جمع بندی ادعای نبوت و معجزه

[=microsoft sans serif]

بحث احتمال اشتباه بودن عرف، یا عرفهای اشتباه بحثی است که بارها در این تاپیک بحث شد و نیازی به تکرار نمیبینم.
موفق باشید.

منم همینو پرسیدم. مگه شما از مردم تمام فرهنگا در تمام دورانها در همه نقاط جهان نظرسنجی کردید که معتقدید عرف چنین برداشتی از معجزه داره؟

با سلام. جناب صدیق گرامی. فرموده بودید که دوری که احساس می کنم در بحث حکمت، در این بیان که دادن معجزه به مدعی دروغین باعث گمراهی مردم می شود، پیش می آید را توضیح بدهم. ولی جوابی به آن ندادید.

با سلام. جناب صدیق عزیز، هر چند این بحث خارج از بحث این تاپیک است، ولی مقدمه ای است بر استدلالاتی که شما طرح می کنید، پس خواهشمندم پاسخ بدهید. شما که از قرار معلوم، طرفدار دیدگاه دوم هستید، چرا شواهد و قرائن را غیریقینی می دانید؟ چرا معجزه را تنها دلیل می دانید؟

آیا منظور شما این است که چون مردم در یک حدّی می فهمند، اگر فعلی خارق العاده بود ولی از سوی خدا نبود، خدا مدعی دروغین را رسوا می کند؟

[=microsoft sans serif]

اما گزاره دوم:

[=microsoft sans serif]

نکته دوم: کسانی که معجزه را قوی تر از شواهد و قرائن میدانند، به این دلیل است که احتمال خلاف در شواهد و قرائن خیلی قوی تر از احتمالات خلاف در معجزه است. احتمال خلاف در استدلال به شواهد و قرائن، عقلایی است و در موارد مشابه روزمره بارها و بارها روی میدهد. اینکه شخصی در درجات بالایی از اخلاق فردی و اجتماعی و صداقت و امانتداری و... باشد، هیچ ملازمه ای با صدق او در گفتارهای دیگرش ندارد.
اینکه من در تمام زندگی ام تا کنون دروغ نگفتم یا خیانت نکردم، ملازمه ای با این ندارد که الان هم صادقم.
در ضمن، برفرض کسی این ملازمه را بپذیرد، در مورد خطا که به این راحتی نمیتوان چنین حکمی را کرد. اینکه من تاکنون به عمد دروغ و خیانت نکردم، از کجا معلوم الان در این ادعایم اشتباه نکرده باشم. از کجا معلوم که تحت تاثیر شیطان قرار نگرفته باشم. شما برای ابطال این احتمالات، نیاز به استدلالهای کمکی دیگری دارید و از خود شواهد و قرائن نمیتوانید کمک بگیرید.(البته این اشکال(مصونیت از خطا) در مورد استدلال به معجزه نیز تاحدودی پیش می آید)
اما در مورد معجزه چنین وضعی برقرار نیست.
در معجزه، از قرائن قبلی نمیخواهیم به وضعیت فعلی یا آینده برسیم. از اینکه تاکنون دروغ نگفته نمیخواهیم به این برسیم که الان هم دروغ نمیگوید. از اینکه تا کنون اشتباه نکرده نمیخواهیم نتیجه بگیریم که الان نیز اشتباه نمیکند.

نکته سوم: اینجا جای بحث شخصی و ارائه نظر ششخصی نیست وگرنه عرض میکردم که بنده نیز معتقدند گاه شواهد و قرائن چیزی کم از معجزه ندارد چنانکه در مورد رسول الله(ص) چنین وضعیتی بود. البته این دیگر حالت موردی و شخصی میشود و قابل استناد منطقی نیست و به نوعی ایمان شخصی را تضمین میکند.

