جمع بندی کتاب های تاریخی شیعه
تبهای اولیه
سلام و خسته نباشید خدمت اساتید گرامی و دوستان عزیز
.
در جای دیگه چنین تاپیکی هست ولی به نظر خوب و کامل نیست.
سوال اول:از زمان پیامبراکرم (صلی الله و علیه و اله) تا امروز بزرگان شیعه چه کتاب های تاریخی نوشتند.(کتاب هایی که در دسترس هست و مفقود نشده)
سوال دوم:تاریخ نویسانی هستند که (بدون شیعه و اهل سنت بودن) تاریخ نوشته باشند (عامه)
سوال سوم:بعضی کتاب ها وقایع رو نوشتند ولی توضیحی ندادند که این موضوع درست هست یا ناردست و فقط نقل کردند
مثلاََ در کتاب"تاریخ شیعه و فرقه های اسلام تا قرن چهارم" نوشته دکتر محمد جواد مشکور نوشته:
زمانی که علی از کشته شدن عثمان آگاه شد به خانه او آمد و از فرط خشم و اندوه حسن و حسین را بزد!!
این رو نوشته و توضیحی هم نداده,تا جایی که ما می دونیم این مطلب درست نیست
در این مورد هم که چه کتاب هایی به صورت استدلالی نوشته شده یعنی موضوع رو نقل کرده و اون رو به بحث گذاشته و بررسی کرده که درست هست یا ناردست و نقل قول های بزرگان رو هم پیرامون اون حدیث یا حادثه نوشته باشه
لطفاََ توضیح بدید.
با تشکر@};-
سوال اول:از زمان پیامبراکرم (صلی الله و علیه و اله) تا امروز بزرگان شیعه چه کتاب های تاریخی نوشتند.(کتاب هایی که در دسترس هست و مفقود نشده)
علیکم السلام.
سابقه كتابت و نوشتن در ميان شيعه، قديم تر از اهل سنّت ميباشد و شيعيان در نوشتن حديث به منع عمر توجهي نداشتند؛ نخستين كتاب سيره اي كه اكنون در دست است، سيره ابن هشام ميباشد و اين كتاب ابن هشام تلخيص سيره ابن اسحاق است و ابن اسحاق به قولي شيعه، نزديك به آنان بوده است.
امّا كتابهايي كه با ديدگاه خاصّ شيعي نوشته شده اند، از مهمترين آنها عبارتند از:
- وقعة الصفين، نصر بن مزاحم.
- الغارات، ثقفي.
- الجمل شيخ مفيد.
- الارشاد شيخ مفيد.
- مسار الشیعه فی مختصر تواریخ الشریعة ،شیخ مفید
- تاریخ یعقوبی ، احمد بن ابو یعقوب اسحاق بن جعفر بن وهب
- الفتوح، ابو محمد احمد بن اعثم كوفی (م 314 ق).
- إعلام الوری بأعلام الهدی، امین الاسلام ابو علی فضل بن فضل بن حسن طبرسی (م 548 ق).
- قصص الانبیاء، قطب الدین سعید بن هبه الله راوندی (م 573 ق).
- مثیر الاحزان و منیر سبل الأشجان،نجم الدین جعفر بن محمد بن جعفر بن هبه الله بن نماحلی (645ق).
- مناقب آل ابيطالب، ابن شهر آشوب.
جهت معرفي منابع تاريخ اسلام و سيرة نبوي كتابچه اي به اين نام از استاد رسول جعفريان در حدود (150) صفحه در ابتدای جلد اول تاريخ سياسي اسلام سيره رسول الله (ص) منتشر شده است.
و همچنين كتابي به نام تاريخ تاريخنگاري در اسلام از دكتر سجّادي و عالم زاده منتشر شده است.
