جمع بندی تردید برای بیان موضوع ازدواج

تب‌های اولیه

11 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
تردید برای بیان موضوع ازدواج
با سلام پسری ۲۲ ساله هستم که دانشجوی رشته ی مهندسی مواد هستم. وضع مالیمون متوسط رو به پایین هست و خداروشکر خرج خورد و خوراک و رفت و آمدمون درمیاد.حدودا چن هفته ای میشه که با دختری از طریق فضای مجازی آشنا شدم که به نظرم دختر خیلی خوبیه و دقیقا اون چیزی هست که من به عنوان همسر آینده ام میخوام. یعنی با شناختی که ازش پیدا کردم به این نتیجه رسیدم ولی چن تا مشکل بزرگ دارم اول اینکه خودم دودلم و شک دارم که بهش علاقه دارم یا نه یعنی الان حدودا ۴ روزی میشه که بهش پیام ندادم ولی دلتنگشم و همش میگم داره چیکار میکنه نکنه با پسر دیگه ای باشه و این چیزا دوما من دانشجوام و وضع مالیمون خوب نیست ولی وضع مالی اونا خوبه و خیلی از ما بهترن سوما اینکه حدودا ۵ روز قبل بهم پیام داد که این رابطه ی مجازی رو تموم کنیم چون هیچ نتیجه ای نداره و منم قصد اصلیمو که آشنایی بیشتر و بعدش اگه خدا خواست،ازدواج رو بهش گفتم و اون فقط گفت که شوکه شده و بعد از اون خیلی رسمی باهم چت کردیم و حرف زدیم و درآخر به این نتیجه رسیدیم که بیشتر فکرکنیم درباره ی این موضوع و ببینیم واقعا چی میخوایم من الان موندم که اولا چیکار کنم تا شکم به یقین تبدیل بشه که حتما این دخترو میخوام ثانیا چیکار کنم الان؟؟ بهش پیام بدم ندم اگه بخوام پیام بدم چی بگم و چیکار کنم و سوما اینکه با خانواده ام درمیون بذارم یا نه  خیلی مستاصل شدم و نمیدونم باید چیکار کنم ازتون میخوام که کمکم کنید واقعا موندم
با نام و یاد دوست       کارشناس بحث: استاد همدل

از آنجا که شما در سن ازدواج قرار دارید، طبیعتاً ازدواج حق مسلم شماست و این حق شماست که ازدواج کنید و بستری مناسب برای ارضای نیازهای مختلف خویش بیابید؛ منتها باید بدانید ازدواج هایی که از طریق روابط دوستانه دختر و پسر شکل می گیرد، عمدتاً محکوم به شکست می باشد؛ بنابراین اگر شما در صدد پی ریزی ازدواج موفق و پایدار هستید باید از راهش اقدام کنید و از برقراری رابطۀ دوستانه با جنس مخالف بپرهیزید.

با سلام خدمت استاد همدل عزیز و ممنون بابت پاسخی که دادین  والا من این موضوع رو با خود این دختر خانم مطرح کردم و ایشون شوکه شدن و گفتن که الان خیلی کوچیکن برای این حرفا من و ایشون اصلا قصد نداریم باهم دوست باشیم دوست داریم زودتر یه تصمیم درست بگیریم ولی به گفته ی این خانم ما قراره ارتباطمون رو کمتر کنیم تا وابسته ی هم نشیم و با احساسات جلو نریم حالا من خودم موندم که چه کاری درسته و باید چیکار کرد چون دوست ندارم این دخترو از دست بدم
  برای ازدواج درست و اصولی: اول باید در انتخاب همسر از راهش اقدام کرد و هرگز از طریق روابط دختر و پسر و آشنایی قبل از ازدواج در صدد انتخاب همسر نبود. با همة تغییر و تحولی که در عرصه‌های مختلف ایجاد شده است به نظر می‌رسد، انتخاب همسر و همسرگزینی برای ازدواج به همان شیوه سنتی که امروزه در کشورمان مرسوم است بهترین و مؤثرترین شیوه همسرگزینی است؛ چرا که آسیب و مشکلات کمتری به همراه دارد.   دوم باید برای انتخاب همسر معیارها و ملاک های ازدواج توجه نمود؛ چرا که اصولاً ازدواج بزرگ‏ترین و مهم‏ترین حادثه زندگی انسان است و موفقیت یا شكست در آن سرنوشت ساز خواهد بود و در شادکامی و ناکامی انسان نقش دارد؛ از این روی با توجه به اهمیت ازدواج و نقش آن در سرنوشت انسان، اسلام انسانها را به بصیرت و شناخت دقیق فرا خوانده است. اسلام هرگز راضی نیست دختر و پسر بی گدار به آب زنند و چشم بسته عمل نمایند.