[=microsoft sans serif]

با سلام و احترام. گرامی، آیا تا گزارۀ دوم محقق نشود، گزارۀ اول محقق می شود؟ تا زمانی که ندادن معجزه به مدعی دروغین، تحقق نیابد، دلالت معجزه بر پیامبری تحقق می یابد؟ بنده اینطور گمان نمی کنم، زیرا اگر این گزارۀ دوم بتواند رخ ندهد، معجزه هم می تواند در دست مدعی دروغین باشد.

از طرف دیگر، تا گزارۀ اول تحقق نیابد، در این تبیین خاص شما که دادن معجزه به مدعی دروغین از این جهت خلاف حکمت خداست که باعث گمراهی مردم می گردد، گزارۀ دوم تحقق می یابد؟ به عبارت دقیقتر، آیا تا وقتی معجزه دلالتی بر پیامبری ندارد، دادن معجزه به مدعی دروغین باعث گمراهی می شود؟

پس تا گزارۀ اول رخ ندهد دومی رخ نمی دهد و تا گزارۀ دوم رخ ندهد، اولی رخ نمی دهد.

شما در مورد گزارۀ اول می فرمایید: «دلالت معجزه متوقف است بر تلازمی که بین عمل خارق العاده به شکل خاص و ارتباط با غیب و موید به غیب بودن است» بله درست می فرمایید، ولی این تلازم زمانی مفهوم پیدا می کند که گزارۀ دوم تحقق بیابد. تا وقتی که عمل خارق العاده با خواص معجزه، ممکن باشد که در دست مدعی درغین باشد، تلازمی بین آن و ارتباط ب غیب و مؤید به غیب بودن، وجود نخواهد داشت.

بنده اصلاً قصد خروج از بحث را ندارم، ولی فقط جسارتاً عرض می کنم که این فرمایشات شما با آنچه من از جمع شواهد و قرائن فهمیده ام، یکسان نیست، البته تبیینات ممکن است مختلف باشد، ولی آنطور که من با بیانات قدرتمند شواهد و قرائن اشنا هستم، نه پیشینه درخشان و نه صداقت پیشین، هیچیک دلالت بر صداقت در حال حاضر نمی کنند. و البته پاسخ به تأثیر شیطان که فرمودید، همان پاسخی است که خودتان در بحث احتمالات معجزه دادید، و در واقع در آنجا از دلیلی که برای دفاع از شواهد و قرائن در برابر این احتمال استفاده می شود، استفاده فرمودید و به دلیلی که پیش از این مدافعین معجزه شنیده بودم؛ اشاره نکردید. جمع شواهد و قرائن، تا جایی که من دیده ام و با مطالعه در شواهد فهمیده ام، ثابت می کنند که مدعی نبوت، در همین حالی که مدعی پیامبری است، راست می گوید. باز ببخشید که بحث را منحرف کردم. برای جلوگیری از انحراف اصلاً بحث را باز نمی کنم.

با تشکر از شما، چند سؤال دیگر هم برای بنده وجود دارد:

1.سوای از فهم عُرف، وقتی متخصص می خواهد به بررسی خارق العادگی مسئله بپردازد، با توجه به نقص دانش بشر، آیا ممکن نیست در اصل علم او نقصی باشد، که نه مربوط به تخصص، بلکه مربوط به نقصان علم بشر نسبت به آینده و استقرایی بودن دانش بشر است؟ آیا می توانیم با توجه به نقص دانش بشر به تخصص متخصصین اعتماد کنیم؟

2.یک مسئله که هست، محدودیت تخصصهای متخصصین، نه از جهت نقص دانش بشر، بلکه از جهت محدودیت تخصصهاست. مثلا آن یهودی که پیشنهاد داد که از محمد بخواهید که ماه را بشکافد زیرا قدرت سحر ساحران بر آسمان اثر ندارد، به فرض تخصص داشت که سحر چگونه است، ولی آیا او منجّم یا فیزیکدان هم بود که بگوید ممکن نیست از راهی عادی، ماه شکافته شود؟

