جمع بندی شبهاتی درباره امر به معروف و نهی از منکر (امر به معروف یا امر به مشروع)

تب‌های اولیه

3 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
شبهاتی درباره امر به معروف و نهی از منکر (امر به معروف یا امر به مشروع)
  با سلام لطفا پاسخ این شبهه را بیان فرمایید: در قران  گفته امر به معروف ، نهی از منکر. اصلا معروف و منکر یعنی چی ؟ عرف یعنی چی ؟ عرف جامعه ، عرف از عَرف یعنی شناخت میاد دیگه یعنی به آن چیزی که مردم شناخت پیدا کردند ،پذیرفتند، شکل قانونی پیدا کرده یعنی همه پذیرفتند اگه کسی خلافشو کرد ادم بهش میگه منکر اون چیزیه که مردم انکار دارند نمیخوان. دقت شود نگفته امر به مشروع، بلکه گفته امر به معروف و  نهی از حرام، این نکته مهمیه اگه اینطور بود باید شما مردم را امر کنید به مشروع، یعنی به شریعت به دین امر به کتاب  امر به معروف اون چیزی که عرف فهمیده به عرفان جامعه وارد شده یعنی شکل قانونی ،مقررات ،پذیرش عمومی گرفته و نهی کنید از چیزی که همه انکار دارند قبول ندارند چنین چیزی رو حالا اگه یه جامعه ای مردم دینی نبودند یا نخواستند ،دینی بودند ولی منصرف شدند خوب این دیگه معروف نیست.
با نام و یاد دوست         کارشناس بحث: استاد مسلم
جمع بندی پرسش: اخیرا آقای «عبدالعلی بازرگان» شبهاتی را در مورد امر به معروف و نهی از منکر مطرح کرده است که در دین امر به معروف داریم، نه امر به مشروع، و معروف را از ماده «عرف» دانسته بدین معنا که آنچه که در عُرف مردم هنجار تلقی میشود مورد امر و نهی واقع میشود، نه آنچه که در نگاه دین مشروع تلقی می شود. پاسخ: در این خصوص باید به چند نکته توجه بفرمایید: نکته اول: بسیاری از اسامی احکام و تعالیم دین اصطلاحات جدیدی است که شارع آنها را قرارداده است و غیر از معنای لغوی آنهاست. به عنوان مثال «نماز» در زبان دین «صلاة» نامیده می شود در حالی که «صلاة» درلغت به معنای دعاست، یا به پرداخت خاصی که در اسلام واجب شده است «زکات» اطلاق می شود در حالی که در لغت به معنای رشد و نمو است. «صلاة»، و «زکاة» هرگز پیش از اسلام چنین معنایی را نداشته است و از اصطلاحات شارع است، بنابراین اساسا تکیه به معنای لغوی در معنا کردن اصطلاحات شرعی اشتباه است.   نکته دوم: آیات و روایات به روشنی بیان می کنند که منظور از «معروف» و «منکر» فراتر از درک عُرفی مردم است، به عنوان مثال : قرآن کریم به معصیت پیامبر(صلی الله علیه و آله) در ترک معروف اشاره می فرماید: «لَا يَعْصِينَكَ فىِ مَعْرُوف؛ و تو را در معروف نافرمانی نکنند.(1) این یعنی ترک معروف در حقیقت نافرمانی پیامبر(صلی الله علیه و آله) محسوب می شود، همانطور که وقتی «عبدالله بن سنان» از امام صادق(علیه السلام) در خصوص آیه فوق سوال می کند، حضرت می فرمایند: «هُوَ مَا فَرَضَ‏ اللَّهُ‏ عَلَیْهِنَّ مِنَ الصَّلَاهِ وَ الزَّکَاهِ وَ مَا أمَرَهُنَّ بِهِ مِنْ خَیْرٍ؛ (معروف) آن چیزی است که خدا بر ایشان واجب کرده از نماز و زکات و هر آنچه از خیر که ایشان را بدان امر کرده است.(2) یا در زیارت آل یاسین چنین می خوانیم: «الْمَعْرُوفُ مَا أَمَرْتُمْ بِهِ وَ الْمُنْكَرُ مَا نَهَيْتُمْ عَنْه‏» معروف آن چیزی است که شما بدان امر کرده اید، و منکر آن چیزی است که شما از آن نهی کرده اید.(3)   نکته سوم: فارغ از دو نکته ای که گذشت حتی اگر «معروف» به همان معنای لغوی یعنی شناخته شده باشد که یک مسئله ای عُرفی است، باز هم باید توجه داشت که عُرف جامعه اسلامی مد نظر است، نه جامعه الحادی! بدیهی است که آنچه که در جامعه اسلامی هنجار محسوب می شود اموری است که در نگاه شرع مشروع است! معنا ندارد که مخالفت با امرخداوند در جامعه اسلامی هنجار تلقی شده و معروف تلقی شود، ولو آنکه در جامعه های الحادی هنجار باشد.   پی نوشت ها: 1. ممتحنه:12/60. 2. بحارالانوار مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، دار إحياء التراث العربي‏، بیروت، چاپ دوم، 1403ق، ج79، ص77. 3. همان، ص ج53، ص171.    
موضوع قفل شده است