جمع بندی چرا عقل انسان نمی تواند به مصالح و مفاسد احکام دین پی ببرد؟

پس با صرفنظر از استثناها ، چگونه است که ما در ایران با دلایل عقلی به اسلام شیعی مبتنی بر ولایت فقیه مبتنی بر فقه اثنی عشری مبتنی بر......رسیدیم
با همان دلایل عقلی کسی در عربستان به اسلام ...تسنن مبتنی بر وهابیت....میرسد
با همان دلایل عقلی کسی در چین رسیدهاست به بودایی مبتنی بر.......
با همان دلایل عقلی کسی در آمریکا رسیده است به مسیحیت کاتولیک فلان فلان .....؟؟؟؟

در حالی که گزاره های عقلی یک جواب واحد دارد. مگر ندارد؟ گزاره 2+2=4 یک گزاره عقلی درست است که ساکنین ایران و سویس و آلمان و ....همه یک نتیجه میگیرند...
پس تعارف نفرمایید! میبینید که مرحله اول فقط تعارف است که گفته باشیم ما به حجت عقلی هم بها میدهیم.

توجه بفرمایید احکامی که برایشان دلیل عقلی داشته باشید ارتباطی با دین ندارد. مساله فقط احکامی است که صرفا فقط حکم دینی است. حتی التزام اخلاقی داشتن هم نیازی به حکم دین ندارد. مثلا در هیچ جامعه ای دزدی ، دروغگویی و تجاوز اعمال نیک شمرده نمیشود. همگی به عقل میدانند که اینها امور غیر اخلاقی است. نیازی نیست که دین گفته باشد که از دزدی احتراز کنید.

بنابراین در دایره دین باوری،شما فقط ملزم به اجرای احکامی میشوید که با نیت گردن نهادن به فرمان دین یا خدای دین عمل میکنید و هیچ حجت عقلی هم برایش ندارید.

دقت کنید وقتی شما ملزم به انجام اعمال دین هستید چه حجت عقلی باشد چه نباشید چه نیازی به عقل دارید؟ یعنی از عقل به قول شما فقط برای- استواری و اطمینان قلبی - استفاده میکنید ؟!!!! چه کاریه؟

با سلام خدمت شما سرکار بی نظیر.
می دانید که در بسیاری جلسات و نشست های کلان بین سران کشورها مشروب سرو می شود. سران آنها هم از آن میل می کنند منتها با کنترل. نه مست می شوند و نه حالت غیر عادی به آنها دست می دهد و نه عقل آنها زایل می گردد. اتفاقا در برخی موارد می توان آنها را عاقل تر هم دانست. اینطور نیست؟
در ضمن از کجا می دانید نوشابه های گازدار و چیپس و پفک نمکی این ضررها را ندارد؟ پس می توان ضرر شراب را به همان اندازه ضررهای موادی مانند نوشابه و چیپس و پفک و ... دانست.
و من الله توفیق

با سلام خدمت شما دوست عزیز و ممنون بابت مطالب ارزشمند شما.
مطالب شما مورد تایید بنده هم هست غیر از آخری. در واقع مسئله اینجاست که شما چه تعریفی از دین داشته باشید و فلسفه دین را چه بدانید؟
اگر فلسفه دین استفاده صحیح از عقل سلیم باشد و در واقع دعوت اصلی دین را دعوت به عقلانیت بدانید و قایل به این باشید که تمام احکام دین عقلانی است و در چهارچوب عقل و البته فرهنگ زمان خود نازل شده است دیگر فرقی بین انسان عاقل و دیندار وجود ندارد. در واقع هدف دین از ساختن انسان متدین در حقیقت ساختن انسان عاقل است.
و من الله توفیق