3.مسئلۀ دیگری که هست، اغراض متخصصین است. مثلاً در مورد خارق العادگی قرآن، متخصصهای نامسلمان، اکثراً خارق العادگی قرآن را قبول ندارند، و متخصصین مسلمان، این خارق العادگی را قبول دارند. دلیل این اختلاف هم در اکثر موارد اغراض ایشان است.(ما آنها را به غرض محکوم می کنیم و آنها ما را) اینجا ما چگونه می توانیم به متخصص اعتماد کنیم؟ به خصوص که کمتر متخصصی هست که تعصبی له یا علیه معجزۀ ادعایی مدعی نبوت نداشته باشد(هر چند همگی متعصب بودنشان را نیز انکار می کنند!)

4. همچتین اکثر معجزات را پیروان مدعیان از آنها در تاریخ نقل می کنند. آیا با توجه به وجود تعصب در پیروان، می توانیم به گزارشهای آنها از معجزات پیامبرشان اعتماد کنیم؟

متشکرم

[=microsoft sans serif]

[=microsoft sans serif]

در مورد دسته اول که اصلا مشکلی نیست.
در مورد دسته دوم نیز مشکلی نیست چون دلالت چنین حالتی(خارق العاده بودن یک فعل) بر ارتباط با غیب(برای گرفتن چنین قدرتی از جانب هر موجود غیر طبیعی که فعلا بحث ما در تعیین آن نیست) دلالت بیّن است. به همین دلیل است که تا شما کار خیلی عجیب و غریبی می بینید، درست یا نادرست، سریعا دنبال یک عامل فراطبیعی میگیرید. در طول تاریخ نیز چنین بوده است و همین حالا نیز در برخی مناطق هنوز چنین حالتی وجود دارد که به محض مشاهده یک کاری که علتش را نمیدانند آنرا منسوب به ماوراء میکنند. انگیزه یا حداقل بهانه برخی فلاسفه غرب برای حذف ماوراء طبیعت نیز بر همین بوده که چنین تصوراتی که به نظر آنان یکسره اشتباه بوده را حذف کنند.
این ملازمه به صورت ناخوداگاه شکل میگیرد.
بنابراین اصل دلالت به صورت بیّن وجود دارد. بعد از اینکه اصل ملازمه از طریق این دلالت شکل گرفت، به بررسی احتمالات خلاف میپردازیم.

[=microsoft sans serif]

[=microsoft sans serif]

با سلام بنده هم خوشحال می شوم در تاپیکی مستقل در مورد شواهد و قرائن داشت باشیم، و اتفاقاً تاپیکش را ایجاد کردیم و علیرغم بارها یادآوری بنده، مدتهاست که دارد خاک می خورد:

http://www.askdin.com/thread47038.html

در مورد سایر پستهای شما، لطفاً پاسخ سه سؤال دیگر را نیز بفرمایید تا ادامه بدهیم.

[=microsoft sans serif]

[=microsoft sans serif]

پس این ادعا شرطیه شد:-باید عرف اعتماد کند که کرده می کند. (کارشناس پاسخگو)نتیجه گیری به جایی بود. تشکر می کنم.

با سلام. بله، ولی ممکن است زمینه ای از دانش بشر باشد که این فرد از آن اگاه نبوده باشد، و آن زمینه چنین کاری را ممکن می دانسته است. این احتمال عقلی چطور کنار می رود؟

گرامی، سؤالم در مورد تأثیر اغراض متخصصین بود. آیا این سخن دلیلی کافی است؟ اگر متخصص بگوید: من نمی توانم مثلش را بیاورم، ولی می دانم این خارق العاده نیست، چه جوابی می دهیم؟

از آن بالاتر، اگر چیزی بیاورد و بگوید من که متخصص هستم می گویم این مثل قرآن است، چه جوابی می دهیم؟

[=microsoft sans serif]

[=microsoft sans serif]

بله اما استدلال بیشتر کثرت دسته اول رو فرض می گیره. ما دلیلی برای کثرت این افراد نداریم.