  اگرچه دختری كه شما او را برای همسری برگزیده اید و به وی علاقه مند هستید، دختر كاملاً استثنایی نیست، بلكه دختر هم سطح او در اطراف او و یا به مراتب بهتر وجود دارد مهم این است كه شما علاوه بر كسب آمادگی های لازم برای ازدواج در معیارها و ملاك های ازدواج نیز تناسب كافی داشته باشید و صحت و سلامت ازدواج تان مورد تأیید كارشناسان و مشاوران ازدواج قرار بگیرد.   اگر اجمالاً صحت و سلامت ازدواج تان تأیید شود، آنگاه اگر می ترسید دختر مورد نظر با دیگری ازدواج كند، می توانید موضوع را با مادرتان و یا یكی از اعضای خانواده كه با او راحت هستید در میان بگذارید و از آنها بخواهید كه موضوع را با خانواده تان مطرح كند تا دختر مورد نظر را برای تان نشان كنند و موضوع را به اطلاع خانواده دختر برسانند تا در آینده بتوانید با او ازدواج نمایید.
  در این شرایط، بهتر است چند سالی هوشمندانه صبر کنید و از فرصت و فراغت دوران مجردی برای کار و تلاش بیشتر به منظور فراهم کردن شرایط و مقدمات ازدواج و رفع موانع آن استفاده کنید و نیز آمادگی لازم را برای ازدواج کسب کنید و مطالعات خویش را در زمینۀ ازدواج، چگونگی انتخاب همسر افزایش دهید تا در آینده ای نزدیک با آمادگی بیشتر برای ازدواج قدم بردارید.   باید توجه داشت که هر کاری نیاز به مقدمات و فراهم نمودن شرایط آن را دارد که اگر مقدمات آن فراهم نشود، ورود به آن هرگز منطقی و عقلانی نیست. برای جوانی در سن شما که به احتمال زیاد، هنوز شرایط ازدواج را ندارید و یا شغل و درآمدی ندارید، مسکن و سرپناهی ندارید و احتمالاً مشکل خدمت سربازی هم دارید و هنوز آن را نگذرانیده‌ اید، طبیعتاً اصرار به ازدواج و اقدام بدان در این مقطع کنونی و مطرح کردن آن در خانواده به صلاح ‌تان نخواهد بود. با وجود این گونه مشکلات به احتمال خیلی زیاد، کمتر خانواده ‌ای پیدا می شود که شرایط شما را برای ازدواج کافی بدانند و حاضر ‌شوند که دخترشان را به ازدواج شما در بیاورند، در نتیجه اگر اقدام به ازدواج نمایید و به خواستگاری بروید ممکن است در این اثنا سرشکسته و خسته گردید و در معرض ابتلا به انواع و اقسام آشفتگی های روحی و روانی قرار بگیرید به همین خاطر، ابتدا توصیه می شود شرایط خود را به خوبی بسنجید و نیک بنگرید که آیا شرایط حداقلی ازدواج را دارید؟ آیا می‌توانید بخشی از شرایط و مقدمات لازم آن را در کوتاه‌ ترین زمان ممکن فراهم گردانید؟ سپس آنگاه خواسته خود را مطرح کنید اقدام کنید. البته فراهم بودن مقدمات ازدواج به این معنا نیست که شما از همین الان خانه، ماشین و کار پردرآمد داشته باشید تا آن موقع بتوانید ازدواج کنید، بلکه همین که بتوانید به خودتان متکی باشید، شغل و درآمدی داشته باشید و روی پای خود بیاستید، کافی است. هرگز نمی‌ توانید در این خصوص صرفاً به هوای جیب پدر و کمک ‌های خانواده ‌تان در وادی ازدواج قدم بگذارید.  
