جمع بندی بدحجابی و حق الناس!

تب‌های اولیه

12 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
بدحجابی و حق الناس!

با نام و یاد دوست

سلام

یکی از کاربران سایت سوالی داشتند که مایل نبودند با آیدی خودشون مطرح شود

لذا با توجه به اهمیت موضوع، سوال ایشان با حفظ امانت جهت پاسخگویی توسط کارشناس محترم سایت در این تاپیک درج می شود:


نقل قول:

سلام
چند سوال درباره حق الناس داشتم
1_اگه دختر یا پسر با پوشش و حجاب بد در انظار عموم حاضر بشه حق الناس گردنش هست؟
2_راه جبران چنین حق الناس هایی چیست؟اصلا آدم میتونه ازاین حق الناسا تصفیه بشه؟
3_کتابی جامع درباره انواع حق الناس و راهکار برای جبران اونها هست که معرفی کنید؟اگه هست لطف کنید بگید مرسی
4_اینکه تو ایام محرم شاید فقط یک یا دوبار گریه کردم تو کل عمرم یه دلیلش میدونم اینه که شناختی نسبت به اهل بیتم و امام حسین ندارم یه دلیل دیگه هم میتونه داشته باشه؟آخه تو یکی از تاپیکا خوندم که کارشناس گفتن اگه حق الناس گردن آدم باشه میتونه دلیلی باشه برای اشک نریختن برای اهل بیت و امام حسین (ع)
5_آیا قلبم واقعا از سنگه که چشام پر میشه از اشک ولی پایین نمیریزه اشکام یا حق الناس زیادی گردنمه که نمیتونم اشک بریزم؟

خیلی ممنونم


با تشکر

در پناه قرآن و عترت پیروز و موفق باشید:Gol:

با نام و یاد دوست





کارشناس بحث: استاد حنیف

مدیر ارجاع سوالات;947530 نوشت:
چند سوال درباره حق الناس داشتم
1_اگه دختر یا پسر با پوشش و حجاب بد در انظار عموم حاضر بشه حق الناس گردنش هست؟
2_راه جبران چنین حق الناس هایی چیست؟اصلا آدم میتونه ازاین حق الناسا تصفیه بشه؟
3_کتابی جامع درباره انواع حق الناس و راهکار برای جبران اونها هست که معرفی کنید؟اگه هست لطف کنید بگید مرسی
4_اینکه تو ایام محرم شاید فقط یک یا دوبار گریه کردم تو کل عمرم یه دلیلش میدونم اینه که شناختی نسبت به اهل بیتم و امام حسین ندارم یه دلیل دیگه هم میتونه داشته باشه؟آخه تو یکی از تاپیکا خوندم که کارشناس گفتن اگه حق الناس گردن آدم باشه میتونه دلیلی باشه برای اشک نریختن برای اهل بیت و امام حسین (ع)
5_آیا قلبم واقعا از سنگه که چشام پر میشه از اشک ولی پایین نمیریزه اشکام یا حق الناس زیادی گردنمه که نمیتونم اشک بریزم؟

بسم الله الرحمن الرحیم
عرض سلام و احترام

قبل از هر چیز لازم است توضیح مختصری راجع به حق الناس داشته باشیم.

حق الناس دو نوع است. یکی حق الناس مادی و یکی حق الناس معنوی. که البته هر کدام زیرشاخه ها و انواع مختلفی برای جبران دارند.
حق الناس مادی مثل جائی که انسان مال کسی را تضییع کرده. حالا یا این تضییع می تواند به صورت دزدی باشد، یا تصرف و غصب در مال دیگری، یا از بین بردن و خسارت وارد کردن،‌ و امثال اینها. به هرحال حق الناس مادی جائی ست که خسارتِ وارده، مالی ست و باید به صورت مالی جبران شود.

