جمع بندی چرا حضرت مسلم(ع) ، ابن زیاد را در خانه هانی نکشت؟

با نام و یاد دوست         کارشناس بحث: استاد عماد

چرا حضرت مسلم(ع) در خانه هانی ابن زیاد را نکشت ؟

بنا براین منابع حضرت مسلم علیه السلام به دو دلیل از کشتن ابن زیاد صرف نظر می کند. دلیل اول حضرت مسلم علیه السلام این است: «قال مسلم: منعني منه خلتان: إحداهما كراهية هانئ لقتله في منزله، و الاخرى قول رسول الله ص ان الايمان قيد الفتك، لا يفتك مؤمن.»[1] شریک اعور که بیمار بوده، با حضرت مسلم علیه السلام قرار می گذارد ، هانی از کشتن ابن زیاد در خانه خود اکراه دارد، و خود این مطلب را ابراز می کند[2] حتی بنابر گزارشی از طبری هنگام آمدن حضرت مسلم علیه السلام بر سر قرار، هانی بر خواست و مانع شد.[3] ابن اعثم در الفتوح گزارش را مفصل تر بیان کرده است . او می نویسد:« مسلم تيغ بركشيد و ساخته آن شد كه بيرون آيد و او را بكشد كه هانى گفت: از بهر خداى اين كار نكنى چه مرا در سراى اطفال و عورات بسيار است، از كشتن او بترسند. مسلم در خشم شد و شمشير از دست بينداخت. شريك عبيد الله را نگاه مى‏داشت و از او هر چيزى مى‏پرسيد بر آن امّيد كه مسلم بيرون آيد و كارى بكند تا شكّى در دل عبيد الله افتاد بترسيد، در حال برخاست و برنشست و بازگشت. چون عبيد الله برفت، مسلم بن عقيل از خانه بيرون آمد. شريك او را گفت: فرصتى نيكو فوت كردى چرا بيرون نيامدى؟ مسلم گفت: هانى مرا نگذاشت و مانع كار آمد و گفت زنان و فرزندان من از كشتن او بترسند.»[4]   [1] . دینوری، همان؛ طبری همان [2] . فقال هانئ بن عروه: ما أحب ان يقتل في دارى ابن زياد.دینوری اخبارالطوال، ص234 [3] . طبری همان صفحات [4] . ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج5، ص42«همّ مسلم أن يخرج إليه ليقتله فمنعه من ذلك صاحب المنزل هانئ ، ثم قال: جعلت فداك! في داري صبية و إماء و أنا لا آمن الحدثان. قال: فرمى مسلم بن عقيل السيف من يده و جلس و لم يخرج‏»

شنیدم برخی از به اصطلاح محققین از این بابت بر حضرت مسلم جانم فدایش خورده می گیرند.

منظور چه کسانی هستند و چه می فرمایند؟

کتابی در مورد قیام ها دیدم، در یک صفحه چندین بار طوری مطرح کرده بود که حضرت مسلم (ع) را زیر سوال برده بود. اگه پیدا کرده اسمش را میگم

نمی دانم منظورتان کدام کتاب و کدام نویسنده است ولی اگر چنین اشکالی کرده، پاسخش است این است که عرض کردم ولی اگر اشکال دیگری کرده بفرمائید تا بحث کنیم

جمع بندی پرسش: چرا حضرت مسلم(علیه السلام) در خانه هانی ابن زیاد را نکشت ؟ پاسخ: بنا براین منابع حضرت مسلم علیه السلام به دو دلیل از کشتن ابن زیاد صرف نظر می کند. دلیل اول حضرت مسلم علیه السلام این است: «قال مسلم: منعني منه خلتان: إحداهما كراهية هانئ لقتله في منزله، و الاخرى قول رسول الله (صلی الله علیه وآله) ان الايمان قيد الفتك، لا يفتك مؤمن.»(1) شریک اعور که بیمار بوده، با حضرت مسلم (علیه السلام) قرار می گذارد ، هانی از کشتن ابن زیاد در خانه خود اکراه دارد، و خود این مطلب را ابراز می کند.(2) حتی بنابر گزارشی از طبری هنگام آمدن حضرت مسلم (علیه السلام) بر سر قرار، هانی بر خواست و مانع شد.(3) ابن اعثم در الفتوح گزارش را مفصل تر بیان کرده است . او می نویسد:« مسلم(علیه السلام) تيغ بركشيد و ساخته آن شد كه بيرون آيد و او را بكشد كه هانى گفت: از بهر خداى اين كار نكنى چه مرا در سراى اطفال و عورات بسيار است، از كشتن او بترسند. مسلم(علیه السلام) در خشم شد و شمشير از دست بينداخت. شريك عبيد الله را نگاه مى‏داشت و از او هر چيزى مى‏پرسيد بر آن امّيد كه مسلم(علیه السلام) بيرون آيد و كارى بكند تا شكّى در دل عبيد الله افتاد بترسيد، در حال برخاست و برنشست و بازگشت. چون عبيد الله برفت، مسلم بن عقيل(علیه السلام) از خانه بيرون آمد. شريك او را گفت: فرصتى نيكو فوت كردى چرا بيرون نيامدى؟ مسلم(علیه السلام) گفت: هانى مرا نگذاشت و مانع كار آمد و گفت زنان و فرزندان من از كشتن او بترسند.»(4)   منابع: [1] .الدينورى، ابو حنيفه احمد بن داود (م 282)، الأخبار الطوال، تحقيق عبد المنعم عامر مراجعه جمال الدين شيال،قم، منشورات الرضى، 1368ش، ص231؛طبری،أبو جعفر محمد بن جرير(م 310)  تاريخ الأمم و الملوك، تحقيق محمد أبو الفضل ابراهيم ، بيروت، دار التراث ، ط الثانية، 1387، ج5، ص363 [2] . فقال هانئ بن عروه: ما أحب ان يقتل في دارى ابن زياد.دینوری اخبارالطوال،همان، ص234 [3] . طبری همان صفحات [4] . ابن اعثم کوفی، أبو محمد أحمد بن اعثم الكوفى (م 314)، الفتوح، تحقيق على شيرى، بيروت، دارالأضواء، ط الأولى، 1411، ج5، ص42«همّ مسلم أن يخرج إليه ليقتله فمنعه من ذلك صاحب المنزل هانئ ، ثم قال: جعلت فداك! في داري صبية و إماء و أنا لا آمن الحدثان. قال: فرمى مسلم بن عقيل السيف من يده و جلس و لم يخرج‏»