عیادت بیمار در احادیث

تب‌های اولیه

16 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
عیادت بیمار در احادیث


( عیادت بیمار در احادیث )



رسولُ اللّه صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :

عائدُ المَريضِ يَخوضُ في الرَّحمَةِ .

پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
عيادت كننده از بيمار ، در رحمت (خدا) غوطه مى‏خورد.

كنز العمّال : 25141
منتخب ميزان الحكمة : 512

:Sham:


الإمامُ الصّادقُ عليه‏السلام :

مَن عادَ مَريضا شَيَّعَهُ سَبعونَ ألفَ ملَكٍ يَستَغفِرونَ لَهُ حتّى يَرجِعَ إلى مَنزلِهِ .


امام صادق عليه‏السلام :


هر كس به عيادت بيمارى برود ، هفتاد هزار فرشته او را مشايعت مى‏كنند و برايش آمرزش مى‏طلبند ، تا آن گاه كه به منزل خود برگردد .

الكافي : 3 / 120 / 2
منتخب ميزان الحكمة : 512


پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :

عُودوا المَريضَ واتبَعوا الجَنازَةَ يُذَكِّرْكُم الآخِرَةَ

به عيادت بـيمار برويد و در تشييع جـنازه شركت كنيد ، كه شما را به ياد آخرت مى‏اندازد .

كنز العمّال : 25143
منتخب ميزان الحكمة : 512


الإمام الباقر عليه‏السلام :

كانَ فيما ناجى بِهِ موسى عليه‏السلام رَبَّهُ أن قالَ : يا رَبِّ ما بَلَغَ مِن عِيادَةِ المَريضِ مِنَ الأَجرِ؟
فَقالَ اللّه‏ُ عز و جل : اُوَكِّلُ بِهِ مَلَكا يَعودُهُ في قَبرِهِ إلى مَحشَرِهِ .

امام باقر عليه‏السلام :

در مناجات‏هاى موسى عليه‏السلام با پروردگار خويش آمده است كه پرسيد : پروردگارا! پاداش عيادت بيمار به چه مرتبه‏اى رسيده است؟
خداوند عز و جل فرمود : «فرشته‏اى را با او مى‏گمارم كه تا رستاخيز ، وى را در قبرش عيادت كند» .

الكافي ، جلد 3 ، صفحه 121 ، حديث 9 ، ثواب الأعمال ، صفحه 231 ، حديث 1 كلاهما عن أبي الجارود ، كتاب من لا يحضره الفقيه ، جلد 1 ، صفحه 140 ، حديث 387 ، بحار الأنوار ، جلد 81 ، صفحه 217 ، حديث 11
دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 202



رسول الله صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :

أطعِمُوا الجائِعَ ، وعودُوا المَريضَ ، وفُكُّوا العانِيَ .

پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :

گرسنه را غذا بدهيد ، به عيادت بيماران برويد و اسيران را آزاد كنيد.

صحيح البخاري ، جلد 5 ، صفحه 2055 ، حديث 5058 وص 2139 ، حديث 5325 ، سنن أبي داوود ، جلد 3 ، صفحه 187 ، حديث 3105 ، صحيح ابن حبّان ، جلد 8 ، صفحه 116 ، حديث 3324 ، كنز العمّال ، جلد 15 ، صفحه 867 ، حديث 43451 ، نقلاً عن المعجم الكبير ، وكلّها عن أبي موسى الأشعرى
دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 196



امام صادق ـ علیه السّلام ـ از پدران بزرگوار خود نقل كرده است كه پیامبر اكرم ـ صلی

الله علیه و آله و سلم ـ فرمود:

«للمؤمن علی المؤمن سبعه حقوق واجبه من الله عزَّوجلّ... و ان یعوده فی مرضه.»

مؤمن نسبت به مؤمن هفت حق دارد كه باید ادا كند... و یكی از آنها دیدار او در حال

بیماری است.

بحارالانوار، چاپ بیروت، ج 71،

فایل: 

كسانی كه به دیدار بیمار می روند وقتی نزد او می نشینند باید این نكات را رعایت كنند:
ـ دعا برای بیمار:

رسول گرامی اسلام ـ فرمود:

بیماران را عیادت كنید و در تشییع جنازه ها شركت نمایید كه این كار آخرت را به یاد

شما می آورد و برای بیمار دعا كنید و بگویید: خدایا! او را به شفای خود شفا مرحمت

كن و به دوای خویش مداوا فرما و از بلای خود او را در امان بدار.