با سلام. خوب مسلما عقل اعراب آن زمان قدرت تشخیص علت احکام را نداشته است. آن هم به دلیل این بوده که علوم تجربی اینقدر پیشرفت نکرده بود. حال که این علوم پیشرفت کرده و به علت احکام دست پیدا کرده است دیگر نیازی به دین در این حوزه ها ( حوزه های علوم تجربی ) ندارد. حوزه هایی که به امور دنیایی انسان مربوط است. برای همین هم هست که نبوت ختم شد. ولی هنوز دین در حوزه معنا حرف برای گفتن دارد. معارف بلندی در دین وجود دارد که می تواند انسان را به یک انسان معنوی تبدیل کند.
و من الله توفیق

رفتار تعبدی الزاما رفتار غیر عقلانی نیست.بستگی دارد انسان نسبت به چه کسی و چه چیزی تعبدا عمل کند.وقتی عقل به تعبد از الله حکم میکند این تعبد عین عقلانیت است.
البته باید توجه کرد که امکان تضاد عقل و دین وجود ندارد اما اگر جایی عقل تصور میکند که ناتوان در درک فلسفه ی احکام و فروعات دین است این ناشی از نقصان عقل است.یا به بیان بهتر نقصان اطلاعات رسیده به عقل.چون دانش و اطلاعات ما نسبت به خودمون و محیط پیرامون ما کامل نیست و البته اکثر ما نتوانستیم بر قوای شهوانیه و غضبیه غلبه کنیم در نتیجه این دو عامل باعث میشود که عقل ما در تشخیص دچار خطا بشود.در نتیجه طبیعی است که در همه ی جزییات نشود به تشخیص عقل به تنهایی اعتماد کرد.

البته اگر عقل قادر به تشخیص کامل اینها بود و هیچ خطایی در تشخیص ان راه نداشت دیگر نیازی به وجود دین نبود که حالا بخواهیم این سوال رو(سوال تاپیک رو) بپرسیم...!

اما اگر قانونی بیاید بگوید: «در سرپایینی با دنده عقب برانید» و هیچ دلیلی هم برای آن نگوید، کسی آنرا انجام نمی‌دهد چون دلیل آن‌را نمی‌داند و همچنین آنرا در برابر خرد و منطق می‌بیند.

هنگامی هم که کسی می‌گوید «موسیقی یا شطرنج» حرام است و هیچ دلیلی برای آن نمی‌گوید نیز چنین است و کسی به آن سخن گوش نمی‌دهد چون هر آدمی با گوش کردن موسیقی، احساس آرامش می‌کند و هرکسی پس از بازی شطرنج، احساس خوبی را می‌چشد و اینکه کسی این‌ها را ناروا بداند، سخنی در برابر منطق گفته است که باید دلیلی برای سخن خود بیاورد.

شرط لازم برای عبادت و بندگی داشتن عقل و اختیار لازم برای استفاده از آن است. هدف اصلی خداوند هم هدایت انسان در مسیری است که بتواند بدرستی از عقلش استفاده کند تا بهتر بتواند بندگی خدا را بنماید.

بنده هیچ وقت نگفتم احکام دین بدون دلیل است. بلکه عرض شد دلایلی دارد که عقل انسان می تواند به آنها پی ببرد. لذا کل مذهب از پایه و اساس غیر عقلانی نیست.

خداوند بر اساس علم زمانه دستوراتی داده است.

البته چراهای بسیاری دیگری هم وجود دارد که در این لینک به طور مفصل به آن پرداخته و می پردازیم.
اینکه دلایل بسیاری احکام را خداوند نگفته دلیلش می تواند این باشد که در ظرفیت اعراب آن زمان نبوده است. خداوند بر اساس علم زمانه دستوراتی داده است.بالاخره مخاطب اصلی ظاهر کلمات قرآن اعراب آن زمان بوده اند. خداوند هم می دانسته که آنها آنقدر علم ندارند که به مفسده اش پی ببرند لذا مطلقا حرام اعلامش کرد.

