(5)
امام سجاد (عليه السلام): اللهم ... وانته بنيتى الى اءحسن النيات وبعملى الى اءحسن الاعمال ، اللهم وفر بلطفك نيتى ؛(145)
خدايا... نيتم را به بهترين نيت ها و عملم را به بهترين اعمال برسان ، خدايا به لطف خود نيت مرا كامل گردان .
(6)
امام على (عليه السلام): اءبلغ ماتستدر به الرحمة اءن تضمر لجميع الناس الرحمة ؛(146)
موثرترين وسيله جلب رحمت خدا اين است كه خيرخواه همه مردم باشى .
(7)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): قال الله تعالى : اذا هم عبدى بحسنه ولم يعملها كتبتهاله حسنة فان عملها كتبتها له عشر حسنات الى سبعمائة ضعف واذاهم بسيئة ولم يعملها لم اءكتبها عليه فان عملها كتبتها عليه سيئة واحدة ؛(147)
خداى والا مى فرمايد: وقتى بنده من كار نيكى اراده كند و نكند آن را يك كار نيك براى وى ثبت كنم و اگر بكند ده كار نيك تا هفتصد برابر ثبت كنم و وقتى كار بدى اراده كند و نكند بر عهده او ثبت نكنم و اگر بكند يك كار بد بر عهده او ثبت كنم .
(9)
امام صادق (عليه السلام): صاحب النية الصادقة صاحب القلب السليم ، لان سلامة القلب من هواجس المحذورات بتخليص النية لله فى الامور كلها؛(149)
كسى كه نيت درست داشته باشد، دل سالم و پاك دارد، زيرا سالم داشتن دل از وسوسه هاى شيطانى به سبب خالص گردانيدن نيت در همه كارها براى خداوند است .
(10)
امام على (عليه السلام): واو اءن الناس حين تنزل بهم النقم وتزول عنهم النعم ، فزعوا الى ربهم بصدق من نياتهم ووله من قلوبهم ، لرد عليهم كل شارد، واءصلح لهم كل فاسد؛(150)
اگر مردم به هنگامى كه بلاها بر آنان فرود مى آمد و نعمت ها از دستشان مى رفت ، با نيت هاى خوب و دلى مشتاق به پروردگار خود پناه مى بردند، بى گمان هر از دست رفته اى به آنان باز مى گشت و هرفاسدى اصلاح مى شد.
(1)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): خير الدنيا والاخرة مع العلم و شر الدنيا والاخرة مع الجهل ؛(151)
خير دنيا و آخرت با دانش است و شر دنيا و آخرت با نادانى .
(3)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): طلب العلم فريضة على كل مسلم اءلا ان الله يحب بغاة العلم ؛(153)
طلب دانش بر هر مسلمانى واجب است . خداوند جويندگان دانش را دوست دارد.
(4)
امام على (عليه السلام): كل وعاء يضيق بما جعل فيه الا وعاء العلم فانه يتسع به ؛(154)
فضاى هر ظرفى بر اثر محتواى خود تنگ مى شود مگر ظرف دانش كه با تحصيل علوم ، فضاى آن بازتر مى گردد.
(6)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): يا على وللعالم ثلاث علامات : صدق الكلم واحتناب الحرام واءن يتواضع للناس كلهم ؛(156)
يا على دانشمند سه نشانه دارد: راستگويى ، حرام گريزى و فروتنى در برابر همه مردم .
(9)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): الناس رجلان : عالم و متعلم و لا خير فيما سواهما؛(159)
مردم دو گروه اند: دانشمند و دانش اندوز و در غير اين دو، خيرى نيست .
(10)
امام صادق (عليه السلام): من تعلم العلم وعمل به وعلم لله دعى فى ملكوت السماوات عظيما فقيل : تعلم لله وعمل لله وعلم لله ؛(160)
هر كس براى خدا دانش بياموزد و به آن عمل كند و به ديگران آموزش دهد، در ملكوت آسمانها به بزرگى ياد شود و گويند: براى خدا آموخت و براى خدا عمل كرد و براى خدا آموزش داد.
جز به یکى از سه نفر حاجت مبر: به دیندار، یا صاحب مروت، یا کسى که اصالت خانوادگى داشته باشد.
(تحف العقول ، ص 247)
[h=5]حدیث (2) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h] أیما اثنَین جَرى بینهما کلام فطلب أحدهما رضَـى الاخر کانَ سابقة الىَ الجنّة
هر یک از دو نفـرى که میان آنها نزاعى واقع شود و یکـى از آن دو رضایت دیگرى را بجـویـد ، سبقت گیـرنـده اهل بهشت خـواهـد بــود.
(کشف الغمة فی معرفة الائمه ج 2،ص 33)
[h=5]حدیث (3) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h] لاأفلَحَ قـَومٌ اشتَـروا مَـرضـاتِ المَخلـُوق بسَخَطِ الخـالِق
رستگـار نمی شوند مـردمـى که خشنـودى مخلـوق را در مقـابل غضب خـالق خریدنـد.
