بهشت مشتاق دیدار چهار نفر است (از کتب شیعه) + بررسی سندی

تب‌های اولیه

1 پست / 0 جدید
بهشت مشتاق دیدار چهار نفر است (از کتب شیعه) + بررسی سندی

  • نقل روایت توسط شیعه

علاوه بر پنج طریق موجود در کتب اهل سنت برای این روایت، در کتب شیعه نیز این حدیث نقل شده است.
در این باره در کتاب مسند امام علی علیه السلام روایتی از طریق ایشان وجود دارد:

تشتاق الجنة إلى خمسة
الصدوق: حدثنا القاضي محمد بن عمر بن محمد بن سالم البراء الحافظ البغدادي ، قال : حدثنا الحسن بن عبد الله بن محمد بن علي بن العباس الرازي ، قال : حدثني أبي ، قال : حدثني سيدي علي بن موسى الرضا ، عن أبيه ، عن جعفر بن محمد ، عن أبيه ، عن علي بن الحسين ، عن أبيه الحسين بن علي ، عن علي ( عليه السلام ) قال : قال النبي ( صلى الله عليه وآله ) : الجنة تشتاق إليك ، وإلى عمار ، وسلمان ، وأبي ذر ، والمقداد

حضرت علی علیه السلام نقل می کند که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: بهشت مشتاق تو و عمار و سلمان و ابوذر و مقداد است
القبانچی، السید حسن (معاصر) مسند الامام علی علیه السلام، جلد 9، صفحه 332، تحقیق: الشیخ طاهر السلامی، نشر منشورات مؤسسة الأعلمي للمطبوعات بيروت – لبنان، چاپ سال 1421ه.ق

بررسی سند این روایت
راوی اول)
11466 - محمد بن عمر بن محمد بن سالم:
قال النجاشي : محمد بن عمر بن محمد بن سالم بن البراء بن سبرة بن سيار التميمي ، أبو بكر ، المعروف بالجعابي الحافظ القاضي : كان من حفاظ الحديث ، وأجلاء أهل العلم.

طبق نظر علامه نجاشی: محمد بن عمر بن محمد بن سالم بن براء بن سبره بن سیار تمیمی ابوبکر معروف به جعابی، حافظ و قاضی بود و از حفاظ حدیث و بزرگان اهل علم بوده
الخوئی، السید ابوالقاسم الموسوی (متوفای 1413ه.ق) معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة،جلد 18، صفحه 70، چاپ سال 1413ه.ق

راوی دوم)
5301 – الحسن بن عبدالله بن محمد ابن علی بن العباس الرازی ابومحمد التمیمی:
لما التزم بابن قولویه رضوان الله تعالی علیه بانه لایروی فی کتابه کامل الزیارات الا عن الثقات و هو العلامة الثقة الخبیر لذلک تعد المعنون ثقة بل یظهر من روایاته جلالته.فهو ثقة جلیل عندی والله اعلم.

با پایبندی به محمد بن قولویه که رضوان خدا بر او باد و اینکه وی در کتاب کامل الزیاراتش جز از ثقات چیزی نقل نمی کند، حسن بن عبدالله بن محمد بن علی بن عباس رازی ابومحمد تمیمی جزو ثقات به شمار می آید و علاوه بر این شان بالای او نیز ثابت می شود پس او ثقه ای جلیل نزد من است و خدا آگاه تر است
المامقانی، عبدالله (متوفای 1351ه.ق) ، تنقیح المقال فی علم الرجال، جلد 19، صفحه 399،تحقیق: الشیخ محی الدین المامقانی، نشر موسسه آل البیت لاحیاء التراث

راوی سوم)
عبدالله بن محمد بن علی بن العباس:
اورده ابن داود في القسم الأول (الجزء الاول من الکتاب فی ذکر الممدوحین و من لم یضعفهم الاصحاب)

ابن داود در جزء اول کتاب رجال خود (این قسمت مخصوص ذکر ممدوحین و کسانی است که تضعیف نشده اند) نام عبدالله بن محمد بن علی بن عباس را ذکر نموده است
الخوئی، السید ابوالقاسم الموسوی (متوفای 1413ه.ق) معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة،جلد 11، صفحه 334، چاپ سال 1413ه.ق

از امام صادق علیه السلام درباره صحت روایت بهشت مشتاق دیدار چهار نفر است سوال شد و حضرت آن را تایید فرمودند:
الاختصاص : أحمد بن محمد بن يحيى ، عن أحمد بن إدريس ، عن عمران بن موسى ، عن موسى بن جعفر البغدادي ، عن عمرو بن سعيد المدائني ، عن عيسى بن حمزة قال : قلت لأبي عبد الله ( عليه السلام ) : الحديث الذي جاء في الأربعة ، قال : وما هو ؟ قلت : الأربعة التي اشتاقت إليهم الجنة ، قال : نعم ، منهم سلمان وأبو ذر والمقداد وعمار ، قلنا : فأيهم أفضل ؟ قال : سلمان ثم أطرق ثم قال علم سلمان علما لو علمه أبو ذر كفر
شیخ مفید در کتاب اختصاص نقل فرموده که: عیسی بن حمزه گفت از امام صادق علیه السلام درباره حدیثی که درباره چهار نفر آمده سوال کردم. امام پرسید کدام؟ گفتم چهار نفری که بهشت مشتاق دیدار با آنهاست، فرمود بلی سلمان و ابوذر و مقداد و عماراند. ما گفتیم کدامیک از آنها بردیگران فضیلت داشت؟ امام فرمود: سلمان استوارتر بود سپس فرمود علم سلمان علمی بود که اگر ابوذر آن را می دانست کافر می شد
المجلسی، محمد باقر (متوفای 1111ه.ق) بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، جلد 22، صفحه 346، تحقیق: عبدالرحیم الربانی الشیرازی، نشر موسسة الوفاء – بیروت – لبنان، چاپ سال 1403ه.ق