هدف خداوند ارایه انضباطی در طهارت بود آنهم متناسب با ظرفیت زمانه پیامبر که کسی برای طهارت خود نظر شخصی ندهد و یک حداقلی را رعایت کند. مثلا اینکه گفتند برای مسح نیازی به خیس کردن مجدد دست ها نیست به خاطر صرفه جویی بوده یا اینکه ابتدا صورت را بشویید بوجود آمدن نشاطی بوده که برای فرد حاصل شود و در طهارت خود دقت نماید و یا اینکه ابتدا دست راست و بعد چپ را بشویید شاید نمادیین بوده که راستی بر بدی پیروز است و .... .
البته اینها نظر شخصی بنده است و اصراری بر آنها ندارم.

بنده احکام دین را بی اساس ندانستم. بلکه آنها را عقلانی می دانم ولی معتقدم می توان به دلایل آنها پی برد.

نماز نتیجه تجربیات پیامبر بوده که توانسته از طریق آن به عالم بالا متصل شود. خوب پیامبر هم این تجربه خود را با امت خویش در میان گذاشت. چه ایرادی دارد. حال اگر شخصی توانست به انحای دیگر این اتصال را برقرار کند آن می شود نمازش.
می گویند وقتی مولانا و جمعی از دوستانش در حال سماع بودند شخصی بر آنها وارد شد و گفت بس است موقع نماز است. مولانا مخالفت کرد و گفت این خود نمازی دیگری است. ( شاید با اندکی تفاوت باشد وی مضمون کلی اش همین بود. )
روزه هم که جزو احکام امضایی بود و از قبل در بین مردم وجود داشت. شاید پیامبر نظم و انضباطی دیگر را بر آن وارد ساخت.

خیر همیشه این طور نیست که گفتید.
بله بعضی قوانین مثل همان قوانین راهنمایی رانندگی اند که دلیلش رو همه میدانند.گرچه در ان مورد هم اختلاف هست....
اما شکل دیگرش این است که مثلا شما میخواهید برای اولین بار به یک جنگل برید.خب برای رسیدن به مقصد باید چه کرد؟
دوتا راه دارین.یا خودتون بدون نقشه و هیچ اطلاعاتی وارد جنگل بشید و انقدر مسیرهای غلط رو برید تا راه رو پیدا کنید (البته "اگر" بتوانید!!!اگر گم نشید!اگر گیر حیوان وحشی نیافتید!اگر از میوه های سمی نخورید!اگر از سخره ای نیافتید!اگر،اگر،اگر....) و یا اینکه بگردید و کسی رو که از همه بهتر جنگل رو میشناسد کمک بگیرید.

دکتر میگوید اگر میخواهی خوب بشوی باید این کار هارو بکنی.چون شما اطلاعاتت ناقص هست توانی ندارید برای ایراد گرفتن.

مسئله ی دین هم همین است.نبود اطلاعات کافی برای تصمیم گیری ما رو مجبور به تعبد میکند.اما عقل حکم میکند که دنبال بهترین نقشه و صحیح ترینش بریم تا ما رو به مقصد برساند.

یعنی شما وقتی فلسفه ی دین رو پیدا کنید و به دین به عنوان یک برنامه ی الهی برای رسیدن به کمال نگاه کنید و وقتی مطمئن شوید فلان دستور دستور خداوند است دیگر چه متوجه دلیلش بشوید چه نه عقل حکم میکند پیرو ان باشید

با سلام خدمت شما دوست گرامی.
ببینید یک سوال از شما دارم. همانطور که می دانید مسایل مبتلا به انسان ها هر روز در حال تغییر است. خداوند هم که امورش را به غیر اسباب انجام نمی دهد. حال اینکه خداوند یک سری باید و نباید که مربوط به مسایل مبتلا به اعراب باشد را بیان کند تعلیم بهتری انجام داده یا نحوه برخورد کردن با مسایل مبتلا به را به او آموزش دهد تعلیم بهتری است؟ اگر خداوند نحوه برخورد با مسایل مبتلا به انسان ها را به او آموزش نداده است آیا در هدایتش نقص بوجود نمی آید؟ لذا به همین دلیل است که می گویم در تمام احکام دین روحی ( علتی ) نهفته است که باید بشر بتواند به آن دست یابد تا بوسیله این روح با مسایل دیگری برخورد کند.
لذا خداوند باید برای مسایل مبتلا به انسان ها هم قوانینی داشته باشد. حال به نظر شما چرا چیپس و پفک حرام نیست؟ چرا خداوند به آنها اشاره ای نکرده است؟ چرا یافتن ضرر و زیان این ها را به علم ناقص بشر واگذار کرده است؟ اگر می توان به ضرر و زیان آنها پی برد و حلال و حرامشان را تعیین کرد چرا در مورد شراب نتوان؟ در مورد گوشت خوک نتوان؟ در مورد ... ؟ چه فرقی بین اینها وجود دارد؟ همه موادی هستند از همین دنیا. فرقی بین آنها نیست.

