جمع بندی تفاوت متعه تمتع با متعه در چیست؟

تب‌های اولیه

5 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
تفاوت متعه تمتع با متعه در چیست؟

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام علیکم

تفاوت متعه تمتع با متعه در چیست؟

آیا این دو یکی اند یا متفاوتن؟

در صورت تفاوت حکمشون در نزد آقایون اهل سنت چیست؟

خیلی متشکرم.@};-

width: 700 align: center

[TD="align: center"]با نام و یاد دوست

[/TD]

[TD="align: center"][/TD]


کارشناس بحث: استاد صدرا

[TD][/TD]

رزوه;1017283 نوشت:
بسم الله الرحمن الرحیم

سلام علیکم

تفاوت متعه تمتع با متعه در چیست؟

آیا این دو یکی اند یا متفاوتن؟

در صورت تفاوت حکمشون در نزد آقایون اهل سنت چیست؟

خیلی متشکرم.@};-

با سلام و عرض ادب
بر اساس نصوص روایی فریقین دو متعه در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله) مشروع بوده که در زمان خلیفه دوم از انجام آن ممانعت به عمل آمده است. «متعه» در لغت به معنای انتفاع و بهره مندی است و در معنای مصطلح آن به معنای ازدواج موقت است. همچنین در تشریع اسلامی به حج تمتع از آن جهت که حاجی پس از انجام اعمال عمره ی حج از حال احرام خارج شده و محرمات احرام از جمله استمتاع از همسر بر او حلال می گردد، متعه ی حج نامیده شده است.

توضیح:
الف) «متعة النساء»: «ازدواج موقت»

«متعه» یا همان «ازدواج موقت» صورتی از ازدواج بوده که در زمان جاهلیّت و پیش از آمدن اسلام در میان مردم مرسوم بوده است. اسلام بر بسیاری از رسمها و مقررات جاهلیت خط بطلان کشید؛ ولی برخی از رسوم را نیز با گذاشتن ضوابط و مقرراتی خاص اصلاح و تأئید نمود که نکاح متعه نیز از این رسوم به شمار می رود.

در قرآن کریم آیه ی: «فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً وَ لا جُناحَ عَلَيْكُمْ فِيما تَراضَيْتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَرِيضَةِ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيماً حَكِيما»؛[1] «و زنانى را كه متعه [ازدواج موقت‏] مى‏ كنيد، واجب است مهر آنها را بپردازيد. و گناهى بر شما نيست در آنچه بعد از تعيين مهر، با يكديگر توافق كرده ‏ايد. (بعداً مى ‏توانيد با توافق، آن را كم يا زياد كنيد.) خداوند، دانا و حكيم است». مربوط به مشروعیت نکاح متعه است.

در روایات فریقین روایات فراوانی بر مشروعیت این عمل دلالت دارد. از شیعه مرحوم شیخ حر عاملی (متوفی: 1104) در کتاب: «وسائل الشیعة» 134 روایت در 46 باب در مورد نکاح متعه روایت نموده است.[2]

به عنوان نمونه در روایتی امام صادق (علیه السلام) آمده است که آنحضرت فرمودند: «الْمُتْعَةُ نَزَلَ بها الْقُرْآنُ‏ وَ جَرَتِ بها السُّنَّةُ من رسول الله (صلي الله عليه وآله)»؛[3] «در مورد متعه، آیه قرآن نازل شده و سنت پیامبر (صلی الله علیه وآله) بر آن جاری شده است».

در روایات اهل سنت نیز روایات متعددی در مشروعیت این نکاح نقل شده است؛ هر چند آنان معتقدند که مشروعیت چنین ازدواجی نسخ شده و پیامبر(صلی الله علیه وآله) در پاپان از انجام آن نهی کرده است که از دیدگاه شیعه و بر اساس مبانی تفسیری و اصولی و روایی چنین سخنی، اجتهاد در مقابل نص قطعی و غیر قابل قبول است.