حق الناس معنوی یا اخلاقی، مربوط به جائی ست که حقوق معنوی کسی از بین رفته. مثالِ واضح برای حق الناس معنوی، غیبت، تهمت و آزار و اذیت دیگران است. اما واقعیت اینست که مصادیق حق الناس اخلاقی بسیار گسترده تر بوده و دقت بیشتری را می طلبد.

انسان به صورت اجتماعی خلق شده و زندگی در جامعه، به طور طبیعی انسان را با دیگران مواجه می کند. این مواجهات، بسیاری اوقات تعاملاتِ دوطرفه ای هستند که انسان را درگیر حقوق متقابل می سازد.

در آیه ۳۶ از سوره مبارکه نساء، قرآن نسبت به حقوق دیگران سفارش کرده و از مسلمین می خواهد که حق بندگان دیگر را مراعات کنند و این رفتار را در ردیف پرستش خداوند و شرک نورزیدن به او آورده است:

وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ مَنْ كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا؛
و خدا را بپرستيد و چيزى را با او شريك مگردانيد و به پدر و مادر احسان كنيد و درباره خويشاوندان و يتيمان و مستمندان و همسايه خويش و همسايه بيگانه و همنشين و در راه‏مانده و بردگان خود [نيكى كنيد] كه خدا كسى را كه متكبر و فخرفروش است دوست نمى دارد.

بنابراین مراعات کردن حقوق دیگران، از وظایف انسان بوده و خداوند نسبت به آن سفارش اکید کرده است.

اما پاسخ سوالات حضرتعالی:

۱. بحث عدم مراعات حجاب و به گناه انداختن دیگران، یکی از حقوقی ست که ما را درگیر می کند. همه ما حق داریم که در یک جامعه سالم و عاری از زمینه های گناه زندگی کنیم. حق داریم که بتوانیم در خیابان به راحتی رفت و آمد کرده و مرتکب گناه نشویم. بدیهی ست که اگر این حق را تضییع کند، مدیون خواهد بود.
بحث شراکت در گناهِ‌ دیگران، یکی از مسائلی ست که دقت زیادی را می طلبد و متاسفانه کمتر به آن توجه می شود. این یک واقعیت است که اگر کسی به هر وسیله ای، زمینه گناه را برای دیگران ایجاد کند، در گناه آنان شریک خواهد بود. بدون اینکه از گناهِ‌ گناهکار کم شود. چون به هرحال هر کسی مختار است و می تواند با اراده و اختیاری که دارد، با نفسش مبارزه کرده و در برابر گناه مقاومت کند.

۲. پاک شدن از حق الناسِ‌ معنوی، به طور کلی به این صورت است که اگر حقی قابل جبران باشد، باید جبران شود؛ اگر قابل حلالیت گرفتن باشد، باید حلالیت گرفته شود؛ در غیر اینصورت باید با انجام دادن اعمال خیر جبران شود. می توان از طرف او اعمال صالح انجام داده و برایش از خداوند مغفرت و خیر طلب کرد. در اعمال مستحبی که انجام می دهید او را شریک کرده و دعا کنید که خداوند عاقبت به خیرش کند. با هدیه کردن اعمال خیر، کم کم حقوق جبران می شوند.

۳. معمولا در کتب اخلاقی به طور گسترده به مبحث حق الناس پرداخته شده. با اینحال کتاب «حق الناس» به قلم حجت الاسلام و المسلمین رحیمی؛ کتاب «احکام حق الناس» از حجه الاسلام محمود اکبری؛ و کتاب «حق الناس در محیط کار و زندگی» از حجه الاسلام صادق میرشفیعی، با رویکردی دینی به بررسی این موضوع پرداخته و از زوایای گوناگون این بحث مهم اجتماعی را، مورد دقت قرار داده اند.

