جمع بندی عواقب کلاهبرداری و دزدی در دنیا و آخرت

جمع بندی پرسش: عقوبت فردی که با کلاهبرداری پول و مال افراد را می دزدد، در دنیا و آخرت چیست؟   پاسخ: دزدی یکی از گناهان کبیره است که انسان را هم مشمول حق الله می کند و هم حق الناس. در حقیقت دزدی یکی از مصادیقِ خوردن مال حرام است که آثار بسیاری در احادیث و روایات برای آن بیان شده. به طور کلی گناه انسان را از پاکی و صفای روح دور کرده و از مسیر سعادت باز می دارد؛ ولی آثارِ سوءِ مال حرام به نحوی ست که حتی با توبه هم از بین نمی رود، مگر اینکه مالِ‌ صاحبان حق برگردانده یا جبران شود. در روایات زیادی به آثار مال حرام پرداخته و به شدت از آن نهی شده که بیان تمام آنها امکان پذیر نیست؛ لذا به چند نمونه بسنده می کنیم:     از مهمترین آثار دزدی و کسب مال حرام، از بین رفتن ایمان و در آخرت کشیده شدن به سوی آتش است. امام كاظم (عليه السلام) در پاسخ به اين سؤال كه آيا گناهان كبيره ايمان را سلب مى كند؟ فرمودند: «نَعَم؛ و ما دُونَ الكبائرِ. قالَ رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله لا يَزْني الزّاني و هُو مؤمنٌ و لا يَسْرِقُ السّارقُ و هُو مؤمنٌ»؛ آرى و گناهان كوچكتر نيز. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: زناكار، در حالى كه مؤمن است زنا نمى كند و سارق، در حال ايمان، دزدى نمى كند. (۱) و رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «مَنِ اكتَسَبَ مالاً مِن غَيرِ حِلِّهِ كانَ رادَّهُ إلَى النّارِ»؛ هر كه از راه غير حلال مالى به دست آورد، [آن مال] او را به سوى آتش مى كشد. (۲) همچنین در روایات کم شدن رزق و روزی، از آثار دزدی کردن و کسب مال حرام شمرده شده. رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «لا سَرَقَ سارِقٌ شَيئا إلّا حُسِبَ مِن رِزقِهِ»؛ سارقی سرقت نمی کند، مگر اینکه به مقدار آنچه که دزدیده است از روزیش کم می گردد. (۳) در تاریخ نقل شده که امیرالمومنین (عليه السلام) به مسجد درآمد و به مردى فرمود: «استر مرا نگاه دار!» آن مرد افسار استر را باز كرد و با خود برد. على (علیه السلام) بيرون آمد در حالیكه دو درهم در كف داشت تا به وى دستمزد دهد. ديد كه استر رها شده است. بر آن سوار گشت و رهسپار شد. سپس به خادم خويش دو درهم داد تا با آن افسارى بخرد. خادم همان افسار را در بازار يافت كه آن دزد به دو درهم فروخته بود. پس دو درهم داد و آن را باز گرفت. آن گاه على (علیه السلام) فرمود: «إنّ العَبدَ لَيَحرِمُ نفسَهُ الرِّزقَ الحَلالَ بتَركِ الصَّبرِ ، و لا يُزادُ على ما قُدِّرَ لَهُ»؛  آدمى به سبب بى صبرى ، خودش را از روزى حلال محروم مى كند و بيشتر از روزى مقدّر هم نصيبش نمى شود. (۴) و در نهایت به نظر می رسد که هیچ عملی از دزد مورد قبول خداوند واقع نمی شود. رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «مَنِ اكتَسَبَ مالاً حَراما لَم يَقبَلِ اللّهُ مِنهُ صَدَقَةً و لا عِتقا و لا حَجّا و لا اعتِمارا ، و كَتَبَ اللّهُ عَزَّ و جلَّ بِعَدَدِ أجرِ ذلكَ أوزارا ، و ما بَقِيَ مِنهُ بعدَ مَوتِهِ كانَ زادَهُ إلَى النّارِ ، و مَن قَدَرَ علَيها و تَرَكَها مَخافَةَ اللّهِ كانَ في مَحَبَّةِ اللّهِ و رَحمَتِهِ و يُؤمَرُ بهِ إلَى الجَنّةِ»؛ هر كس مال حرامى به دست آورد خداوند از او نه صدقه اى مى پذيرد و نه آزاد كردن بنده اى و نه حجّى و نه عمره اى و خداوند عزّ و جلّ به اندازه اجر اين كارها برايش گناه بنويسد و آنچه [از آن اموال حرام ]پس از مرگش باقى بماند ره توشه او به سوى آتش خواهد بود و هر كس بتواند مال حرامى به دست آورد و از ترس خدا از آن چشم بپوشد، مشمول محبّت و رحمت خدا باشد و دستور داده شود كه او را به بهشت برند. (۵)   در مورد مال حرام و آثار دنیوی و اخروی آن در تاپیک های زیر هم صحبت شده که مطالعه ی آن خالی از لطف نیست: اثرات لقمه حرام بر انسان تاثیر لقمه حلال و حرام       پی نوشت: ۱. محمدی ری شهری، محمد؛ میزان الحکمه؛ مترجم شیخی، حمیدرضا؛ انتشارات دارالحدیث، قم ۱۳۸۹؛ ج ۱؛ ص ۴۲۱ ۲. محمدی ری شهری، محمد؛ حکمت نامه پیامبر اعظم؛ موسسه علمی دارالحدیث؛ قم ۱۳۸۶؛ ج ۱۳؛ ص ۳۴۲ ۳. همان؛ ص ۱۴۶ ۴. محمدی ری شهری، محمد؛ میزان الحکمه؛ مترجم شیخی، حمیدرضا؛ انتشارات دارالحدیث، قم ۱۳۸۹؛ ج ۴؛ ص ۴۵۰ ۵. همان؛ ج ۱۲؛ ص ۴۲۴