سوال دوم:تاریخ نویسانی هستند که (بدون شیعه و اهل سنت بودن) تاریخ نوشته باشند (عامه)
قطعاً نوشتن کتابهای تاریخی اختصاص به مسلمانان اعم از شیعه و سنی ندارد.البته عنوان عامه که شما فرمودید ، به معنای اهل سنت می باشد.ولی ظاهرا منظور شما مورخان غیر مسلمان است.منتهی مشخص نکردید که دنبال کتابهای تاریخی نوشته شده توسط مورخان غیر مسلمان در مورد تاریخ اسلام هستید یا بصورت کلی.
سوال سوم:بعضی کتاب ها وقایع رو نوشتند ولی توضیحی ندادند که این موضوع درست هست یا ناردست و فقط نقل کردند
غالب کتابهای تاریخی بخصوص کتابهایی که در قرون گذشته نوشته شده اند،هدفشان فقط ثبت گزارشات و حوادث تاریخی بوده و دنبال بررسی صحت و سقم گزارشات و یا تحلیل آن نبودند و معمولا هم نویسندگان آن کتابها در مقدمه کتابشان به این نکته تصریح می کردند که صرف نقل یک گزارش در کتاب به معنای تأیید درستی آن نیست.
ولی بعدها بخصوص در زمان معاصر نویسندگان و محققان و اساتید تاریخ،به بررسی تحلیلی تاریخ پرداخته و گزارشات و حوادث تاریخی را با دقت و از جهات مختلف مورد بررسی قرار داده و سپس به درستی یا نادرستی یک گزارش حکم کرده اند.
از جمله کتابهایی که بصورت تحلیلی به بررسی تاریخ اسلام پرداخته اند می توان به این کتابها اشاره کرد:
- کتاب تاریخ تحلیلی صدر اسلام محمد نصیری
- تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان، دکتر سید جعفر شهیدی
- «تاریخ تحلیلی صدر اسلام» نوشتة دکتر علی اکبر حسینی
- «تاریخ سیاسی اسلام» در 3 جلد دارند که جلد اول به «سیره رسول خدا(ص)»، جلد دوم به «سیره خلفا» و جلد سوم به سیره امامان شیعه(علیهمالسلام) پرداخته است .
آثار استاد سید هاشم رسولی محلاتی که در چندین جلد از سوی دفتر نشر فرهنگ اسلامی منتشر شدهاند. ایشان از نویسندگان و مورخان پرکار معاصر است که با نگاهی شیعی، به تحلیل حوادث صدر اسلام و زندگی معصومین(ع) و انبیاء میپردازد.
البته شخصیتهای ارزشمندی چون استاد باقر شریف القریشی، محمد هادی یوسفی غروی، محمدباقر بهبودی کتابهای خوبی نوشتهاند که مطالعه آنها خالی از لطف نیست و برای مطالعات دقیق تر و عمیق تر ضروری است.
در سطوح بالاتر، مطالعه آثار علامه جعفر مرتضی عاملی و علامه مرتضی عسگری توصیه می شود که بسیار سودمند خواهند بود و دریچه های جدیدی در برابر اذهان مخاطب می گشایند. علامه جعفری مرتضی، که مشهورترین شخصیت برجسته تاریخ اسلام در دوران معاصر هستند، کتابهای بسیاری درباره حوادث و اتفاقات تاریخ صدر اسلام به زبان عربی نگاشتهاند که برخی از آنها به زبان فارسی ترجمه شده است. «سیرت جاودانه (2 جلد)» درباره پیامبر اسلام(صلیالله علیه وآله) و «امام علی(ع) و خوارج»، «تحلیلی زندگانی امام حسن(ع)» و «تحلیلی از حیات سیاسی امام رضا(ع)» و... معروفترین آثار منتشر شده ایشان به زبان فارسی است که عمدتاً به همت دکتر محمد سپهری ترجمه شده و از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و بوستان کتاب قم منتشر شدهاند.