۴ و ۵. احساسات و عواطف و رقت قلب در همه افراد يكسان نبوده و عوامل زيادي در شدت و ضعف آن دخالت دارد . عوامل زيادي مانند عوامل محیطی، بیولوژی، و نيز شرايط خانوادگي و نوع تربيت و روحيات والدين و اعضاي خانواده، در ميزان احساسات نقش دارند. هر کدام از این عوامل می تواند موجب خشکی چشم باشد. یکی از عوامل هم البته گناه است؛ و گناه اعم است از حق الله یا حق الناس.

امیرالمومنین علی علیه السلام مي فرمايند: اشكها خشكيده نشد، مگر به خاطر سنگدلي ها و قساوت قلب ها؛ و قلوب قسی نشدند، مگر به خاطر زيادي گناهان. بنابراين ريشه اشك نداشتن قساوت قلب است و ريشه قساوت قلب گناه است پس ريشه اشك داشتن رقت قلب است و ريشه رقت قلب پرهيز از گناه است.۱

پس اگر منشاء خشکی چشم گناه باشد، راه درمانش توبه و دوری از گناهان است. هيچ گاه انسان از تحول و تبدل خالي نيست و هر حالتي قابل تبدل است. انسان مي تواند با همت و تلاش، خود را به هر صورتي كه اراده كند تغيير دهد.

در کنارِ برطرف کردن عواملِ خشکی چشم، توجه بفرمایید که اشک ریختن بر اباعبدالله و اهل بیت علیهم السلام، با اینکه بسیار توصیه شده و آثار و برکات فراوانی در زندگی انسان دارد،‌ اما تنها راهِ نشان دادن محبت به این بزرگواران نیست. مهمتر از آن، اینست که چقدر ایشان در زندگی مان نقش داشته و به چه میزان رضایتشان را که در راستای رضایت الهی ست، مهم می دانیم.

شهید مطهری در این رابطه می فرماید: «اگر اشکی که ما برای او (اباعبدالله علیه السلام) می ریزیم، در مسیر هماهنگی روح ما باشد؛ روح ما پرواز کوچکی با روح حسینی بکند؛ ذره ای از همت او، ذره ای از غیرت او، ذره ای از حریت او،‌ ذره ای از ایمان او،‌ ذره ای از تقوای او، ذره ای از توحید او در ما بتابد و چنین اشکی از چشم ما جاری شود، آن اشک هر چه دلتان بخواهد قیمت دارد. اگر گفتند به اندازه یک بال مگسش هم یک دنیا ارزش دارد، باور کنید.»۲

پی نوشت:
۱. بحار ج ۶۷ ص ۵۵ باب ۴۴ وسائل الشيعه, ج ۱۱ ص ۳۳۷ روايت ۵ نقل از سرالاسراء استاد علي سعادت پرور ج ۲، ص ۴۷۳ روايت ۸
۲. حماسه حسینی، ج۱، ص ۱۰۰


حنیف;947744 نوشت:
می توان از طرف او اعمال صالح انجام داده و برایش از خداوند مغفرت و خیر طلب کرد. در اعمال مستحبی که انجام می دهید او را شریک کرده و دعا کنید که خداوند عاقبت به خیرش کند. با هدیه کردن اعمال خیر، کم کم حقوق جبران می شوند.

سلام و عرض ادب

با اجازه آغاز کننده تایپیک . یعنی واسه کسی که زنده هست هم میشه خیرات کرد؟ ممنون.

ابراهیم ا;948084 نوشت:
سلام و عرض ادب

با اجازه آغاز کننده تایپیک . یعنی واسه کسی که زنده هست هم میشه خیرات کرد؟ ممنون.



علیکم السلام و رحمه الله

بله حتما.

می توانید در اعمال مستحبی که انجام می دهید، هر کسی را شریک کنید.

حنیف;948262 نوشت:
ی توانید در اعمال مستحبی که انجام می دهید، هر کسی را شریک کنید.