به عنوان نمونه به دو روايت اشاره مي كنيم:
1. «عمران بن حصین» روایت می کند: «نَزَلَتْ‏ آيَةُ الْمُتْعَةِ فِي كِتَابِ اللَّهِ، وَعَمِلْنَا بِهَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَلَمْ تَنْزِلْ آيَةٌ تَنْسَخُهَا، وَلَمْ يَنْهَ عَنْهَا النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ حَتَّى مَات‏»؛[4] «آيه متعه در كتاب خدا نازل شد و ما نيز با رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آن را انجام داديم و ديگر آيه‏اى در تحريم و نسخ آن نازل نشد تا آن‏گاه كه رسول خدا (صلی الله علیه وآله) از دنيا رفت». سپس مردى به رأى و دل‏خواه خود چيزى در مورد آن گفت.

2. در روایت دیگری از «جابر بن عبدالله انصاری» آمده است: «كُنَّا نَسْتَمْتِعُ‏، بِالْقَبْضَةِ مِنْ التَّمْرِ وَ الدَّقِيقِ، الْأَيَّامَ، عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ (وآله) وسَلَّمَ)، وَ أَبِي بَكْرٍ، حَتَّى نَهَى عَنْهُ عُمَرُ، فِي شَأْنِ عَمْرِو بْنِ حُرَيْثٍ».[5] «در زمان پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و ابوبکر، ما با مشتی خرما و آرد متعه می کردیم تا آنکه عمر در شأن عمرو بن حریث از آن نهی نمود».

ب)‌ «حج تمتع»: «متعه حج»

حج تمتع حجی است که همراه عمره ی تمتع است. قرآن کریم در مورد حج تمتع می فرماید: «...فَإِذا أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ...»؛[6] «و هنگامى كه (از بيمارى و دشمن) در امان بوديد، هر كس با ختم عمره، حج را آغاز كند، آنچه از قربانى براى او ميسّر است (ذبح كند)...».

در این حج که وظیفه ی افراد دور از مکه است حجاج در یکی از میقاتها محرم می شوند که با بستن احرام، 25 امر بر آنان حرام می شود؛[7] که یکی از آنها هر گونه لذت بردن از همسر است. با انجام تقصیر در عمره ی تمتع این امور بر حاجی حلال می گردد. پس از خارج شدن از حالت احرام عمره و قبل از محرم شدن به احرام حج، حج گزار می تواند روابط زناشویی با همسر خود داشته باشد و نیز می تواند ازدواج موقت انجام دهد تا زمانی که محرم به احرام حج نشده است.

عمر بن خطاب و نهی از دو متعه
بر اساس نصوص روایی و تاریخی «عمر بن خطاب» بنا بر مصالحی که خود تشخیص می داد؟! از انجام این دو متعه نهی نموده و انجام دهنده این دو امر را به عقوبت تهدید نموده است. بیهقی به سند خویش از «ابو نضره» روایت می کند:

«قُلْتُ: إِنَّ ابْنَ الزُّبَيْرِ يَنْهَى عَنِ الْمُتْعَةِ وَإِنَّ ابْنَ عَبَّاسٍ يَأْمُرُ بِهَا. قَالَ : عَلَى يَدَىَّ جَرَى الْحَدِيثُ تَمَتَّعْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- وَمَعَ أَبِى بَكْرٍ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ. فَلَمَّا وَلِىَ عُمَرُ خَطَبَ النَّاسَ فَقَالَ : إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- هَذَا الرَّسُولُ وَإِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ هَذَا الْقُرْآنُ وَإِنَّهُمَا كَانَتَا مُتْعَتَانِ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- وَأَنَا أَنْهَى عَنْهُمَا وَأُعَاقِبُ عَلَيْهِمَا إِحْدَاهُمَا مُتْعَةُ النِّسَاءِ وَلاَ أَقْدِرُ عَلَى رَجُلٍ تَزَوَّجَ امْرَأَةً إِلَى أَجَلٍ إِلاَّ غَيَّبْتُهُ فِى الْحِجَارَةِ وَالأُخْرَى مُتْعَةُ الْحَجِّ افْصِلُوا حَجَّكُمْ مِنْ عُمْرَتِكُمْ»،[8]

