارزشمند نماز در دین اسلام اشاره کنیم .
من به این دلائل نماز نمی خوانم:
دلیل اول: تفکرات انحرافی در نسل جوان
هیچ گاه نا فرمانی خداوند متعال و ترک واجبات و انجام محرمات سبب پاکی دل نخواهد شد بلکه در مقابل سبب می شود که قلب انسان روز به روز تاریک تر شود تا کار به جایی برسد که این تاریکی و سیاهی دل سبب انکار خداوند متعال شود.چنانچه در روایات اسلامی پیرامون گناه ،تعابیر مختلفی در این زمینه وارد شده است
از تفکرات خطرناکی که متأسفانه امروزه در بین مردم و مخصوصا نسل جوان رواج زیادی پیدا کرده است و برخی با تمسک به آن در صدد شانه خالی کردن از مسۆلیت های مادی و معنوی که بر عهده دارند هستند این تفکر انحرافی است که برای تقرب به خداوند تنها ایمان کافی است و نیازی به عمل نخواهد بود . تاریخ این تفکر انحرافی را می توان در فرقه «مرجئه» جستجو کرد که از خطرناک ترین طوائف بر ضد امت اسلامی بودند و هدف آنها مباح نمودن تمام امور در اخلاق و عمل بود، چرا که به اعتقاد آنها تنها ایمان و اعتقاد قلبی برای تقرب به خداوند کافی بوده و اعمال و عبادات از هیچ ارزشی برخوردار نیستند. و آنچه سبب نجات انسان می شود ایمان اوست نه اعمال و عبادات او .[اصول الحدیث و احکامه فی علم الدرایه،ص249] این تفکر که امروزه و در قرن حاضر تنها کلمات آن فرق کرده است، طرفدارانی را به خود اختصاص داده است و برخی از افراد با تمسک به این جمله که برای تقرب به خداوند متعال و بنده خوب بودن تنها پاک بودن دل کافی است از انجام بسیاری از واجبات شانه خالی می کنند و با این حال خود را نیز بنده خداوند معرفی می کنند. پاسخ: خداوند متعال با بیان آیات متعددی در قرآن مجید به مبارزه با این تفکر انحرافی پرداخته است و آنچه را سبب موفقیت و خوشبختی انسان در زندگی مادی و معنوی می شود را ایمان به همراه عمل صالح معرفی کرده است: «إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُون» کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده و نماز بر پا داشته و زکات دادهاند، پاداش آنان نزد پروردگارشان براى آنان خواهد بود؛ و نه بیمى بر آنان است و نه اندوهگین مى شوند[البقرة : 277] علاوه بر آنکه هیچ گاه نا فرمانی خداوند متعال و ترک واجبات و انجام محرمات سبب پاکی دل نخواهد شد بلکه در مقابل سبب می شود که قلب انسان روز به روز تاریک تر شود تا کار به جایی برسد که این تاریکی و سیاهی دل سبب انکار خداوند متعال شود.چنانچه در روایات اسلامی پیرامون گناه ،تعابیر مختلفی در این زمینه وارد شده است.
