در صراط معرفت انسان کامل

بسمه الهادی

تعبیر بسیار زیبایی است.

امّا استاد بزرگوار،اگر بتوان یکی از وجوه تفسیر باطنی این آیه ی شریفه را جوشیدن علوم و معارف از قلب بنی اسرائیل دانست

اولا ضربت عصا در این میانه چیست؟ تصرف ولی الله در قلوب آنهاست؟ یا چیز دیگری و چرا؟ یعنی چه چیز باعث می شود

ولی الله در قلب کسی تصرف کند طوری که چشمه های علم و معرفت از قلب او بجوشد آنهم انسانهایی مانند بنی اسرائیلی ها

با آن سابقه ی لجاجت و طغیانی که داشتند؟

و مطلب دیگر اینکه بعد از جوشیدن علم و معرفت در قلب می شود انسان باز هم اهل لجاج و عناد باشد همانگونه که بنی اسرائیل بودند؟

با تشکر

بسمه البصیر

عرض سلام و ادب

در اولیاء و انبیاء این مراتب تطهیر تام دارند و تحت تصرف حقند

بنابراین یکدیگر را تأیید و تقویت می کنند.

ضمن اینکه کلام هر کس بیان مافی الضمیر اوست که باطن وی محسوب می شود

و در اولیاء انطباق تام بین ظاهر و باطن وجود دارد بنابراین چیزی را که نمی دانند نمی گویند.

و ریا نمی کنند(معاذ الله) و....

به همین دلیل از استاد بزرگوار معنای ظاهر و باطن را در کلام شریفشان جویا شدم.

ممنون از مطلب زیبا و آموزنده تان

بسمه الواسع

عرض سلام و ادب و تشکر از توضیحات حضرتعالی

در ابتدای بحث، فرمایش حضرتعالی مبتنی بر مقام "کن" و ولایت تکوینی انبیاء و انسان کامل از جمله حضرت موسی علی نبینا و آله و علیه السلام بود

و سپس فرمودید حضرت موسی (ع) در عالم ظاهر(محسوسات) از عالم باطن(طور فوق عقل حضرتش) خبر نداشتند و لذا فرمودند(ولی مآرب اخری)

عرض حقیر این است که علوم انبیاء علم لدنی و علم حضوری است و مقامی که حضرت موسی(ع) در آن حاضر بوده اند مقام عندیت است به قرینه ی

"لا یخاف لدی المرسلون"آیا در این مقام علم نبی علم حضوری نیست؟

آیا علم حضوری و علم لدنی قوی ترین و شدیدترین درجه ی علم نیست؟

و آیا می شود در آن مقام همزمان که در معرض اتصال به وحی قرار گرفته ای

هم به محتوای وحی و عوالم مربوط به آن که فراتر از عالم محسوسات و ظاهر است متصل باشی

و هم در ظاهر از آن بیخبر؟

جهات وجودی انسان از ظاهر گرفته تا باطن و درجات آن گرچه مقول به تشکیک است امّا اتحاد و پیوستگی عمیقی

دارد،چطور حضرت موسی از جمله ای که فرمودند در مقام عقل با خبر و در مقام حس بیخبر بودند؟

پ.ن

استاد گرامی،سؤال در این نوع مباحث برای فهم و روشن شدن جوانب مبهم مسئله است

و به فهم بهتر معارف قرانی کمک می کند و البته بعد از تأمل در مطالب جنابتان این سؤالات

طبیعی است که در ذهن جولان دهند.

با تشکر و عذرخواه

بسمه المنّان بالعطیّات

پس آن دلیل که باعث جلب نظر ولایی ولی الله می شود اطاعت از حضرتش و اخلاص در آن است؟

و آنکه چشمه ی جوشان معارف را در قلب سالک جاری می کند دست غیبی ولی الله است؟

بسمه الشکور

سلام و عرض ارادت

اگر آدرس دقیق حدیث را بفرمائید بهتر می توانم مراجعه کرده و موضوع و محتوای حدیث را ببینم

ولی فکر می کنم مربوط به علم غیب امام و شبهات پیرامون آن است.

ضمن اینکه موقعیتی که حضرت موسی علیه السلام در بحث مورد نظر در آن قرار داشتند

مقام اتصال به منبع غیب و وحی بوده است.

