روزه در اديان الهي
تبهای اولیه
:Gol:با سلام به همه دوستان روزه دار عزيز
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
اميرمومنان در اين باره ميفرمايد: روزه عبادت قديمي است كه خدا هيچ امتي را از آن معاف نكرده است.
1- روزه و روزهداري در دين مسيحيت:
روزهداري در دين مسيحيت جزو آداب ديني به شمار ميرود.در انجيل متي 4:2 آمده که: آنگاه عيسي به قوت روح به پايان برده شد تا ابليس او را امتحان کند، پس چهل شبانه روز روزه داشته و نهايتاً گرسنه گرديد.
در عهد جديد (متي
16-17-6:18 )به روزه تصريح شده و روزهدار را ستوده و او را از ريا برحذر داشته است.سنت يهودي تا زمان حضرت عيسي – در صورتهاي مختلفش- يعني پرهيز از خوراک، پرهيز از سخن و... رايج بوده (متي15-9:14 و مرقس 2:18 و لوقا 18:12) و پس از او هم ميان حواريان و کسانيکه مبلغ پيامش در مناطق مختلف جهان شدند، رواج داشته است. بطوري که روزهداري از خصوصيات حواريون و رسولان پيام عيسي بوده است.
اين امر نشانگر آن است حضرت عيسي خود به روزه عملاً و قولاً توجه داشته و شاگردانش نيز پس از وي به امر روزه توجه داشتهاند. جيمز هاکس در اين باب ميگويد: حيات حواريون و مومنين- (مسيحي) ايام گذشته ، عمري مملو از افکار، لذت و زحمات بيشمار و روزهداري بود.حضرت عيسي بيشک پيش از آغاز رسالتش، همچون يک يهودي، ايام روزهداري در دين يهود مثل روزه يوم کيپور را مراعات ميکرده و به نظر برخي ، او تنها اصول را بيان کرده و وضع قوانين را به عهده کليسا نهاده است.
چند نکتهاي که در اين دين حائز اهميت است، اين است که اولاً در مسيحيت دو واژه روزه و پرهيز وجود دارد که بين اين دو تفاوتي وجود دارد به اين نحو که در ايامي که بايد پرهيز را رعايت کرد، تنها از مصرف گوشت پرهيز ميکنند ولي در ايام رعايت روزه همراه با پرهيز از گوشت غذاي مصرفي و دفعات وعده غذا هم محدود ميشود، دوماً يکي از روزهاي مهم در مسيحيت روز عيد پاک يا
the easter day است که به مناسبت قيام عيسي از قبر گرامي داشته ميشود. هفته پيش از اين روز «هفته مقدس» گفته ميشود که در تعيين بسياري از روزهها هم نقش مهمي دارد.2-1- فلسفه روزه در مسيحيت:
برخي ميگويند که روزه و دعا وسايلي براي مقابله با وساوس شيطاني است و روزه حقيقي آن است که هيچ بدي مرتکب نشوي و با قلبي خالص خود را وقف خدمت به خداوند کني.مسيحيان معتقدند که روزه ظاهري نيست بلکه باطني و معنوي است و هدف اصلي آن اين است که با فروتني به خدا تقرب جويند و هدايتهاي او را بطلبند.
همچنين در کتاب اشعياء نبي، فصل 58، آيات 6-9 در اين باره چنين آمده که: «مگر روزهاي که من ميپسندم اين نيست که بندهاي شرارت را بگشائيد و گرههاي يوغ را باز کنيد و مظلومان را آزاد سازيد و هر يوغ را بشکنيد؟ مگر اين نيست که نان خود را بين گرسنگان تقسيم کني و فقيران رانده شده را به خانه آوري و چون برهنه را بپوشاني و ... آنگاه دعا خواهي کرد و خداوند توبه را اجابت خواهد فرمود و استغاثه خواهي نمود و او خواهد گفت که اينک حاضر هستم».
روزه مسيحي به منظور صواب و رياضت و يا به دست آوردن دل خدا و نجات از گناه به جا آورده نميشود زيرا آنان معتقدند با ريخته شدن خون مسيح بر صليب و مرگ و دفن و قيام او از مردگان نجات از گناه و طريق راه يافتن انسان به حضور خدا مهيا گرديده است.