بله اما استدلال بیشتر کثرت دسته اول رو فرض می گیره. ما دلیلی برای کثرت این افراد نداریم.

[=microsoft sans serif]

با سلام.

جناب صدیق، بنده ابتدا باید از شما تشکر کنم و شخصاً می توانم بگویم که برای اکثر سؤالاتم، جواب گرفتم.

ولی یک مورد را لازم دانستم از شما بپرسم:

اینکه فرموده اید: «[=microsoft sans serif]موجودات خیر که در زیر مجموعه ولایت الهی قرار دارند» از قرار معلوم بدین معناست که موجودات خیر، هرگز حاضر نمی شوند فعلی فرابشری را در اختیار بشر قرار بدهند. اینجا البته گویا شما موجودات خیر مختار و غیرمختار را با هم وارد حساب کرده اید. البته در مورد فرشتگان که موجودات فراطبیعی غیرمختار خیر هستند، بله همینطور است، آنها زیر مجموعه ولایت الهی قرار دارند. اما در مورد موجودات مختار فراطبیعی چطور؟ خب شرورها و شیاطین را که تکلیفشان مشخص شده، ولی آیا موجودات مختار، دقیقا به دو بخش خیر محض که زیرمجموعه ولایت الهی هستند و شرارت محض که کژراهه را برگزیده اند، تقسیم می شوند؟ بله اگر چنین تقسیمی باشد، گروه خیرها که چون می بینند مردم با فهم عرفیشان گمراه می شوند، چنین نمی کنند، و شرها هم به دلیل تعالیمشان، رسوا می شوند. ولی آیا می توان موجودات مختار را اینگونه تقسیم کرد؟ آیا امروزه تمام انسانهای زمین، که مثالی از موجودات مختار هستند، یا خیر محض هستند و یا شرور و شیطانی؟

حالتی که گویا مغفول مانده است و باید در مورد موجودات فرابشری مختار در نظر بگیریم، حالتی است که یک موجود فرابشری مختار، موجودی شیطانی نیست، ولی «اشتباه می کند.» آیا چنین چیزی ممکن است؟ بله، ما این را در بین انسانها شاهدیم و بحمدالله شیعه هستیم و می توانیم مثالی مشهور برای آن بیاوریم: محدث نوری. آیا محدث نوری با قرآن دشمنی داشت؟ آیا محدث نوری با شیعه دشمنی داشت؟ ولی ایشان یک کتاب نوشت که توسط دو گروه قرآن ستیز و شیعه ستیز، به عنوان اعترافات و استنادات یک عالم شیعه، مورد استفاده قرار می گیرد. خب محدث نوری که موجود شرارت پیشه ای نبوده، قصد یاری به شیطان و نشر عقاید شیطانی را هم نداشته، بلکه برای دفاع از تشیع، اشتباه فاحشی را مرتکب شده است! اشتباهی که فهم عرفی را نیز به شدت قلقلک می دهد!

پس شما هنوز باید یک احتمال مهم را منتفی کنید: احتمال اینکه موجودی مختار و فرابشری، با نیتی خیر یا حداقل بدون نیتی شیطانی، اشتباهی بزرگ مرتکب شود، و عملی فرابشری را، بدون امر و رضای خدا، در اختیار یک انسان قرار بدهد.

متشکرم

[=microsoft sans serif]

[=microsoft sans serif]

از نظر جنبه ثبوتی و در مورد عالم واقع، بر اساس دلیل حکمت که قبلا بارها گفته شد، خداوند چنین قدرتی را در اختیار این موجودات شرور قرار نمیدهد یا حتی اگر فرضا داشته باشد، جلوی آنها را میگیرد تا بتوانند چنین کارهایی را انجام دهند.