بدرستی که شیعیان ما قلبشان از هرناخالصی و حیله و تزویر پاک است
(التفسیر المنسوب الی الامام الحسن العسکری علیه السلام ص309)
[h=5]حدیث (5) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h]
لا یأمَن یومَ القیامَةِ إلاّ مَن خافَ الله فِی الدُّنیا
کسی در قیامت در امان نیست مگر کسی که در دنیا ترس از خدا در دل داشت
(مناقب ابن شهر آشوب ج/4 ص/ 69)(بحار الانوار، ج 44، ص 192 )
[h=5]حدیث (6) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h]
عاجزترین مردم کسی است که نتواند دعا کند
(بحارالانوارج81 ص257) (بحارالانوارج90 ص291)
[h=5]حدیث (7) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h]
[h=5]حدیث (8) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h] مَن حاوَلَ اَمراً بمَعصِیَةِ اللهِ کانَ اَفوَتَ لِما یَرجُو وَاَسرَعَ لِمَجئ ما یَحذَرُ
آن که در کاری که نافرمانی خداست بکوشد امیدش را از دست می دهد و نگرانیها به او رو می آورد.
(الکافی،ج2،ص373)(الکافی،ج4،ص117)
[h=5]حدیث (9) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h]اِنّ اَعفَی النّاسِ مَن عَفا عِندَ قُدرَتِهِ
بخشنده ترین مردم کسی است که در هنگام قدرت می بخشد.
(الدره الباهره، ج 71،ص400)
[h=5]حدیث (10) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h]من اَحبک نهاک و من اَبغضک اَغراک.
کسی که تو را دوست دارد، از تو انتقاد می کند و کسی که با تو دشمنی دارد، از تو تعریف و تمجید می کند
(نزهه الناظر،ص88)
[h=5]حدیث (11) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h] من دلائل العالم إنتقادة لحدیثه و علمه بحقائق فنون النظر.
از نشانه های عالم ، نقد سخن و اندیشه خود و آگاهی از نظرات مختلف است .
(بحارالانوار،ج75،ص119)
[h=5]حدیث (12) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h] لا تقولوا باَلسنَتکم ما ینقُص عَن قَدَرَکم
چیزى را بر زبان نیاورید که از ارزش شما بکاهد
(جلاءالعیون،ج۲ص۲۰۵)
[h=5]حدیث(13) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h]یاک و ما تعتذر منه ، فإن المؤمن لا یسیء و لا یعتذر، و المنافق کل یوم یسیء و یعتذر
حذر کن از مواردی که باید عذرخواهی کنی ، زیرا مؤمن نه کار زشتی انجام می دهد و نه به عذرخواهی می پردازد، اما منافق همه روزه بدی می کند، و به عذرخواهی می پردازد.
به درستی که من مرگ را جز سعادت نمی بینم و زندگی با ستمکاران را جز محنت نمی دانم.
(تحف العقول ، ص 245)
[h=5]حدیث (16) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h] إنَّ أجوَدَ النَّاسِ مَن أعطیَ مَن لا یرجُو.
بخشنده‌ترین مردم کسی است که به آنکه چشم امید به او نبسته، بخشش کند.
(کشف الغمّة، ج2، ص30 )
[h=5]حدیث(17) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h] مَن صَامَ ثَلَاثَةَ أَیامٍ مِن شَعبَانَ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ وَ کانَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) شَفِیعَهُ یومَ القِیامَةِ هر کسی که سه روز از ماه شعبان را روزه بگیرد؛ بهشت بر او واجب می شود و در قیامت نیز پیامبر(ص) شفیع او خواهد بود
(الامالی ، ص 23)
[h=5]حدیث(18) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h] إنَّ حَوائِجَ النّاسِ إلَیکم مِن نِعَمِ اللهِ عَلَیکم فَلا تَمَلُّوا النِّعَمَ
نیاز مردم به شما از نعمتهای خدا بر شما است، از این نعمت افسرده و بیزار نباشید
(نزهه الناظر،ص 81)
[h=5]حدیث(19) امام حسین علیه السلام می فرمایند:[/h] يَظهَرُ اللَّهُ قائِمَنا فَيَنتَقِمُ مِنَ الظّالِمینَ
خداوند قائم ما را از پس پرده غیبت بیرون مى آورد و آنگاه او از ستمگران انتقام مى گیرد
(إثباة الهداة ، ج 5 ، ص 196)
[h=5]حدیث(20) امام حسین علیه السلام می فرمایند:[/h] أنَا قَتیلُ العَبَرَةِ لايَذكُرُنی مُؤمِنٌ إلّا استَعبَرَ
من کشته اشکم ؛ هر مؤمنى مرا یاد کند ، اشکش روان شود
(کامل الزیارات ، ص 108)
[h=5]حدیث (21) امام حسین علیه السلام می فرمایند:[/h] اَللّهُمَّ لا تَسْتَدْرِجنى بِالاِحسانِ وَ لا تُؤَدِّبْنى بِالْبَلاء
خدایا! با غرق کردن من در ناز و نعمت، مرا به پرتگاه عذاب خویش مَکشان و با بلایا (گرفتارىها) ادبم مکن
(الدُّرًّةُ البَاهرة من الأصدَاف الطّاهِرة،ص 23)
[h=5]حدیث (22) امام حسین علیه السلام می فرمایند:[/h] مِن دَلائِلِ عَلاماتِ القَبولِ : الجُلوسُ إلى أهلِ العُقولِ
از نشانه هاى خوشنامى و نیكبختى ، همنشینى با خردمندان است.