هر عالَمی احکام مخصوص به خودش را دارد کما اینکه کفار در مقام تکذیب رسول خدا صلی الله

علیه و آله می گفتند: "ما لهذا الرسول یأکل الطعام و یمشی فی الاسواق"

این چه پیامبری است که غذا می خورد و در بازار ها راه می رود؟

بنابراین شاید بتوان گفت که گرچه حضرت موسی علیه السلام در موطن عقل و وحی و تجرد

به علم شهودی و حضوری و اراده ی ولایی تکوینی،از تغییر صورت چوب به مار آگاه بودند

امّا در عالم محسوس و رتبه ی مادی وجود جسمانیشان طبیعی است که از چنین صحنه ای

خوف کنند و "لا تخف" هم اطمینان بخشی از سوی خداوند است که مورد آسیب مار قرار نمی گیرند

چرا که همانگونه که خداوند حافظ وحی است حافظ جان رسول در آن مقام نیز هست چون قرار است

که تبدیل عصا به مار معجزه ای جهت اثبات نبوت و هدایت باشد،بنابراین موجب آسیب به موسی(ع) نخواهد شد.

سلام علیکم و رحمه الله

متوجه فرمایش شما هستم و عرض کردم فهم بنده کم است . بنده این را متوجه نمیشوم که کسی که مراتب مافوق نفسانی خویش را مطلع نیست چگونه بین ذات و صورت اشیاء تصرف میتواند بکند ؟ یا بقولی در هیولی ای تصرف کند که از لبس صورت و خرق عادت در آن هراسان شود ؟

حضرت علامه در انتهای تفسیر نمل 10 توضیح میفرماید که پس از انداختن عصا در مرتبه اول ( در بالای کوه طور ) تعلیم صورت گرفته و آگاهی قبلی ای وجود ندارد .

حضرت آیت الله حسن زاده آملی که به آیه 107 سوره اعراف اشاره دارند مربوط به مرتبه دوم الق عصا است که در برابر فرعون حضرت عصایش را بر زمین می اندازد . و نده انتظار تنبیه داشتم از طرف شما که بفرمائید این مرتبه دوم است و معرفت در آن وجود دارد و اعطای الهی اگر در مرتبه نخست نبوده آنطور که از شواهد بر می آید در مرتبه دوم بوده .

ولی اصرار دارید که همان مرتبه اول نیز ایشان در ذات متصرف میشده با اینحال که به عالم مافوق دست داشته از مادون هراسان میگردیده .

بسمه الشکور

در علم امام مطرح می شود که اگر امام علیه السلام علم غیب دارند چرا مثلا حضرت امام رضا علیه السلام جام زهر را نوشیدند و مسائلی

که پیرامون آن پیش می آید که البته در روایتی خود امام رضا علیه السلام آن را موکول به اراده حق تعالی می فرمایند که هر گاه خداوند اراده کند

پرده کنار می رود و امام مسائلی را مربوط به عالم غیب مطلع می شوند(نقل به مضمون)

امّا وقتی این پرده کنار رفت دیگر اینگونه نیست که بخشی از وجود امام، از آن مطلع و بخشی غافل باشد.

در مورد حضرت موسی علیه السلام در همان حین کنار رفتن پرده، شبهه ایی در ذهن بنده ایجاد شده است

که چگونه بخشی از وجود ایشان در همان حین اتصال به آن مقام از حقیقت تغییر صورت چوب به مار می توانند غافل باشند

ضمن اینکه بحث سر این است که به ولایت تکوینی و احراز مقام "کن" و اراده ی خود انسان کامل و اذن الله تعالی عصا تبدیل به مار شد.

اشکال از اینجا ناشی می شود و البته یقین دارم استاد اویس برای این سؤال پاسخ خوبی خواهند داشت(طبق معمول)امیدوارم تنبیه نشویم

اگر هم مؤاخذه شویم، چوب استاد مبارک است و خوردنش ثمرات بسیاری دارد.

بسمه العلیم

این موضوع مربوط به درجات یقین است و با غفلت فرق دارد،حضرت ابراهیم علی نبینا و اله و علیه السلام غافل نبودند بلکه طالب اعلا درجه ی یقین

و معاینه بودند، همان حق الیقین احتمالا.

بسمه الحفیظ

عرض بنده هم همین بود.

از تنبیه شدن نمی ترسم از کوتاهی در رعایت حرمت و حریم استاد می ترسم.

و از این نکته چیزی به ذهنم رسید: و آن اینکه خوف حضرت موسی علیه السلام خوف عقلی بوده است نه نفسی!