یعنی خداوند بر اساس ظرفیت اعراب دستوراتی به آنها داده و چون می دانسته که علم آنها در آن زمان اینقدر نیست که به ضرر و زیان برخی مواد پی ببرند یا اگر پی بردند بتوانند آنها را رفع کنند لذا دلیلی برای آن ذکر نکرده است.

چون در ظرفیت علم آن زمان نبود. خداوند خود می دانست با پیشرفت علم بشر خود راهی پیدا می کند.

اصولا این واژه های واجب و مستحب و .... ساخته دست فقها هستند. مثلا از فلان آیه اینطور استنباط می کنند که واجب است و از فلان آیه مستحب را استخراج می کنند نه اینکه این واژه ها در قرآن و احادیث بوده باشد. استنباط فقهاست که البته خطاپذیر است.

خوب این ها قبلا هم گفتم. اگر جایگزینی پیدا کردیم جایگزین می کنیم. مانند قوانین مربوط به دیه و قصاص و مجازات ها و ارث و .....

اصولا دین و احکامی که از زبان رسول الله بیرون آمد بسیار ساده بود. خود او به سادگی آنها اذعان داشته است. همین سادگی دلیلی است بر اینکه علت آنها مسایلی است که براحتی می توان به آن پی برد.

آری، اگر چنین کسی پیدا شود، باید گوش به سخنان او داد؛ اما اگر کسی در ایران کنونی، بخواهد الگویی را برای رهنوردی خود برگزیند، چگونه چنین کاری را می‌کند؟

گفته می‌شود که فقیهان برای چنین کاری هستند و باید در میان آنان، دانشمندترین و درستکارترین را برگزید.
این سخن بسیار شنیده می‌شود اما اگر می‌شود به ما بگویید ما از کجا دریابیم که کدام فقیه از همه درستکارتر است؟
همه‌ی آنان «آیت‌الله» هستند و همه‌ی آنان «به ظاهر» درستکار هم هستند؛ آیا تا کنون شنیده شده است که برای نمونه آیت‌الله فلان، گناهی را انجام داده است؟

پس همه‌ی آیت‌الله درستکار هستند

در مورد میزان دانش، آیا تاکنون گفت و گویی بوده است که بگوید دانش فلان فقیه از فلان فقیه بیشتر است و یا فلان فقیه از فلان فقیه بهتر است؟

اکنون یک آدم ساده چگونه می‌تواند دریابد که کدام فقیه از همه بهتر است؟
هنگامی که هیچ سخنی در مورد اشتباه فقیهان گفته نمی‌شود، درون‌مایه‌اش این است که همه‌ی آنان درستکاراند و هنگامی که هیچ مقایسه‌ای در مورد دانش آنان انجام نمی‌شود، نشان‌دهنده‌ی این است که همه‌ی آنان «تقریباً» به یک اندازه دانشمنداند.