در مورد جنبه اثباتی و درمورد درک مردم نیز باید گفت: اینکه مردم به چنین احتمالی توجه داشته باشند برخلاف چیزی است که اتفاق افتاده است. چرا که اگر چنین احتمال در ذهن مخاطبان وجود داشت، قطعا آنان یا اکثر آنان ایمان نمی آوردند. چرا که یک مسئله روانی در انسان ان است که آنچه با آن خو گرفته است و باور درونی در موردش پیدا کرده است را به راحتی تغییر نمیدهد. بنابراین اگر در ذهن آن مخاطبان چنین احتمالی به صورت بالفعل وجود داشت، آنان دست از اعتقاد قبلی خود بر نمیداشتند.

بنابراین همانطور که گفته شد، اصلا چنین احتمالی نه ثبوتا و نه اثباتا قابل اعتنا نیست و جلوی استدلال را نمیگیرد.

اگر منظور مشروط بودن صحت قضیه ست در این صورت نمی شه به عنوان مقدمه برهان برای رسیدن به نتیجه ازش استفاده کرد.

با سلام. ضمن تشکر و قدردانی، باید عرض کنم که بنده ارتباط پاسخ شما با سؤالم را به درستی متوجه نمی شوم. سؤال من در مورد نسبت دادن فعل خارق العاده مدعی نبوت به خدا بود، که از کجا بدانیم موجودات فرابشری این کار را انجام نمی دهند، که شما موجودات فرابشری را به دو دستۀ خیر و شر تقسیم کرده بودید که خیرها تحت ولایت خدا هستند و شرها خوبی ما را نمی خواهند، لذا بر اساس محتوای دعوت مدعی نبوت معلوم می شود که این عمل خارق العاده را می توان به خدا نسبت داد.

در آن استدلال و تقسیم بندی، شما نه صحبتی از بحث حکمت کرده بودید و نه بحثی از درک مردم، و بنده در امتداد آن این احتمال را مطرح کردم که: شاید موجودی مختار و فرابشری، شر نباشد ولی به خطای ناشی از اختیار خود، مانند خطای محدث نوری، عمل خارق العاده را در اختیار کسی که پیامبر نیست قرار بدهد. این حالت چگونه متنفی می شود؟

متشکرم

[=microsoft sans serif]

بعلاوه، این قضیه شرطیه همانطور که گفته شد به صورت مماشات با کسانی به کار میرود که وجود کار خارق العاده را منکرند و به پشتوانه همین انکار، ملازمه را نیز انکار میکنند.
وگرنه ما که مدعی هستیم مردم و مخاطبان از چنین کارهایی، پی به خارق العاده بودنش میبرند.
احتمالات دیگر نیز هر یک با استدلالی مخدوش میشود.

[=microsoft sans serif]

[=microsoft sans serif]

من دلیل این همه مغالطه از طرف شما رو متوجه نمی شم. نه ادراک چیزی (به معنی باور جزمگونه که در این تاپیک استفاده شده) دلیل بر درستی مساله ای نیست (بدیهی). ما در هر حال در مورد موضوع دیگه ای صحبت می کردیم. دلیل شما برای این که مردم ملازمه ای بین کار خارق العاده و نبوت می بینن چیه؟

[=microsoft sans serif]

من انسانهایی رو دیدم که کار خارق العاده رو دلیل بر نبوت می دونن . آدمهایی رو دیدم که کار خارق العاده رو دلیل نبوت نمی دونن (بدون این که فیلسوف باشن). ظاهرا این نسبت در تمام دورانها هم یکسان نیست و با تغییر در علم و فهم مردم هم جا به جا شده (که البته مطلب مهمی نیست). پس سوال سوال به جاییه که دلیل شما برای این که مردم کار خارق العاده رو دلیل بر نبوت می دونن چیه. تعمیم شما از برخورد برخی مردم هند به مردم سراسر جهان در تمام دورانها هم تعمیمی نارواست؛ مردمی که کار خارق العاده رو دلیل بر نبوت می دونن نماینده تمام مردم نیستن. حکم شما حکمی کلیه که با مثال اثبات نمی شه. من دلیلی بر این که افراد یک گروه بر گروه دیگه می چربن نمی بینم همچنان و ظاهرا شما هم دلیلی بر این امر ندارید!