در محضر خداوند مشاهده ی تبدیل عصا به مار و ادراک عظمت خداوند و اینکه سر رشته ی هستی و تطور و تغییر آنها به دست خداست

و ادراک مالک علی الاطلاق بودن خداوند، باعث خوف عقلی می گردد(شاید) امّا لا تخف،می دانید که یک جمله ی ساده نیست اثر وجودی دارد

آن حالت خوف از ادراک جلال و عظمت را تبدیل به استقرار نفس و ثبات می کند(الله اعلم)

هو دلیل المتحیّرین

عرض سلام و ادب و تشکر از بیانات حضرتعالی

افضلیت بعضی انبیاء بر بعضی دیگر کلامی کاملا متقن و بر مبنای معارف قران است و شکی در این ندارم

امّا استاد گرامی حقیر به دنبال دلیلی بر غفلت موسی علیه السلام در عالم محسوس از تغییر صورت

چوب به مار در عین اراده ی حضرتش بر این تغییر و تصرفشان در زمان و سرعت بخشیدن به این تغییر صورت هستم.

با تشکر

بهر حال تا اینجا اگر خطایی از بنده سر زده امیدوارم جناب استاد عفو بفرمایند و خواهش می کنم در آموختن این اخلاق عملی هم ما را از استادی خویش بی نصیب نگذارند.

بسمه النور

عرض سلام و ادب و تشکر از فرمایشات حضرتعالی

استاد گرامی در واقعه ی تبدیل عصا به اژدها،عرفاء تفاسیر گوناگونی دارند مثل آنچه جناب فاتح از قول حضرت علامه طباطبایی(ره)

و علامه حسن زاده آملی حفظه الله بیان فرمودند و در فص موسوی شرح فصوص الحکم هم حقیر مطالبی از اینقرار یافتم:

"همچنان كه بدن مرتبه نازله نفس است. يعنى بدن روح متنزل و متجسم است. آن اژدها نيز مرتبه نازله نفس موسوى است كه تا نفس بدان أشراف و اشراق دارد به اراده خود آن را به صورت اژدها نگه مى‏ دارد. پس در عين حال آن اژدها يكى از مظاهر نفس موسوى است. چنانكه وهم او و خيال او و قواى شهوى و غضبى و ديگر قواى نازل و صاعد او همه مظاهر نفس بلكه يك هويت واحده ممتد از طبيعت مادى تا تعين اول است، پس آن اژدها صورت نفس مطمئنه موساى كليم است كه مفنى موهومات و مخيلات است و خود نفس عصاى اوست كه فرمود: هِيَ عَصايَ أَتَوَكَّؤُا عَلَيْها وَ أَهُشُّ بِها عَلى‏ غَنَمِي وَ لِيَ فِيها مَآرِبُ أُخْرى‏. يعنى بر اين عصا كه نفس من است اتكا دارم و بدان در سير و سلوكم بر مطالبم استعانت مى‏ جويم و براى غنم خودم (قواى بدنيه و آن چه كه زير دست من مى ‏باشند چون رعاياى من)، براى آنها از همين نفس رزق و روزى مى ‏آورم كه واسطه در فيض است و مرا در اين عصا كه نفس است مقاصد ديگر است. كه مراد كمالات مكتسبه ‏اى است كه بايد از نفس حاصل بشوند. لذا نفس را كه به صورت اژدها درآورده است تعبير به ثعبان كرده است كه ثعبان از ثعب است و انثعاب، انفجار و انكشاف علوم و معارف از نفس است پس اين عصا را كه نفس ناطقه انسانى است مآرب بسيار است."(حسین ابن حسن خوارزمی،شرح فصوص الحکم،ج2،ص 760)

البته این مخلص کلام خوارزمی است.

بین فرمایشات حضرتعالی و تفسیر فوق چگونه می توان جمع نمود؟

با تشکر

بسمه الخالق

سلام علیکم بما صبرتم فنعم عقبی الدار

علت در شدت و قوت از معلول برتر و ظاهر در مرتبه ای بالاتر از مظهر قرار دارد

کما اینکه قیام شعاع شمس به شمس است قیام مظاهرِ نفس به نفس است، پس قیام ثعبان

و حقیقت آن به نفس موسی علی نبینا و اله و علیه السلام است،و نفس مطمئنه ی موسی علت تغییر صورتِ مظهر، چگونه این علت

از معلول خویش و عوارض مترتب بر آن که فعل نفس خود موسی(ع) و به جهت قوت روحانیّت اوست غافل است؟

بسمه اللطیف

عرض سلام و ادب و همینطور تشکر از توضیحات حضرتعالی

امیدوارم سؤالات مکرر بنده شما را خسته نکند،استاد گرامی

ترس حضرت موسی علیه السلام از رؤیت مار، علت برداشتی است که در بیانات حضرتعالی وجود دارد؟

خب می توان گفت که در سیر نزولی حقایق الهیه از مرتبه ی به تعبیر شما فوق عقل که مکانت وحی است تا

مرتبه طبیعت که مشاهده ی ثعبان توسط حضرت موسی علیه السلام است هر مرتبه اقتضائات خودش را دارد

و ترس موسی علیه السلام حاصل اقتضای مرتبه ی محسوس وجود ایشان است،چرا باید بگوئیم که حضرت از

قوت مراتب باطنی و ذاتی خویش غافل بوده است؟

کما اینکه در هنگامه ی وحی بر رسول خدا صلی الله علیه و آله که به قوت روحانیّت خود حضرت بر ایشان نازل می شده

امّا آثار جسمانی آن برای حضرت تعریق،لرزش بدن و پیچیدن جامه دور خویش بوده است.