سلام و درودی مجدد

آیا شریک کردن دیگران در اعمال مستحبی ثواب اون عمل رو کم میکنه یا خیر؟ مثلا ثواب صلوات رو تقدیم کسی کنیم یا کارهایی از این قبیل ثواب بیشتر میشه یا نه؟

آیا واسه اموات موضوع فرق میکنه؟ مثلا اگه ثواب فلان نماز مستحبی رو هدیه کنیم به یکی از درگذشتگانمون دیگه واسه خودمون ثوابی ازش میمونه؟

تشکر و ممنون بزرگوار .

ابراهیم ا;948763 نوشت:
سلام و درودی مجدد

آیا شریک کردن دیگران در اعمال مستحبی ثواب اون عمل رو کم میکنه یا خیر؟ مثلا ثواب صلوات رو تقدیم کسی کنیم یا کارهایی از این قبیل ثواب بیشتر میشه یا نه؟

آیا واسه اموات موضوع فرق میکنه؟ مثلا اگه ثواب فلان نماز مستحبی رو هدیه کنیم به یکی از درگذشتگانمون دیگه واسه خودمون ثوابی ازش میمونه؟

تشکر و ممنون بزرگوار .



علیکم السلام و رحمه الله

با شریک کردن دیگران در اعمالی که انجام می دهید، چیزی از ثواب شما کم نشده، بلکه به همان اندازه به آنها هم عطا می شود. هر تعدادی را که شریک کنید، همین ثواب را به او هم می دهند.
در روایات آمده است که رحمت خداوند را توسعه دهید. این کار مصداق کامل "توسعه دادن رحمت الهی" ست.

در حقیقت اگر اینکار را با نیتِ جبرانِ حقوقی که دیگران به گردن شما دارند، یا احسان و نیکی به مومنین انجام دهید، غیر از اینکه ثواب همان عمل را برده اید، یک پاداش دیگر هم برای انجام کار واجب (جبرانِ حقوق دیگران)، یا صرفِ احسان به مومنین خواهید داشت.

از این بالاتر، شما می توانید در انجام اعمال صالحتان نیت کرده و تمام مومنین، انبیاء، علما و اهل بیت علیهم السلام را شریک کنید. با اینکار غیر از اینکه ثواب کامل را از عملتان می برید، نظر لطف و عنایت اهل بیت و معصومین را هم به خود جلب خواهید کرد و این بزرگواران به چیزی بیش از آن که به آنها تقدیم کرده اید، پاسخ شما را خواهند داد.

حنیف;947744 نوشت:
می توان از طرف او اعمال صالح انجام داده و برایش از خداوند مغفرت و خیر طلب کرد.

سلام
استاد آیا با پرداختن مظلمه هم می توان جبران کرد؟

ممنون از شما

ریحــانه الــنبی;948896 نوشت:
سلام
استاد آیا با پرداختن مظلمه هم می توان جبران کرد؟

ممنون از شما



علیکم السلام و رحمه الله
مبلغی که تحت عنوان "رد مظالم" پرداخت می شود، در مورد ظلم ها و حق الناس های مادی ست؛ آن هم در مواردی که به هر طریقی دسترسی به صاحب حق وجود ندارد و نمی توان مال را به خودش پرداخت کرد.

حق الناس معنوی، پولی نیست؛ مگر اینکه صاحب حق، برای حلال کردن مبلغی را درخواست کند. مثلا به جبران تهمتی که به او زده شده، مبلغی را مطالبه کرده و با این شرط حلال کند.

حنیف;948879 نوشت:
از این بالاتر، شما می توانید در انجام اعمال صالحتان نیت کرده و تمام مومنین، انبیاء، علما و اهل بیت علیهم السلام را شریک کنید.

سلام
استاد 3 تا سوال از شما دارم لطفا پاسخ بدبد:

1- این اعمال شامل هر عمل مستحبی حتی نوافل نمازهای واجب یا تعقیبات نمازها می شود؟

2- آیا این اعمالی که هدیه می شود در کارنامه اعمال آنهایی که ذکر می کنیم ثبت می شود؟

2- آیا اعمالی که سالها پیش انجام داده ایم را می توانیم نیت کرده و هدیه کنیم.مثلا بگوییم هر عمل مستحبی که تا حالا انجام داده ایم هدیه می کنیم به مومنین و ...