(بحارالأنوار، ج 75، ص 119)
[h=5]حدیث (23) امام حسین علیه السلام می فرمایند:[/h]
غافلگیر کردن بنده از جانب خداوند به این شکل است که به او نعمت فراوان دهد و توفیق شکرگزاری را از او بگیرد.
(تحف العقول،ص 246)
[h=5]حدیث (25)امام حسین علیه السلام می فرمایند:[/h] لا یُکمَلُ العَقلُ اِلّا بِاتِّباعِ الحَق اَلاتَرَونَ اَنَّ الحَق لا یُعمَلُ بِه وَ الباطِل لا یُتَناهی عَنه
عقل جز به پیروی از «حق» کمال نمی یابد آیا نمی بینید که به حق عمل نمی شود و از باطل نهی نمی شود؟
(اعلام الدین، ص 298)
(بحار الانوار، ج 75، ص 127)
[h=5]حدیث (26) امام حسین علیه السلام می فرمایند:[/h] ان الناس عبید الدنیا و الدین لعق علی ألسنتهم یحوطونه ما درّت معائشهم فإذا محصّوآ بالبلاء قلّ الدیّانون
همانا مردمان بنده دنيايند و دين لقلقه زبان آنهاست و هر جا منافعشان [به وسيله دين ]بيشتر تأمين شود زبان مى چرخانند و چون به بلا آزموده شوند آنگاه دين داران اندكند.
(تحف العقول/ 245)
[h=5]حدیث (27) امام حسین علیه السلام می فرمایند:[/h]
اَلبَخیلُ مَن بَخِلَ بِالسَّلامِ ؛
بخیل کسی است که از سلام کردن بخل ورزد (سلام نکند).
(تحف العقول/ 248)
[h=5]حدیث (28) امام حسین علیه السلام می فرمایند:[/h]
(7)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): ان الجاهل من عصى الله وان كان جميل المنظر عظيم الخطر؛(167)
نادان كسى است كه نافرمانى خدا كند، اگر چه زيبا چهره و داراى موقعيتى بزرگ باشد.
(8)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): قلب ليس فيه شى ء من الحكمة كبيت خرب فتعلموا وعلموا وتفقهوا ولا تموتوا جهالا فان الله لايعذر على الجهل ؛(168)
دلى كه در آن حكمت نيست ، مانند خانه ويران است ، پس بياموزيد و تعليم دهيد، بفهميد و نادان نميريد. براستى كه خداوند بهانه اى را براى نادانى نمى پذيرد.
(9)
امام على (عليه السلام): لو لاخمس خصال لصار الناس كلهم صالحين : اءولها القناعة بالجهل ، الحرص على الدنيا، والشح بالفضل ، والرياء فى العمل والاعجاب بالراءى ؛(169)
اگر پنج خصلت نبود، همه مردم جزو صالحان مى شدند: قانع بودن به نادانى ، حرص به دنيا، بخل ورزى به زيادى ، ريا كارى در عمل ، و خود راءيى .
(10)
امام صادق (عليه السلام): ان الله لم ياءخذ على الجهال عهدا بطلب العلم حتى اءخذ على العلماء عهدا ببذل العلم للجهال ، لان العلم كان قبل الجهل ؛(170)
خداوند از نادانان پيمان نگرفته كه بياموزند، تا آنكه از عالمان پيمان گرفته كه به نادانان بياموزند، زيرا دانش ، پيش از نادانى بود.
(1)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم): يا على العقل ما اكتسبت به الجنة وطلب به رضى الرحمن ؛(171)
يا على عقل چيزى است كه با آن بهشت و خشنودى خداوند رحمان به دست مى آيد.
(5)
امام على (عليه السلام): اءفضل الناس عقلا اءحسنهم تقديرا لمعاشه واءشدهم اهتماما باصلاح معاده ؛(175)
عاقل ترين مردم كسى است كه در امور زندگيش بهتر برنامه ريزى كند و در اصلاح آخرتش بيشتر همت نمايد.
(8)
امام على (عليه السلام): ليس العاقل من يعرف الخير من الشر ولكن العاقل من يعرف خير الشرين ؛(178)
عاقل آن نيست كه خير را از شر تشخيص دهد، بكله عاقل كسى است كه ميان دو شر، آن را كه ضررش كمتر است بشناسد.
(9)
امام حسين (عليه السلام): اذا وردت على العاقل لمة قمع الحزن بالحزم و قرع العقل للاحتيال ؛(179)
چون براى عاقل مشكلى پيش آيد، غم خود را با هوشيارى و دورانديشى از ميان مى برد و عقل را به چاره جويى وامى دارد.