این آثار را در هنگام نماز اولیاء هم شنیده ایم،روح مشاهد عوالمی است که سنگینی رؤیت آن در جسم آثاری دارد

چرا باید در تحلیل آن واقعه،خوف را به غفلت نسبت دهیم؟

ولی مدبرا و لم یعقب:رو به فرار نهاد و بازنگشت.

این نوع خوف را نمی توان با حالتی که در وجود رسول اکرم (ص)،بعد از دریافت وحی پدیدار میشد و ناشی از عظمت جلال الهی بود،از یک نوع دانست.

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام قولا من ربّ الرحیم

هم مظروف متفاوت بوده است،هم ظرف و نیز ظرفیت.

آینه ی وجود هر یک از اولیاء بقدر سعه ی وجودی خویش تجلیّات الهی را منعکس می کند

و آثاری هم که در عالم محسوس از آن عارض می شود در شدت و ضعف متفاوتند.

یکی نیز مانند همام قالب تهی می کند.

بسمه اللطیف

عرض سلام و ادب و تشکر برای زحمتی که جهت پاسخ به سؤالات مکرر حقیر می کشید.

و همینطور بابت به درازا کشیده شدن بحث از حضرتعالی و سایر همراهان بزرگوار عذرخواهم.

استاد بزرگوار، بنده حالات نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و اله را در حین دریافت وحی، مماثل و مساوی حالت حضرت موسی علیه السلام

ندانسته و با هم قیاس نکردم،چه کسی می تواند قول ثقیل معارف قران را که به قدر مقام یلی الحقی حقیقت محمدیه(ص) عظیم است را

با اعجازی محسوس در حدّ اژدها شدن عصای حضرت موسی یکسان بداند؟ که فرق ایندو به قدر معقول و محسوس و بلکه بسیار بیشتر است.

غرض حقیر از بیان مثال مذکور بیان آثار ارتباط با عوالم وحی در جسم انبیاء است نه بیان تساوی معارف نازل شده بر آنان.

بله خوف اگر نفسانی باشد وصف نفس است اما آثاری بر جسم دارد مثل زرد شدن چهره و رنگ پریدگی،در مَثَل اگر گرگی به انسان حمله کند دچار خوف نفسانی

شده و رنگ از رخسار پریده و از ترس پا به فرار خواهد گذاشت.

خوفی که وصف روح باشد خوف عقلی است و خوف عقلی ناشی از مشاهده ی جلال و جبروت الوهی و لذا با آنچه شما از غفلت حضرت موسی از ذاتیات آن جناب

مطرح کردید در تناقض.آنچه در قران داریم:"وَأَلْقِ عَصَاكَ ۚ فَلَمَّا رَآهَا تَهْتَزُّ كَأَنَّهَا جَانٌّ وَلَّىٰ مُدْبِرًا وَلَمْ يُعَقِّبْ ۚ يَا مُوسَىٰ لَا تَخَفْ"فرار موسی از ترس است.

حضرت موسی علی نبینا و آله و علیه السلام یک بار دیگر هم به شهادت قران از درک جلال الهی دچار خوف شده و از شدت آن بیهوش گشتند:

"فلما تجلی ربه علی الجبل دکا فخر موسی صعقا"وقتی موسی عظمت و جلال الوهی را در تجلی بر کوه و متلاشی شدن آن دید بیهوش بر زمین افتاد

این خوف عقلی است،اما استاد گرامی از ترس مار فرار کردن به نظر خوف نفسی می رسد نه خوف روحی یا عقلی،و این لازمه ی سرای طبیعت و ُبعد

طبیعی انسان است که از حمله ی چیری مانند مار بترسد،به نظر می رسد که خداوند به حضرت یاد آوری می کنند که نترس تو در پیشگاه ما و حفظ

و امان مایی.