اکنون که همه در ظاهر با هم برابرند، مردم چگونه دریابند که کدام فقیه بهتر است؟
مردم از کجا دریابند که این تفاوت در فتوا‌ها، کدامشان درست است؟
مردم روی چه گواهی می‌توانند بگویند که ما فقیه فلان را «راهنمای» خود می‌گیریم چون وی گناهی نکرده است و از دیگران دانشمندتر است؟

(البته دو سه‌تا از فقیهانی که در برابر سیاست کشور ایستادند، از جانب سیاست‌مداران رد شدند چون در برابر آنان ایستادند و سخنان سیاسی‌ای در برابر آنان گفتند و گرنه دیگر فقیهان، به ظاهر هم درستکارند و هم دانشمند)

عامل اول را تعبد از الله می دانید. با این تصور دیگر جایگاهی برای علم کلام باقی نمی ماند. یعنی علاوه بر احکام اعتقادات و اخلاقیات هم چون از خدا صادر شده و اگر ما بدون چون و چرا آنها را بپذیریم باز هم عقلانی است. لذا نمی دانم چرا اینقدر شهید مطهری تلاش کرده دلیلی برای برخی اعتقادات شیعه پیدا کند؟ در واقع بر اساس مطلب شما علم کلام عبث بوده است. چرا بدون آن هم باورهای ما عقلانی بوده است؟
عرض بنده این است که همانطور که باورهای اعتقادی دین نیازمند ادله عقلانی است احکام هم می بایست دلایل عقلی و علمی داشته باشند.
در مورد دلیل دوم هم در دین هست که چیزی را که به آن علم نداری نپذیر. بر همین اساس اگر عقل انسان نتوانست باورهای دین را اثبات کند مشکل از عقل است نه دین. ولی به اعتقاد بنده باید تصویری از باورهای دین ارایه شود که عقلانی باشد.

قطعا نمی توان گفت که درست است. ولی اگر شما انحرافاتی در تشخیص بشر در اداره دنیایش می بینید می تواند به استفاده غلط از عقل باشد. همانطور که استفاده غلط از دین هم کمتر از عقل نیست ( چه بسا بسیار بیشتر از عقل باشد. )

سعادت اخروی می تواند بستگی به سعادت دنیوی داشته باشد. مثلا اگر شما به فقرا و مستضعفان کمک کنید مسلما دنیای بهتری خواهید داشت که در آن فقر کمتر است و این کاملا عقلانی است. برای همین هم دین گفته که دستگیری از مستمندان موجب سعادت اخروی می گردد.
حضرت علی (ع) می گوید اگر خدا هم وجود نداشت ما باز شما را به مکارم اخلاق دعوت می کردیم. این مسئله می رساند بسیاری از تعالیم دین بواسطه سعادت دنیوی موجب سعادت اخروی می شود.

خیر کامل نیست. منتها این نقصان مورد مغرفت الهی قرار می گیرد. همان طور که شیعیان هم معتقدند که اگر مراجع در صدور فتوا خطاهایی داشتند ( که بسیار محتمل است چون علم رجال علمی بشری و خطاپذیر است. ) مورد مغفرت خداوند قرار می گیرد.

ببینید یک سوال از شما دارم. همانطور که می دانید مسایل مبتلا به انسان ها هر روز در حال تغییر است. خداوند هم که امورش را به غیر اسباب انجام نمی دهد. حال اینکه خداوند یک سری باید و نباید که مربوط به مسایل مبتلا به اعراب باشد را بیان کند تعلیم بهتری انجام داده یا نحوه برخورد کردن با مسایل مبتلا به را به او آموزش دهد تعلیم بهتری است؟ اگر خداوند نحوه برخورد با مسایل مبتلا به انسان ها را به او آموزش نداده است آیا در هدایتش نقص بوجود نمی آید؟ لذا به همین دلیل است که می گویم در تمام احکام دین روحی ( علتی ) نهفته است که باید بشر بتواند به آن دست یابد تا بوسیله این روح با مسایل دیگری برخورد کند.

سلام
منظور من اصل دین بود

البته راستش به نظم این پستتون ربطی به پست من نداشت. چون من درباره اصل دین حرف زدم.

از میان این 3 حوزه فقط حوزه

احکام

دین است که جمیع علمای اسلام بر این عقیده اند که عقل در کشف مصالح و مفاسد

احکام

ناتوان است.