ممنون از شما.

ابراهیم ا;949326 نوشت:
سلام
استاد 3 تا سوال از شما دارم لطفا پاسخ بدبد:

1- این اعمال شامل هر عمل مستحبی حتی نوافل نمازهای واجب یا تعقیبات نمازها می شود؟

2- آیا این اعمالی که هدیه می شود در کارنامه اعمال آنهایی که ذکر می کنیم ثبت می شود؟

2- آیا اعمالی که سالها پیش انجام داده ایم را می توانیم نیت کرده و هدیه کنیم.مثلا بگوییم هر عمل مستحبی که تا حالا انجام داده ایم هدیه می کنیم به مومنین و ...

ممنون از شما.



علیکم السلام و رحمه الله

1. بله، هر عمل مستحبی، از یک صلوات تا انجام حج عمره را می توان به دیگران هدیه کرد.

2. بله، تمام افرادی که در عملتان شریک کرده اید، به اضافه خود شما، هر کدام از ثواب کامل برخوردار شده و در نامه اعمال ثبت خواهد شد.

3. هدیه کردن اعمال، به طور مطلق گفته شده و تا جائی که بنده دیده ام، حرفی از تفاوت بین عمل حال یا گذشته به میان نیامده. اما با توجه به اینکه در حقیقت این "ثواب عمل" است که به دیگران هدیه می شود، به نظر می رسد که می تواند شامل اعمال گذشته هم بشود. چون در حقیقت شما یک عملی را انجام داده و ثوابش در پرونده عمل شما هست. حالا بعد از مدتی می خواهید این ثواب را به دیگران هم هدیه کنید. به نظر نمی رسد که مشکلی باشد.

پرسش:
چند سوال درباره حق الناس داشتم
1. اگه دختر یا پسر با پوشش و حجاب بد در انظار عموم حاضر بشه حق الناس گردنش هست؟
2. راه جبران چنین حق الناس هایی چیست؟
3. کتابی جامع درباره انواع حق الناس و راهکار برای جبران اونها هست که معرفی کنید؟
4. اینکه تو ایام محرم شاید فقط یک یا دوبار گریه کردم تو کل عمرم یه دلیلش میدونم اینه که شناختی نسبت به اهل بیتم و امام حسین ندارم یه دلیل دیگه هم میتونه داشته باشه؟آخه تو یکی از تاپیکا خوندم که کارشناس گفتن اگه حق الناس گردن آدم باشه میتونه دلیلی باشه برای اشک نریختن برای اهل بیت و امام حسین علیه السلام؟
5. آیا قلبم واقعا از سنگه که چشام پر میشه از اشک ولی پایین نمیریزه اشکام، یا حق الناس زیادی گردنمه که نمیتونم اشک بریزم؟

پاسخ:
قبل از هر چیز لازم است توضیح مختصری راجع به حق الناس داشته باشیم.

حق الناس دو نوع است. یکی حق الناس مادی و یکی حق الناس معنوی. که البته هر کدام زیرشاخه ها و انواع مختلفی برای جبران دارند. حق الناس مادی مثل جائی که انسان مال کسی را تضییع کرده. حالا یا این تضییع می تواند به صورت دزدی باشد، یا تصرف و غصب در مال دیگری، یا از بین بردن و خسارت وارد کردن،‌ و امثال اینها. به هرحال حق الناس مادی جائی ست که خسارتِ وارده، مالی ست و باید به صورت مالی جبران شود. حق الناس معنوی یا اخلاقی، مربوط به جائی ست که حقوق معنوی کسی از بین رفته. مثالِ واضح برای حق الناس معنوی، غیبت، تهمت و آزار و اذیت دیگران است. اما واقعیت اینست که مصادیق حق الناس اخلاقی بسیار گسترده تر بوده و دقت بیشتری را می طلبد. انسان به صورت اجتماعی خلق شده و زندگی در جامعه، به طور طبیعی انسان را با دیگران مواجه می کند. این مواجهات، بسیاری اوقات تعاملاتِ دوطرفه ای هستند که انسان را درگیر حقوق متقابل می سازد.