بعضي از دلايل روزه گرفتن مسيحيان به شرح زير ميباشد:
1- اينکه دل در حضور خدا نرم و فروتن شود.(اعمال رسولان 14:23)
2- مسيحيان به صدا و هدايت حضور خدا حساس باشند. (اول قرنتيان 7:5)
3- نفس سرکش ضعيف و سرکوب باشد.(متي 17:21)
4- پرستش و دعاي مسيحي قويتر و موثرتر باشد. (متي 17:21)
آنها ميگويند روزه مسيحي کمک ميکند که ياد بگيريم از خودخواهي انسان دوري و از خودگذشتگي داشته باشيم و بيشتر قدر و ارزش فداکاري عظيم را درک کنيم.
همچنين بايد از رياکاري و هرگونه ظاهرسازي و خودنمايي به دور باشد. چرا که عيسي در (انجيل متي فصل6، آيات 18-16 ) بدان اشاره کرده و ميفرمايد: «وقتي روزه ميگيريد مانند رياکاران خودتان را افسرده نشان ندهيد. آنان قيافههاي خود را تغيير ميدهند تا روزه دار بودن خود را به رخ بکشند. اما تو وقتي روزه ميگيري سرت را روغن بزن و صورت خود را بشوي تا مردم از روزه تو باخبر نشوند بلکه فقط پدر تو که در نهان است آن را بداند».
روزه در مسيحيت جزو احکام مذهبي نيست به همين دليل روزه مسيحي در زمان و تحت قوانين خاصي نيست، آنها آزادند در هر زمان و با هدايت روح خدا بطور فردي و جمعي براي يک يا چند روز و حتي براي چند ساعت روزه بگيرند.
روزههاي مهم مسيحيان عبارت است از:
1- روزه روز جمعه قبل از عيد پاک که در قرن دوم متداول بود.
2- روزه غيرکامل دوشنبه تا پنجشنبه هفته مقدس
3- روزه چهل روز قبل از عيد پاک
4- روزه چهل روز قبل از هفته مقدس
5- روزه چهارشنبه و جمعه هر هفته؛ به مناسبت روز توطئه يهوديان براي دستگيري عيسي و روز جمعه بدليل به صليب کشيدن عيسي
6-روزههاي فصلي
7- روزه، بعنوان کفاره گناهان
روزه روزهاي يکشنبه روز عيد پاک، روزه در روز نيطيکاست- بدان سبب که روز جشن و شادماني است- ممنوع است.
سه فرقه کاتوليک، ارتدوکس و پروتستان در مسيحيت روزههاي خاص به خود را دارند و روزههايشان با يکديگر فرق ميکند که در زير به بعضي از آنها اشاره شده است:
1-2-2-کاتوليکها
آنها روزه روز چهارشنبه و جمعه الصليب را ميگيرند بعلاوه تمامي روزهاي جمعه ماه انابت را که به دوران توبه و تعمق معروف است را روزه ميگيرند، و در اين دوران دو نوع غذاي ساده و يک غذاي معمولي ميخورند و از خوردن گوشت پرهيز ميکنند.
2-2-2-ارتدوکس شرق
آنها نيز ماه انابت، روزه رسولان، روزه معراج مريم به آسمان، روزه ويژه ميلاد مسيح و چند تا روزه يک روزه دارند بعلاوه تمامي روزهاي چهارشنبه و جمعه که در اين دوران از خوردن گوشت، لبنيات ، تخم مرغ و ماهي پرهيز ميکنند.
3-2-2-پروتستان
روزه آنها به خود افراد، کليساها و سازمانها بستگي دارد و در اين مدت بطور کامل از لب زدن به آب و غذا خودداري ميکنند و برخي مايعات را نميخوردند و از خوردن يک يا چند وعده غذا صرف نظر ميکنند.
ادامه دارد.....:Sham:
:Sham:با سلام به همه پيروان حق و حقيقت
البقرة : 183
روزه در مسيحيت گذشت ....
واژه عبري براي کلمه روزه، لفظ صوم(tzom) یا (ta anit) است؛ در آئين يهود روزه جزئي از مجموعه اعمالي است که يک يهودي براي ذليل ساختن تن و رنجور ساختن آن انجام ميدهد.
روزه در تمام اوقات در ميان هر طايفه و ملت و مذهب موقع ورود اندوه و رحمت غيرمترقبه معمول بوده است (يونس5:3) و ميتوان گفت که حکم طبيعت است که در اين مواقع پرورش و نمو را ترک ميکند.