  عشق و علاقه شما نسبت به دختر مورد نظر چیز چندان عجیبی نیست؛ بلکه از یک اصل سادۀ روانشناسی به نام «اصل مجاورت» و «اصل مشابهت» ناشی شده است؛ چون شما در گذشته با هیچ دختری تا به این مقدار آشنا و صمیمی نبوده اید و حالا که به هر دلیلی با وی آشنا شده اید و احتمالاً نقاط اشتراک و شباهت هایی نیز با او داشته اید و با او هم کلام و یا رو در رو شده اید و چون شرایط تقریباً یکسانی داشته اید و یا احتمالاً هر دو قصد ازدواج داشته اید، بهتر از هر کس دیگری یکدیگر را درک کرده اید و این درک متقابل باعث شده نسبت به او احساس خاصی پیدا بکنید و به او علاقه مند و مشتاق گردید. هر دختر دیگری به غیر از دختر مورد نظر هم می توانست در آن شرایط این نقش را بازی کند تنها منحصر در او نبوده است. به هر حال، نه این گونه ارتباطات و آشنایی ها و نه این گونه عشق و علاقه ها هیچکدام درست نمی باشد و نمی تواند برای امر ازدواج که یک امر واقعی و مقدسی است معیار قضاوت قرار گیرد.
  باور ما این است که اگر قصد شما از برقراری روابط پیش از ازدواج آشنایی و شناخت بیشتر طرف مقابل تان باشد، در هر صورت این شناخت به تنهایی و به اتکا به روابط دختر و پسر قبل از ازدواج تحقق پیدا نمی کند؛ چون شما هر مقدار هم به تنهایی تلاش کنید، تلاش شما تنها بخشی کوچکی از راه های شناخت طرف مقابل برای تصدی پُست همسری است؛ ضمن اینکه حتی اگر روابط شما خارج از چارچوب های شرعی، ضوابط عقلی و ملاحظات عرفی نباشد و کوچکترین اِشکال شرعی هم نداشته باشد، بی ضرر نیست؛ چرا که این گونه گفتگوها تنها 20 درصد شناخت واقعی طرف مقابل را در فرایند انتخاب همسر در پی خواهد داشت. همچنین ممکن است سبب وابستگی و دلبستگی متقابل شما به یکدیگر گردد و باعث شود که شما عیوب ظاهری و باطنی طرف مقابل را نادیده بگیرید و یا آن را حُسن و امتیازی مثبت تلقی کنید و همین مسئله باعث شکل گیری ازدواج های احساسی پشیمان کننده و بی ضابطه گردید.   از سوی دیگر آشنایی و ارتباط دختر و پسر در محیط اجتماع، بیشتر از آنکه معرفت ساز باشد، فروزنده هوس ها و معرفت سوز است. عمدتاً دیده می شود فرد آن گونه که هست، خود را نشان نمی دهد یا به سبب محبت و عشقی که ایجاد شده، نمی تواند عیوب طرف مقابل و جوانب مختلف قضیه را بسنجد و گاهی آن را خوب و مثبت ارزیابی می کند. ضمن اینکه بیشتر رفتارها در آشنایی های و ارتباط های قبل از ازدواج به شکل های تصنعی ابراز می شود و این فرایند شناخت را از مسیر اصلی خود منحرف می سازد.  
اساساً پی بردن به شناخت واقعی همسر و نوع شخصیت و تفکرات وی، تابع متغیرهای گوناگونی است و نمی توان به سهولت و با یک نگاه و یا صحبت معمولی، به این مهم دست یافت. باید بدانید شناخت واقعی طرف مقابل به هیچ وجه با گفتگوی دو نفره، سؤال و جواب کلیشه ای و یا چندبار نشست و برخاست و رفت و آمد خانوادگی و یا تحقیق از چند نفر مشخص نمی شود. برخی افراد تبحر زیادی در ظاهرسازی دارند و به راحتی می توانند با حرّافی و چرب زبانی، دروغ گویی، پنهانکاری و... حقیقت را پنهان کنند و یا حقیقت را جور دیگری جلوه دهند و نهایتاً به مقصودشان برسند؛ به همین خاطر، گاهی برخی شناخت ها تنها از طریق اجرای آزمون های روانشناختی و اجرای تست های مختلف شخصیت و نیز تحقیق از افراد آگاه به دست می آید.