معروفترین و شاهکار کتابهای تاریخی شیعیان در دوران اخیر موفقترین کتاب «الصحیح من سیره النبی الاعظم(ص)» تحقیق استاد جعفر مرتضی عاملی، در بیش از 15 جلد و به زبان عربی است که موسسه فرهنگی دارالحدیث قم منتشر کرده است که برخی از مجلدات آن توسط انتشارات نورمطاف ترجمه شده است. البته اخیراً دکتر محمد سپهری، تلخیصی از آن کتاب عظیم را با نام «سیرت جاودانه»(2ج) ترجمه کرده است. تحلیلهای بدیع و ژرف کاویهای استاد، خواندن آثارش را بر همه علاقهمندان به تاریخ اسلام ضروری کرده است. نگاه علامه مرتضی عسگری به تاریخ، بیشتر رویکرد کلامی و اعتقادی است که میتواند پاسخگوی بسیاری از شبهاتی باشد که اخیراً از سوی وهابیون در فضای رسانهای و دانشگاهی مطرح میشود. مطالعه آثار علامه عسکری نیز ارزشمند و با این رویکرد بسیار قابل استفاده است.
سيره ابن هشام ميباشد و اين كتاب ابن هشام تلخيص سيره ابن اسحاق است و ابن اسحاق به قولي شيعه، نزديك به آنان بوده است.
سلام علیکم
.
تشکر بابت جواب و وقتی که گذاشتید@};-
سیره ابن هشام مثل اینکه کامل نیست و بعضی وقایع رو حذف کرده و مورد اعتبار زیاد هم در بین شیعه نیست,درسته؟
- وقعة الصفين، نصر بن مزاحم.
یه pdf از این کتاب دارم,که نمی دونم ترجمه کجا هست! مثلاََ نوشته ابن ابی الحدید شیعی در حق او می گوید:ما آنچه را نصر بن مزاحم در کتاب صفین در این باب آورده ذکر می کنیم چه او مورد اعتمادی راستین و درست گوی و از نسب جانبداری و دغلی به دور, و از رجال اصحاب حدیث هست
این ترجمه ها به همین صورت هست؟ منظورم نوشته ابن ابی الحدید شیعی؟! با اینکه ابن ابی الحدید سنتی معتزلی هست
ابن ندیم میگه یه کتاب به اسم الغارات داره,درست هست؟
اگر بله,چه تفاوتی با الغارات ثقفی داره و کدوم موثق تر هست
- وقعة الصفين، نصر بن مزاحم.- الغارات، ثقفي.
- الجمل شيخ مفيد.
- الارشاد شيخ مفيد.
- مسار الشیعه فی مختصر تواریخ الشریعة ،شیخ مفید
- تاریخ یعقوبی ، احمد بن ابو یعقوب اسحاق بن جعفر بن وهب
- الفتوح، ابو محمد احمد بن اعثم كوفی (م 314 ق).
- إعلام الوری بأعلام الهدی، امین الاسلام ابو علی فضل بن فضل بن حسن طبرسی (م 548 ق).
- قصص الانبیاء، قطب الدین سعید بن هبه الله راوندی (م 573 ق).
- مثیر الاحزان و منیر سبل الأشجان،نجم الدین جعفر بن محمد بن جعفر بن هبه الله بن نماحلی (645ق).
- مناقب آل ابيطالب، ابن شهر آشوب.
الان این کتاب ها مورد اعتماد شیعه هست,درسته؟
اما به صورت استدلال نیست و فقط وقایع نقل شده
قطعاً نوشتن کتابهای تاریخی اختصاص به مسلمانان اعم از شیعه و سنی ندارد.البته عنوان عامه که شما فرمودید ، به معنای اهل سنت می باشد.ولی ظاهرا منظور شما مورخان غیر مسلمان است.منتهی مشخص نکردید که دنبال کتابهای تاریخی نوشته شده توسط مورخان غیر مسلمان در مورد تاریخ اسلام هستید یا بصورت کلی.