(10)
امام باقر (عليه السلام): ان الله تبارك و تعالى يحاسب الناس على قدر ما آتاهم من العقول فى الدنيا؛(180)
خداوند (در روز قيامت ) از بندگانش به مقدار عقلى كه به آنها داده بازخواست خواهد كرد.
کاربر مهمان خوش آمدید
(3)
امام على (عليه السلام):
من حسنت نيته اءمده التوفيق ؛(143)
هر كس نيتش خوب باشد، توفيق ياريش خواهد نمود
(4)
امام على (عليه السلام):
حسن النية من سلامة الطوية ؛(144)
نيت خوب ، برخاسته از سلامت درون است .
(5)
امام سجاد (عليه السلام):
اللهم ... وانته بنيتى الى اءحسن النيات وبعملى الى اءحسن الاعمال ، اللهم وفر بلطفك نيتى ؛(145)
خدايا... نيتم را به بهترين نيت ها و عملم را به بهترين اعمال برسان ، خدايا به لطف خود نيت مرا كامل گردان .
(6)
امام على (عليه السلام):
اءبلغ ماتستدر به الرحمة اءن تضمر لجميع الناس الرحمة ؛(146)
موثرترين وسيله جلب رحمت خدا اين است كه خيرخواه همه مردم باشى .
(7)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم):
قال الله تعالى : اذا هم عبدى بحسنه ولم يعملها كتبتهاله حسنة فان عملها كتبتها له عشر حسنات الى سبعمائة ضعف واذاهم بسيئة ولم يعملها لم اءكتبها عليه فان عملها كتبتها عليه سيئة واحدة ؛(147)
خداى والا مى فرمايد: وقتى بنده من كار نيكى اراده كند و نكند آن را يك كار نيك براى وى ثبت كنم و اگر بكند ده كار نيك تا هفتصد برابر ثبت كنم و وقتى كار بدى اراده كند و نكند بر عهده او ثبت نكنم و اگر بكند يك كار بد بر عهده او ثبت كنم .
(8)
امام على (عليه السلام):
اذا فسدت النية وقعت البلية ؛(148)
هر گاه نيت فاسد شود، بلا و گرفتارى پيش مى آيد.
(9)
امام صادق (عليه السلام):
صاحب النية الصادقة صاحب القلب السليم ، لان سلامة القلب من هواجس المحذورات بتخليص النية لله فى الامور كلها؛(149)
كسى كه نيت درست داشته باشد، دل سالم و پاك دارد، زيرا سالم داشتن دل از وسوسه هاى شيطانى به سبب خالص گردانيدن نيت در همه كارها براى خداوند است .
(10)
امام على (عليه السلام):
واو اءن الناس حين تنزل بهم النقم وتزول عنهم النعم ، فزعوا الى ربهم بصدق من نياتهم ووله من قلوبهم ، لرد عليهم كل شارد، واءصلح لهم كل فاسد؛(150)
اگر مردم به هنگامى كه بلاها بر آنان فرود مى آمد و نعمت ها از دستشان مى رفت ، با نيت هاى خوب و دلى مشتاق به پروردگار خود پناه مى بردند، بى گمان هر از دست رفته اى به آنان باز مى گشت و هرفاسدى اصلاح مى شد.
16 - احادیث مربوط به دانش
(1)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم):
خير الدنيا والاخرة مع العلم و شر الدنيا والاخرة مع الجهل ؛(151)
خير دنيا و آخرت با دانش است و شر دنيا و آخرت با نادانى .
(2)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم):
اءعلم الناس من جمع علم الناس الى علمه ؛(152)
داناترين مردم كسى است كه دانش ديگران را به دانش خود بيفزايد.
(3)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم):
طلب العلم فريضة على كل مسلم اءلا ان الله يحب بغاة العلم ؛(153)
طلب دانش بر هر مسلمانى واجب است . خداوند جويندگان دانش را دوست دارد.
(4)
امام على (عليه السلام):
كل وعاء يضيق بما جعل فيه الا وعاء العلم فانه يتسع به ؛(154)
فضاى هر ظرفى بر اثر محتواى خود تنگ مى شود مگر ظرف دانش كه با تحصيل علوم ، فضاى آن بازتر مى گردد.
(5)
امام على (عليه السلام):
زكاة العلم بذله لمستحقه واجهاد النفس فى العمل به ؛(155)
زكات دانش ، آموزش كسانى كه شايسته آن اند و كوشش در عمل به آن است .
(6)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم):
يا على وللعالم ثلاث علامات : صدق الكلم واحتناب الحرام واءن يتواضع للناس كلهم ؛(156)
يا على دانشمند سه نشانه دارد: راستگويى ، حرام گريزى و فروتنى در برابر همه مردم .
(7)
امام على (عليه السلام):
خير العلم مانفع ؛(157)
بهترين علم آن است كه مفيد باشد.