سوالی که مطرح است این است که

:
چرا عقل می تواند اعتقادات و اخلاقیات را بر اساس عقل اثبات کند ولی قادر به کشف مصالح و مفاسد

احکام

نیست؟

البته حرف اصلی تاپیک درباره عقل است نه احادیث چون اون فقیه هم اگه به فرض اینارو به شما بگه از رو احادیث میگه بعضیاشم با عقل.بازم اونجا قرار نیست فلسفه همه احکامو بگه.کافیه ثابت کنه این حکم حکم دینه،دستور پیامبره...بعد دیگه شما این ایرادو نمیتونی بگیری که من دلیل میخوام.اینجام داری تقلید میکنی.البته از یه معصوم تقلید میکنی.

همانگونه از نام این گفتار بر می‌آید (چرا عقل نمی‌تواند به مصالح و مفاسد «احکام دین» پی ببرد» ، گفت و گو در مورد خرد و «احکام» است و سخنی از اصول دین نیست.
آقای «شریعت» سخنی از اثبات هستی خدا، عدالت یا نبوت و ... نکرده‌اند که درباره‌ی آن‌ها دلیل بخواهند. سخن در مورد پذیرش خردمندانه‌ی احکام است.

نباید به این نگاه کرد که کسی چند سال تلاش کرده است! سال‌های زیاد تلاش کردن بدون بهره‌مند شدن از آن تلاش‌ها، سودی به بار نمی‌آورد.

به راستی چرا از گفتن دلیل، این همه پرهیز می‌شود؟!
آیا نیم‌کاسه‌ای زیر کاسه است؟
آیا این رفتار همانند رفتار کشیشان نیست؟ آن‌ها نیز مردم را از خردورزی دور می‌کردند و چنین کاری را پست می‌دانستند.

چرا عقل انسان نمی تواند به مصالح و مفاسد احکام دین پی ببرد؟

چرا عقل می تواند اعتقادات و اخلاقیات را بر اساس عقل اثبات کند ولی قادر به کشف مصالح و مفاسد احکام نیست؟

با سلام خدمت شما دوست عزیز. ان شاء الله که در زمره یکی از 313 نفر قرار بگیرید.

البته این قانونی که شما فرمودید یک قانون عقلی است که حتی بی خدایان هم به آن اعتقاد دارند. درحقیقت چون یک قانون و قاعده عقلی است شرع هم به آن حکم داده است. بر همین اساس چون شراب برای بدن ضرر دارد حرام شده است.
حال در این زمینه چند حالت ممکن است :
1. یا ضرر شراب غیر قابل تشخیص توسط انسان است.
2. یا قابل تشخیص است ولی قابل رفع نیست.
3. یا قابل تشخیص است و قابل رفع.
به اعتقاد بنده مورد 2 و 3 موضوع بحث ما نیست. و اتفاقا اختلاف شاید در همین مورد باشد که به نظر من کم اهمیت است. مهم این است که آیا عقل به ضررهای شراب می تواند پی ببرد یا خیر. و دیگه مهم نیست که قابل رفع باشد یا نه.
مثلا اگر ضررهای شراب را توانستیم رفع کنیم دیگر می توان اسم شراب را روی آن گذاشت یا خیر؟ برای همین هم هست که می گوییم مسئله مهم تر همان سوال اصلی تاپیک است که آیا عقل و علم می تواند به مصالح و مفاسد پی ببرد یا خیر؟

تا اینجا مشکلی نیست. که البته بنده حالت آخر را می پسندم. در واقع بهتر است ضرر و زیان مواد را به عهده خود مکلف قرار دهیم.