دلیل دوم: خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو
این ضرب المثل از جمله خطرناک ترین ضرب المثل هایی است که برخی از آن به شدت سوء استفاده کرده و انجام محرمات و ترک واجبات در دین را با این کلام کوتاه توجیه می کنند.که در موضوع دلیل تراشی برای ترک نماز ، یکی از دلائل عمده افراد برای ترک این فریضه الهی این است که افراد زیادی در جامعه نماز نمی خوانند و ما نیز می خواهیم همرنگ جماعت شویم. پاسخ: خداوند متعال در آیات الهی یکی از اسرار خوشبختی و موفقیت افراد در زندگی فردی و اجتماعی را اجتناب از همرنگ شدن با جماعت فاسد بیان می کند، چرا که با همرنگ شدن با آنها، سیلابی از فساد و تباهی در جامعه جریان پیدا خواهد کرد که دیگر نمی توان مانع آن شد و مسلم است که مسیر این سیلاب به جز دریای هلاکت و گمراهی نخواهد بود و به همین جهت خداوند متعال به پیامبر اکرم می فرماید: «قُلْ لا یَسْتَوِی الْخَبیثُ
برخی از افراد با تکیه بر این دلیل که ما در گناهان غرق شده ایم و نماز خواندن و نخواندن ما دیگر فائده ای ندارد، مناجات و گفتگو با خداوند متعال را به کلی از زندگی خود حذف می کنند و نا امید از رحمت و مغفرت خداوند متعال در لجن زار گناه و معصیت غوطه ور می مانند
وَ الطَّیِّبُ وَ لَوْ أَعْجَبَکَ کَثْرَةُ الْخَبیثِ فَاتَّقُوا اللَّهَ یا أُولِی الْأَلْبابِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُون : بگو: «پلید و پاک یکسان نیستند، هر چند کثرت پلید[ها] تو را به شگفت آوَرَد. پس اى خردمندان، از خدا پروا کنید، باشد که رستگار شوید.»[المائدة: 100]
دلیل سوم: من در اقیانوس گناه غرق شده ام
برخی از افراد با تکیه بر این دلیل که ما در گناهان غرق شده ایم و نماز خواندن و نخواندن ما دیگر فائده ای ندارد، مناجات و گفتگو با خداوند متعال را به کلی از زندگی خود حذف می کنند و ناامید از رحمت و مغفرت خداوند متعال در لجن زار گناه و معصیت غوطه ور می مانند. پاسخ: در روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله در مورد فردی که مرتکب کارهای زشت و ناپسند می شد و با این حال هرگز راضی به ترک کردن نماز نبود و در اهمیت نماز برای تربیت و اصلاح انسان و نقش آن در بازدارندگی از گناه می فرماید: «نمازش روزگاری او را از زشتکاری باز خواهد داشت و دیری نگذشت که آن مرد توبه کرد.»[بحارالانوار،ج82،ص198] دلیل چهارم: برای حرف زدن با خداوند راه های زیادی وجود دارد. این دلیل را نیز می توان از جمله مهمترین ادله برای ترک نماز محسوب کرد، چرا که افرادی که به این دلیل استناد می کنند اعتقاد دارند که نماز تنهاترین راه مناجات با خداوند نیست و برای حرف زدن و مناجات با خداوند راه های متعددی وجود دارد. پاسخ: آنچه از آیات و روایات اسلامی به دست می آید این است که نماز تنها راه مناجات و گفتگو با خداوند است چرا که در غیر این صورت باید راه های دیگری نیز در قرآن مجید و روایات برای ما معرفی می شد در حالی که تنها از نماز برای یاد خداوند سخن گفته شده است چنانچه در قرآن مجید خداوند متعال صراحتا می فرماید: «إِنَّنی أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْنی وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکْری: منم، من، خدایى که جز من خدایى نیست، پس مرا پرستش کن و به یاد من نماز برپا دار» [طه: 14] همچنین در روایات اسلامی از نماز اینگونه تعبیر شده است: امام باقر علیه السلام: «نماز ستون دین است، مثل آن مثل ستون خیمه است که اگر ستون محکم باشد میخ ها و طنابها محکم می مانند و اگر ستون کج شود و بشکند نه میخی استوار می ماند و نه طنابی.»[المحاسن،ج1،ص116] حال چگونه ممکن است عبادتی که تعابیر متعددی در مورد آن در این زمینه به کار رفته است بتواند جایگزینی بهتر داشته باشد؟ آیا برای خیمه می توان جایگزینی بهتر از ستون و عمود یافت؟ آنچه اشاره شد تنها بخشی از مهمترین ادله برای ترک نماز بود که سعی بر آن بود که پاسخ هایی از آیات الهی در قرآن مجید و همچنین روایات امامان معصوم علیهم السلام بیان شود تا در نتیجه اهمیت این فریضه الهی روشن شود تا برخی از افراد با استناد به دلائل نادرست از موفقیت هایی که در سایه انجام این عبادت حاصل می شود خود را محروم نکنند.
تبیان
[="Tahoma"][="Blue"]
راه دعوت جوانان به نماز از زبان استاد قرائتیباید نذر کنیم که قرآنی شویم چرا که تاکنون درصدی از قرآن را کشف نکرده و نشناختهایم، اگر به دنبال اخلاق، سیاست و یا هر مسئله دیگر باشیم باید از قرآن و روایات اهلبیت(ع) بهره بگیریم.
رئیس ستاد اقامه نماز کشور با تاکید بر اینکه باید مسئله نماز را جدی گرفت، گفت: باید این کتاب آسمانی را جدی گرفت و به دقت خواند و تفسیر کرد و بر مبنای آن بدانیم که هر اقدام و کاری باید در مسیر رضای خدا باشد.
