جمع بندی نظر اسلام در مورد قرض الحسنه

تب‌های اولیه

6 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
نظر اسلام در مورد قرض الحسنه


سلام!!!

می خواهم بدانم اسلام در مورد قرض الحسنه چه می گوید؟

قرآن در باره قرض الحسنه چه می گوید؟

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: استاد میقات[=arial]

[="Tahoma"]با سلام و درود

در قرآن کریم، قرض الحسنه و وام دادن به خداوند، چنین معرفی شده است:

ثوابی چندین برابر و بازگشت به صاحبش
«مَنْ ذَا الَّذي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافاً كَثيرَةً وَ اللَّهُ يَقْبِضُ وَ يَبْصُطُ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُون‏»
كيست كه به خدا «قرض الحسنه ‏اى» دهد، (و از اموالى كه خدا به او بخشيده، انفاق كند،) تا آن را براى او، چندين برابر كند؟ و خداوند است (كه روزى بندگان را) محدود يا گسترده مى ‏سازد؛ (و انفاق، هرگز باعث كمبود روزى آنها نمى ‏شود). و به سوى او باز مى ‏گرديد (و پاداش خود را خواهيد گرفت).(بقره/ 245)

سبب پوشاندن گناهان و ورود به بهشت
«وَ أَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً لَأُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ لَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهار»
و به خدا قرض الحسن بدهيد [در راه او، به نيازمندان كمك كنيد]، گناهان شما را مى‏ پوشانم [مى بخشم‏]؛ و شما را در باغ هايى از بهشت، كه نهرها از زير درختانش جارى است، وارد مى‏ كنم‏.(مائده/ 12)

ثوابی مضاعف و پاداشی عظیم
«مَنْ ذَا الَّذي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ وَ لَهُ أَجْرٌ كَريمٌ»
كيست كه به خدا وام نيكو دهد (و از اموالى كه به او ارزانى داشته انفاق كند) تا خداوند آن را براى او چندين برابر كند؟ و براى او پاداش پرارزشى است‏.(حدید/ 11)

سبب آمرزش و مغفرت
«إِنْ تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضاعِفْهُ لَكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ»
اگر به خدا قرض الحسنه دهيد، آن را براى شما مضاعف مى‏ سازد و شما را مى ‏بخشد.(تغابن/ 17)

اختصاص به مرد یا زن ندارد
«إِنَّ الْمُصَّدِّقينَ وَ الْمُصَّدِّقاتِ وَ أَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضاعَفُ لَهُمْ وَ لَهُمْ أَجْرٌ كَريمٌ»
مردان و زنان انفاق كننده، و آنها كه (از اين راه) به خدا «قرض الحسنه» دهند، (اين قرض الحسنه) براى آنان مضاعف مى ‏شود و پاداش پرارزشى دارند.(حدید/ 18)

پس اندازی مطمئن و پر سود
«وَ أَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْراً وَ أَعْظَمَ أَجْراً وَ اسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ»
و به خدا «قرض الحسنه» دهيد [در راه او انفاق نماييد] و (بدانيد) آنچه را از كارهاى نيك براى خود از پيش مى ‏فرستيد نزد خدا به بهترين وجه و بزرگترين پاداش خواهيد يافت؛ و از خدا آمرزش بطلبيد كه خداوند آمرزنده و مهربان است.(مزمل/ 20)

[="Tahoma"]نکته:

قرض الحسنه و وام دادن به خداوند، وسیله ای برای امتحان و آزمایش انسان ها است؛ و الّا خاوند بی نیاز از همه چیز است.

امام علی (علیه السلام) مى‏ فرمايند:
«وَ اسْتَقْرَضَكُمْ وَ لَهُ‏ خَزائِنُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‏ وَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ وَ إِنَّمَا أَرَادَ أَنْ‏ يَبْلُوَكُمْ‏ أَيُّكُمْ‏ أَحْسَنُ عَمَلا»
خداوند از شما در خواست قرض كرده، در حالى كه گنج هاى آسمان و زمين از آنِ او است و بى نياز و ستوده؛ (آرى اينها نه از جهت نياز او است) بلكه مى ‏خواهد شما را بيازمايد كه كدام يک نيكوكارتريد.(نهج البلاغه، انتهای خطبه 183)