بله مسلم است که مراتب وجودی رسول خدا صلی الله علیه و اله با موسی علیه السلام به هیچ وجه قابل قیاس نیست:

نام احمد نام جمله انبیا است/چونکه صد آید نود هم پیش ماست

در نتیجه سعه ی وجودی رسول خدا(ص) که رحمة للعالمین است با سعه ی وجودی حضرت موسی علیه السلام یکی نیست.

سؤال حقیر دقیقا همان قسمتی است که بولد نمودم،یک دلیل عقلی و یا برهانی نقلی و یا نکته ای معرفتی غیر از اینکه می فرمائید

ضیق نفس موسی علیه السلام دلیل غفلت از کنه جبلت و نهایت توانایی خدادادی ایشان است بیاورید.

حقیر دلیلی را که خلاف فرمایش حضرتعالی است برای خواهرم سرکار یکی دیگه بیان نمودم:

عرض کردم که اینها را مساوی با هم نمی دانم.

اما یک سؤال: خوفِ مواجهه با خلق در هنگام تبلیغ وحی(تکذیب و آزار از سوی مردم) و خوف،از موردِ تعقیب قرار گرفتن از سوی قبطیان به خاطر قتل یکی از آنها

(دستگیری و قتل حضرت توسط آنان) با خوف از آسیب مار،اینها خوف نفسانی نیست؟

همه اش ترس از آسیب است! و اقتضای جهت طبیعی وجود انسان.

با تشکر فراوان از حضرتعالی

ببینید خواهرم من فکر میکنم نمی توان گفت این ترس لازمه ی بعد طبیعی و مادی انسان است.آن هم انسان کامل.ما میدانیم که حضرت ابراهیم علی نبینا و آله و علیه السلام در هنگامی که قرار بود به آتش افکنده شوند نه تنها خوفی نداشتند بلکه آرامشی عظیم ایشان را فرا گرفته بود.

بسمه اللطیف

سلام و عرض ارادت

اگر خوفی که حضرت استاد به آن اشاره می فرمایند خوف نفسی باشد مقصود بنده تأمین می گردد!

عرض بنده هم همین است خوف نفسی است.

خواهرم عرض بنده حالت خوف در پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله نبود اشاره حقیر به آثار جسمانی وحی بود.

ضمن اینکه خوف همان محبت نیست بلکه حالت خوف ناشی از تجلی و غلبه ی اسماء جلالی حق است که متناسب با تعظیم و رهبت است

و محبت ناشی از تجلی اسماء جمالی حق و متناسب با شوق و حب است لذا قلوب اولیاء را بالنسبه بر اسمی که بر آنها غالب بوده است به

خوفی و حبی تقسیم می کنند،گرچه در هر خوفی حبی پنهان و در هر حبی خوفی نهان است اما بسته با اینکه کدامیک ظهور

و غلبه ی بیشتری داشته باشند قلب از آن تأثیر می پذیرد و در حالات اولیاء ظهور می یابد مثلا حضرت یحیی علی نبینا و اله و علیه السلام

خوفی بوده اند یعنی بیشتر اسماء جلال بر ایشان تجلی داشته است،من باب تبرک و تیمن کلامی در این باره از مولا علی علیه السلام

را عنایت بفرمائید:

«سبحان من اتسعت رحمته لاولیائه فی شده نقمته و اشتدت نقمته لاعدائه فی سعه رحمته» (نهج البلاغه، فیض الاسلام، ص 215، خطبه 89)

یعنی: «منزه است کسی که عذاب و نقمتش شدید است و در همان حال رحمت او دوستانش را فراگرفته، و با آنکه دایره ی رحمتش فراگیر است

عذاب و نقمتش برای دشمنان شدت گرفته است.»این همان معنای بطون و ظهور خوف و حب است.

بله از آنجایی که خوف یا نفسانی است و یا عقلانی لذا خوف روحی نمی تواند خوف نفسانی معنا شود و لاجرم در مقابل خوف نفسانی قرار می گیرد

و از آن رایحه ی خوف عقلی به مشام ذهن می رسد.(شاید منظور استاد گرامی را بد فهمیده باشم)

چرا نمی توان گفت؟ با چه استدلالی؟خوف نفسانی تعریف مشخصی در ادبیات عرفانی دارد.و اما اینکه می فرمائید آنهم برای انسان کامل

خلاف آن در قران بیان می گردد:"قل انا بشرا مثلکم"بگو من بشری مانند شما هستم.

ببینید خواهر بزرگوار درست است که انبیاء به لحاظ قوت روحی با بشر عادی فرق دارند اما مقتضیات جسمانی آنها همان است که متناسب

عالم جسمانیات و دنیاست،مشرکین بر پیابر ایراد می گرفتند که این چه پیامبری است که می خورد و می آشامد و در بازارها راه می رود؟:

" وَقَالُوا مَالِ هَذَا الرَّسُولِ يَأْكُلُ الطَّعَامَ وَيَمْشِي فِي الْأَسْوَاقِ لَوْلَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مَلَكٌ فَيَكُونَ مَعَهُ نَذِيرًا."