«به جابر گفتم که ابن زبیر از متعه نهی کرده و ابن عباس بدان امر می کند. جابر گفت: حدیث توسط من جریان یافته است (کنایه از علم وی به روایت). ما در زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و ابوبکر نکاح متعه می کردیم، آنگاه که عمر خلافت را به عهده گرفت، برای مردم خطبه خواند که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) همین رسول و قرآن نیز همین قرآن است. دو متعه در زمان رسول خدا (صلی الله علیه وآله) بوده که من از آنها نهی می کنم و بر آنها عقوبت روا می دارم. یکی از آنها متعه زنان است که مبادا بر مردی دست یابم که با زنی برای مدتی کوتاه ازدواج نموده باشد که در این صورت وی را سنگسار می کنم و دیگری متعه حج است که می بایست حج خویش را از آن جدا نمائید (و آن را در زمان دیگری بجای آورید)».

با گذشت زمان اهل سنت از نهی عمر در رابطه با حج تمتع تبعیت نکرده و آنرا انجام داده؛ اما ازدواج موقت در نزد آنان پس از آن داستان هنوز به عنوان عملی حرام تلقی شده است.

موفق باشید.


[/HR] [1]. النساء/24.
[2]. شيخ حر عاملى، محمد بن حسن، تفصيل وسائل الشيعة إلى تحصيل مسائل الشريعة، 30جلد، ج21، ص5، ابواب المتعه، مؤسسة آل البيت عليهم السلام - قم، چاپ: اول، 1409 ق.
[3]. همان.
[4]. ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند الإمام أحمد بن حنبل، 50جلد،ج33، ص138، ح19907، مؤسسة الرسالة - لبنان - بيروت، چاپ: 1، 1416 ه.ق.
[5]. مسلم بن حجاج، صحيح مسلم، 5جلد، ج2، ص1023، دار الحديث - مصر - قاهره، چاپ: 1، 1412 ه.ق.
[6]. البقرة/196.
[7].محرمات احرام عبارتند از: 1- آميزش. 2- بوسيدن. 3- لمس كردن. 4- نگاه با شهوت. 5- عقد كردن. 6- استمناء. 7- پوشاندن سر. 8- پوشيدن لباس دوخته. 9- پوشاندن تمام روى پا. 10- پوشاندن صورت. 11- استعمال عطريات.12- زينت. 13- نگاه كردن به آينه. 14- روغن ماليدن. 15- ناخن گرفتن. 16- ازاله مو. 17- سايه قرار دادن. 18- فسوق. 19- جدال. 20- خون درآوردن از بدن خود. 21- كندن دندان. 22- كشتن حشرات بدن. 23- حمل سلاح. 24- كندن گياهان و درختان حرم. 25- شكار.
[8]. البیهقی، السنن الكبرى وفي ذيله الجوهر النقي، ج7، ص206، مجلس دائرة المعارف النظامية الكائنة في الهند ببلدة حيدر آباد.

صدرا;1017655 نوشت:
با سلام و عرض ادب

با گذشت زمان اهل سنت از نهی عمر در رابطه با حج تمتع تبعیت نکرده و آنرا انجام داده؛ اما ازدواج موقت در نزد آنان پس از آن داستان هنوز به عنوان عملی حرام تلقی شده است.
.

سلام علیک.

از پاسخ کامل شما متشکرم.

در این قسمت فرمودین اهل سنت حج تمتع رو انجام می دن ممکن است در این رابطه نیز توضیحی بفرمائید.

خیلی متشکر.