جمع بندی   پرسش: پسری ۲۲ ساله و دانشجوی رشتۀ مهندسی مواد هستم. وضع مالیمون متوسط رو به پایین هست. حدوداً چند هفته ای میشه که با دختری از طریق فضای مجازی آشنا شدم که به نظرم دختر خیلی خوبیه و دقیقاً اون چیزی هست که من به عنوان همسر آینده ام می خوام؛ یعنی با شناختی که ازش پیدا کردم به این نتیجه رسیدم ولی چند تا مشکل بزرگ دارم: اول، اینکه خودم دودلم و شک دارم که بهش علاقه دارم یا نه؟ یعنی الان حدوداً ۴ روزی میشه که بهش پیام ندادم ولی دلتنگشم و همش میگم داره چیکار میکنه نکنه با پسر دیگه ای باشه و این چیزا. دوم، من دانشجوام و وضع مالیمون خوب نیست، ولی وضع مالی اونا خوبه و خیلی از ما بهترند. سوم، اینکه حدوداً ۵ روز قبل بهم پیام داد که این رابطۀ مجازی رو تموم کنیم چون هیچ نتیجه ای نداره و منم قصد اصلیمو که آشنایی بیشتر و بعدش اگه خدا خواست، ازدواج رو بهش گفتم و اون فقط گفت که شوکه شده و بعد از اون خیلی رسمی باهم چت کردیم و حرف زدیم و درآخر به این نتیجه رسیدیم که بیشتر فکر کنیم دربارۀ این موضوع و ببینیم واقعاً چی می خوایم من الان موندم که اولاً چیکار کنم تا شکم به یقین تبدیل بشه که حتماً این دختر و می خوام ثانیا چیکار کنم الان؟ بهش پیام بدم ندم اگه بخوام پیام بدم چی بگم و چیکار کنم و سوماً اینکه با خانواده ام در میون بذارم یا نه؟ خیلی مستاصل شدم و نمی دونم باید چیکار کنم ازتون می خوام که کمکم کنید واقعاً موندم.   پاسخ: از آنجا که شما در دوران جوانی قرار دارید و معمولاً در این سن جوانان آماده ازدواج می شوند، طبیعتاً ازدواج حق مسلم شماست و این حق شماست که ازدواج کنید و بستری مناسب برای ارضای نیازهای مختلف خویش بیابید؛ منتها باید بدانید ازدواج هایی که از طریق روابط دوستانه دختر و پسر شکل می گیرد، عمدتاً محکوم به شکست می باشد؛ بنابراین اگر شما در صدد پی ریزی ازدواج موفق و پایدار برای خودتان هستید باید از راهش اقدام کنید و از برقراری رابطۀ دوستانه با جنس مخالف قبل از ازدواج بپرهیزید تا آسیبی متوجه شما و طرف مقابل تان نشود.   راه درست ازدواج برای ازدواج درست و اصولی: اول، باید در انتخاب همسر از راهش اقدام کرد و هرگز از طریق روابط دختر و پسر و آشنایی قبل از ازدواج در صدد انتخاب همسر نبود. با همۀ تغییر و تحولی که در عرصه های مختلف ایجاد شده است به نظر می رسد که انتخاب همسر و همسرگزینی برای ازدواج به همان شیوۀ سنتی که امروزه در کشورمان مرسوم است بهترین و مؤثرترین شیوۀ همسرگزینی است؛ چرا که آسیب ها و مشکلات کمتری به همراه دارد.   دوم، باید برای انتخاب همسر معیارها و ملاک های ازدواج توجه نمود؛ چرا که اصولاً ازدواج بزرگترین و مهمترین حادثۀ زندگی انسان است و موفقیت یا شکست در آن سرنوشت ساز خواهد بود و در شادکامی و ناکامی انسان نقش دارد؛ از این روی با توجه به اهمیت ازدواج و نقش آن در سرنوشت انسان، اسلام انسانها را به بصیرت و شناخت دقیق فرا خوانده است. اسلام هرگز راضی نیست دختر و پسر بی گدار به آب زنند و چشم بسته عمل نمایند.   باید توجه داشت دختری که شما وی را برای همسری برگزیده اید و به وی علاقه مند هستید، دختر کاملاً استثنایی نیست، بلکه دختر هم سطح او در اطراف شما و یا به مراتب بهتر وجود دارد؛ مهم این است که شما علاوه بر کسب آمادگی های لازم برای ازدواج و فراهم نمودن شرایط حداقلی و نسبی ازدواج در معیارها و ملاک های ازدواج نیز تناسب کافی داشته باشید و مهمتر از آن، صحت و سلامت ازدواج تان مورد تأیید کارشناسان و مشاوران ازدواج قرار بگیرد تا ازدواج موفق و پایداری را برای خویش رقم بزنید.   