لذا اقتضائات بشری در مورد پیامبران نیز موضوعیت دارد و به این نکته در آیاتی که استاد معظم شاهد مثال آوردند به صراحت اشاره شده است:

قَالَ رَبِّ إِنِّي أَخَافُ أَنْ يُكَذِّبُونِ ﴿١٢﴾ وَيَضِيقُ صَدْرِي وَلَا يَنْطَلِقُ لِسَانِي فَأَرْسِلْ إِلَىٰ هَارُونَ ﴿١٣﴾ وَلَهُمْ عَلَيَّ ذَنْبٌ فَأَخَافُ أَنْ يَقْتُلُونِ ﴿١٤﴾ قَالَ كَلَّا ۖ فَاذْهَبَا بِآيَاتِنَا ۖ إِنَّا مَعَكُمْ مُسْتَمِعُونَ ﴿١٥﴾{1}

و در آخر بزرگوار مقام حضرت ابراهیم با مقام حضرت موسی علیهما السلام متفاوت است،حضرت ابراهیم علیه السلام عبدالهی است

که به فرمان حق قصد داشتند فرزندشان را با دست خویش ذبح کنند، و ......بگذریم می ترسم از سر جهالت چیزی بگویم که معاقب باشد!

سخن گفتن در باره پیامبران علیهم السلام وادی بسیار سخت و موضوعی است که باید در آن بسیار احتیاط کرد و بهتر است اگر چیزی می گوئیم

بر طبق قران و یا کلام معصوم علیه السلام باشد.لذا در مقایسه ی این دو پیامبر بزرگ الهی کلام را به اهلش وا می گذارم.

پ.ن

با تشکر از شما خواهر خوبم که با مباحثات خویش باعث رونق این بحث می شوید.

@};-

سلامو عرض ادب

بسمه البصیر

عرض سلام و ارادت

موضوع بحث خوف عقلی بود و اینکه شما آن را معادل محبت گرفتید.

بنده نیز سخن سرکار را تحلیل نمودم و اشاره ای به خوف نفسی در میان نبود.

این مطلب را ضمن شاهد مثالی از کلام مولا علی علیه السلام توضیح دادم:

بنده چنین چیزی عرض نکردم!

پیامبران و اولیاء شائق به لقاء الهی بوده اند و این به خاطر مراتب بالای معرفت و یقین به معاد و رؤیت حقایق آن بوده است

کلام مولا علی علیه السلام:

"والله لابن ابیطالب آنس بالموت من الطفل بثدی اُمه" یعنی من به مرگ مشتاقم...

ولی آن حضرت از زیر دیواری که کج بود و ممکن بود بر سر مبارکشان خراب شود برخاستند

و جای دیگری استراحت کردند این احتیاط است و شرط عقل، مثل فرار از نیش و حمله ی مار و یا تعقیب فرعونیان.

ترس از دست دادن جان آنهم بیهوده و الزام حفظ آن، چه منافاتی با پیامبری دارد؟ و یا چه تناقضی با اقتضای عالم طبیعتی که پیامبران

هم با آن مواجه بوده اند؟بله مورد آخر را قبلا هم عرض کردم خداوند به موسی علیه السلام اطمینان می دهد که از خطر حمله ی مار

در امانی شاید مقصود این است که نزد من و در حفظ من به تو آسیبی نمی رسد،ولی ما که نمی توانیم کلام قران را نادیده بگیریم

موسی علیه السلام از حمله مار فرار کردند خواهرم و پشت سرشان را هم نگاه نفرمودند تا اینکه خداوند به ایشان وحی کرد که نترس(لا تخف)

درست است فکر می کنیم ولی این فکر باید در چهار چوب برهان، قران،سنت و معارف الهی باشد.که الحمد لله این التزام از سوی شما وجود دارد.

سعادت حضور در مباحث معرفتی با اساتید بزرگوار و عالم و فرزانه و همراهانی دانا و کوشا چون شما باعث افتخار بنده است.

با تشکر@};-

بسمه العلیم

عرض سلام و احترام

از بیانات حضرتعالی متشکرم.

حقیر هم عرض کردم خوف حضرت موسی نفسی است و نه عقلی(ظاهرا).

اصرار بنده بر این است که سخنمان را در تأویلات عرفانی قران کریم،برهانی کنیم،و یا تأییدی از روایات بر آن بیابیم.