در آیه ۳۶ از سوره مبارکه نساء، قرآن نسبت به حقوق دیگران سفارش کرده و از مسلمین می خواهد که حق بندگان دیگر را مراعات کنند و این رفتار را در ردیف پرستش خداوند و شرک نورزیدن به او آورده است:

وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ مَنْ كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا؛
و خدا را بپرستيد و چيزى را با او شريك مگردانيد و به پدر و مادر احسان كنيد و درباره خويشاوندان و يتيمان و مستمندان و همسايه خويش و همسايه بيگانه و همنشين و در راه‏مانده و بردگان خود [نيكى كنيد] كه خدا كسى را كه متكبر و فخرفروش است دوست نمى دارد.

بنابراین مراعات کردن حقوق دیگران، از وظایف انسان بوده و خداوند نسبت به آن سفارش اکید کرده است.

اما پاسخ سوالات حضرتعالی:

۱. بحث عدم مراعات حجاب و به گناه انداختن دیگران، یکی از حقوقی ست که ما را درگیر می کند. همه ما حق داریم که در یک جامعه سالم و عاری از زمینه های گناه زندگی کنیم. حق داریم که بتوانیم در خیابان به راحتی رفت و آمد کرده و مرتکب گناه نشویم. بدیهی ست که اگر این حق را تضییع کند، مدیون خواهد بود.
بحث شراکت در گناهِ‌ دیگران، یکی از مسائلی ست که دقت زیادی را می طلبد و متاسفانه کمتر به آن توجه می شود. این یک واقعیت است که اگر کسی به هر وسیله ای، زمینه گناه را برای دیگران ایجاد کند، در گناه آنان شریک خواهد بود. بدون اینکه از گناهِ‌ گناهکار کم شود. چون به هرحال هر کسی مختار است و می تواند با اراده و اختیاری که دارد، با نفسش مبارزه کرده و در برابر گناه مقاومت کند.

۲. پاک شدن از حق الناسِ‌ معنوی، به طور کلی به این صورت است که اگر حقی قابل جبران باشد، باید جبران شود؛ اگر قابل حلالیت گرفتن باشد، باید حلالیت گرفته شود؛ در غیر اینصورت باید با انجام دادن اعمال خیر جبران شود. می توان از طرف او اعمال صالح انجام داده و برایش از خداوند مغفرت و خیر طلب کرد. در اعمال مستحبی که انجام می دهید او را شریک کرده و دعا کنید که خداوند عاقبت به خیرش کند. با هدیه کردن اعمال خیر، کم کم حقوق جبران می شوند. با شریک کردن دیگران در اعمالی که انجام می دهید، چیزی از ثواب شما کم نشده، بلکه به همان اندازه به آنها هم عطا می شود. هر تعدادی را که شریک کنید، همین ثواب را به او هم می دهند. در روایات آمده است که رحمت خداوند را توسعه دهید. این کار مصداق کامل "توسعه دادن رحمت الهی" ست. در حقیقت اگر اینکار را با نیتِ جبرانِ حقوقی که دیگران به گردن شما دارند، یا احسان و نیکی به مومنین انجام دهید، غیر از اینکه ثواب همان عمل را برده اید، یک پاداش دیگر هم برای انجام کار واجب (جبرانِ حقوق دیگران)، یا صرفِ احسان به مومنین خواهید داشت. از این بالاتر، شما می توانید در انجام اعمال صالحتان نیت کرده و تمام مومنین، انبیاء، علما و اهل بیت علیهم السلام را شریک کنید. با اینکار غیر از اینکه ثواب کامل را از عملتان می برید، نظر لطف و عنایت اهل بیت و معصومین را هم به خود جلب خواهید کرد و این بزرگواران به چیزی بیش از آن که به آنها تقدیم کرده اید، پاسخ شما را خواهند داد.