[=microsoft sans serif]

با سلام. چند مورد دیگر نیز به نظر بنده قابل طرح رسید:

اول اینکه، آیا معجزه، به معنای بر هم خوردن نظم نیست؟ اگر قبول کنیم که نظم عبارت است از گرد آمدن اجزاى مختلف از مجموعه‏ اى، از نظر كميت وكيفيت، تا در اثر همكارى اجزاى گوناگون مجموعه، هدف و غايت‏ خاصى تحقق پذيرد، آنگاه باید بگوییم اینکه چوب و شعله و آتش و حرارت حاصله، کارشان سوزاندن است و اینکه خدا بخواهد به آتش بگوید سرد باش، یعنی نقض شدن هدف و غایت مجموعه ای که آتشی سوزان به پا نموده است. آیا در چنین مجموعه ای، می توان ادعای نظم کرد. آیا با چنین نگرشی، جایی برای طرح براهینی چون برهان نظم وجود دارد؟

دوم اینکه، قرآن می فرماید: «لن تجد لسنة الله تبديلا» اینجا می پرسم: سنت خدا چیست؟ سنت این است که آتش بسوزاند یا نسوزاند؟ در یک آب روان، شکافی بیفتد یا خیر؟ مجسمۀ یک پرنده به موجود زنده تبدیل بشود یا خیر؟ آیا این در هم رخ دادن معجزه، تغییر در سنت خدا نیست؟

متشکرم

[=&quot]باسلام
از آنجا که این دو سوال کاملا مجزاست، جدای از هم پاسخ داده میشود تا بهتر بتوان به بررسی اشکالها و ابهامهای دوستان رسیدگی کنیم.

نظمی که در برهان نظم مد نظر است بدین معناست که حالت ارگانیکی جهان به صورتی است که انسان از مشاهده برخی حوادث، انتظار وقوع حوادثی دیگر را دارد. تحقق این حالت ارگانیک، به صورت حداکثری است یعنی انسان معمولا چنین انتظاری دارد و موارد تخلف آنقدر نادر است که انسان اصلا انتظار آنها را ندارد. بنابراین، انسان با مشاهده موارد تخلفی که در معجزات روی میدهد اعتمادش نسبت به حوادث را از دست نمیدهد. چرا که با وجود این معجزات و تحقق آنها، حتی در زمانی که آن معجزات زیاد روی میداده است، کسی انتظار نداشته که بدون اینکه کسی ادعای نبوت داشته باشد و بخواهد معجزه بیاورد، در حالت عادی، خورشید از مشرق طلوع نکند یا آتش نسوزاند یا از آسمان غذا بیاید یا ...

[=WebRoya][=&quot]

[=palatino linotype]

با سلام. جناب صدیق، همانطور که مستحضر هستید، در برهان نظم هر چند قبول داریم که "این حالت ارگانیک، به صورت حداکثری است یعنی انسان معمولا چنین انتظاری دارد و موارد تخلف آنقدر نادر است که انسان اصلا انتظار آنها را ندارد"، ولی این تخلفهای نادر ناشی از تزاحمات و خواص جهان ماده هستند، و گرنه مجموعه به طور طبیعی به سوی هدفش پیش می رود. سلولهای بدن کار مفید می کنند، ولی در اثر تزاحمات دنیوی، اسیر سرطان می شوند و خود عامل مرگ می گردند. اینها تزاحم و خاصیت امور مادی هستند. ولی آیا می توان معجزه را هم تزاحم نامید؟

با سلام دوباره، دو سؤال کوچک دیگر هم از شما دارم:

سؤال: با توجه به اینکه معجزه وجه تمایزی است بین نبی و غیر نبی، و در واقع کاری است که مدعی نبوت به عنوان دلیل بر نبوتش می آورد، و می گوید اگر شک دارید، خودتان انجامش بدهید، اگر یک نفر بگوید: «نشانۀ پیامبری من این است که هیچکس نمی تواند "با گوش من" بشنود» یا بگوید: «کسی نمی تواند کاری که الان من انجام می دهم، "در همین لحظه ای که من انجام دادم"، انجام بدهد.» آیا اینها به تعریف معجزه شبیه نیست؟

سؤال دیگرم را در پست بعدی مطرح می کنم.