یک سؤال:

چه قرینه ای برای عبور از ظاهر آیه و تأویل آن وجود دارد؟

با تشکر

بسمه الغفور

عرض سلام و ادب و احترام

فکر می کنم به خاطر طولانی شدن بحث سوء تفاهمی پیش آمده است

حقیر چگونه می توانم مانند شمایی را اینگونه قضاوت کرده باشم؟

اصل بحث موضوع دیگری بود و آن اینکه چگونه انسان کامل از توانایی های ذاتی خویش غافل و بی خبر است؟

حضرتعالی فرمودید :

استاد گرامی و بزرگوار سؤال بنده این بخش از کلام است،بی خبر بودن ظاهر موسی علی نبینا و اله و علیه السلام از حقائق باطنی خویش.

با سپاس و عذرخواه برای کدورت پیش آمده،حلال بفرمائید.

بسم الله خیر الاسماء

عرض سلام و ادب

استاد گرامی لطفا متن ذیل را درباره ی علم انسان کامل ملاحظه و بررسی بفرمائید:

"آنچه در عقل انسانی حاصل می شود،مطابق عالم موجود است و عالم موجود هم

مطابق عالم منظور در نسخه ی الهی و لوح عقلی یعنی همان قلوب ملائک مقرب

است و این عالم نیز مسبوق به وجود آن در لوح قدری است.

ادراک انسان در هر مرتبه ای از صورتهای عالم به موجب اتحاد با آن مرتبه و تحقق

وجود آن مرتبه نزد انسان است.حال بعضی از این وجودات حسی،بعضی مثالی و

بعضی عقلی است.از این رو وجود نیز در مرتبه ی اول، عقلی،بعد نفسی و بعد حسی و مادی

است.نفس نیز به تبع آن گاهی حسی،گاهی نفسی و گاهی عقلی است.انسان اگر به حدّ

بالا و مقام ربّانی برسد،مطّلع بر قضا و قدر ربّانی و شاهد قلم و لوح الهی می گردد و به همین

سبب،کل عالم نزد او حاضر می گردد،انسان کامل مصداق واقعی این مورد است."

(صدرالدین،شیرازی،الشواهد الربوبیه،349-352)

با تشکر

بسم الله السلام
با عرض سلام و ادب

«هل اتیک حدیث ضیف ابراهیم المکرمین»
ایا خبر میهمانان ارجمند ابراهیم به تو رسیده است؟

«اذ دخلو علیه فقالو سلاما قال سلام قوم منکرون فراغ الی اهله فجائ بعجل سمین»
هنگامی که بر او وارد شدند سلام گفتند . گفت سلام[به نظر میرسد شما] مردمی ناشناسید.پس نزد اهل خود رفت و گوساله ای بریان و فربه آورد

«فقربه الیهم قال الا تاکلون »
آنرا نزدیکشان برد [و دید نمی خورند]گفت نمی خورید؟

«فاوجس منهم خیفه قالو لاتخف و بشروه بغلام علیم»
و در دل احساس ترسی کرد و گفتند مترس و او را به پسری دانا مژده دادند.

براستی چرا حضرت ابراهیم علی نبینا و آله و علیه السلام،ندانستند که اینان فرشتگانی هستند که میهمان ایشان شده اند و برای آنها طعام آوردند؟
و چرا حضرات ائمه معصومین علیهم السلام باید اراده کنند تا از عالم غیب مطلع شوند؟

بسمه الحمید

عرض سلام و ادب

خیر استاد گرامی چنین تصوری ندارم جهل منافی عصمت انبیاء است

اگر انبیاء هم مانند عوام از مردم جاهل بودند(نعوذ بالله)بساط نبوت

و رسالت از عالم بر چیده می شد.

آیه:"وَ إِذْ قالَ مُوسي‏ لِقَوْمِهِ إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُکُمْ أَنْ تَذْبَحُوا بَقَرَةً قالُوا أَ تَتَّخِذُنا هُزُواً قالَ أَعُوذُ بِاللَّهِ أَنْ أَکُونَ مِنَ الْجاهِلينَ"

چنین ادعایی ندارم استاد بزرگوار.

حدّ معارف انبیاء با یکدیگر متفاوت است و این هم به براهین نقلی و هم به استدلالات عقلی ثابت است:

«تلک الرّسل فضّلنا بعضهم علی بعض»؛ آن پیامبران، برخی را نسبت به برخی برتری دادیم.

«لقد فضّلنا بعض النّبیّین علی بعض»؛ مطمئنّاً ما بعضی از پیامبران را بر برخی دیگر برتری دادیم.