سؤال: تفاوت متعه تمتع با متعه در چیست؟ آیا این دو یکی اند یا متفاوتند و نظر اهل سنت در مورد آنها چیست؟

جواب:
بر اساس نصوص روایی فریقین دو متعه در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله) مشروع بوده که در زمان خلیفه دوم از انجام آن ممانعت به عمل آمده است. «متعه» در لغت به معنای انتفاع و بهره مندی است و در معنای مصطلح آن به معنای ازدواج موقت است. همچنین در تشریع اسلامی به حج تمتع از آن جهت که حاجی پس از انجام اعمال عمره ی حج از حال احرام خارج شده و محرمات احرام از جمله استمتاع از همسر بر او حلال می گردد، متعه ی حج نامیده شده است.

توضیح:
الف) «متعة النساء»: «ازدواج موقت»

«متعه» یا همان «ازدواج موقت» صورتی از ازدواج بوده که در زمان جاهلیّت و پیش از آمدن اسلام در میان مردم مرسوم بوده است. اسلام بر بسیاری از رسمها و مقررات جاهلیت خط بطلان کشید؛ ولی برخی از رسوم را نیز با گذاشتن ضوابط و مقرراتی خاص اصلاح و تأئید نمود که نکاح متعه نیز از این رسوم به شمار می رود.

در قرآن کریم آیه ی: «فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً وَ لا جُناحَ عَلَيْكُمْ فِيما تَراضَيْتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَرِيضَةِ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيماً حَكِيما»؛ (1) «و زنانى را كه متعه [ازدواج موقت‏] مى‏ كنيد، واجب است مهر آنها را بپردازيد. و گناهى بر شما نيست در آنچه بعد از تعيين مهر، با يكديگر توافق كرده ‏ايد. (بعداً مى ‏توانيد با توافق، آن را كم يا زياد كنيد.) خداوند، دانا و حكيم است». مربوط به مشروعیت نکاح متعه است.

در روایات فریقین روایات فراوانی بر مشروعیت این عمل دلالت دارد. از شیعه مرحوم شیخ حر عاملی (متوفی: 1104) در کتاب: «وسائل الشیعة» 134 روایت در 46 باب در مورد نکاح متعه روایت نموده است.(2)

به عنوان نمونه در روایتی امام صادق (علیه السلام) آمده است که آنحضرت فرمودند: «الْمُتْعَةُ نَزَلَ بها الْقُرْآنُ‏ وَ جَرَتِ بها السُّنَّةُ من رسول الله (صلي الله عليه وآله)»؛(3) «در مورد متعه، آیه قرآن نازل شده و سنت پیامبر (صلی الله علیه وآله) بر آن جاری شده است».

در روایات اهل سنت نیز روایات متعددی در مشروعیت این نکاح نقل شده است؛ هر چند آنان معتقدند که مشروعیت چنین ازدواجی نسخ شده و پیامبر(صلی الله علیه وآله) در پاپان از انجام آن نهی کرده است که از دیدگاه شیعه و بر اساس مبانی تفسیری و اصولی و روایی چنین سخنی، اجتهاد در مقابل نص قطعی و غیر قابل قبول است.

به عنوان نمونه به سه روايت اشاره مي كنيم:
1. «عمران بن حصین» روایت می کند: «نَزَلَتْ‏ آيَةُ الْمُتْعَةِ فِي كِتَابِ اللَّهِ، وَعَمِلْنَا بِهَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَلَمْ تَنْزِلْ آيَةٌ تَنْسَخُهَا، وَلَمْ يَنْهَ عَنْهَا النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ حَتَّى مَات‏»؛(4) «آيه متعه در كتاب خدا نازل شد و ما نيز با رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آن را انجام داديم و ديگر آيه‏اى در تحريم و نسخ آن نازل نشد تا آن‏گاه كه رسول خدا (صلی الله علیه وآله) از دنيا رفت». سپس مردى به رأى و دل‏خواه خود چيزى در مورد آن گفت.