منظورم این بود که مورد اعتماد سنی و شیعه باشه,یعنی کسی نگه طرفداری از فرقه خاصی هست و فقط به عنوان تاریخ نگار اونچه که شنیده و خونده رو نقل کرده جدا از اینکه با اعتقاد خودش درست هست یا نه
آثار استاد سید هاشم رسولی محلاتی که در چندین جلد از سوی دفتر نشر فرهنگ اسلامی منتشر شدهاند. ایشان از نویسندگان و مورخان پرکار معاصر است که با نگاهی شیعی، به تحلیل حوادث صدر اسلام و زندگی معصومین(ع) و انبیاء میپردازد.
کتاب صلح امام حسن مجتبی (علیه السلام) از ایشون هست و بخشی از این کتاب رو خوندم.
تحلیلی زندگانی امام حسن(ع)
به نظرتون این کتاب از کتاب هایی که تا الان نوشته شده بهتر هست,منظورم همون بحث استدلال هست
علامه سید عبدالحسین شرف الدین کتابی درباره امام حسن علیه السلام نوشته یا خیر؟
با تشکر@};-
سیره ابن هشام مثل اینکه کامل نیست و بعضی وقایع رو حذف کرده و مورد اعتبار زیاد هم در بین شیعه نیست,درسته؟
با عرض سلام.
سیره ابن هشام یا «السیرة النبویة لابن هشام» کتابی است مشتمل بر سیره پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله). نویسنده کتاب «ابومحمد عبدالملک بن هشام»، در واقع همان مغازی یا سیرهای که «محمد ابن اسحاق مطلبی» تدوین کرده بود را اصلاح و تصحیح کرده است. ابن هشام به ادعای خود مطالبی را که بیارتباط با پیامبر دیده و نیز برخی اشعار و مطالب شنیع را از سیره ابن اسحاق حذف کرده و گفته شده مواردی را نیز به آن افزوده است.
ابن هشام از سیره ابن اسحاق حذف و به آن اضافه کرد و آن را مورد نقد و مقایسه با روایات متعارض قرار داد که حاصل آن کتابی است که امروزه به سیره ابن هشام شهرت دارد.[1] وی در ابتدای همین کتاب آورده است:
«ما به خواست خدا این کتاب را با ذکر زندگانی اسماعیل بن ابراهیم که جدّ رسول الله (ص) از طرف پدرانش بوده است، شروع میکنیم و زندگی پدران رسول اللّه (ص) را تا حضرت اسماعیل با ذکر حوادث مربوط به هر کدام توضیح میدهیم و برای رعایت اختصار نامی از دیگر فرزندان اسماعیل را نیاوردهایم. و در این میان بعضی از مطالبی را که ابن اسحاق ذکر کرده است؛ ولی در آنها ذکری از رسول اکرم صلّی اللّه علیه و آله به میان نیامده و یا در قرآن اشارهای بدان نشده است و یا ربطی به موضوع این کتاب ندارد، برای مختصر کردن کتاب آنها را حذف میکنیم. هم چنین بعضی از اشعار را که وی نقل کرده و به وسیلۀ هیچ یک از استادان شعر شناخته نشده و یا اخباری را ذکر نموده که سخن گفتن دربارۀ آنها زشت است! و یا بعضی از مردم آن را نمیپسندند! و یا بکایی به صحّت آنها اقرار نکرده است را حذف میکنیم. و به خواست خدا مطالب دیگری که از وی نقل شده است را تا آنجا که برای ما روایت شده باشد و به آن علم یافته باشیم پیگیری و نقل خواهیم نمود.»[2]
پی نوشتها:
[1]. موسوعة التاریخ الاسلامی، شیخ محمدهادی یوسفی غروی،مجمع الفکر الاسلامی، قم، ۱۴۱۷ق. ج ۱، ص۲۰ _ ۲۱
ابن هشام، السیره النبویه،السیره النبویه، دارالوفاق، بیروت، ۱۳۷۵ق. ج ۱، ص۴.