(8)
امام صادق (عليه السلام):
لاينبغى لمن لم يكن عالما اءن يعد سعيدا؛(158)
كسى كه بهره اى از دانش ندارد معنا ندارد كه ديگران او را سعادتمند بدانند.
(9)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم):
الناس رجلان : عالم و متعلم و لا خير فيما سواهما؛(159)
مردم دو گروه اند: دانشمند و دانش اندوز و در غير اين دو، خيرى نيست .
(10)
امام صادق (عليه السلام):
من تعلم العلم وعمل به وعلم لله دعى فى ملكوت السماوات عظيما فقيل : تعلم لله وعمل لله وعلم لله ؛(160)
هر كس براى خدا دانش بياموزد و به آن عمل كند و به ديگران آموزش دهد، در ملكوت آسمانها به بزرگى ياد شود و گويند: براى خدا آموخت و براى خدا عمل كرد و براى خدا آموزش داد.
منابع احادیث 1 تا 160
[SPOILER]
1- كنزالعمال 13/151/36472.
2- كنزالعمال 10/143/28731.
3- نهج البلاغه خطبه 63.
4- التوحيد ص 63.
5- نهج الفصاحه ج 781.
6- التوحيد ص 127.
7- نهج البلاغه خطبه 178.
8- نهج البلاغه خطبه 91.
9- غررالحكم 2/451/3260.
10- غررالحكم 6/441/10926.
11- غررالحكم 2/66/1858.
12- بحارالانوار 78/39/16.
13- بحارالانوار 77/86/3.
14- نورالثقيلين 4/162/61.
15- بحارالانوار 73/36/17.
16- كافى 8/45/8.
17- بحارالانوار 78/129/1.
18- صحيفه سجاديه از دعاى 11.
19- مشكاة الانوار ص 113.
20- كنزالعمال 1/433/1872.
21- بحارالانوار 92/242/48.
22- مصباح الشريعة 1/175/83.
23- بحارالانوار 71/366/12.
24- امالى طوسى 1/536/1162.
25- تحف العقول ص 100.
26- غررالحكم 5/395/8909.
27- محجة البيضاء 8/5.
28- بحارالانوار 70/384/42.
29- نهج الفصاحه ح 2836.
30- كافى 8/241/330.
31- كافى 2/610/1.
32- كنزالعمال 1/531/2375.
33- كنزالعمال 2/291/4033.
34- جامع الاخبار ص 41.
35- بحارالانوار 77/116/8.
36- وسائل الشيعه 6/183/7683.
37- نهج البلاغه خطبه 155.
38- نهج البلاغه خطبه 157.
39- نهج البلاغه خطبه 18.
40- محاسن 1/341/702.
41- المناقب لابن شهر آشوب 1/107.
42- نهج البلاغه خطبه 108.
43- الطبقات الكبرى 1/306.
44- بحارالانوار 16/152/4.
45- بحارالانوار 16/190/27.
46- الطبقات الكبرى 1/365.
47- المناقب لابن شهر آشوب 1/127.
48- الطبقات الكبرى 1/121.
49- البقات الكبرى 1/378.
50- المناقب لابن شهر آشوب 1/127.
51- غاية المرام 1/115.
52- امالى طوسى 349/721.
53- بحارالانوار 2/30/13.
54- امالى صدوق 1/562/755.
55- كافى 3/343/13.
56- المنتخب للطريحى ص 70.
57- كافى 2/78/10.
58- منتخب الاثر 1/249/8.
59- جامع الاخبار ص 46.
60- من لا يحضره الفقيه 2/583/3187.
61- امالى طوسى 647/1340.
62- الفردوس 2/404/3796.
63- سنن الدار قطنى 1/201/974.
64- مسند ابن حنبل 2/129.
65- غررالحكم 5/116/7592.
66- تحف العقول ص 174.
67- كافى 3/266/11.
68- كافى 3/343/15.
69- التهذيب 2/110/183.
70- محاسن 1/396/885.
71- معانى الاخبار ص 409.
72- نهج الفصاحه ح 1854.
73- دعائم الاسلام 1/269.
74- كافى 4/95/1.
75- بحارالانوار 40/331/13.
76- شرح نهج البلاغه 20/299/417.
77- الدعوات للراوندى ص 27.
78- بحارالانوار 96/371/53.
79- مستدرك الوسائل 7/369/841.
80- بحارالانوار 96/325/15.
81- نهج البلاغه حكمت 374.
82- غررالحكم 2/611/3648.
83- امالى صدوق ص 254.
84- بحارالانوار 100/87/64.
85- كافى 2/50/1.
86- تهذيب الاحكام 6/181/22.
87- كافى 5/56/1.
88- نهج الفصاحه ح 3010.
89- كافى 5/56/1.
90- مستدرك الوسايل 12/179/13817.
91- نهج البلاغه خطبه 27.
92- وسائل الشيعه 11/9/15.
93- شرح نهج البلاغه 3/184.
94- بحارالانوار 100/49/23.
95- كنزالعمال 4/326/10730.
96- محاسن 1/292/1449.
97- خصال ص 620.