مخصوصاً در مواقع مصيبت عام روزه غيرمرسوم قرار ميدادند و در اين صورت اطفال شيرخوار و گاهي حيوانات را نيز از چرا منع ميکردند. (يوئيل 16:2)
براي نمونه چند عبارت از کتاب عهد قديم را آوردهايم:
« .... پس داود براي (سلامت) طفل از خدا استدعا كرد و داود روزه گرفت و داخل شده تمامي شب را بر روي زمين خوابيد». (دوم سموئيل باب 12/16/15)
1- يوم کيپور بزرگترين روزه يهوديان است که با نامهايي چون يوم ادير يعني جليل و باعزت، يوم مقادوش يعني روز مقدس و يوم عاسورا خوانده ميشود.
2- روزه 10 طبت یا طوت (tevet) آغاز محاصره اورشليم توسط بخت النصر
3- روزه 17 تموز خرابي ديوار اورشليم و توقف قرباني و فتح اورشليم توسط تيطس سردار رومي
4- روزهي 9 آوAv ( تیشعا بآو Tish ah Be-Av)خرابي دوباره بت هميقداش و يادآوري مصيبت ويراني بيت المقدس
5- روزه 3تیشري (Tishri یا صوم گدلیا Tzom Gdaliah) سقوط يهود و کشته شدن جدليا حاکم دست نشانده بابل برای حکومت يهودا در قرن 6 ق م .
6- سیزدهم ادار Adar (تعنیت استر Ta anit Ester) به یاد وقایعی که در کتاب استر در عهد عتیق امده
2-1- فلسفه روزه يهود
کتاب عهد قديم تاکيد دارد که روزه هدف نيست بلکه وسيلهاي است که از طريق آن انسان قادر است از گناهاني که مرتکب شده است اظهار ندامت و توبه کند و قلب خود را براي خداوند متواضع گرداند و با تغيير در رفتار و عمل خود توبه حقيقي از گناهان را متجلي سازد.
تعنيت (روزه) در دين يهود اهداف خاصي از جمله توبه، طلب بخشش و يادآوري سوگواري را در پي دارد.
از نگاه دين يهود صوم تنها به معني پرهيز از خوردن و آشاميدن نيست بلکه خودداري از لذايذ جسماني است.
کتاب مقدس يهوديان بر اين مطلب تاکيد دارد که روزه داشتن بدون توبهاي صميمي و حقيقي بيارزش و بيمحتواست و صرف توجه به ظواهر روزه کارساز نيست.
اين امر که فلسفه روزه صرفاً اجتناب از برخي نيازهاي طبيعي و پرداختن به اموري ديگر چون دعا و ... – بدون ايجاد اثري مثبت در قلب و روح مومنان- نيست منحصر به آيين يهود نيست و درديگر اديان نيز مورد توجه قرار گرفته است.
قوم يهود در موارد مختلفي مبادرت به روزه گرفتن ميکردند که از جمله آنها موارد زير ميباشد:
- بر سرلطف آوردن خداوند به منظور پيشگيري پايان بخشيدن به يک مصيبت الهي.
2- هنگامي که يک تهديد يا حمله از سوي دشمنان و يا مصيبت طبيعي متوجه ميشد به روزه عمومي توجه ميکردند.
3- روزه داشتن به منظور کسب آمادگي براي قبول امري خطير يا ملاقات با ارواح مردگان.
آداب و رسوم روزهداري:
در دين يهود دختران از سن 12 سالگي و پسران در 13 سالگي موظف به گرفتن روزه ميشوند و بيماران و زنان باردار و شيرده از روزه گرفتن معاف هستند.
آنها همراه روزه بعضي از اعمال را انجام ميدهند مانند:
1- بيرون آوردن تورات از جايگاه بدون پوشش اصلي.
2- قرائت تورات، خواندن دعا و اعتراف به گناه.
3- زيارت قبور.
4- نواختن شوفار.
5- خوابيدن روي زمين.
6- خودداري از صحبت کردن و شنيدن موسيقي.
بر اساس يک طبقهبندي روزههاي مرسوم در آيين يهود را ميتوان به سه طبقه اصلي تقسيم کرد:
1- روزههاي حکم شده در کتاب مقدس يا روزههاي ايجاد شده به مناسبت تذکار وقايع مطرح شده در کتاب مقدس مانند: روزه يوم کيپور، روزه نهم آو، روزه 17 تموز و ...
