جمع بندی معنای فرازی از دعای روز شنبه

با صلوات بر محمد و آل محمد
سلام و عرض ادب
برای فهم عبارت «...وَ لَا تُوحِشَ‏ بِي أَهْلَ أُنْسِي‏...» که در دعای روز شنبه از امام سجاد(ع) نقل شده باید ابتدا مفردات آن مورد بررسی قرار گیرد؛
وحش:
كلمة تدلّ على خلاف الانس؛ و هي الانقطاع و بُعد القلوب عن المودّات ؛ و يطلق على فرد من الإنسان، إذا استوحش عن الناس، أو بُعد عن المودّات و الارتباطات القلبيّة، أو تنزّل عن الأخلاق الاجتماعيّة و هم رذال الناس؛ الوحوش: يراد أفراد من الإنسان انقطعوا عن حقيقة الانسانيّة و بعدوا عن‏ سعادة خليقتهم و فارقوا برنامج حياتهم الروحانيّه[1]
وحش کلمه‌ای که خلاف اُنس است؛ و آن عبارت است از بریدن و دوری قلب از دوست داشتن؛ و اطلاق می‌شود بر فرد انسان زمانی که وحشت کرده باشد از مردم، یا دور شده باشد از دوستی و مودت و ارتباطات قلبی، یا تنزل کرده از اخلاق اجتماعی و این پست‌ترین مردم است؛ مراد از الوحوش در آیه 5 سوره تکویر افرادی از انسان‌ها هستند که بریده‌اند از حقیقت انسانیت و دورند از سعادتی که برآن آفریده شده‌اند و برنامه زندگی‌شان خالی است از حیات روحانی.
انس:
الأُنْسُ‏، و هو ضد الوحشة[2]؛ يُؤَانِسُ‏ مُؤَانسةً هُ: با او انس گرفت، با وى مهربانى كرد.[3]
حال با توجه به مفردات باید این فراز را این گونه معنا کرد که : «...وَ لَا تُوحِشَ‏ بِي أَهْلَ أُنْسِي‏...؛ و كسانی كه به آنها انس گرفته ام از من وحشت زده نكنى »

برای اين فراز دو احتمال بیان شده است:
1. يك احتمال آن كه معصيت نكنم تا اين كه اهل انس من از من فرار كنند و بگريزند.
2. احتمال دوم آن كه مرا نميران و مرده نكن و داخل در اموات قرار مده تا اين كه اقارب و خويشان من از من كناره نمايند به واسطه مردن و معنى اول انسب است.
و در کتاب بحار الانوار آمده است: «و لا توحش‏ بي‏ أهل‏ أنسي‏ الوحشة الهم و الخلوة أي لا تجعل أهل أنسي مهتمين بسبب بلية عرضت لي أو لا تجعلهم مستوحشين مني لفقر أو مذلة عرضت لي أو لا تفرق بيني و بينهم فيستوحشوا بذلك.»[4]