98- غررالحكم 3/365/4760.
99- نهج البلاغه خطبه 230.
100- محاسن 1/292/448.
101- بحارالانوار 78/79/56.
102- غررالحكم 5/425/9028.
103- كنزالعمال 3/103/5693.
104- كافى 2/65/3.
105- جامع الاخبار ص 322.
106- كنزالعمال 3/103/5696.
107- سنن ابن ماجه 2/1170/3538.
108- مستدرك الوسائل 11/217/12789.
109- كافى 2/65/5.
110- امالى طوسى 585/1210.
111- كافى 2/467/6.
112- كافى 2/62/11.
113- نهج الفصاحه ح 3023.
114- بحارالانوار 93/359/17.
115- بحارالانوار 93/347/14.
116- بحارالانوار 93/321/31.
117- كافى 2/489/3.
118- كافى 2/148/3.
119- نهج البلاغه نامه 31.
120- نهج الفصاحه ح 2961.
121- مصباح الشريعه ص 24.
122- كافى 2/94/1.
123- نزهة الناظر ص 80.
124- نهج البلاغه از نامه 69.
125- كافى 2/427/8.
126- مصباح الشريعه ص 24.
127- نهج الفصاحه ح 791.
128- كافى 2/99/27.
129- عيون الاخبار الرضا (عليه السلام) 1/180.
130- اعلام الدين ص 309.
131- كنزالعمال 3/91/5641.
132- غررالحكم 2/593/3620.
133- غررالحكم 5/118/7799.
134- خصال ص 483.
135- بحارالانوار 78/90/95.
136- كافى /8/52/16.
137- معانى الاخبار ص 195.
138- تنبيه الخواطر 2/120.
139- بحارالانوار 70/292/31.
140- كنزالعمال 3/699/8501.
141- نهج الفصاحه ح 3163.
142- غررالحكم 6/245/10141.
143- غررالحكم 5/462/9186.
144- غررالحكم 3/384/4817.
145- صحيفه سجاديه از دعاى بيستم
146- غررالحكم 2/476/3354.
147- نهج الفصاحه ح 2068.
148- غررالحكم 3/125/4021.
149- بحارالانوار 70/210/32.
150- نهج البلاغه خطبه 178.
151- بحارالانوار 1/204/23.
152- امالى صدوق 1/73/41.
153- كافى 1/30/1.
154- نهج البلاغه حكمت 196.
155- غررالحكم 3/421/4951.
156- ميراث حديث 2/35/120.
157- غررالحكم 3/421/4951.
158- تحف العقول ص 246.
159- نهج الفصاحه ح 3145.
160- كافى 1/35/6.
[/SPOILER]
17 - احادیث درباره نادانى
منبع
[SPOILER]
161- غررالحكم 2/371/2844.
162- غررالحكم 6/363/10542.
163- غررالحكم 4/546/6922.
164- غررالحكم 2/152/2151.
165- غررالحكم 1/205/819.
166- غررالحكم 10/258/1030.
167- كنزالفوائد ص 13.
168- كنزالعمال 10/147/28750.
169- المواعظ العدديه ص 263.
170- كافى 1/41/1.
[/SPOILER]
[h=5]حدیث (1) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h]لاتـَرفع حــاجَتَک إلاّ إلـى أحـَدٍ ثَلاثة: إلـى ذِى دیـنٍ، اَو مُــرُوّة اَو حَسَب (تحف العقول ، ص 247) [h=5]حدیث (2) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h] أیما اثنَین جَرى بینهما کلام فطلب أحدهما رضَـى الاخر کانَ سابقة الىَ الجنّة
(کشف الغمة فی معرفة الائمه ج 2،ص 33) [h=5]حدیث (3) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h] لاأفلَحَ قـَومٌ اشتَـروا مَـرضـاتِ المَخلـُوق بسَخَطِ الخـالِق
جز به یکى از سه نفر حاجت مبر: به دیندار، یا صاحب مروت، یا کسى که اصالت خانوادگى داشته باشد.
هر یک از دو نفـرى که میان آنها نزاعى واقع شود و یکـى از آن دو رضایت دیگرى را بجـویـد ، سبقت گیـرنـده اهل بهشت خـواهـد بــود.
رستگـار نمی شوند مـردمـى که خشنـودى مخلـوق را در مقـابل غضب خـالق خریدنـد.
بدرستی که شیعیان ما قلبشان از هرناخالصی و حیله و تزویر پاک است
کسی در قیامت در امان نیست مگر کسی که در دنیا ترس از خدا در دل داشت
عاجزترین مردم کسی است که نتواند دعا کند
[h=5]حدیث (8) امام حسین علیه السلام فرمودند:[/h] مَن حاوَلَ اَمراً بمَعصِیَةِ اللهِ کانَ اَفوَتَ لِما یَرجُو وَاَسرَعَ لِمَجئ ما یَحذَرُ
آن که در کاری که نافرمانی خداست بکوشد امیدش را از دست می دهد و نگرانیها به او رو می آورد.