2. در روایت دیگری از «جابر بن عبدالله انصاری» آمده است: «كُنَّا نَسْتَمْتِعُ‏، بِالْقَبْضَةِ مِنْ التَّمْرِ وَ الدَّقِيقِ، الْأَيَّامَ، عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ (وآله) وسَلَّمَ)، وَ أَبِي بَكْرٍ، حَتَّى نَهَى عَنْهُ عُمَرُ، فِي شَأْنِ عَمْرِو بْنِ حُرَيْثٍ»؛(5) «در زمان پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و ابوبکر، ما با مشتی خرما و آرد متعه می کردیم تا آنکه عمر در شأن عمرو بن حریث از آن نهی نمود».

3. در روایت دیگری به نقل «صحیح مسلم» آمده است: «أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ الزُّبَيْرِ قَامَ بِمَكَّةَ فَقَالَ: إِنَّ نَاسًا، أَعْمَى اللَّهُ قُلُوبَهُمْ‏، كَمَا أَعْمَى أَبْصَارَهُمْ، يُفْتُونَ بِالْمُتْعَةِ. يُعَرِّضُ بِرَجُلٍ. فَنَادَاهُ فَقَالَ: إِنَّكَ لَجِلْفٌ جَافٍ‏. فَلَعَمْرِي! لَقَدْ كَانَتْ الْمُتْعَةُ تُفْعَلُ عَلَى عَهْدِ إِمَامِ الْمُتَّقِينَ‏ (يُرِيدُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ (وآله) وَ سَلَّمَ) فَقَالَ لَهُ ابْنُ الزُّبَيْرِ: فَجَرِّبْ بِنَفْسِكَ»؛(6) «از عروة بن زبیر نقل شده که وی گفت: عبدالله بن زبیر در مکه روزی خطاب به مردم گفت: برخی از مردم –که خداوند دلهایشان را کور کند؛ چنان چه دیدگانشان را کور کرده است- به نکاح متعه فتوا می دهند. منظور او مردی بود (به نام ابن عباس). (ابن عباس) گفت: همانا تو شخص درشت و کم خردی هستی. به جان خودم سوگند! متعه در زمان امام پرهیزکاران (رسول خدا صلی الله علیه وآله) مجاز بوده است».


ب)‌ «حج تمتع»: «متعه حج»

حج تمتع حجی است که همراه عمره ی تمتع است. قرآن کریم در مورد حج تمتع می فرماید: «...فَإِذا أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ...»؛(7) «و هنگامى كه (از بيمارى و دشمن) در امان بوديد، هر كس با ختم عمره، حج را آغاز كند، آنچه از قربانى براى او ميسّر است (ذبح كند)...».

در این حج که وظیفه ی افراد دور از مکه است، حجاج در یکی از میقاتها محرم می شوند که با بستن احرام، 25 چیز بر آنان حرام می شود؛(8) که یکی از آنها هر گونه لذت بردن از همسر است. با انجام تقصیر در عمره ی تمتع این امور بر حاجی حلال می گردد. پس از خارج شدن از حالت احرام عمره و قبل از محرم شدن به احرام حج، حج گزار می تواند روابط زناشویی با همسر خود داشته باشد و نیز می تواند ازدواج موقت انجام دهد تا زمانی که محرم به احرام حج نشده است.

عمر بن خطاب و نهی از دو متعه
بر اساس نصوص روایی و تاریخی «عمر بن خطاب» بنا بر مصالحی که خود تشخیص می داد؟! از انجام این دو متعه نهی نموده و انجام دهنده ی آن دو را به عقوبت تهدید نمود. «بیهقی» به سند خویش از «ابو نضره» روایت می کند:

«قُلْتُ: إِنَّ ابْنَ الزُّبَيْرِ يَنْهَى عَنِ الْمُتْعَةِ وَإِنَّ ابْنَ عَبَّاسٍ يَأْمُرُ بِهَا. قَالَ : عَلَى يَدَىَّ جَرَى الْحَدِيثُ تَمَتَّعْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- وَمَعَ أَبِى بَكْرٍ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ. فَلَمَّا وَلِىَ عُمَرُ خَطَبَ النَّاسَ فَقَالَ : إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- هَذَا الرَّسُولُ وَإِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ هَذَا الْقُرْآنُ وَإِنَّهُمَا كَانَتَا مُتْعَتَانِ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- وَأَنَا أَنْهَى عَنْهُمَا وَأُعَاقِبُ عَلَيْهِمَا إِحْدَاهُمَا مُتْعَةُ النِّسَاءِ وَلاَ أَقْدِرُ عَلَى رَجُلٍ تَزَوَّجَ امْرَأَةً إِلَى أَجَلٍ إِلاَّ غَيَّبْتُهُ فِى الْحِجَارَةِ وَالأُخْرَى مُتْعَةُ الْحَجِّ افْصِلُوا حَجَّكُمْ مِنْ عُمْرَتِكُمْ»؛(9)

«به جابر گفتم که ابن زبیر از متعه نهی کرده و ابن عباس بدان امر می کند. جابر گفت: حدیث توسط من جریان یافته است (کنایه از علم وی به روایت). ما در زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و ابوبکر نکاح متعه می کردیم، آنگاه که عمر خلافت را به عهده گرفت، برای مردم خطبه خواند که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) همین رسول و قرآن نیز همین قرآن است. دو متعه در زمان رسول خدا (صلی الله علیه وآله) بوده که من از آنها نهی می کنم و بر آنها عقوبت روا می دارم. یکی از آنها متعه زنان است که مبادا بر مردی دست یابم که با زنی برای مدتی کوتاه ازدواج نموده باشد که در این صورت وی را سنگسار می کنم و دیگری متعه حج است که می بایست حج خویش را از آن جدا نمائید (و آن را در زمان دیگری بجای آورید)».

با گذشت زمان اهل سنت از نهی عمر نسبت به حج تمتع تبعیت نکرده و آنرا انجام داده و می دهند؛ اما ازدواج موقت در نزد آنان پس از نهی عمر هنوز به عنوان عملی حرام تلقی می شود.

پی نوشت:


1. النساء/24.
2. شيخ حر عاملى، محمد بن حسن، تفصيل وسائل الشيعة إلى تحصيل مسائل الشريعة، 30جلد، ج21، ص5، ابواب المتعه، مؤسسة آل البيت عليهم السلام - قم، چاپ: اول، 1409 ق.
3. همان.
4. ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند الإمام أحمد بن حنبل، 50جلد،ج33، ص138، ح19907، مؤسسة الرسالة - لبنان - بيروت، چاپ: 1، 1416 ه.ق.
5. مسلم بن حجاج، صحيح مسلم، 5جلد، ج2، ص1023، دار الحديث - مصر - قاهره، چاپ: 1، 1412 ه.ق.
6. البقرة/196.
7. مسلم بن حجاج، صحيح مسلم، 5جلد،ج2، ص1026، ح1406(27)، دار الحديث - مصر - قاهره، چاپ: 1، 1412 ه.ق.
8. محرمات احرام عبارتند از: 1- آميزش. 2- بوسيدن. 3- لمس كردن. 4- نگاه با شهوت. 5- عقد كردن. 6- استمناء. 7- پوشاندن سر. 8- پوشيدن لباس دوخته. 9- پوشاندن تمام روى پا. 10- پوشاندن صورت. 11- استعمال عطريات.12- زينت. 13- نگاه كردن به آينه. 14- روغن ماليدن. 15- ناخن گرفتن. 16- ازاله مو. 17- سايه قرار دادن. 18- فسوق. 19- جدال. 20- خون درآوردن از بدن خود. 21- كندن دندان. 22- كشتن حشرات بدن. 23- حمل سلاح. 24- كندن گياهان و درختان حرم. 25- شكار. (ر.ک: محمودى، محمد رضا، مناسك حج (محشّٰى)، در يك جلد، ص193، نشر مشعر، تهران - ايران، ويرايش‌جديد، 1429 ه‍ ق).
9. البیهقی، السنن الكبرى وفي ذيله الجوهر النقي، ج7، ص206، مجلس دائرة المعارف النظامية الكائنة في الهند ببلدة حيدر آباد.

موضوع قفل شده است