وی با تشریح راههای دعوت نسل جوان به نماز تاکید کرد: در میان والدین نسل جوان موارد بسیاری را سراغ دارم که به دنبال راههایی برای جذب نسل جوان به نماز و قرآن هستند، باید این سئوال را مطرح کرد که چگونه نسل جوان را به نماز دعوت کنیم.
رئیس ستاد اقامه نماز کشور گفت: یک مسئله این است که در جوانان باید خشوع ایجاد شود، این یعنی حسی در آنها ایجاد شده که خود را خجالتمند خدا دانسته و نماز بخوانند، همچنین نعمتشماری نعمتهای بیشمار خداوند یکی دیگر از راههایی است که به واسطه آن میتوانیم نسل جوان را نسبت به خدا، نماز و احیای این سنت مقدس جذب کنیم چراکه تمامی کمالها در نماز تجلی پیدا میکند.
چگونه کودک خود را نمازخوان کنیم؟
کودکان و نوجوانان، در تقلیدپذیری شهرهاند و بسیاری از رفتارها را از طریق تقلید کردن از دیگران میآموزند. یکی از این رفتارهای نیک و پسندیده، نماز خواندن است.
[=13px]
خوب است که بدانیم عبادت و نماز خواندن کودکان، آنان را در پیشگاه خداوند، مأجور میگرداند و رغبت بیشتری برای انجام عبادت خواهند داشت و از طرف دیگر، انجام عبادتها در کودک، موجب ملکه شدن آنها میگردد و باعث میشود که در دوران بزرگسالی، عبادت را به آسانی و به خوبی انجام دهند. اما آنان که هنگام بلوغ، نماز ننمودهاند، عبادتی نکردهاند، بعد از بلوغ، انجام این کار برای آنها بسیار دشوار خواهد بود؛ پس اگر بخواهیم کودکان، افرادی مفید، مۆمن و نمازخوان باشند، باید از دوران کودکی با عبادت و نماز خو بگیرند و این دوره برای آموزش و ترغیب آنان، بهترین دوران است.
نقش تمهیدی:
جهت زمینهسازی اعمال عبادی و نماز در کودکان، اول باید تمهیدات لازم فراهم شود و اقداماتی به عمل آید. چنانچه پیامبر (ص) فرمودند: هنگام تولد کودک، در گوش راست او اذان و در گوش چپ او اقامه خوانده شود. با اینکه این دو عمل، مستحب میباشد، ولی یک نوع آمادهسازی برای سالهای آینده او است.
امام چهارم (ع) در روایتی میفرمایند: وقتی کودکی به سن سه سالگی رسید، به او بگویید کلمه "لا اله الا الله" را بگوید و بعد از چند ماه، نام پیامبر اسلام محمد (ص) را بر زبان جاری کند و در سن چهار سالگی بر پیامبر درود بفرستد. همه اینها نقش تمهیداتی دارند و این امر و عواملی از این قبیل، آنها را برای انجام عبادت در کودکی و دوران بلوغ آماده میکند که به آن، نقش تمهیداتی گفته میشود.
نقش الگویی:
کودکان و نوجوانان در تقلیدپذیری شهرهاند و آنها بسیاری از رفتارها را از طریق تقلید کردن از دیگران میآموزند. دوره کودکی و نوجوانی در تربیت اسلامی، حائز اهمیت بسیار است. چنانچه حضرت علی(ع) میفرمایند: قلب کودکان و نوجوانان، مانند زمینی خالی است و هر آنچه در آن افکنده شود، میپذیرد؛ و در ادامه به فرزندشان امام حسن (ع) میفرمایند: من به تربیت تو اقدام کردم، قبل از اینکه قلب تو سخت شود و قبل از اینکه عقلت، اشتغالات بسیاری بیابد.
خلاصه آنچه که قلب کودکان و نوجوانان را تحت تأثیر مثبت یا منفی قرار میدهد، در تربیت دینی باید به جد مورد توجه و تحقیق قرار گیرد. نتیجه آنکه در اسلام نیز به این امر، تأکید بسیاری شده است. ثابت شده کودکان و نوجوانان، بیشتر از طریق مشاهده، از اعمال و رفتار والدین و اطرافیان خود الگو میگیرند و آنها با مشاهده اعمال نیک عبادت و نماز والدین، به این کار میپردازند و به تقلید و تکرار آن رفتارها مبادرت میورزند.