عشق و علاقه شما نسبت به دختر مورد نظر چیز چندان عجیبی نیست؛ بلکه از یک اصل سادۀ روانشناسی به نام «اصل مجاورت» و «اصل مشابهت» ناشی شده است؛ چون شما در گذشته با هیچ دختری تا به این مقدار آشنا و صمیمی نبوده اید و حالا که به هر دلیلی با وی آشنا شده اید و احتمالاً نقاط اشتراک و شباهت هایی نیز با او داشته اید و با او هم کلام و یا رو در رو شده اید و چون شرایط تقریباً یکسانی داشته اید و یا احتمالاً هر دو قصد ازدواج داشته اید، بهتر از هر کس دیگری یکدیگر را درک کرده اید و این درک متقابل باعث شده نسبت به او احساس خاصی پیدا بکنید و به او علاقه مند و مشتاق گردید. هر دختر دیگری به غیر از دختر مورد نظر هم می توانست در آن شرایط این نقش را بازی کند تنها منحصر در او نبوده است.   باور ما این است که اگر قصد شما از برقراری روابط پیش از ازدواج آشنایی و شناخت بیشتر طرف مقابل تان باشد، در هر صورت این شناخت به تنهایی و به اتکا به روابط دختر و پسر قبل از ازدواج تحقق پیدا نمی کند؛ چون شما هر مقدار هم به تنهایی تلاش کنید، تلاش شما تنها بخشی کوچکی از راه های شناخت طرف مقابل برای تصدی پُست همسری است؛ ضمن اینکه حتی اگر روابط شما خارج از چارچوب های شرعی، ضوابط عقلی و ملاحظات عرفی نباشد و کوچکترین اِشکال شرعی هم نداشته باشد، بی ضرر نیست؛ چرا که این گونه گفتگوها تنها 20 درصد شناخت واقعی طرف مقابل را در فرایند انتخاب همسر در پی خواهد داشت. همچنین ممکن است سبب وابستگی و دلبستگی متقابل شما به یکدیگر گردد و باعث شود که شما عیوب ظاهری و باطنی طرف مقابل را نادیده بگیرید و یا آن را حُسن و امتیازی مثبت تلقی کنید و همین مسئله باعث شکل گیری ازدواج های احساسی پشیمان کننده و بی ضابطه گردید.   از سوی دیگر آشنایی و ارتباط دختر و پسر در محیط اجتماع، بیشتر از آنکه معرفت ساز باشد، فروزنده هوس ها و معرفت سوز است. عمدتاً دیده می شود فرد آن گونه که هست، خود را نشان نمی دهد یا به سبب محبت و عشقی که ایجاد شده، نمی تواند عیوب طرف مقابل و جوانب مختلف قضیه را بسنجد و گاهی آن را خوب و مثبت ارزیابی می کند. ضمن اینکه بیشتر رفتارها در آشنایی های و ارتباط های قبل از ازدواج به شکل های تصنعی ابراز می شود و این فرایند شناخت را از مسیر اصلی خود منحرف می سازد.   اساساً پی بردن به شناخت واقعی همسر و نوع شخصیت و تفکرات وی، تابع متغیرهای گوناگونی است و نمی توان به سهولت و با یک نگاه و یا صحبت معمولی، به این مهم دست یافت. باید بدانید شناخت واقعی طرف مقابل به هیچ وجه با گفتگوی دو نفره، سؤال و جواب کلیشه ای و یا چندبار نشست و برخاست و رفت و آمد خانوادگی و یا تحقیق از چند نفر مشخص نمی شود. برخی افراد تبحر زیادی در ظاهرسازی دارند و به راحتی می توانند با حرّافی و چرب زبانی، دروغ گویی، پنهانکاری و... حقیقت را پنهان کنند و یا حقیقت را جور دیگری جلوه دهند و نهایتاً به مقصودشان برسند؛ به همین خاطر، گاهی برخی شناخت ها تنها از طریق اجرای آزمون های روانشناختی و اجرای تست های مختلف شخصیت و نیز تحقیق از افراد آگاه به دست می آید.   به هر حال، نه این گونه ارتباطات و آشنایی ها و نه این گونه عشق و علاقه ها هیچکدام درست نمی باشد و نمی تواند برای امر ازدواج که یک امر واقعی و مقدسی است معیار قضاوت قرار گیرد.   