آیا کسی که از دین اسلام به مسیحیت گرایش پیدا کند مرتد محسوب می شود؟

با سلام و عرض ادب

نکاتی در بارۀ ارتداد بیان می شود که توجه به آنها لازم است:

1- پذیرش دین اسلام در آغاز ورود به آن، و فراگیری آموزه های آن و عمل به آنها پس از ورود به آن، مبتنی بر تحقیق و تفکر است.

2- تردید، پرسش، وسوسه داشتن و به دنبال رفع تردید و پاسخ سؤال بودن، از لوازم انکار ناپذیر دستگاه فکر آدمی است و تردید و پرسش، تا هنگامی که طلیعه و معبری برای رسیدن به علم و یقین باشد، پدیده ای مبارک و فرخنده است.

3- شک، تردید، ابهام و سؤال در آموزه های دینی ارتداد محسوب نمی شود؛ لذا کسانی که شاک در دین باشند و یادر اثر تبلیغات سوء و تحریک دیگران منکر دین شوند از این حکم مستثنی هستند.

حضرت آیت الله فاضل لنکرانی (رحمه الله) در پاسخ استفتائی در این رابطه فرموده اند: جوانانی که تازه به سن بلوغ می رسند و نسبت به اسلام عنوان شاک را پیدا می کنند نمی توان حکم مرتد را بر آنها جاری نمود، بلکه باید به آنها مهلت داد.

بنابراین ارتداد انکار عالمانۀ اصول دین یا ضروریات و بدیهیات دینی است به گونه ای که انکار آن بدیهیات ملازم با انکار اصول دین بوده باشد و فرد منکر به این ملازمه هم علم داشته باشد.

4- چنانچه انکار فردی ، به دلیل وجود ابهام و سؤال در اصول یا ضروریات دینی باشد، این فرد مرتد محسوب نمی شود و شبهه علمی او مانع اجری حد مرتد بر اوست. راه مقابله با چنین فردی مباحثه علمی است و نه برخورد عملی.

5- حکم ارتداد منافی با آزادی اندیشه نیست. چنانچه فرد محققی با انگیزۀ کشف حقیقت و با استفاده از روش های منطقی و در حد توان خود به تحقیق بپردازد، ولو آنکه در رسیدن به حقیقت قاصر باشد-نه مقصر- در نزد خداوند معذور است؛ و بلکه ماجور است.

6- حکم ارتداد با آزادی بیان نیز در تنافی نیست.فرد مرتد می تواند بدون اعلام ارتداد خود ، به بیان سؤالات و ادلۀ خود در مجامع علمی بپردازد و از اندیشمندان پاسخ در خور مطالبه نماید. بنابراین ارتداد باطنی تا مادامی که اظهار نشده است موضوع برای وجوب قتل نخواهد بود.

7- هیچ مکتب و مذهبی و لو در مکاتیب بشری و غیر الهی مانند لیبرالیسم، به آزدی مطلق معتقد نیست و برای برخورداری از آن قیود و شرایطی قائل است. لیبرالها مرز آزادی هر فردی را، رعایت حقوق سایر شهروندان و مصالح اجتماعی می دانند.

8- رعایت حقوق خداوند بر بندگان، مصالح جامعۀ اسلامی و حقوق شهروندان مسلمان، سه ضلعی است که آزادی هر فردی محدود به آنها است.

9- با دقت در شرایط ارتداد این نتیجه به دست می آید که مرتد کسی است که در عین آگاهی به حقایق و حقانیّت اسلام، عنودانه و لجوجانه به مخالفت به آن بر می خیزد و به طرزی غیر منطقی با هویت جامعۀ اسلامی و زیر ساخت های فکری آن در می افتد. حکم ارتداد برای پیشگیری از تخریب هویت جامعۀ اسلامی و صیانت عقاید دینی مردم از رهزنان بدخواه کج اندیش تشریع شده است. مراجعه به پروندۀ مرتدان در طول تاریخ ، مؤید همین نظریه است.

10- مرجع تشخیص ارتداد و مجری حکم مرتد، در جامعه اسلامی، مجتهد جامع الشرایط «حاکم اسلامی»است و هر فرد مسلمانی نمی تواند نمی تواند مرجع تشخیص و مجری حکم ارتداد باشد. همچنین در مقام اثبات حکم ارتداد نباید جای هیچ شک و شبهه ای برای حاکم باشد و الا با وجود شبهه حکم ارتداد نیز منتفی خواهد بود.

11- فردی که به معصومین (علیهم السلام) اهانت کرده باشد واهانت او امری مسلم و آشکار بوده باشد(در صورتی که شبهه ای نباشد) بر اساس روایات و بنا بر اجماع فقها، مشمول قاعده ساب النبی(صلی الله علیه و آله) و الائمة(علیهم السلام) می شود، لذا جایز القتل است که در این فرض بر اساس روایات کشتن او هم متوقف به اذن حاکم شرع نخواهد بود. هرچند در این قبیل موارد باید به گونه ای عمل شود که باعث مفسده بزرگتری نباشد.

12- دلیل اصلی که مبیّن حد مرتد و ساب النبی(صلی الله علیه و آله) و ائمه(علیهم السلام) است علاوه بر ظواهر برخی آیات، روایات معصومین و اجماع طائفه می باشد.

موفق باشید