بررسی سندی روایت
راوی اول)
1739 - أحمد بن محمد بن يحيى العطار أبو علي القمي : من مشايخ الصدوق ، روى عنه في كتبه كثيرا " مترضيا " عليه. روى عنه التلعكبري وسمع منه سنة 356 وله منه إجازة.
قال العلامة المجلسي في الوجيزة بعد عنوانه : من مشايخ الإجازة ، وحكم الأصحاب بصحة حديثه ، يروي عنه الشيخ بتوسط ابن الغضائري. واختار العلامة المامقاني وثاقته وفاقا لجماعة ذكرهم.

احمد بن محمد بن یحیی عطار ابوعلی قمی از اساتید شیخ صدوق بوده و شیخ صدوق از وی بسیار روایت نقل نموده و بر او ترضی کرده است. تلعکبری نیز در سال 356 از او روایت نقل کرده و از او اجازه نقل روایت داشته. علامه مجلسی در وجیزه بعد از ذکر نامش گفته: او از مشایخ اجازه است و اصحاب به صحت حدیثش حکم نموده اند. شیخ طوسی توسط ابن غضائری از او روایت نقل کرده و علامه مامقانی به خاطر موافقت جماعتی که آنها را ذکر کرده، وثاقتش را اختیار نموده
الشاهرودی، الشیخ علی النمازی (متوفای 1405) مستدرکات علم رجال الحدیث، جلد 1، صفحه 483،ناشر: ابن المولف، چاپ سال 1412ه.ق

راوی دوم)
4 - أحمد بن إدريس القمي:
الثقة ، من مشايخ الكليني

احمد بن ادریس قمی: ثقه و از مشایخ کلینی (مولف کتاب الکافی) است
الابطحی، السید محمد علی (معاصر) تهذیب المقال فی تنقیح کتاب رجال النجاشی، جلد 5، شرح صفحه 202،ناشر: ابن المولف السید محمد – قم المقدسة، چاپ سال 1417ه.ق

راوی سوم)
2225 - عمران بن موسى الزيتوني:
قمّي ثقة

عمران بن موسی زیتونی: ثقه اهل قم می باشد
المازندرانی، محمد بن اسماعیل (متوفای 1216 ه.ق) منتهی المقال فی احوال الرجال، جلد 5، صفحه 152،تحقیق: موسسة آل البیت لاحیاء التراث – قم، نشر موسسه آل البیت لاحیاء التراث – قم، چاپ سال 1416ه.ق

راوی چهارم)
2746 – موسی بن جعفر البغدادی:
ظهور کونه امامیا من "ست" و "جش" امارة قویة علی الاعتماد.

موسی بن جعفر البغدادی: اینکه امامی بودنش آشکار شده قرینه ای قوی برای اعتماد به اوست
البروجردی، السید علی (متوفای 1313ه.ق) طرائف المقال، جلد 1، صفحه 363، تحقیق: السید مهدی الرجائی،نشر مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی العامة – قم، چاپ سال 1410 ه.ق

راوی پنجم)
3808 - عمرو بن سعيد المدائني: :
ثقة ، روى عن الرضا عليه السلام

عمرو بن سعید مدائنی: شخصیتی ثقه است و از امام رضا علیه السلام روایت نقل کرده
التفرشی، السید مصطفی بن الحسین الحسینی (متوفای قرن 11ه.ق) نقد الرجال، جلد 3، صفحه 334، تحقیق: موسسة آل البیت لاحیاء التراث، نشر موسسة آل البیت لاحیاء التراث – قم، چاپ سال 1418 ه.ق

راوی ششم)
2510 – عیسی بن حمزة المدائنی الثقفی
محدث إمامي حسن الحال روى عن الإمام الباقر عليه السلام أيضا وروى عنه عمرو بن سعيد

عیسی بن حمزه مدائنی ثقفی: حدیث کننده امامی مذهب نیکو حالی است که (علاوه بر امام صادق علیه السلام) از امام باقر علیه السلام نیز روایت کرده و عمرو بن سعید از او روایت نقل نموده است
الشبستری، عبدالحسین (معاصر) ، الفائق فی رواة و اصحاب الامام الصادق، جلد 2، صفحه 527، نشر موسسة النشر الاسلامی، چاپ سال 1418ه.ق

همچنین
4033 - عيسى بن حمزة المدائني الثقفی:
روى عن أبي عبد الله عليه السلام. له كتاب . نقله ابن داود (فی جزء الاول من الکتاب فی ذکر الممدوحین و من لم یضعفهم الاصحاب) عن النجاشي بعنوان : عيسى بن أحمد المدائني الثقفي.

عیسی بن حمزه مدائنی ثقفی: از امام صادق روایت نقل کرده. صاحب کتابی است و ابن داود با الهام از کتاب رجال نجاشی اسمش را تحت عنوان عیسی بن احمد مدائنی ثقفی در جزء اول کتابش (این قسمت مخصوص ذکر ممدوحین و کسانی است که تضعیف نشده اند) آورده
التفرشی، السید مصطفی بن الحسین الحسینی (متوفای قرن 11ه.ق) نقد الرجال، جلد 3، صفحه 388،تحقیق: موسسة آل البیت لاحیاء التراث، نشر موسسة آل البیت لاحیاء التراث – قم، چاپ سال 1418 ه.ق

و من الله توفیق