یه pdf از این کتاب دارم,که نمی دونم ترجمه کجا هست! مثلاََ نوشته ابن ابی الحدید شیعی در حق او می گوید:ما آنچه را نصر بن مزاحم در کتاب صفین در این باب آورده ذکر می کنیم چه او مورد اعتمادی راستین و درست گوی و از نسب جانبداری و دغلی به دور, و از رجال اصحاب حدیث هست
این ترجمه ها به همین صورت هست؟ منظورم نوشته ابن ابی الحدید شیعی؟! با اینکه ابن ابی الحدید سنتی معتزلی هست
با عرض سلام و ادب.
خیلی متوج منظور شما در این متن نشدم.با اینحال در مورد ابن ابی الحدید باید عرض کنیم:
عِزّالدین ابوحامد عبدالحمید بن هبةالله (۵۸۶- بعد از ۶۵۰ق/۱۱۹۱-۱۲۵۳م) معروف به ابن ابی الحدید شاعر، ادیب و شارح نهج البلاغه است. او در فقه، شافعی و در کلام، معتزلی بود. با این حال او امام علی(ع) را برتر از خلفای سهگانه میدانست و کسانی را که در برابر او قیام کردند به عنوان باغی، فاسق و اهل دوزخ قلمداد میکرد مگر اینکه توبه کرده باشند. قصیده عینیه او در مدح امیرالمؤمنین(ع)، با طلا در اطراف ضریح آن امام(ع) نگاشته شده است.
ابن ندیم میگه نصر بن مزاحم یه کتاب به اسم الغارات داره,درست هست؟
اگر بله,چه تفاوتی با الغارات ثقفی داره و کدوم موثق تر هست
با سلام
نصر بن مزاحم کتابهای تاریخی متعدد در خصوص حوادث سده نخست هجری در این ناحیه تألیف کرده است. برخی آثار وی عبارتند از الغارات، الجمل، النهروان، المناقب، عین الوردة، کتاب أخبار المختار بن أبی عبید، مقتل حجر، مقتل الحسین؛ اما از میان کتابهای وی تنها «وقعه صفین» بر جا مانده است.
بنابراین با توجه به در دسترس نبودن کتاب الغارات نصر بن مزاحم،امکان مقایسه آن با کتاب الغارات ثقفی هم وجود ندارد.
الان این کتاب ها مورد اعتماد شیعه هست,درسته؟
اما به صورت استدلال نیست و فقط وقایع نقل شده
با سلام
این کتابها به نقل حوادث تاریخی پرداخته اند و معمولا خالی از تحلیل و بررسی گزارشات هستند.هر چند این کتابها از منابع قابل اعتماد و مورد مراجعه محققان و تاریخ پژوهان می باشد،ولی این بدین معنا نیست که همه مطالب آن بصورت صددرصد درست و صحیح و معتبر می باشد.ما در مورد هیچ کتابی جز قرآن کریم بصورت کلی حکم به صحیح و معتبر بودن مطالبش نمی کنیم.
با سلام
این کتابها به نقل حوادث تاریخی پرداخته اند و معمولا خالی از تحلیل و بررسی گزارشات هستند.هر چند این کتابها از منابع قابل اعتماد و مورد مراجعه محققان و تاریخ پژوهان می باشد،ولی این بدین معنا نیست که همه مطالب آن بصورت صددرصد درست و صحیح و معتبر می باشد.ما در مورد هیچ کتابی جز قرآن کریم بصورت کلی حکم به صحیح و معتبر بودن مطالبش نمی کنیم.
سلام و خسته نباشید
.
اگر کتاب های دیگری هم که به صورت تحلیلی نوشته شده در باب وضعیت سیاسی دوران ائمه از حضرت علی علیه السلام تا امام حسن عسگری علیه السلام و همچنین جمع بندی کتاب های مورد وثوق شیعه در باب تاریخ و اوضاع سیاسی اون دوران
معرفی کنید ممنون میشم
با تشکر@};-
معرفی کنید ممنون میشم با تشکر@};-سلام و خسته نباشید
.
