چرا امام علی (ع) به فکر خانواده شون نبودند؟

در پاسخ به این پرسش چند نکته را یاد آور می شویم:
الف: طبق روایات شریفه امیر المومنین علی (علیه السلام) از طریق کشاورزی و باغ داری امرار معاش می فرمودند و چنانکه که نقل است ثروت بسیاری از این طریق کسب کرده و به مستمندان انفاق می فرمودند.
حضرت کار می کردند و باغی آباد می ساختند و … اما بعد یک جا همه آن را بین نیازمندان تقسیم می کردند.
« إِنَّ إِمَامَكُمْ قَدِ اكْتَفَى مِنْ دُنْيَاهُ بِطِمْرَيْهِ وَ مِنْ طَعْمِهِ بِقُرْصَيْه‏ ».( بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج‏67، ص: 320)
«امام و راهبر شما از دنيايش به دو جامه كهنه و دو گرده نان اكتفا نموده است».
امام صادق علیه السلام فرمودند: «امیرمؤمنان على علیه السلام زمین‌ها را آماده کشاورزى، و مزرعه هایى احداث کرد، و از دسترنج خود، هزار برده خرید و آزاد نمود.» (مستدرک الوسائل، ج2، ص514)

ب: بین داشتن ثروت و استفاده آن برای خود فرق است. حضرت ثروت داشتند اما برای نه برای خود ، بلکه برای مستمندان و نیازمندان، ممکن است انسان درآمد زیادی داشته باشد اما بخش اعظم درآمد خود را صرف کارهای عمران و آبادانی کشور و گره گشایی از مشکلات مردم بکند. چه اینکه توصیه شده تمامی مومنین عزیز این خصلت را داشته باشند، داشتن ثروت مذموم نیست چه بسا کسی ثروت فراوانی دارد منتهی در راه خدمت به دین و جامعه اسلامی صرف می شود این ثروت نه تنها بد نیست بلکه بسیار خوب و مورد سفارش هست.
علی علیه السلام هم ثروت داشتند منتهی به ثروت خود دلبسته نبودند و این ثروت را در راه دین خرج می کردند .

ج: ممکن است انسان ثروت داشته باشد، اما در یک جا نقدینگی نداشته باشد. امام علی علیه السلام با توجه به روایاتی که عرض شد اموال زیادی داشتند منتهی اموال خود را بین مستمندان تقسیم می فرمودند؛ مضافاً بر این که آنان تجلّی کرم الهی بودند، اما چون بشر بودند، محدود نیز بودند و سیره‌ی آنها بخشش بود، نه پس‌انداز.
(توجه داشته باشیم که اگر انسان شام شب خود را به مسکین داد، بدین معنا نیست که آیه‌ی مبارکه « وَلاَ تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِكَ وَلاَ تَبْسُطْهَا ...» را عمل نکرده است. چرا که آیه یک روش کلی را بیان می‌دارد و نه موردی. ما نیز اگر اهل فضیلت و کرم باشیم و سائلی به در خانه‌ی ما بیاید و بدانیم که او محتاج است، راهی هم ندارد، اما ما می‌توانیم امشب را بگذرانیم و ...، وظیفه داریم که شام شب خود را نیز به او بدهیم. چه رسد به یک امام معصوم که حجت الله (ع) است. پس اگر ما چنین نمی‌کنیم، کسر و نقص در علم، فضیلت و کرم ماست، نه این که آنها خطا کرده باشند).

بنابراین می توان این چنین نتیجه گیری کرد که:
اولا: این طور نبوده که خانه ی علی علیه السلام همیشه خالی از آذوقه باشد، احتمالا این قبیل روایات در دوران پیامبر صلی الله علیه و آله بوده است؛ امیرالمومنین چون در دوران پیامبر، دست راست رسول الله در امور اجرایی بود وقتی برای کسب و کار و تجارت نداشت. در دوران خلفای سه گانه چون ایشون در امور اجرایی دخالت چندانی نداشتند به کار و فعالیت اقتصادی بیشتری پرداختند.
ثانیا: اگر سندی بر این مطلب پیدا شود که فقر در خانه ی علی علیه السلام بعد از رسول خدا نیز بوده است؛ دلیلش این است که طبق نقل های فروان حضرت دارای خودشون را بین مستمندان تقسیم می کردند و ممکن بود در برخی از اوقات نقدینگی نداشته باشد.
ثالثا: امیر المومنین علی (علیه السلام) امام شیعیان بود ائمه معصومین علیهم السلام وضعیت خوراک و پوشاک شان هم ردیف افراد فقیر بود.

نتیجه اینکه حضرت علی (علیه السلام) به فکر معیشت خانواده خودشون بودند منتهی به دلایلی که عرض شد گاهی به دلیل فقر حقیقی در دوران حیات رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و عدم نقدینگی و بخشش غذای خود به مستمندان در برخی اوقات غذایی پیدا نمی شد.