2- روزههاي تعيين شده از سوي ربيها مانند: روزه اولين دوشنبه پس از عيد فصح، روزه آخر هر ماه موسوم به يوم کيپور کوچک و ....
3- روزههاي شخصي که اشخاص در مناسبتهاي مختلف خصوصي به آن مبادرت ميکنند، که اين روزهها وقت مشخصي ندارد و با توجه به رخداد پيش آمده براي افراد از سوي آنها روزه گرفته ميشود مانند: روزه براي فوت والدين يا معلم، روزه عروس و داماد در روز ازدواجشان و ... در روز يوم کيپور و روزه نهم آو، وقت روزه از غروب آفتاب تا شامگاه روز بعد است ولي در ديگر روزهها مدت روزه از هنگام طلوع آفتاب تا شامگاه همان روز است. همچنين اگر يکي از روزهها به استثناي روزه يوم کيپور با روز شنبه مصادف شود، روزه به يکشنبه موکول ميشود.
ادامه دارد....
[=Arial Narrow]:Gol:با سلام
[=Arial Narrow]البقرة : 183
[=Arial Narrow]در مورد مسيحيت و يهوديت گذشت....
- صائبين يا مندائيان (پيروان حضرت يحيي) در روزهاي ويژهاي از سال که آنها را مبطل مينامند از خوردن گوشت، ماهي، تخم مرغ خودداري ميکنند از جمله اين روزها 26 و 27 و 28 و 29 و 30 ماه سمبلتا، روزهاي ششم و هفتم ماه دولا و روز دوم ماه هطيا است.آنها روزه واقعي را روزهدار بودن اعضا و جوارح آدمي ميدانند که در کتاب گنزا Ginza(يعني گنجينه) يا صحف آدم مقدسترين کتاب مندائيها آمده است:«اي مومنان برايتان گفتم که روزه بزرگ فقط نهي از خوردن و آشاميدن نيست بلکه ديدگانتان را از نگاههاي هيز و شيطاني و گوشهايتان را از شنيدن حرفهايي که مردم در خانه خود ميزنند برحذر داريد و زبانهايتان را به گفتارهاي دروغ و ناپسند نيالائيد و ....
در بين زرتشتیان امروزه چيزي بنام روزه مرسوم نيست اما درهر ماه و تنها در چهار روز به نامهای بهمن- ماه-گوش و رام یعنی دوم-دوازدهم-چهاردهم و بیست و یکم هر ماه از ذبح حیوانات و مصرف گوشت خودداری می کنند
استاد روح الامینی (در كتاب ايين ها و جشن هاي كهن در ايران امروز)در این باره می نویسد:
گاهشماری دینی زرتشتیان که در هر ماه چهار روزش نابر(پرهیز) است و نباید گوسفند کشت و نه گوشت خورد بر پایه محاسبه نام های روز و ماه است و هنوز زرتشتیان به ویژه در یزد به ان عمل می کنند
پرهيز مرسوم ديگر در بين انها اين است كه پس از مرگ يکي از نزديکان، مدت سه شب از پختن يا خوردن گوشت پرهيز ميکردند.
پي نوشتها:
1- سوره بقرة، آيه 183
2- طباطبايي، تفسيرالميزان، ترجمه محمدباقر موسوي همداني، ج3، دارالعلم، ص8
3 - بوترابي، خديجه، دائره المعارف تشيع، ج 8، نشر محبي، ص 371
4-مويدي، احمدرضا، روزه در اديان، رمضان تجلي معبود، سازمان تبليغات اسلامي ، ص196
5- كتاب مقدس(عهد قديم و جديد)ترجمه قديم
6- هاكس، جيمز، قاموس كتاب مقدس، ج 1، ص 427
7- همان
8- مويدي، همان، صص 208-207
9- بوترابي، همان، ص 373
10- هاكس، همان، ص 428
11- مويدي، همان، ص 218
12- جعفري، يعقوب، پژوهشي درباره صائبين، هجرت، ص 95
13- برنجي، سليم، قوم از ياد رفته، دنياي كتاب، ص 268
14- مويدي، ص 219
15- همان، ص 220
16- منجزی علی اصغر پژوهشی در کیش زرتشت ص 104
17-روح الامینی محمود ایین ها و جشن های کهن در ایران امروز ص[=Times New Roman]23
18- فرهنگ ادیان جهان مرکزتحقیقات و مطالعات ادیان و مذاهب
[=Times New Roman]130-95- ص-60