با سلام مجدد،

سؤال دیگرم: آیا اینکه قرآن به پیامبر دستور می دهد که بگو «إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ»(سورۀ کهف، آیه110) با معجزه کردن ایشان سازگار است؟ هر چند، همانطور که در بحثهای قبلی فرمودید، معجزه و وحی هر دو از یک منشأ هستند، ولی غیر از هم هستند. اگر پیامبر بشری مثل ما هستند که بر ایشان وحی می شود، آیا این به معنای این نیست که تفاوتهایی مثل صاحب معجزه بودن را هم نباید با ما داشته باشند؟

متشکرم

[=palatino linotype]

[=palatino linotype]

بعلاوه، از اشکال قبل که بگذریم، پاسخ دیگری که به این سوال و سوالهای مشابه آن میتوان داد این است که فهم متعارف مخاطبان از معجزه و اعجاب آور بودنش فصل الخطاب در این دلالتش بر صدق مدعی نبوت و تصدیق وی از سوی مخاطبان بوده است.
معجزه قرار نیست تمام احتمالات عقلی و تمام حالات مفروض قبل و بعد را برطرف کند.
معجزه فقط قرار است راهی باشد تا مخاطبان پیامبران با دیدن آن در همان لحظه اطمینان نزدیک به یقین(یا یقین عقلایی) پیدا کنند که انجام دهنده آن حتما با غیب در ارتباط است و مابقی استدلال هم که مشخص است.
وقتی چنین اطمینانی ایجاد شد، با کمک دلیل حکمت در باب مدعی نبوت، میتوان به سوالات و شبهات مفروض و احتمالی پاسخ داد.

[=palatino linotype]

[=microsoft sans serif]پرسش:
باتوجه به اینکه هیچ راهی وجود ندارد که ثابت کند یک کار خارق العاده، تنها از جانب خدا انجام شده است یا غیر خدا، آیا باز هم میتوان با قطع مدعی شد که معجزه ادعای نبوت را اثبات میکند؟ چطور یک معجزه ادعای نبوت را با این شرایط ثابت می کند؟به چه دلیل کسی را ما باید به صرف انجام معجزه که مثلا آوردن قرآن باشد، پیامبر بپذیرم؟و برعکسش را، چرا آن معجزه را نشان کذب بودن ادعای مدعی ندانیم؟؟
[=microsoft sans serif]

پاسخ:
باسلام

برای پاسخ به سوال شما، ابتدا باید تحلیلی از دلیلی که برایش اقامه کردید بررسی و تحلیل شود.

مدعا: معجزه ادعای نبوت را ثابت نمی کند و اگر کسی معجزه ای را انجام دهد و ادعای نبوت کند به صرف آن معجزه، نمی توان ادعایش را پذیرفت، بلکه برعکس می توان تشخص داد که کذاب است.
دلیل: دلیل هم روشن است.معجزه عملی است خارق العاده که هیچکس جز خدا قادر به انجام آن نیست و خدا برای اثبات ادعای پیامبر و رسول خود از معجزه بهره می برد.و این در حالیست که هیچ راهی وجود ندارد که ثابت کند امری و عملی آیا تنها از جانب خدا می تواند رخ بدهد و انجام پذیرد و یا غیر خدا.حداقل معجزاتی تا به حال شنیده ایم که از جانب پیامبرانی صورت گرفته از این قبیل هستند.مثل تبدیل مار به اژدها.یا حتی قرآن که ادعا می شود معجزه است....