اگر کتاب های دیگری هم که به صورت تحلیلی نوشته شده در باب وضعیت سیاسی دوران ائمه از حضرت علی علیه السلام تا امام حسن عسگری علیه السلام و همچنین جمع بندی کتاب های مورد وثوق شیعه در باب تاریخ و اوضاع سیاسی اون دوران
علیکم السلام.
کتابهای تحلیلی در مورد تاریخ اسلام و ائمه(علیهم السلام) فراوان است.از جمله:
- حیات فکری و سیاسی امامان شیعه(ع)،نوشته استاد رسول جعفریان.
- تاریخ تحقیقی اسلام،نوشتهاستاد یوسفی غروی
- تبیین جامعه شناختی واقعه کربلا،دکتر شمس الله مریجی
- تحلیل جامع زندگانی 250 ساله ائمه(ع)،سید محمد تقی قادری
- سیری در سیره نبوی،شهید مطهری
و .....
پرسش:
از زمان پیامبراکرم (صلی الله و علیه و اله) تا امروز بزرگان شیعه چه کتاب های تاریخی نوشتند که به ما رسیده باشد و چه کتابهایی بصورت تحلیلی نوشته شده اند؟
پاسخ:
سابقه كتابت و نوشتن در ميان شيعه، قديم تر از اهل سنّت ميباشد و شيعيان در نوشتن حديث به منع عمر توجهي نداشتند؛ نخستين كتاب سيره اي كه اكنون در دست است، سيره ابن هشام ميباشد و كتاب سیره ابن هشام تلخيص کتاب سيره ابن اسحاق است و ابن اسحاق که بنابر قولي شيعه بوده، نزديك به آنان بوده است.
امّا كتابهايي كه با ديدگاه خاصّ شيعي نوشته شده اند، از مهمترين آنها عبارتند از:
- وقعة الصفين، نصر بن مزاحم.
- الغارات، ثقفي.
- الجمل شيخ مفيد.
- الارشاد شيخ مفيد.
- مسار الشیعه فی مختصر تواریخ الشریعة ،شیخ مفید
- تاریخ یعقوبی ، احمد بن ابو یعقوب اسحاق بن جعفر بن وهب
- الفتوح، ابو محمد احمد بن اعثم كوفی (م 314 ق).
- إعلام الوری بأعلام الهدی، امین الاسلام ابو علی فضل بن فضل بن حسن طبرسی (م 548 ق).
- قصص الانبیاء، قطب الدین سعید بن هبه الله راوندی (م 573 ق).
- مثیر الاحزان و منیر سبل الأشجان،نجم الدین جعفر بن محمد بن جعفر بن هبه الله بن نماحلی (645ق).
- مناقب آل ابيطالب، ابن شهر آشوب.
جهت معرفي منابع تاريخ اسلام و سيرة نبوي كتابچه اي به اين نام از استاد رسول جعفريان در حدود (150) صفحه در ابتدای جلد اول تاريخ سياسي اسلام سيره رسول الله (ص) منتشر شده است.
و همچنين كتابي به نام تاريخ تاريخنگاري در اسلام از دكتر سجّادي و عالم زاده منتشر شده است.
در مورد کتابهای تحلیلی باید عرض کنیم:
غالب کتابهای تاریخی بخصوص کتابهایی که در قرون گذشته نوشته شده اند،هدفشان فقط ثبت گزارشات و حوادث تاریخی بوده و دنبال بررسی صحت و سقم گزارشات و یا تحلیل آن نبودند و معمولا هم نویسندگان آن کتابها در مقدمه کتابشان به این نکته تصریح می کردند که صرف نقل یک گزارش در کتاب به معنای تأیید درستی آن نیست.