تفسير مجمع‏ البيان‏ شرايطى را براى قرض‏ الحسنه بيان كرده است؛ از جمله:
- از مال حلال باشد.
- از مال سالم باشد.
- براى مصرف ضرورى باشد.
- بى ‏منّت باشد.
- بى ‏ريا باشد.
- مخفيانه باشد.
- با عشق و ايثار پرداخت شود.
- سريع پرداخت شود.
- قرض دهنده خداوند را بر اين توفيق شكرگزار باشد.
- آبروى گيرنده وام حفظ شود.(مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‏9، ص 354)

[="Tahoma"]
برخی روایات تفسیری

هنگامى كه اين آيه نازل شد: «مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِنْها»(نمل/ 89) هر كس كار خوبى آورد، بهتر از آن را پاداش مى ‏گيرد. پيامبر (صلى الله عليه و آله) از خداوند تقاضاى ازدياد كرد، آيه نازل شد: «فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها»(انعام/ 160) ده برابر داده مى‏ شود. باز درخواست نمود، آيه قرض الحسنه با تعبیر‏ «أَضْعافاً كَثِيرَةً» نازل شد؛ پيامبر (صلى الله عليه و آله) متوجه شد كثيرى كه خداوند مقدّر كند، قابل شماره نيست.(تفسير الصافي، ج ‏1، ص 273)

در روايات، پاداش قرض الحسنه هيجده برابر، ولى پاداش صدقه ده‏ برابر آمده است؛ دليل اين تفاوت چنين بيان شده است كه قرض را افراد محتاج مى ‏گيرند، ولى هديه و بخشش گاهى به غير محتاج نيز داده مى ‏شود.(تفسیر قمی، ج 2، ص 350)

هم چنین در روایت آمده: هر كس بتواند قرض بدهد و ندهد، خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى ‏كند.(بحار الانوار، ج 100، ص 138)

گرچه در آيه (بقره/ 245) قبض و بسط به خداوند نسبت داده شده (وَ اللَّهُ يَقْبِضُ وَ يَبْصُطُ) است، ولى در روايات مى‏خوانيم هر كه با مردم گشاده دست باشد، خداوند به او بسط مى ‏دهد و هر كس با مردم بخل ورزد، خداوند نسبت به او تنگ مى ‏گيرد.(تفسير نور، ج ‏1، ص 380)

پرسش:
اسلام و قرآن در مورد قرض الحسنه چه می گویند؟

پاسخ:
در قرآن کریم، قرض الحسنه و وام دادن به خداوند، چنین معرفی شده است:
ـ ثوابی چندین برابر و بازگشت به صاحبش:
«مَنْ ذَا الَّذي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافاً كَثيرَةً وَ اللَّهُ يَقْبِضُ وَ يَبْصُطُ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُون‏»؛ كيست كه به خدا «قرض الحسنه ‏اى» دهد، (و از اموالى كه خدا به او بخشيده، انفاق كند،) تا آن را براى او، چندين برابر كند؟ و خداوند است (كه روزى بندگان را) محدود يا گسترده مى ‏سازد؛ (و انفاق، هرگز باعث كمبود روزى آنها نمى ‏شود). و به سوى او باز مى ‏گرديد (و پاداش خود را خواهيد گرفت).[1]
ـ سبب پوشاندن گناهان و ورود به بهشت:
«وَ أَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً لَأُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ لَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهار»؛ و به خدا قرض الحسن بدهيد [در راه او، به نيازمندان كمك كنيد]، گناهان شما را مى‏ پوشانم [مى بخشم‏]؛ و شما را در باغ هايى از بهشت، كه نهرها از زير درختانش جارى است، وارد مى‏ كنم‏.[2]
ـ ثوابی مضاعف و پاداشی عظیم:
«مَنْ ذَا الَّذي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَيُضاعِفَهُ لَهُ وَ لَهُ أَجْرٌ كَريمٌ»؛ كيست كه به خدا وام نيكو دهد (و از اموالى كه به او ارزانى داشته انفاق كند) تا خداوند آن را براى او چندين برابر كند؟ و براى او پاداش پرارزشى است‏.[3]
ـ سبب آمرزش و مغفرت:
«إِنْ تُقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضاعِفْهُ لَكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ»؛ اگر به خدا قرض الحسنه دهيد، آن را براى شما مضاعف مى‏ سازد و شما را مى ‏بخشد.[4]
ـ اختصاص به مرد یا زن ندارد:
«إِنَّ الْمُصَّدِّقينَ وَ الْمُصَّدِّقاتِ وَ أَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضاعَفُ لَهُمْ وَ لَهُمْ أَجْرٌ كَريمٌ»؛ مردان و زنان انفاق كننده، و آنها كه (از اين راه) به خدا «قرض الحسنه» دهند، (اين قرض الحسنه) براى آنان مضاعف مى ‏شود و پاداش پرارزشى دارند.[5]
ـ پس اندازی مطمئن و پر سود:
«وَ أَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْراً وَ أَعْظَمَ أَجْراً وَ اسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ»؛ و به خدا «قرض الحسنه» دهيد [در راه او انفاق نماييد] و (بدانيد) آنچه را از كارهاى نيك براى خود از پيش مى ‏فرستيد نزد خدا به بهترين وجه و بزرگترين پاداش خواهيد يافت؛ و از خدا آمرزش بطلبيد كه خداوند آمرزنده و مهربان است.[6]