بخشنده ترین مردم کسی است که در هنگام قدرت می بخشد.
کسی که تو را دوست دارد، از تو انتقاد می کند و کسی که با تو دشمنی دارد، از تو تعریف و تمجید می کند
از نشانه های عالم ، نقد سخن و اندیشه خود و آگاهی از نظرات مختلف است .
چیزى را بر زبان نیاورید که از ارزش شما بکاهد
حذر کن از مواردی که باید عذرخواهی کنی ، زیرا مؤمن نه کار زشتی انجام می دهد و نه به عذرخواهی می پردازد، اما منافق همه روزه بدی می کند، و به عذرخواهی می پردازد.
به درستی که من مرگ را جز سعادت نمی بینم و زندگی با ستمکاران را جز محنت نمی دانم.
بخشنده‌ترین مردم کسی است که به آنکه چشم امید به او نبسته، بخشش کند.
نیاز مردم به شما از نعمتهای خدا بر شما است، از این نعمت افسرده و بیزار نباشید
خداوند قائم ما را از پس پرده غیبت بیرون مى آورد و آنگاه او از ستمگران انتقام مى گیرد
من کشته اشکم ؛ هر مؤمنى مرا یاد کند ، اشکش روان شود
خدایا! با غرق کردن من در ناز و نعمت، مرا به پرتگاه عذاب خویش مَکشان و با بلایا (گرفتارىها) ادبم مکن
از نشانه هاى خوشنامى و نیكبختى ، همنشینى با خردمندان است.
غافلگیر کردن بنده از جانب خداوند به این شکل است که به او نعمت فراوان دهد و توفیق شکرگزاری را از او بگیرد.
عقل جز به پیروی از «حق» کمال نمی یابد آیا نمی بینید که به حق عمل نمی شود و از باطل نهی نمی شود؟
همانا مردمان بنده دنيايند و دين لقلقه زبان آنهاست و هر جا منافعشان [به وسيله دين ]بيشتر تأمين شود زبان مى چرخانند و چون به بلا آزموده شوند آنگاه دين داران اندكند.
بخیل کسی است که از سلام کردن بخل ورزد (سلام نکند).
سلام کردن هفتاد حسنه و ثواب دارد شصت و نه ثواب از برای سلام کننده و یک ثواب برای جوابگو است (با وجود آنکه سلام کردن مستحب ولی جواب دادن آن واجب است).
هر که خدا را ، آن‌گونه که سزاوار اوست ، بندگی کند ، خداوند بیش از آرزوها و کفایتش به او عطا کند.
گریه از ترس خدا سبب نجات از آتش جهنّم است.
(1)امام على (عليه السلام):
اعظم المصائب الجهل ؛(161)
بزرگ ترين مصيبت ها، نادانى است .
(2)
امام على (عليه السلام):
لا يزكو مع الجهل مذهب ؛(162)
هيچ آيينى ، با نادانى رشد نمى كند.
(3)
امام على (عليه السلام):
كم من عزيز اءذله جهله ؛(163)
چه بسيار عزيزى كه ، نادانى اش او را خوار ساخت .
(4)
امام على (عليه السلام):
العقل يهدى و ينجى ، والجهل يغوى ويردى ؛(164)
عقل راهنمايى مى كند و نجات مى دهد و نادانى گمراه مى كند و نابود مى گرداند.
(5)
امام على (عليه السلام):
الجهل اءصل كل شر؛(165)
نادانى ريشه همه بديهاست .
(6)
امام على (عليه السلام):
العلم قاتل الجهل ؛(166)
دانش ، نابود كننده نادانى است .
(7)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم):
ان الجاهل من عصى الله وان كان جميل المنظر عظيم الخطر؛(167)
نادان كسى است كه نافرمانى خدا كند، اگر چه زيبا چهره و داراى موقعيتى بزرگ باشد.
(8)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم):
قلب ليس فيه شى ء من الحكمة كبيت خرب فتعلموا وعلموا وتفقهوا ولا تموتوا جهالا فان الله لايعذر على الجهل ؛(168)
دلى كه در آن حكمت نيست ، مانند خانه ويران است ، پس بياموزيد و تعليم دهيد، بفهميد و نادان نميريد. براستى كه خداوند بهانه اى را براى نادانى نمى پذيرد.
(9)
امام على (عليه السلام):
لو لاخمس خصال لصار الناس كلهم صالحين : اءولها القناعة بالجهل ، الحرص على الدنيا، والشح بالفضل ، والرياء فى العمل والاعجاب بالراءى ؛(169)
اگر پنج خصلت نبود، همه مردم جزو صالحان مى شدند: قانع بودن به نادانى ، حرص به دنيا، بخل ورزى به زيادى ، ريا كارى در عمل ، و خود راءيى .
(10)
امام صادق (عليه السلام):
ان الله لم ياءخذ على الجهال عهدا بطلب العلم حتى اءخذ على العلماء عهدا ببذل العلم للجهال ، لان العلم كان قبل الجهل ؛(170)
خداوند از نادانان پيمان نگرفته كه بياموزند، تا آنكه از عالمان پيمان گرفته كه به نادانان بياموزند، زيرا دانش ، پيش از نادانى بود.