تقویت روحی
یكی دیگر از آداب عیادت بیمار این است كه انسان او را دلداری دهد و روحیه اش را

تقویت كند و با گفتن مطالبی (از این قبیل كه بزودی كسالت و بیماریت برطرف خواهد

شد، خدا به تو صحت و عافیت می دهد تا به زندگی خود ادامه دهی و...) به او آرامش

خاطر ببخشد، چون بعضی از افراد هنگام بیماری روحیه خود را از دست می‎دهند تا آن

حد كه از زندگی مأیوس می شوند، به این جهت باید آنها را امیدوار كرد.

پیامبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله و سلم ـ فرمود:

هنگامی كه از بیمار دیدن می كنید او را به زندگی امیدوار سازید، این كار گرچه مقدّرات

را تغییر نمی دهد و مانع از مرگ نمی شود اما وسیله آرامش خاطر بیمار است.

به همین جهت، وقتی آن بزرگوار به عیادت سلمان فارسی آمد و خواست از بالین او

برخیزد فرمود:

ای سلمان! خداوند رنج تو را برطرف سازد و گناهت را ببخشد و دین و بدن تو را تا آخر

عمرت محفوظ نگه دارد.

ـ كوتاه كردن دیدار:

از نكته های دیگری كه باید هنگام عیادت بیمار رعایت شود كوتاه كردن زمان عیادت بیمار

است مگر اینكه خود او بخواهد.

امیرمؤمنان ـ علیه السّلام ـ فرمود:

از دیدار كنندگان بیمار آن كس بیشتر اجر می برد كه كمتر نزد او بنشیند جز در صورتی

كه خود بیمار به ماندن مایل باشد.

بخصوص گاهی از اوقات كه انسان به عیادت بیمار می رود ممكن است روی جهل و

نادانی و جهات دیگر چندان بیمار را خسته كند كه عیادت او از خود مرض رنج آورتر باشد.

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرماید:

... دیدار نادان وا حمق برای بیمار از خود مرض سخت تر و دشوارتر است.

عیادت كامل:

نكته دیگری كه در آداب عیادت بیمار باید رعایت شود كیفیت برخورد با اوست كه

بایدهمراه با اظهار محبّت و ملاطفت باشد. در این باره نیز روایاتی رسیده است.

رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلم ـ فرمود:

عیادت كامل آن است كه عیادت كننده دست روی بدن بیمار گذاشته و حال او را بپرسد.

فایل: 

رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم):



عائد المريض فى مخرفة الجنة ، فاذا جلس عنده غمرته الرحمة

عيادت كننده از بيمار، در نخلستان بهشت ميوه مى چيند و هر گاه نزد
بيمار بنشيند، رحمت خدا او را فرا مى گيرد.



كنزالعمال 9/91/25127.


امام صادق (عليه السلام):

مولى لجعفربن محمد (عليه السلام) مرض بعض مواليه فخرجنا اليه نعوده ونحن عدة من موالى جعفر فاستقبلنا جعفر (عليه السلام) فى بعض ‍ الطريق فقال لنا اءين تريدون ؟ فقلنا: نريد فلانا نعوده فقال لنا: قفوا، فوقفنا، فقال : مع اءحد كم تفاحة اءو سفر جلة اءو اترجة اءو لعقه من طيب اءو قطعة من عودبخور؟ فقلنا: ما معناشى ء من هذا، فقال : اءما تعلمون اءن المريض ‍ يستريح الى كل ماادخل به عيله ؛

يكى از وابستگان امام صادق (عليه السلام) گويد: يك نفر از ياران حضرت بيمار شد و ما عده اى از ياران امام براى عيادت او بيرون رفتيم . در راه با حضرت صادق (عليه السلام) روبرو شديم . از ما پرسيدند: كجا مى رويد؟ عرض كرديم به عيادت فلانى مى رويم . فرمودند: بايستيد. ما ايستاديم . حضرت فرمودند: آيا سيبى ، بهى ، ترنجى ، كمى عطر يا قطعه اى عود با يكى از شما هست ؟ عرض كرديم : از اين چيزها با خود نداريم . حضرت فرمودند: مگر نمى دانيد كه بيمار از اين كه چيزى برايش ببرند، آرامش مى يابد.