تحلیل مدعا و دلیل:
مدعا: نه تنها نمیتوان پذیرفت که معجزه دلیل بر نبوت است، بلکه میتوان اثبات کرد که آورنده معجزه کاذب است.
در مورد این دلیل میتوان گفت که در اینجا مغالطه ای روی داده است.
دلیلی که اقامه شده از چند مقدمه تشکیل شده است:
م1. معجزه عملی است که جز خدا کسی قادربه انجامش نیست.
م2. خدا برای اثبات ادعای پیامبر خود از معجزه بهره میبرد.
م3. هیچ راهی وجود ندارد که ثابت کنیم یک کاری تنها از جانب خدا میتواند رخ دهد.
نتیجه: از طریق معجزه نمیتوان مدعای مدعی نبوت را پذیرفت.

پاسخ:
اولا: دلیل اخص از مدعا است. بر اساس دلیل(اگر مقدماتش تام باشد)، فقط ثابت میشودکه نمیتوان به گفته چنین شخصی اعتماد کرد. اما کاذب بودن وی در دلیل نبود و نیاز به استدلال دیگری دارد.

ثانیا: درست است که قدرت انجام معجزه در حقیقت از ناحیه خداوند است ولی به هر حال، در نگاه مردم و مخاطبان، این فعل از سوی نبی انجام میشود. این موسی (ع) است که عصا را می اندازد و این عیسی (ع) است که کور را شفا میدهد و.... آنچه در معجزه مهم است، این است که مخاطبان این عمل، آن را عملی میدانند که جز این شخص از کس دیگری نمیتواند صادر شود.
این مهم، نیاز به این ندارد که به صورت یقینی بدانیم این عمل، تنها از جانب خدا میتواند انجام شود.

[=microsoft sans serif]مهم این است که مردم بدانند، کس دیگری قادر به انجام چنین کاری نیست: یعنی خارق عادت است(البته به همراه وجود شرایطی دیگر)

اشکال:
در ادامه گفته شد، چون شناخت معجزه از غیر معجزه تنها تحت شرایطی امکان پذیر است. مثلا ابتدا باید عدالت، علم، حکمت الهی، ضرورت نبوت انبیاء را اثبات کنیم تا بعد معجزه دلیل اثبات نبوت یک نبی باشد.

پاسخ: این اشکال نیز چندان مشکلی نیست. چون
اولا: این امور، برای شناخت معجزه از غیر معجزه نیست. بلکه هر یک فوایدی در بحث نبوت دارد:
1. اثبات نبوت عامه پیش فرض بحث نبوت یک پیامبر خاص است نه شناخت معجزه.
2. اثبات عدالت وعلم الهی هیچ ربطی به شناخت معجزه ندارد.
3. تنها اثبات حکمت الهی است که در شناخت معجزه از غیر معجزه نیاز است.

ثانیا: وجود چنین پیش فرضی هیچ اشکالی ندارد؛ زیرا در تمام موارد نیازی به حکمت الهی نداریم و تنها زمانی نیاز به اثبات این صفت الهی هست که بخواهیم بفهمیم کار خارق العاده ای که انجام شده و تمام شرایط معجزه را دارد، دلالت تام بر نبی بودن آورنده آن دارد یا نه. در این صورت، با وجود دلیل حکمت میتوان اطمینان یافت که این کار حتما معجزه است وگرنه نقض غرض ارسال انبیاء خواهد شد.

باتوجه به این نکات، معجزه از دید مردم کار شخص پیامبر است نه کار خدا. مردم و مخاطبان معجزه(جز کسانی که با دید دقیق عقلی نگاه میکنند و دید الهی دارند) فکر نمیکنند که این کار، کار خداوند است. چون آنچه در ظاهر امر پیداست، این است که این کار را مدعی نبوت انجام میدهد. و همین که مردم می بینند آن شخص کاری را انجام می دهد که دیگران تاکنون توان انجامش را نداشته اند و مشابهی از سوی هیچ غیر پیامبری آورده نشده است، یقین میکنند که این کار، معجزه است.