۳. معمولا در کتب اخلاقی به طور گسترده به مبحث حق الناس پرداخته شده. با اینحال کتاب «حق الناس» به قلم حجت الاسلام و المسلمین رحیمی؛ کتاب «احکام حق الناس» از حجه الاسلام محمود اکبری؛ و کتاب «حق الناس در محیط کار و زندگی» از حجه الاسلام صادق میرشفیعی، با رویکردی دینی به بررسی این موضوع پرداخته و از زوایای گوناگون این بحث مهم اجتماعی را، مورد دقت قرار داده اند.

۴ و ۵. احساسات و عواطف و رقت قلب در همه افراد يكسان نبوده و عوامل زيادي در شدت و ضعف آن دخالت دارد . عوامل زيادي مانند عوامل محیطی، بیولوژی، و نيز شرايط خانوادگي و نوع تربيت و روحيات والدين و اعضاي خانواده، در ميزان احساسات نقش دارند. هر کدام از این عوامل می تواند موجب خشکی چشم باشد. یکی از عوامل هم البته گناه است؛ و گناه اعم است از حق الله یا حق الناس.

امیرالمومنین علی علیه السلام مي فرمايند: اشكها خشكيده نشد، مگر به خاطر سنگدلي ها و قساوت قلب ها؛ و قلوب قسی نشدند، مگر به خاطر زيادي گناهان. بنابراين ريشه اشك نداشتن قساوت قلب است و ريشه قساوت قلب گناه است پس ريشه اشك داشتن رقت قلب است و ريشه رقت قلب پرهيز از گناه است.۱ پس اگر منشاء خشکی چشم گناه باشد، راه درمانش توبه و دوری از گناهان است. هيچ گاه انسان از تحول و تبدل خالي نيست و هر حالتي قابل تبدل است. انسان مي تواند با همت و تلاش، خود را به هر صورتي كه اراده كند تغيير دهد.

در کنارِ برطرف کردن عواملِ خشکی چشم، توجه بفرمایید که اشک ریختن بر اباعبدالله و اهل بیت علیهم السلام، با اینکه بسیار توصیه شده و آثار و برکات فراوانی در زندگی انسان دارد،‌ اما تنها راهِ نشان دادن محبت به این بزرگواران نیست. مهمتر از آن، اینست که چقدر ایشان در زندگی مان نقش داشته و به چه میزان رضایتشان را که در راستای رضایت الهی ست، مهم می دانیم.

شهید مطهری در این رابطه می فرماید: «اگر اشکی که ما برای او (اباعبدالله علیه السلام) می ریزیم، در مسیر هماهنگی روح ما باشد؛ روح ما پرواز کوچکی با روح حسینی بکند؛ ذره ای از همت او، ذره ای از غیرت او، ذره ای از حریت او،‌ ذره ای از ایمان او،‌ ذره ای از تقوای او، ذره ای از توحید او در ما بتابد و چنین اشکی از چشم ما جاری شود، آن اشک هر چه دلتان بخواهد قیمت دارد. اگر گفتند به اندازه یک بال مگسش هم یک دنیا ارزش دارد، باور کنید.»۲


پی نوشت:
۱. بحار ج ۶۷ ص ۵۵ باب ۴۴ وسائل الشيعه, ج ۱۱ ص ۳۳۷ روايت ۵ نقل از سرالاسراء استاد علي سعادت پرور ج ۲، ص ۴۷۳ روايت ۸
۲. حماسه حسینی، ج۱، ص ۱۰۰

موضوع قفل شده است