در حقیقت بر اساس این مطلب شما ظاهرا شما هم معتقدید که می توان به مصالح و مفاسد احکام پی برد. درست است؟
اگر اینطور است می توانید بگویید دقیقا مفاسد شراب چیست که از طریق آن به مفاسد شیشه و کراک و ... پی بردید؟ مست کنندگی و اعتیاد؟ اگر مست و معتاد نشدیم چه؟
یا شاید مفاسد دیگری داشته باشد که ما نمی توانیم به آن پی ببریم؟ اگر این طور است پس چگونه می توانیم بفهمیم مواد امروزی حرام هستند یا حلال ؟ در حقیق چگونه می توانیم بفهمیم مفاسد مواد امروزی در حد شراب هست یا نیست؟

نتوانستن در خدا راه ندارد. خدا اموزش را با اسبابش و ظرفیت های جهان مادی انجام می دهد. وقتی می دید که اعراب آن زمان نمی توانند در مصرف شراب خودشان را کنترل کنند چنین حکمی داد و حتی مفاسدش را هم نگفت تا اعراب برای مصرف آن بهانه پیدا نکنند. چرا که می دانست نمی توانند خودشان را کنترل کنند.

صرفا علم و آگاهی منظورم نبود. منظور در کل ظرفیت های انسان های صدر اسلام بود.

جواب شما را در پست قبل داده ام. واژه های واجب و مستحب و .... ساخته دست فقهاست.

بالاخره انسان همیشه برای مسایل مبتلا به اش راهی پیدا می کند. عقلش را به کار می گیرد و حکمی و قانونی وضع می کند. مهم این است که با مرور زمان تجربه های بشری کامل تر شده و احکام ممکن است بر همین اساس تغییر کند. لذا اینکه می گویید پیدا نکردید موضوعیتی ندارد. بسیاری از احکام دین بر اساس ظرفیت اعراب آن زمان صادر شده است. ب همین اساس براحتی می توان به مصالح و مفاسدش پی برد. این مثال را در چندین جا زدم دوباره تکرار می کتم. حکم آمیزش در ماه مبارک در 30 شبانه روز حرام بود. وقتی پیامبر ( شما بگویید خدا ) دید که اعراب نمی توانند به این حکم عمل کنند آن هم بدلیل گرم مزاحی و میل شدید اعراب به آمیزش نه اینکه قصد سرپیچی داشته باشند چاره ای جز تغییر حکم و تقلیل آن به جواز آمیزش در شب های ماه مبارک پیدا نکرد. این داستان براحتی این مسئله را اثبات می کند که بسیاری از احکام این چنینی اسلام در حد ظرفیت و فرهنگ آن زمان وضع شده است که با تغییر فرهنگ ها و ظرفیت ها و استعدادهای بشری می توان جایگزینی برای آن پیدا کرد.

بنده اصولا سعی می کنم فروتنانه صحبت کنم. اصولا خود را هم در جایگاهی نمی بینم که برای انسان ها حکم صادر کنم. چه اینکه ادعایی هم ندارم که به تمام علوم تجربی آگاهی دارم. تنها تخصص بنده در استدلال کردن است. منتها جایگزین کردن احکامی به جای احکام دین کار متخصصان در علم های مربوطه است. هر حکمی در زمینه ای صادرشده است. ( فیزیک - شیمی - روان شناسی و پزشکی و ... ) بنده که دانشمند در این زمینه ها نیستم. تمایلی هم به بحث های مصداقی ندارم. در کل استدلال بنده این است :
برای اینکه انسان بتواند امور مبتلا به اش را در هر زمان و مکان رفع و رجوع کند باید بتواند به علل احکام پی ببرد تا از طریق آن علل بفهمد که چه جیزی برایش حرام است و چه چیزی برایش حلال.

خوب از کجا باید بفهمیم که زمانش فرا رسیده است؟ از کجا معلوم که زمانش الان نباشد؟

خداوند هیچ وقت بدون دلیل رضایت خود را در حکمی قرار نمی دهد؟ وقتی حکمی می دهد مطمئنا مصالح و مفاسدی در آن است؟ احکام خداوند عبث نیستند. خشنودی خداوند به خودی خود معنا ندارد. در حقیقت خداوند انسان نیست که خوشنود یا ناراحت شود. بلکه اینها معادل فلسفی دارند. مثلا می توان رضایت الهی را در میزان قرب به او دانست. یعنی هر چه انسان با اعمال و رفتارش به قرب الهی نزدیک شود معادل خشنودی خداست و برعکس.

