وجود احد و واحد
تب‌های اولیه
سلام .آیا عقلا لازم است که با فرض وجود واجب، ممکن هم تصور شود؟
یا به عبارتی دیگر آیا وجود یک وجود واحد و تام ، وجود وجودات مرکب و غیر تام را لازم می آورد؟چگونه؟
(بدون در نظر گرفتن فضای خارج و عالم هستی)
اگر جواب منفی است چرا وجود وجودات ناقص در خارج ضرورت پیدا کرده است؟
با سلام و عرض ادب و تشکر از بابت پرسشی که مطرح فرمودید
جواب هم مثبت است و هم منفی، منفی از این لحاظ که کنه واجب تعالی «لایدرک» و «لا یتصور» نه قابل درک است و نه قابل تصور، ذات واجب تعالی در کنه ذات خود احد و واحد است و با تصور ذات چیزی بغیر از خود ذات تصور نمی شود.
و مثبت از این لحاظ که وجود واجب الوجود اقتضا می کند که با فرض واجب الوجود، ممکنات نیز تصور بشود ...
توضیح مطلب: واجب الوجود بالذات از جمیع جهات واجب است، یعنی واجب الوجود تمامی کمالات هستی را به نحو اتمّ و اکمل، داراست؛ فلذا واجب الوجود فیّاض علی الاطلاق، قادر مطلق، عالم مطلق و ... خواهد بود. (سبزواری؛ ملا هادی؛ شرح المنظومة، ج 1، ص 377، نشر ناب، تهران، چاپ اول، 1369ش)
فرض وجود واجب الوجود مساوی است با فرض ممکات؛ طبق بیان فلاسفه، واجب الوجود به دو نوع «بالذات» و «بالغیر» تقسیم می شود؛ واجب الوجود بالذات در موجود بودنش نیازمند غیر نیست لذا وجودش ذاتی است، اما واجب الوجود بالغیر مصادیق فراوانی دارد در حقیقت همه ممکنات، واجب الوجود بالغیر هستند بدین معنی که وجودشان به تبع وجود واجب متعال، واجب شده است بدین جهت به ممکنات، واجب الوجود بالغیر نیز گفته می شود.
هر موجود ممكنی تا به مرحلۀ ضرورت نرسد و تمام راه‌های عدم بر او بسته نشود وجود نخواهد یافت و چنین ضرورتی برای موجود از ناحیه علتش داده می‌شود بنابراین هر موجود ممكنی نیز ضرورت دارد كه به آن ضرورت بالغیر (وجوب بالغیر) گفته می‌شود. (طباطبائی، محمد حسین؛ بدائة الحكمة، تحقیق علی زارعی، قم، موسسه نشر اسلامی، 1422، چ 18، ص 55)
نتیجه:
با توجه به اینکه واجب الوجود بالذات از جمیع جهات واجب است علت تامّه ممکنات است،فرض علّت تامه بدون معلول فرض محالی است، به دلیل اینکه علت تامّه ی ممکنات متحقق شده، بالضروره وجود ممکنات وجوب (بالغیر) می یابد، چرا که هر گاه علت تامّه محقق شد معلول نیز بالضروره محقق خواهد شد. با این بیان معلوم می شود با فرض وجود واجب، ممکن هم واجب می شود.
[="Tahoma"][="Navy"]سلام .آیا عقلا لازم است که با فرض وجود واجب، ممکن هم تصور شود؟
یا به عبارتی دیگر آیا وجود یک وجود واحد و تام ، وجود وجودات مرکب و غیر تام را لازم می آورد؟چگونه؟
(بدون در نظر گرفتن فضای خارج و عالم هستی)
اگر جواب منفی است چرا وجود وجودات ناقص در خارج ضرورت پیدا کرده است؟
سلام
تصور وجود واجب با همه ویژگیهایش و از جمله فیاضیت او مستلزم در نظر آوردن مظاهر او در چهره ممکنات است
یا علیم[/]
جواب هم مثبت است و هم منفی، منفی از این لحاظ که کنه واجب تعالی «لایدرک» و «لا یتصور» نه قابل درک است و نه قابل تصور، ذات واجب تعالی در کنه ذات خود احد و واحد است و با تصور ذات چیزی بغیر از خود ذات تصور نمی شود.
و مثبت از این لحاظ که وجود واجب الوجود اقتضا می کند که با فرض واجب الوجود، ممکنات نیز تصور بشود ...
با سلام و عرض ادب
من در توضیحات ارائه شده ضرورتی برای وجود ممکنات ندیدم.
فرض وجود واجب الوجود مساوی است با فرض ممکات؛
این تساوی از کجا حاصل شد؟ اگر از مشاهده مصادیق حاصل شده باشد با فرض پرسشگر تناقض دارد که خواسته بود بدون پذیرش وجدانی مصادیق خارجی ممکن الوجود، و صرفاً با تعقل وجود واجب به وجود ممکنات پی ببریم.
موفق باشید
با سلام و عرض ادب و تشکر از بابت پرسشی که مطرح فرمودیدنتیجه:
با توجه به اینکه واجب الوجود بالذات از جمیع جهات واجب است علت تامّه ممکنات است،فرض علّت تامه بدون معلول فرض محالی است، به دلیل اینکه علت تامّه ی ممکنات متحقق شده، بالضروره وجود ممکنات وجوب (بالغیر) می یابد، چرا که هر گاه علت تامّه محقق شد معلول نیز بالضروره محقق خواهد شد. با این بیان معلوم می شود با فرض وجود واجب، ممکن هم واجب می شود.
با سلام.
با این بیان شما خلقت به مشکل میخوره چون هیچ وقت واجب بدون ممکن نبوده،نتیجتا اولین خلق نیز زیر سواله!!!!