18 -احادیث مربوط به عقل
منبع
171- من لا يحضره الفقيه 4/369/5762.
172- غررالحكم 2/413/3073.
173- غررالحكم 5/411/8972.
174- بحارالانوار 78/127/11.
175- غررالحكم 2/472/3340.
176- غررالحكم 5/18/7301.
177- غررالحكم 4/88/5399.
178- بحارالانوار 78/6/58.
179- نزهة الناظر ص /84/13
180- بحارالانوار 1/106/2.
(1)
رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم):
يا على العقل ما اكتسبت به الجنة وطلب به رضى الرحمن ؛(171)
يا على عقل چيزى است كه با آن بهشت و خشنودى خداوند رحمان به دست مى آيد.
(2)
امام على (عليه السلام):
اءعقل الناس اءبعدهم عن كل دنية ؛(172)
عاقل ترين مردم كسى است كه از همه پستى ها به دور باشد.
(3)
امام على (عليه السلام):
من لم يهذب نفسه لم ينتفع بالعقل ؛(173)
هر كس خود را تزكيه نكند، از عقل بهره نمى برد.
(4)
امام حسين (عليه السلام):
لا يكمل العقل الا باتباع الحق ؛(174)
عقل جز با پيروى از حق كامل نمى شود.
(5)
امام على (عليه السلام):
اءفضل الناس عقلا اءحسنهم تقديرا لمعاشه واءشدهم اهتماما باصلاح معاده ؛(175)
عاقل ترين مردم كسى است كه در امور زندگيش بهتر برنامه ريزى كند و در اصلاح آخرتش بيشتر همت نمايد.
(6)
امام على (عليه السلام):
زكوة العقل احتمال الجهال ؛(176)
زكات عقل تحمل نادان است .
(7)
امام على (عليه السلام):
ردع النفس عن زخارف الدنيا ثمرة العقل ؛(177)
دورى از تجملات دنيا ميوه عقل است .
(8)
امام على (عليه السلام):
ليس العاقل من يعرف الخير من الشر ولكن العاقل من يعرف خير الشرين ؛(178)
عاقل آن نيست كه خير را از شر تشخيص دهد، بكله عاقل كسى است كه ميان دو شر، آن را كه ضررش كمتر است بشناسد.
(9)
امام حسين (عليه السلام):
اذا وردت على العاقل لمة قمع الحزن بالحزم و قرع العقل للاحتيال ؛(179)
چون براى عاقل مشكلى پيش آيد، غم خود را با هوشيارى و دورانديشى از ميان مى برد و عقل را به چاره جويى وامى دارد.
(10)
امام باقر (عليه السلام):
ان الله تبارك و تعالى يحاسب الناس على قدر ما آتاهم من العقول فى الدنيا؛(180)
خداوند (در روز قيامت ) از بندگانش به مقدار عقلى كه به آنها داده بازخواست خواهد كرد.
19 - احادیث مربوط به مكارم الاخلاق
منبع
181- مكارم الاخلاق ص 8.
182- بحارالانوار 78/53/89.
183- غررالحكم 6/181/9989.
184- مستدرك الوسائل 11/193/12721.
185- معانى الاخبار 191/1.
186- غررالحكم 6/396/10745.
187- غررالحكم 3/138/4069.
188- امالى صدوق /290/8.
189- معانى الاخبار 191/2.
190- خصال 431/11.
20 -احادیث مربوط به اخلاق
منبع
[SPOILER] 191- تاريخ يعقوبى 1/246.
192- مشكاة الانور ص 240.
193- غررالحكم 5/238/8153.
194- كافى 2/100/8.
195- غررالحكم 3/393/4856.
196- الشهاب فى الحكم والاداب ص 24.
197- شرح نهج البلاغه 20/266/92.
198- تحف العقول ص 111.
199- غررالحكم ص 253/1.
200- بحارالانوار 71/396/76.
[/SPOILER]
(1)
امام حسين (عليه السلام):
الخلق الحسن عبادة ؛(191)
خوش اخلاقى عبادت است .
(2)
امام صادق (عليه السلام):
ان مما يزين الاسلام الاخلاق الحسنة فيما بين الناس ؛(192)
خوش اخلاقى در بين مردم زينت اسلام است .
(3)
امام على (عليه السلام):
من حسنت خليقته طابت عشرته ؛(193)
هر كس خوش اخلاق باشد، زندگى اش پاكيزه و گوارا مى گردد.
(4)
امام صادق (عليه السلام):
البر و حسن الخلق يعمران الديار ويزيدان فى الاعمار؛(194)
نيكى و خوش اخلاقى ، شهرها را آباد و عمرها را زياد مى كند.
(5)
امام على (عليه السلام):
حسن الاخلاق يدر الارزاق ويونس الرفاق ؛(195)
خوش اخلاقى روزى ها را زياد مى كند و ميان دوستان انس و الفت پديد مى آورد.