برخی روایات تفسیری
هنگامى كه اين آيه نازل شد: «مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِنْها»[7] هر كس كار خوبى آورد، بهتر از آن را پاداش مى ‏گيرد. پيامبر (صلى الله عليه و آله) از خداوند تقاضاى ازدياد كرد، آيه نازل شد: «فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها»[8] ده برابر داده مى‏ شود. باز درخواست نمود، آيه قرض الحسنه با تعبیر‏ «أَضْعافاً كَثِيرَةً» نازل شد؛ پيامبر (صلى الله عليه و آله) متوجه شد كثيرى كه خداوند مقدّر كند، قابل شماره نيست.[9]
در روايات، پاداش قرض الحسنه هيجده برابر، ولى پاداش صدقه ده‏ برابر آمده است؛ دليل اين تفاوت چنين بيان شده است كه قرض را افراد محتاج مى ‏گيرند، ولى هديه و بخشش گاهى به غير محتاج نيز داده مى ‏شود.[10]
هم چنین در روایت آمده: هر كس بتواند قرض بدهد و ندهد، خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى ‏كند.[11]
گرچه در آيه (بقره/ 245) قبض و بسط به خداوند نسبت داده شده (وَ اللَّهُ يَقْبِضُ وَ يَبْصُطُ) است، ولى در روايات مى‏خوانيم هر كه با مردم گشاده دست باشد، خداوند به او بسط مى ‏دهد و هر كس با مردم بخل ورزد، خداوند نسبت به او تنگ مى ‏گيرد.[12]

شرائط قرض دادن
تفسير مجمع‏ البيان‏ شرايطى را براى قرض‏الحسنه بيان كرده است؛ از جمله: از مال حلال و از اموال سالم باشد، براى مصرف ضرورى، بى ‏منّت، بى ‏ريا، مخفيانه، با عشق و ايثار و سريع پرداخت شود، قرض دهنده خداوند را بر اين توفيق شكرگزار باشد و آبروى گيرنده وام حفظ شود.[13]

نکته:
قرض الحسنه و وام دادن به خداوند، وسیله ای برای امتحان و آزمایش انسان ها است؛ و الّا خداوند بی نیاز از همه چیز است.
امام علی (علیه السلام) مى ‏فرمايند:
«وَ اسْتَقْرَضَكُمْ وَ لَهُ‏ خَزائِنُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‏ وَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ وَ إِنَّمَا أَرَادَ أَنْ‏ يَبْلُوَكُمْ‏ أَيُّكُمْ‏ أَحْسَنُ عَمَلا»؛ خداوند از شما در خواست قرض كرده، در حالى كه گنج هاى آسمان و زمين از آنِ او است و بى نياز و ستوده؛ (آرى اينها نه از جهت نياز او است) بلكه مى ‏خواهد شما را بيازمايد كه كدام يک نيكوكارتريد.[14]

__________
[1]. بقره: 2/ 245.
[2]. مائده: 5/ 12.
[3]. حدید: 57/ 11.
[4]. تغابن: 64/ 17.
[5]. حدید: 57/ 18.
[6]. مزمل: 73/ 20.
[7]. نمل: 27/ 89.
[8]. انعام: 6/ 160.
[9]. فیض کاشانی، تفسير الصافي، نرم افزار جامع تفاسیر نور، ج ‏1، ص 273.
[10]. قمی، تفسیر قمی،
نرم افزار جامع تفاسیر نور، ج 2، ص 350.
[11]. مجلسی، بحارالانوار،
نرم افزار جامع احادیث نور، ج 100، ص 138.
[12]. قرائتی، تفسير نور،
نرم افزار جامع تفاسیر نور، ج ‏1، ص 380.
[13]. طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن،
نرم افزار جامع تفاسیر نور، ج ‏9، ص 354.
[14]. رضی، نهج البلاغه،
نرم افزار جامع احادیث نور، انتهای خطبه 183.

موضوع قفل شده است