نماز باعث تقوا است و تقوا، نه تنها روح، بلکه جسم را نیز از آلودگیهای ناشی از گناه، نگه میدارد.
نقش تبلیغی:
از دیگر نقشهایی که بر عهده والدین و آموزگاران میباشد، نقش تبلیغی است. امروزه آیینهایی که افکار بتپرستانه را در دنیا تبلیغ میکنند، کم نیستند. آنها با وعدههای فریبندهای، مردم را به سوی مرام و دین خود دعوت میکنند. امروزه در اینترنت، به مطالب زیادی در مورد ادیان مختلف بر میخوریم که به نحوی سعی در دور کردن کودکان و نوجوانان از دین اسلام دارند.
در اینجا نقش والدین و مربیان، بسیار مهم و سازنده است، باید با تبلیغات مناسب، آنها را به راه راست هدایت کنند و با سخن گفتن در مورد دین و عبادت و نماز و احکام آن، کودکان را به سوی عبادت جذب کنند. چنانکه در قرآن نیز تأکید شده است که: خداوند متعال، پیامبر (ص) را مورد خطاب قرار داده میفرماید:ای پیامبر؛ ابلاغ کن آنچه را که از سوی پروردگارت به تو نازل گشته است. اگر آن را ابلاغ نکنی، رسالت خود را به نحو اکمل، ابلاغ نکردهای.
نتیجه اینکه ما باید تبلیغات بسیار گستردهای در رابطه با کشاندن کودکان و نوجوانان به سوی عبادت و نماز داشته باشیم. در اسلام، تبلیغ از نقش و اهمیت ویژهای برخوردار است و با این عمل، حتماً میتوان نتیجه بهتری گرفت.
نقش تشویق در کودک:
برای دست یافتن به نتیجه بهتر، قطعاً خواست و اراده کودک، مهم است؛ پس باید کاری کرد که عبادت برای او، کاری جاذب و رغبتانگیز باشد. نه اینکه فرزندان را در مواقع نامناسب، مجبور به این کار نماییم. بد نیست بدانیم وقتی کودکان را با تنبیه یا اجبار به سوی کاری میفرستیم، چه اتفاقی میافتد. آنچه رخ میدهد، به قرار زیر میباشد.
1. احساس زدگی و تنفر نسبت به انجام عبادت پیدا میکند و این امر، نتیجه خوبی به دنبال نخواهد داشت.
2. از آنچه که فرد در انجام کارهای ارادی و اختیاری، از انگیزه بیشتری برخوردار است، قطعاً با تشویق او بر میزان این بازده افزوده میشود و بالعکس، اجبار باعث کاهش انگیزه و پایین آمدن بازده فرد میباشد.
3. اگر رابطهای که با کودکان قبلاً برقرار کردیم، رابطه خوبی نباشد، این امر او را غمگین میکند و عامل کاهش رفتار صحیح او میباشد و بالعکس اگر کودکان را به عملی تشویق و ترغیب نماییم، مسلماً با شادی و نشاط، شروع به انجام آن عمل خواهند کرد و تشویق در این امر، موفقیت ما را چند برابر خواهد کرد.
باید با توجه به تجربه، دریافت که فرزند به چه نوع تقویت کنندهای علاقمند است تا با اختیار نهادن آن، وی را به انجام عبادت و نماز علاقهمند ساخت. مثلاً ممکن است یکی از فرزندان شما به گردش کردن و دیگری به خوراکی خاصی علاقمند باشد و فرزند سوم شما به تقویت کنندههای کلامی به خوبی پاسخ دهد. پس باید به تناسب، آنها را مورد تشویق قرار داد.
مراد این است که پس از اتمام نماز، کودکان به نحوی مورد تشویق قرار گیرند تا این امر موجب دوام عبادت و استمرار توجه به فریضه نماز گردد و به تدریج که او بزرگ و بزرگتر میشود، سخن از اهمیت و فلسفه نماز نیز به میان آورد تا عادت کردن به اقامه نماز، همراه با فهم و درک بهتر از این عبادت باشد.