در این شرایط، بهتر است چند سالی هوشمندانه صبر کنید و از فرصت و فراغت دوران مجردی برای کار و تلاش بیشتر به منظور فراهم کردن شرایط و مقدمات ازدواج و رفع موانع آن استفاده کنید و نیز آمادگی لازم را برای ازدواج کسب کنید و مطالعات خویش را در زمینۀ ازدواج، چگونگی انتخاب همسر افزایش دهید تا در آینده ای نزدیک با آمادگی بیشتر برای ازدواج قدم بردارید.   باید توجه داشت که هر کاری نیاز به مقدمات و فراهم نمودن شرایط آن را دارد که اگر مقدمات آن فراهم نشود، ورود به آن هرگز منطقی و عقلانی نیست. برای جوانی در سن شما که به احتمال زیاد، هنوز شرایط ازدواج را ندارید و یا شغل و درآمدی ندارید، مسکن و سرپناهی ندارید و احتمالاً مشکل خدمت سربازی هم دارید و هنوز آن را نگذرانیده اید، طبیعتاً اصرار به ازدواج و اقدام بدان در این مقطع کنونی و مطرح کردن آن در خانواده به صلاح تان نخواهد بود. با وجود این گونه مشکلات به احتمال خیلی زیاد، کمتر خانواده ای پیدا می شود که شرایط شما را برای ازدواج کافی بدانند و حاضر شوند که دخترشان را به ازدواج شما در بیاورند، در نتیجه اگر اقدام به ازدواج نمایید و به خواستگاری بروید ممکن است در این اثنا سرشکسته و خسته گردید و در معرض ابتلا به انواع و اقسام آشفتگی های روحی و روانی قرار بگیرید به همین خاطر، ابتدا توصیه می شود شرایط خود را به خوبی بسنجید و نیک بنگرید که آیا شرایط حداقلی ازدواج را دارید؟ آیا می توانید بخشی از شرایط و مقدمات لازم آن را در کوتاه ترین زمان ممکن فراهم گردانید؟ سپس آنگاه خواسته خود را مطرح کنید اقدام کنید. البته فراهم بودن مقدمات ازدواج به این معنا نیست که شما از همین الان خانه، ماشین و کار پردرآمد داشته باشید تا آن موقع بتوانید ازدواج کنید، بلکه همین که بتوانید به خودتان متکی باشید، شغل و درآمدی داشته باشید و روی پای خود بیاستید، کافی است. هرگز نمی توانید در این خصوص صرفاً به هوای جیب پدر و کمک های خانواده تان در وادی ازدواج قدم بگذارید.   البته اگر می ترسید دختر مورد نظر با دیگری ازدواج کند، در این فرض اگر اجمالاً صحت و سلامت ازدواج تان توسط کارشناسان و مشاوران ازدواج تأیید شود، آنگاه می توانید موضوع را با مادرتان و یا یکی از اعضای خانواده که با او راحت هستید در میان بگذارید و از وی بخواهید که موضوع را با خانواده تان مطرح کند تا موضوع را به اطلاع خانواده دختر برسانند و دختر مورد نظر را برای تان نشان کنند تا در آینده بتوانید با او ازدواج نمایید. البته در هر صورت مُجاز به ادامۀ رابطه نیستید و برای پیشگیری از آسیب های احتمالی باید رابطه را موقتاً قطع کنید و یکدیگر را فراموش نمایید.   معرفی منابع برای مطالعۀ بیشتر:
  1. یزدانی، محمود، یک انتخاب مناسب (همسر گزینی در بیست گام)، مشهد: آهنگ قلم، 1385.
  2. افروز، غلامعلی، روانشناسی ازدواج و شکوه همسری، تهران: دانشگاه تهران، 1394.
  3. پناهی، علی احمد، همسرگزینی چرا و چگونه، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، 1391.
  4. گلزاری، محمود، در جستجوی همسر ایده آل: تبیین روان شناختی ملاک ها و روش های انتخاب همسر، تهران: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، موسسه نشر شهر، 1391.
  5. حسین خانی نائینی، هادی، فرآیند همسرگزینی، قم: بنشاسته، 1393.
  6. حامدی، محمد، روابط دختران و پسران پیش از ازدواج، سنندج: آراس، 1393.
  7. افراسیابی، فاطمه و صغری افراسیابی، روابط دختر و پسر قبل از ازدواج، قم: لامک، 1390.
   
موضوع قفل شده است