كافى 3/118/3.



امام صادق عليه‏السلام :

تَمامُ العِيادَةِ للمَريضِ‏أن تَضَعَ يَدَكَ على ذِراعِهِ وتُعَجِّلَ القِيامَ مِن عِندِهِ ؛ فإنَّ عِيادَةَ النَّوكى أشَدُّ علَى المَريضِ مِن وَجَعِهِ .


عيادت كامل ، اين است كه دستت را روى بازوى بيمار بگذارى و زود از پيش‏او برخيزى؛زيرا عيادت احمق‏ها براى بيمار سخت‏تر از درد خود اوست .

الكافي : 3 / 118 / 4
منتخب ميزان الحكمة : 512

نکات روان شناختی بسیار زیبا در این حدیث نورانی وجود دارد. هم برای بیمار و خانواده اش و هم برای فرد سالم .
از نظر روان شناختی لمس کردن بیمار یعنی انتقال آرامش از فرد سالم به بیمار.از سویی دیگر این (زود بلند شدن)مانع انتقال انرژی منفی به فرد سالم می شود.

پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم:

مِن وَصاياهُ لِعَلِيٍّ عليه‏السلام: يا عَلِيُّ . . . سِر مَيلاً عُد مَريضا

- از سفارش‏هاى ايشان به امام على عليه‏السلام -: اى على!... [حتّى اگر شده] يك فرسخ برو و بيمارى را عيادت كن .

كتاب من لايحضره الفقيه ، جلد 4 ، صفحه 361 ، حديث 5762 عن حمّاد بن عمرو ، وأنس بن محمّد عن أبيه ، مكارم الأخلاق ، جلد 2 ، صفحه 326 ، حديث 2656 ، كلاهما عن الإمام الصادق عن آبائه عليهم‏السلام ، مصادقة الإخوان،ص 164 ، حديث 9 عن الإمام الصادق عن أبيه عليهماالسلامعنه صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم ، بحار الأنوار ، جلد 77 ، صفحه 52 ، حديث 3؛ الإخوان لابن أبي الدنيا ، صفحه 161 ، حديث 101 عن مكحول ، كنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 27 ، حديث 24758
دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 196
:Gol:


پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :

عِيادَةُ المَريضِ أعظَمُ أجرا مِنِ اتِّباعِ الجَنائِزِ .

عيادت بيمار ، پاداشى بزرگ‏تر از تشييع جنازه دارد .

دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 200
الفردوس ، جلد 3 ، صفحه 44 ، حديث 4111 عن ابن عمر ، كنز العمّال ، جلد 9 ، صفحه 97 ، حديث 25154.

الإمام عليّ عليه‏السلام :

ضَمِنتُ لِسِتَّةٍ الجَنَّةَ : . . . ورَجُلٌ خَرَجَ يَعودُ مَريضا فَماتَ ، فَلَهُ الجَنَّةُ .

براى شش تن ، بهشت را ضمانت مى‏كنم : ... مردى كه به عيادت بيمارى روانه شود و بميرد ، براى او بهشت است .

كتاب من لا يحضره الفقيه ، جلد 1 ، صفحه 140 ، حديث 384
دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 202

ثواب عیادت بیمار


درباره ثواب عیادت بیمار نیز روایاتی رسیده است كه به عنوان نمونه به چند مورد اشاره

می كنیم. امام هشتم ـ علیه السّلام ـ فرمود: «ایّما مؤمن عاد اخاه فی مرضه فان كان

حین یصبح شیَّعه سبعون الف ملك فاذا قعد عنده غَمَرَتْه الرّحمه و استغفروا له حتّی

یمسی و ان كان مساء كان له مثل ذلك حتّی یصبح.»1هر مؤمنی كه مؤمنی را در

بیماری اش عیادت كند، اگر صبح باشد هفتاد هزار ملك او را تشییع (بدرقه و همراهی)

كنند و چون نزد او بنشیند رحمت (خدا) او را فرا گیرد و تا شب برای او استغفار كنند، و

اگر شب باشد همین اجر تا صبح برای او خواهد بود.


1.. مكارم الاخلاق، چاپ بیروت، صفحه 361.
موضوع قفل شده است