اگر منظورتان مراجع تقلید است به اعتقاد شما آنها که سالیان سال سر در کتب حدیث دارند و در حال استخراج حکم خدا در آن احادیث هستند بیشتر با عرف جامعه سرو کار دارند یا شما؟ آنها بیشتر وقت دارند که بروند تمام مسایل مبتلا به مقلدینشان را از عالم مربوطه سوال کنند یا مکلفین؟ در واقع وقتی ما می گوییم بر عهده مکلف است منظور این است که خود مکلف برود و ضرر و زیان امور را از عالم مربوطه سوال کند که این می شود همان نظر شما. یعنی مراجعه به انسان عاقل تر و عالم تر.

خوب اگر هیچ حالتی به انسان دست نداد چه؟ خیلی از سیاستمداران در جلسات دیپلماتیکشان هم شراب سرو می کنند. به نظر شما انسان عاقل می آید در یک مذاکره چیزی بخورد که او را از حالت عادی (‌ ولو به میزان کم ) خارج کند و سرنوشت یک کشور را به خطر بیاندازد و یک عمر سابقه دیپلماتیکش را زیر سوال ببرد؟

در ضمن میزان کم یعنی چقدر؟ بنده هم معتقدم سیگار و نوشابه های گازدار و .... انسان را از حالت عادی خارج می کند ولی میزانش آنقدر کم است که به صورت آنی احساس نمی شود و ضرر و زیانش تدریجی است و به مرور زمان اثرش را می گذارد. خوب چرا اینها حرام نیست؟

البته مثال شما ربطی ندارد. چون حکم اینها در شرع نیامده. بهتر است همین شراب را مثال بزنید. اکثریت قریب به اتفاق مردم جهان شراب مصرف می کنند ولی معتاد به مشروبات الکلی نیستند. این یعنی توان بشر در کنترل مصرف مواد بالا رفته است.

نه اینکه تعیین نشده. بلکه الفاظش اینچنین نبوده اند. مثلا از لحن آیه ای فقها برداشت واجب می کنند و از لحن آیه ای دیگر برداشت مستحب و ... . دقیقا مانند پزشکان که وقتی می خواهند به مریض بگویند چه چیزهایی برایش ضرر دارد با لحن های متفاوت و الفاظ متفاوت طرح می کنند. مثلا فلان چیز را کم بخور. یا فلان چیز را اصلا نخور یا .... . اینها ریشه در علل کاملا عقلی و علمی دارد. هر جایی که لحن تندتر است یعنی ضرر آن مسئله بیشتر بوده و هر گاه توصیه به انجام کاری شدت بیشتری داشته یعنی مصالح و فایده هایی بیشتری در آن امر وجود داشته است.
نه اینکه نتایج ماورایی داشته باشند.

خیر بنده نگفتن ساقط کنیم. بلکه گفتم علل را بیابیم. اگر نتوانستیم می توانیم به آن عمل کنیم.

کدام عالمان؟ در چه زمینه ای؟ شما مراجعه بفرمایید و از آنها سوال کنید تا پاسخ گویند؟ البته از آنها بخواهید تعصبات دینی را کنار بگذاریند و علمی پاسخ دهند؟ مگر برای رفع و رجوع مسایل مبتلا به تان به همین ها مراجعه نمی کنید؟ مگر وقتی مریض می شوید دکتر نمی روید؟ خوب در هر زمینه ای سوال داشتید به عالم مربوطه مراجعه کنید.

این سوال شما در حوصله تاپیک نیست و اتفاقا بنده همین را در تاپیک ناسخ و منسوخ مطرح کردم.
لازم به ذکر است بنده در چند تاپیک سعی بر این داشتم وجه بشری دین را اثبات کنم.