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:

«انّ اللّه تعالی فضّل انبیائه المرسلین علی الملائکة المقرّبین و فضّلنی علی جمیع الأنبیاء و المرسلین...»

« خدای متعال، پیامبران مرسل خویش را بر فرشتگان مقرّبش برتری داد و مرا بر تمامی پیامبران و مرسلان...»

شاگرد حقیر حضرتعالی(بنده) در مورد حدّ معرفتی موسی علی نبینا و اله و علیه السلام سؤال،شبهه و اشکالی ندارد(ان شاالله)

داستان موسی و خضر علیهما السلام با ماجرای اژدها شدن عصای موسی(ع) فرق دارد.

این معجزه به قوت روحانیت موسی(ع) صورت پذیرفت و این صورت قائم به نفس موسی(ع) بود.

اما حضرت خضر علیهم السلام در داستان همراهی موسی (ع) با ایشان به اذن الله دست به اموری

می زنند که فراتر از حدّ معرفت حضرت موسی(ع) است،و فرقش با داستان اژدها شدن عصا این است

که "الله اعلم حیث یجعل رسالته"اگر موسی چنین ظرفیت معرفتی نداشتند عصا به دست پیامبر دیگری

از بنی اسرائیل اژدها می شد کما اینکه ایشان معارف خضر(ع) را نداشتند و کشتی به دست خضر سوراخ

می شود و کودکِ به ظاهر بی گناه به دست وی کشته می شود و....

پس اینها دو موضوعند و نیازمند دو حدّ از معرفت و دو قوت و شدت اثر وجودی.

اینکه حضرت موسی علیه السلام از حکمت اعمال حضرت خضر(ع) خبر نداشته باشند

قابل خدشه نیست چرا که هم در قران«تلک الرّسل فضّلنا بعضهم علی بعض»

و هم به برهان قابل اثبات است،اما اشکال این است که موسی علیه السلام از معارف

خویش و حدود وجودی خویش خبر نداشته باشند.

پ.ن

ظاهرا اشکال را مربوط به قصور درک بنده از موضوع می دانید لذا بیش از این مصدع

اوقات شریف حضرتعالی و همراهان گرامی نمی شوم و ان شاالله در ادامه ی مباحث

همچنان شاگردی خواهم کرد.

بسمه العلیم

حقیر در صدد ردّ فرمایشات حضرتعالی نیستم بلکه مشتاق فهم آن چیزی بودم که شما فهمیده اید.

اما آنچه باعث شد از جناب ملا صدرا نقل قول کنم قسمت بولد شده ی فرمایشات ایشان بود:

اگر صورت عصا به قوت روحانیت نفس موسی(ع) و با قیام به نفس شریف حضرت تبدیل به اژدها شد که چنین نیز هم

هست،و اگر انسان با علم و قدرت خویش متحد است پس باید این حد از قدرت و علم را تعقل کنند و یا بالاتر از آن

به علم حضوری ادراک بفرمایند،موطن انبیاء علیهم السلام موطن شهود است و موسی(ع) در حال دریافت وحی بوده اند.

بسمه الکبیر المتعال

سلام علیکم و رحمة الله

از ابتدای بحث حقیر عرضم این بوده که این ترس نفسانی اقتضای طبیعت و شرط احتیاط عقلانی است

و حضرتعالی فرموده اید این ترس به سبب بی خبری موسی علی نبینا و آله و علیه السلام است

کدام سؤال استاد گرامی؟

پس معرفة النفس و معرفة الله چه فایده ای دارد؟

اگر حتی انبیاء هم از عوالم ماوراء ماده و حقایق وجودی خویش بی خبرند آنهم پیامبر اولی العزم،پس چرا بنده باید در پی

معرفت نفس باشم؟که به چه چیز دست بیابم؟

سؤال دیگر اینکه آیا توحید موسی(ع) ضعیف بوده است؟

توحید افعالی حق در وجود ایشان تجلی نداشته؟

نمی دانسته اند مار به اذن الله به ایشان صدمه می زند؟

یا اینکه با وجود چشم حق بین، باید در هر عالمی طبق مقتضیات آن رفتار کرد و شرط عقل انسان احتیاط است؟

مانند اینکه حضرات معصومین علیهم السلام در جنگها زره و کلاهخود داشتند،از مرگ می ترسیدند؟

از صدمه ی دشمن هراس داشتند؟ نمی دانستند(نعوذ بالله) مرگ حتی در مضاجعشان نیز سر خواهد رسید؟

و یا این عالم عالم دنیاست و باید طبق مقتضیات آن عمل کرد؟

با تشکر و احترام