ولی بعدها بخصوص در زمان معاصر نویسندگان و محققان و اساتید تاریخ،به بررسی تحلیلی تاریخ پرداخته و گزارشات و حوادث تاریخی را با دقت و از جهات مختلف مورد بررسی قرار داده و سپس به درستی یا نادرستی یک گزارش حکم کرده اند.
از جمله کتابهایی که بصورت تحلیلی به بررسی تاریخ اسلام پرداخته اند می توان به این کتابها اشاره کرد:
- کتاب تاریخ تحلیلی صدر اسلام محمد نصیری
- تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان، دکتر سید جعفر شهیدی
- «تاریخ تحلیلی صدر اسلام» نوشتة دکتر علی اکبر حسینی
- «تاریخ سیاسی اسلام» نوشته رسول جعفریان در 3 جلد که جلد اول به «سیره رسول خدا(صلی الله علیه و آله)»، جلد دوم به «سیره خلفا» و جلد سوم به سیره امامان شیعه(علیهمالسلام) پرداخته است .
آثار استاد سید هاشم رسولی محلاتی که در چندین جلد از سوی دفتر نشر فرهنگ اسلامی منتشر شدهاند. ایشان از نویسندگان و مورخان پرکار معاصر است که با نگاهی شیعی، به تحلیل حوادث صدر اسلام و زندگی معصومین(ع) و انبیاء میپردازد.
البته شخصیتهای ارزشمندی چون استاد باقر شریف القریشی، محمد هادی یوسفی غروی، محمدباقر بهبودی کتابهای خوبی نوشتهاند که مطالعه آنها خالی از لطف نیست و برای مطالعات دقیق تر و عمیق تر ضروری است.
در سطوح بالاتر، مطالعه آثار علامه جعفر مرتضی عاملی و علامه مرتضی عسکری توصیه می شود که بسیار سودمند خواهند بود و دریچه های جدیدی در برابر اذهان مخاطب می گشایند.
علامه جعفر مرتضی، که مشهورترین شخصیت برجسته تاریخ اسلام در دوران معاصر هستند، کتابهای بسیاری درباره حوادث و اتفاقات تاریخ صدر اسلام به زبان عربی نگاشتهاند که برخی از آنها به زبان فارسی ترجمه شده است. «سیرت جاودانه (2 جلد)» درباره پیامبر اسلام(صلیالله علیه وآله) و «امام علی(علیه السلام) و خوارج»، «تحلیلی زندگانی امام حسن(علیه السلام)» و «تحلیلی از حیات سیاسی امام رضا(علیه السلام)» و... معروفترین آثار منتشر شده ایشان به زبان فارسی است که عمدتاً به همت دکتر محمد سپهری ترجمه شده و از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و بوستان کتاب قم منتشر شدهاند.
معروفترین و شاهکار کتابهای تاریخی شیعیان در دوران اخیر موفقترین کتاب «الصحیح من سیره النبی الاعظم(صلی الله علیه و آله)» تحقیق استاد جعفر مرتضی عاملی، در بیش از 15 جلد و به زبان عربی است که موسسه فرهنگی دارالحدیث قم منتشر کرده است که برخی از مجلدات آن توسط انتشارات نورمطاف ترجمه شده است. البته اخیراً دکتر محمد سپهری، تلخیصی از آن کتاب عظیم را با نام «سیرت جاودانه»(2ج) ترجمه کرده است. تحلیلهای بدیع و ژرف کاویهای استاد، خواندن آثارش را بر همه علاقهمندان به تاریخ اسلام ضروری کرده است.
نگاه علامه مرتضی عسکری به تاریخ، بیشتر رویکرد کلامی و اعتقادی است که میتواند پاسخگوی بسیاری از شبهاتی باشد که اخیراً از سوی وهابیون در فضای رسانهای و دانشگاهی مطرح میشود. مطالعه آثار علامه عسکری نیز ارزشمند و با این رویکرد بسیار قابل استفاده است.