نماز، رمز دست یافتن به رستگاری است و اگر انسانها نماز بخوانند و به خدای یگانه ایمان بیاورند، خدا درهای رحمت و برکت را از آسمانها و زمین بر آنها گشوده میسازد. نماز، رمز همه این گشایشها و برکتهاست و مددکار انسان در شرایط سخت محسوب میشود.
نقش تذکر و یادآوری:
ممکن است کودکان، اوقات نماز را فراموش کنند و یا به علت بازیهای کودکانه و دیگر عوامل، وقت نماز را فراموش کنند و آن را در وقت مناسب به جا نیاورند. در اینجا، والدین و مدرسه، نقش بسیار مهمی دارند و باید به کودکان یادآور شوند تا نمازشان را در اول وقت بخوانند تا به این عمل، عادت نمایند. اگر تذکرات به موقع والدین و مربیان نباشد، کودک گاه دچار فراموشی شده و از انجام نماز، باز میماند و رفته رفته به انجام چنین اعمالی، بیعلاقه و دلسرد میشود. وجود تذکرات سازنده با لحنی ملایم، امری مفید است و میتواند نقش بسیار سازندهای را در هدایت کودک به سوی عبادت داشته باشد.
نقش تسهیلی:
انجام عبادت و نماز به صورت کامل و بجا آوردن تمامی شرایط آن برای کودک، کاری دشوار است. به منظور ترغیب کودکان به عبادت، باید تسهیلاتی را در نظر گرفت. به عنوان مثال، امام صادق (ع) میفرمایند: کودکان خود را هنگام سحری بیدار کنید تا همراه شما روزه بگیرند. اما در طول روز، هر وقت که خودشان خواستند، میتوانند افطار کنند و نباید برای آنها اجباری باشد. اجبار، کودکان را از انجام عبادت، متنفر میکند و موجب دلسردی و بیعلاقگی آنان نسبت به انجام چنین اعمالی میشود.
در مورد نماز هم روایات زیادی آمده است که به چند مورد از آنها اشاره میکنیم:
روایت است وقتی کودکان میخواهند وضو بگیرند و نماز بخوانند، برای آنها آب نیمهگرم آماده کرده و جانماز آنها را پهن کنیم. حتی میتوانیم با مختصر کردن ادعیه و قنوت و مواردی نظیر اینها، خواندن نماز را برای کودکان، سهولت بخشیم. البته با افزایش سن آنها میتوان بر کیفیت عبادت آنها افزود و سطح راز و نیاز و عبادات آنها را اعتلا بخشید. اما باید از تحمیل عبادتهای سخت و سنگین، جداً پرهیز کنیم که این اعمال، موجبات زدگی کودکان از دین را فراهم میسازند.
آثار اقامه نماز:
نماز باعث تقوا است و تقوا، نه تنها روح، بلکه جسم را نیز از آلودگیهای ناشی از گناه، نگه میدارد. بیماریهای ناشناخته و خانمانبرانداز که امروزه در جهان شایع شدهاند، مطمئناً نتیجه تبهکاری کسانی بوده است که اهل نماز و نیایش نبودهاند.
نتیجهگیری:
نماز خواندن در دین اسلام از اهمیت بسیاری برخوردار است. نماز ستون دین است و کودکانی که نماز میخوانند، خداوند به آنان حسناتی میدهد و آنها را بیشتر دوست دارد. نماز، انسان را از بدیها و زشتیها دور میکند و به سوی اعمال نیک و خوبیها و خوشیها هدایت میکند.
نماز، رمز دست یافتن به رستگاری است و اگر انسانها نماز بخوانند و به خدای یگانه ایمان بیاورند، خدا درهای رحمت و برکت را از آسمانها و زمین بر آنها گشوده میسازد. نماز، رمز همه این گشایشها و برکتهاست و مددکار انسان در شرایط سخت محسوب میشود. پس نماز را یاوری قدرتمند بدانیم که نتیجه آن را در این دنیا و در جهان آخرت خواهیم دید. با چنین نگرشی باید به تشویق کودکان بپردازیم تا این عبادت حیاتبخش، از کودکی با وجود آنها عجین گردد و سلامت دین و دنیا و آخرت آنان در پرتو آن تأمین شود.
منابع:
راشدی - حسن- نماز شناسی ج 2
نشریه ماهانه آموزشی تربیتی و پیوند
جواهریان- محمد علی سادات - بینش اسلامی
مجتبوی - دکتر سید جمالالدین - علم اخلاق اسلامی
تبیان